Güçlü Bir Bagisiklik Için Kisin Beslenmenin Önemi
Beslenme ve Diyet Uzmani Hande Güngör, saglikli hayatin sürdürülmesi için mevsimine uygun saglikli beslenme ile ideal kilonun korunmasinin önemli oldugunu söyledi.
Kis mevsimde kapali ortamlarda daha fazla vakit geçirilmesi ve gecelerin uzamasi sebebiyle fiziksel aktivitenin azaldigini ve hareketsiz geçirilen zamanin da arttigini belirten Medicana Bursa Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmani Hande Güngör, "Atistirmalik tüketimine yönelim ile yagli ve sekerli besin tercihlerinin artmasi sebebiyle vücut agirliginda istenmeyen yönde degisiklikler olabilmektedir. Bu sebeple birçok kronik hastaliga sebep olan vücutta fazla yag birikimi olarak adlandirilan ’obezite’ artmaktadir. Ancak saglikli hayati sürdürülmesi için mevsimine uygun saglikli beslenme ile ideal kilonun korunmasi önemlidir. Kis aylarinda azalan hava sicakligi sebebiyle vücut isisinin korunmasi için yeterli sivi almak gerekir. Günde en az 2-2,5 litre su içilmeli, sivi aliminin karsilanmasinda ihlamur, adaçayi, kusburnu çayi, açik çay gibi içecekler tercih edilmelidir" dedi.
Kis mevsiminde artan soguk alginligi ve diger enfeksiyonlara karsi A, C, D ve E vitamininden zengin beslenmenin bagisiklik sistemine katkisi oldukça fazla oldugunu ifade eden Güngör, "Mevsimine uygun, günde en az 2 porsiyon meyve ve 3 porsiyon sebze tüketilmesi önerilmektedir. Bu aylarda havuç, brokoli, kabak, lahana, karnabahar, pirasa, maydanoz gibi sebzelerin, portakal, mandalina, elma gibi meyvelerin tercih edilmesi önerilmektedir. Ayrica E vitamini kaynaklari olan kuru baklagiller ve kuruyemislerde yeterli ve dengeli biçimde günlük beslenmede bulunmalidir. Haftada 2-3 kez nohut, kuru fasulye, mercimek, nohut ve barbunya gibi kurubaklagiller, günde 20-30 gram kadar ceviz, badem, findik gibi kuruyemisler tüketilmelidir" diye konustu.
Kemik ve dis sagligi açisindan önemli olan D vitamininin günes isinlariyla deri tarafindan üretilen bir vitamin oldugunu belirten Göngör, su ifadeleri kullandi;
"Ancak kis aylarinda mahrum kalinan günes isinlari, vücudun D vitamini ihtiyacinin karsilanamamasina sebep olmaktadir. D vitamini besinlerden aktif olarak karsilanamiyor olsa da balik, D vitamini ile beyin fonksiyonlarinin gelisimi için gerekli çoklu doymamis yag asitleri (omega-3), kalsiyum, fosfor, selenyum, iyot mineralleri ve E vitamini içerir. Bu sebeple kis aylarinda haftada 2-3 kez balik tüketilmelidir. Kis aylarinda yüksek yagli besin tüketiminden kaçinilmali, margarin, tereyag, yagli etler, yüksek kolesterol içeren sakatat ürünleri siklikla tüketilmemeli, saglikli yag asitleri içeren zeytinyagi, yagli tohumlar, kuruyemisler uygun ve yeterli porsiyonda tüketilmelidir. Bu mevsimde basit karbonhidrat içeren sekerli besinlere ve tatlilara yönelimin arttigi görülmektedir. Dünya Saglik Örgütünün önerisine göre günlük seker alimi toplam enerji aliminin en fazla yüzde 10 kadarini olusturmalidir ve mümkünse daha da azaltilmalidir. Saglikli hayat biçiminde basit sekerler yerine kompleks karbonhidratlardan olan tam bugday ekmek, bulgur gibi tahillar, kurubaklagiller, meyveler ve sekeri azaltilmis sütlü ya da meyveli tatlilar ile saglikli pisirme yöntemleri kullanilarak hazirlanan ev yapimi ürünler tercih edilmelidir."
Saglikli beslenme açisindan saglikli pisirme yöntemleri kullanilarak hazirlanan ev yapimi geleneksel gidalarin üretimi ve tüketiminin kis aylarinda arttiginin görüldügüne dikkat çeken Güngör, "Kis ya da yaz aylari için besinin bol bulundugu aylarda yapilan geleneksel yiyecek hazirlama teknikleri ile hazirlanan geleneksel ev yapimi gidalar temel isleme ve hazirlama metotlarina dayanan, yapay koruyucu ve katki maddesi içermeyen, dogal ve raf ömürleri günümüzün islenmis ürünlerine oranla uzun olmayan ürünlerdir. Günümüzün önemli saglik sorunlari arasinda yer alan obezitenin önüne geçilmesi hedefiyle ev yapimi saglikli üretimin özendirilmesi ve özellikle çocuklarin hazir ve paketli besinler yerine ev yapimi saglikli besinlerinin tüketimi konusunda bilinçlendirilmesi gerekmektedir. Doga sartlarinin zorlayici etkisini azaltmak adina mevsiminde topragini ve ürününü kirletmeden, mevsiminde bol ve ekonomik oldugu dönemlerde ulasilabilen besin ürünlerinin ekseriyeten günesin isisindan yararlanarak saglikli ve yerel yollarla oldukça düsük maliyetle farkli yiyeceklere dönüstüren bir kültürel mirasin sürekliligi ve toplumsal dayanismanin sürdürülüyor olmasinin yerel üretime, saglikli yasama ve saglikli beslenmeye katkisi önemli düzeyde önemlidir" dedi.
Kaynak: İHA
Kis mevsiminde artan soguk alginligi ve diger enfeksiyonlara karsi A, C, D ve E vitamininden zengin beslenmenin bagisiklik sistemine katkisi oldukça fazla oldugunu ifade eden Güngör, "Mevsimine uygun, günde en az 2 porsiyon meyve ve 3 porsiyon sebze tüketilmesi önerilmektedir. Bu aylarda havuç, brokoli, kabak, lahana, karnabahar, pirasa, maydanoz gibi sebzelerin, portakal, mandalina, elma gibi meyvelerin tercih edilmesi önerilmektedir. Ayrica E vitamini kaynaklari olan kuru baklagiller ve kuruyemislerde yeterli ve dengeli biçimde günlük beslenmede bulunmalidir. Haftada 2-3 kez nohut, kuru fasulye, mercimek, nohut ve barbunya gibi kurubaklagiller, günde 20-30 gram kadar ceviz, badem, findik gibi kuruyemisler tüketilmelidir" diye konustu.
Kemik ve dis sagligi açisindan önemli olan D vitamininin günes isinlariyla deri tarafindan üretilen bir vitamin oldugunu belirten Göngör, su ifadeleri kullandi;
"Ancak kis aylarinda mahrum kalinan günes isinlari, vücudun D vitamini ihtiyacinin karsilanamamasina sebep olmaktadir. D vitamini besinlerden aktif olarak karsilanamiyor olsa da balik, D vitamini ile beyin fonksiyonlarinin gelisimi için gerekli çoklu doymamis yag asitleri (omega-3), kalsiyum, fosfor, selenyum, iyot mineralleri ve E vitamini içerir. Bu sebeple kis aylarinda haftada 2-3 kez balik tüketilmelidir. Kis aylarinda yüksek yagli besin tüketiminden kaçinilmali, margarin, tereyag, yagli etler, yüksek kolesterol içeren sakatat ürünleri siklikla tüketilmemeli, saglikli yag asitleri içeren zeytinyagi, yagli tohumlar, kuruyemisler uygun ve yeterli porsiyonda tüketilmelidir. Bu mevsimde basit karbonhidrat içeren sekerli besinlere ve tatlilara yönelimin arttigi görülmektedir. Dünya Saglik Örgütünün önerisine göre günlük seker alimi toplam enerji aliminin en fazla yüzde 10 kadarini olusturmalidir ve mümkünse daha da azaltilmalidir. Saglikli hayat biçiminde basit sekerler yerine kompleks karbonhidratlardan olan tam bugday ekmek, bulgur gibi tahillar, kurubaklagiller, meyveler ve sekeri azaltilmis sütlü ya da meyveli tatlilar ile saglikli pisirme yöntemleri kullanilarak hazirlanan ev yapimi ürünler tercih edilmelidir."
Saglikli beslenme açisindan saglikli pisirme yöntemleri kullanilarak hazirlanan ev yapimi geleneksel gidalarin üretimi ve tüketiminin kis aylarinda arttiginin görüldügüne dikkat çeken Güngör, "Kis ya da yaz aylari için besinin bol bulundugu aylarda yapilan geleneksel yiyecek hazirlama teknikleri ile hazirlanan geleneksel ev yapimi gidalar temel isleme ve hazirlama metotlarina dayanan, yapay koruyucu ve katki maddesi içermeyen, dogal ve raf ömürleri günümüzün islenmis ürünlerine oranla uzun olmayan ürünlerdir. Günümüzün önemli saglik sorunlari arasinda yer alan obezitenin önüne geçilmesi hedefiyle ev yapimi saglikli üretimin özendirilmesi ve özellikle çocuklarin hazir ve paketli besinler yerine ev yapimi saglikli besinlerinin tüketimi konusunda bilinçlendirilmesi gerekmektedir. Doga sartlarinin zorlayici etkisini azaltmak adina mevsiminde topragini ve ürününü kirletmeden, mevsiminde bol ve ekonomik oldugu dönemlerde ulasilabilen besin ürünlerinin ekseriyeten günesin isisindan yararlanarak saglikli ve yerel yollarla oldukça düsük maliyetle farkli yiyeceklere dönüstüren bir kültürel mirasin sürekliligi ve toplumsal dayanismanin sürdürülüyor olmasinin yerel üretime, saglikli yasama ve saglikli beslenmeye katkisi önemli düzeyde önemlidir" dedi.