Aydin'da Leylek Sayimlari Tamamlandi
Sulak alanlari ile birlikte önemli göç alanlarindan olan Aydin, her yil çok sayida leylege ev sahipligi yaparken, leylek yuvalarinda bu yil geçen seneye oranla yüzde 1,52’lik artis yasandi. Sayimlarin tamamlanmasiyla il genelinde geçtigimiz yil 429 olan yuva sayisi bu yil 434’e yükseldi.
Dogal güzellikleri ile birçok hayvan türüne ve yaban hayatina ev sahipligi yapan Aydin’in simgelerinden biri haline gelen leyleklerin bu yilki sayimlari tamamlandi. Aydin’in 17 ilçesine bagli 108 yerlesim yerlerinde yapilan sayimlarda 434 yuvada 868 adet leylek tespit edildi. Geçtigimiz yil bu rakam ayni yerlesim alanlarinda 429 yuvada 855 leylek olarak tespit edilmisti. Leyleklerin bu yil ADM Elektrik sirketinin yaptigi demir platformlu yuvalari tercih ettigi görülürken bazi leyleklerin de direk üzerine, cami kubbelerine, agaçlara veya atil fabrika ya da terk edilmis ev bacasina yuva yaptigi gözlemlendi. Beyaz leyleklerin aksine, insanlardan oldukça uzak ve dogal alanlara yuva yapan kara leylek yuvalari da gözlemlendi. Biri Latmos Daglari, digeri Narlidere Kanyonu olmak üzere toplam 2 yuva ve 4 karaleylek tespit edildi. Yapilan sayimlarla birlikte Kuyucak ilçesine bagli Yamalak Mahallesi, 43 yuva 86 leylekle en fazla leylegin oldugu yer olarak birinci oldu.
“Sayimlar bitti, Yamalak yine birinci”
Leylek sayimlarinin tamamlanmasiyla Kuyucak ilçesine bagli Yamalak Mahallesi’nin yine birinci oldugunu ifade eden Ekosistemi Koruma ve Doga Sevenler Dernegi (EKODOSD) Baskani Bahattin Sürücü; “Aydin iline bagli ilçelerde, köylerde ve kirsallarda olmak üzere 108 alanda yapilan 2023 leylek sayimlari tamamlandi. Yapilan sayimlar sonucunda toplam 434 yuvada 868 adet leylek tespit edildi. Geçtigimiz yila oranla bu yil 5 adet yuvanin fazla oldugu görüldü.
Leyleklerin bu yil ADM elektrik dagitim sirketinin yapmis oldugu demir platformlu yuvalara daha çok tercih ettigi, ancak bos platformlarin da oldugu gözlendi. Bos platformlar yerine, elektrik tellerinin hemen üzerinde yuva yapan birçok leylek tespit edildi. Bu platformlarin üzerine bir miktar yuva malzemesi konuldugu takdirde daha güvenli olan bu yuvalarin öncelikli olarak tercih edilecegi gözlenmistir. Bu konuda önümüzdeki mevsimde böyle bir çalismanin yapilmasi için, ADM elektrik dagitim sirketine bir rapor sunmayi düsünüyoruz. Bu çalismalar leylekleri elektrik çarpilmalarindan kurtaracak, ayni zamanda elektrik arizalarinin olusmasini da önleyecektir. Leyleklerin genelde demir platformlara ve elektrik direklerine yuva yaptigi, az da olsa camilerin kubbeleri, ev ve fabrika bacalari ve agaç üstüne de yuva yaptiklari görülmüstür. Kuyucak ilçesine bagli Yamalak beldesi bu yil sayiyi biraz daha artirarak 43 yuva 86 leylekle en fazla leylegin oldugu yer olarak birinci oldu” dedi.
Leyleklerin yogun oldugu bölgelerde yöre halkinin leyleklerle barisik yasadigina dikkat çeken Sürücü; “Aydin bölgesinde Kuyucak’a bagli Yamalak, Azizabat, Basaran, Nazilli’ye bagli Çapa Hasan Mahallesi, Hamzalli, Esenköy, Söke’ye bagli Avsar, Yenipazar’a bagli Direcik, Gödrenli, Bozdogan’a bagli Akçay havzasi, Kösk ilçesine bagli Çiftlik, Germencik ilçesine bagli Ovakaraagaç, Incirliova ilçesine bagli Osmanbükü, Koçarli ilçesine bagli Çakirbeyli ve Yeniköy yerlesimleri leyleklerin en yogun oldugu yerlerdir. Bunun nedeni, beslenmeleri için uygun sartlarin olusmasi ve yöre insanlarinin leyleklerle barisik içinde yasamalaridir. Sayim sirasinda gerek yöre insanlari gerekse çocuklarla leylekler konusunda bilgilendirmelerde bulunduk. 7’den 70’e herkesin leylekleri çok sevdigini ve mutlaka bir hatiralari oldugunu yaptigimiz görüsmelerden ögrendik” seklinde konustu.
“10 yil sonra tekrar karsilastik”
Yavru leyleklerin sakatlanmasina ve ölmesine neden olan çevre kirliligi olusturan atik maddelerin en ciddi sorun oldugunu vurgulayan Sürücü; “Leyleklerin bulundugu bölgelerde dogaya atik madde atilmamasi, özellikle siyah saman iplerinin görüldügü yerden toplanilmasi yavru leyleklerin sagligi için çok önemlidir. Bir leylek ailesi bir üreme döneminde kurbaga, balik, yilan yedigi gibi, binlerce böcek, çekirge, danaburnu ve benzeri tarim zararlisi olarak kabul gören sayisiz canli türü ile beslendigi düsünüldügünde, çiftçilere ne kadar faydasi oldugu bilinmelidir. Sayim sirasinda bir de sürpriz yasadik. Yamalak beldesindeki sayimlarda bir leylegin halkali oldugunu tespit ettik. EGE Üniversitesi Biyoloji Bölümü isbirligiyle 2013 yilinda Söke’ye bagli Gölbent köyünde halkaladigimiz leylekle, 10 yil sonra tekrar karsilastik. Anadolu’nun en sevilen kuslarinin basinda gelen leylekleri ve yasam alanlarinin korunmasi, ilgili kurumlarin, yerel yönetimlerin ve sivil toplum örgütlerinin isbirligine ve duyarliligina baglidir. Aileler çocuklarini yukarida belirtilen kendilerine en yakin leylek köylerine götürerek, onlari leyleklerle bulusmalarini saglamali, yavrularini beslemelerini, esleri geldiginde gagalarini takirdatmalarini ve leyleklerin tarlalardan ya da sulak alandan besinlerini nasil bulduklarini izlettirmelidir. Küçük yaslarda hem leylekleri tanimalari hem de dogayi anlamalari açisindan çok yararli olacaktir” dedi.