Konya Fayinin Kirilmasi Halinde 6 Büyüklügünde Deprem Uyarisi
Konya Teknik Üniversitesi Mühendislik ve Doga Bilimleri Fakültesi, Jeoloji Mühendisligi Bölüm Baskani Prof. Dr. Fetullah Arik, Konya fayinin tüm olarak kirilmasi halinde 6 veya 6,5 büyüklügünde deprem üretebilecegini söyledi. Prof. Dr. Arik, “Deprem olacak mi? Hangi büyüklükte olacak?’ tahminlerini yapmaktansa en az 6,5 büyüklügünde depreme dayanacak yapilar yapilmasi gerekiyor” dedi.

“Konya fayinin bir bütün halinde kirilmasi gerçeklesirse 6 buçuk büyüklügünde deprem üretebilir”
Konya’nin kendine özgü bir deprem sistemi oldugunu aktaran Prof. Dr. Arik, "Diger faylardan bagimsiz Konya kent merkezini dikkate alirsak hemen kentin batisinda daglarla ovayi ayiran sinir aslinda Konya fay zonu. Bu Selçuklu Üniversitesi Kampüsü ve Ardiçli bölgesinden baslayip güneye dogru devam ediyor ve Hatip bölgesine kadar uzaniyor. 50 kilometre uzunlugunda bir fay zonu bu. Bazi yerlerde fayin genisligi yüzeydeki izlerine göre 4 kilometreden daha fazla izlenebiliyor. Faya paralel ya da biraz daha dik gelen konumda daha küçük faylarla birlikte, Konya fayinin bir bütün halinde kirilmasi gerçeklesirse ki bu da ihtimal dahilinde, 6 veya 6,5 büyüklügünde deprem üretebilir. 6 veya 6,5 büyüklügündeki depremin neticesini merak edenler için söylemek lazim, Konya’daki yerel zemin sartlarini ve yapi stokumuzla karsilastirdigimiz zaman ciddi bir hasar olusturur. Çünkü yapilarimizin önemli bir bölümü 1999 öncesi yapilmis olan, mühendislik hizmeti görmemis olan yapilar. Sonrasinda yapilan yapilarda ise zeminle ilgili çalismalar yeterince yapilmis midir? Bunlarin yeniden degerlendirilmesi gerekiyor” dedi.
“6,5 büyüklügünde depreme dayanacak yapilar yapilmasi gerekiyor”
Konya bölgesinin Türkiye’deki diger illere göre daha güvenli oldugunun altini çizen Fetullah Arik, “Konya’ya baktigimiz zaman Türkiye’nin diger bölgelerine göre daha güvenli. Ancak tamamiyla deprem riski yoktur diyemeyiz. Yani Konya’da deprem olabilir. O nedenle biz deprem olacak mi? Hangi büyüklükte olacak? Nerede olacak? Tahminlerini yapmaktansa en az 6,5 büyüklügünde depreme dayanacak yapilar yapilmasi gerekiyor. Mutlaka saglikli ve güvenli bölgelerde yer seçimi planlanan her yapi için zemin kontrollerini yapip onun üzerine statik projelerimiz yapilmali. Projenin her asamada ve bitimine kadar kontrol edip, denetimlerini yapip ruhsatlarimizi ona göre almaliyiz” ifadelerini kullandi.
“Hemen 6,5 büyüklügünde deprem olarak algilamamak lazim”
Geçtigimiz günlerde Konya merkezli meydana gelen depremin çok sig, 1 kilometre derinlikte bir hareket oldugunu ifade eden Prof. Dr. Arik, “Bu olus yeri dikkate alindigi zaman Tatlicak fayi olarak isimlendirmis oldugumuz yer bilimsel çalismalarla tespit edilen örtülü bir fay üzerine ve bu 3 büyüklügünde de bizi hiç endiselendirmemesi bir depremken ciddi bir sekilde hissettik. Çünkü çok sig, 1 kilometre derinlikte hareket meydana gelmis oldu. O nedenle bir hissetme oldu. Vatandaslarimizin çok paniklemesine gerek yok. Su asamada hemen 6,5 büyüklügünde deprem olarak algilamamak lazim. Ama yapilasmalarimizi mutlaka projesinden tavanina kadar hem gerekli mühendislik hizmetlerini almasini saglamaliyiz hem de imalat esnasinda titizlikle kontrol edilmesi gerekiyor. Çünkü bu depremlerin bize ögrettigi en önemli sonuç bu” seklinde konustu.
“Çökmelerin bir sebebi de sarsintilar”
Depremlerin ardindan Konya Ovasinda sayisi 2 bin 500’ü geçen obruklarin sayisinda artis olabilecegini anlatan Arik, “Obruklarin olusumu için birçok mekanizma var. Yeralti sularinin seviyelerinin degismesiyle, üstteki örtü kalinliginin azalmasiyla, üstteki örtü kalinligi azaldiktan sonra, yogun yagisli dönemden sonra agirlasmadan dolayi da çökmeler meydana gelebiliyor. Çökmelerin bir sebebi de sarsintilar. Yapay ya da dogal sarsintilar ki deprem bunlardan bir tanesi. Bu depremlerden sonra çökmeye yaklasmis olan bazi yerlerde obruk sayisinda artislar gözlemleyebiliriz. Ancak su anda sahada yapmis oldugumuz kât’i bir gözlem olmadigi için ’bu sekildedir’ demek oldukça erken. Sahada bunu daha net bir sekilde söyleyecegiz. Ama dünyada kabul edilen, deprem olusturacagi çökme aninda kontrol eden faktörlerden bir tanesi de depremlerdir” diye konustu.
