Uyuzun Bulasabilmesi Için En Az 15-20 Dakikalik Bir Temas Gerekir
Dermatoloji Uzmani Dr. Nevzat Mazmanoglu, geceleri uyutmayan kasinti, deri döküntüleri, kizariklik ve kabarcik seklinde ortaya çikan uyuz hastaliginin bir halk sagligi sorunu oldugunu söyledi. Hastaligin bulasabilmesi için en az 15-20 dakikalik temas gerektirdigini belirten Dr. Mazmanoglu uyuz akarlarinin insan vücudu disinda 3-4 gün yasayabilecegini ifade etti.
Uyuz etkeni olan akarlarin bir insan olmadan yaklasik üç gün hayatta kalabilecegine dikkat çeken Dr. Mazmanoglu cinsel temas disinda kontamine olmus yatak takimlarindan, giysiler ve mobilya, sedir gibi istila edilmis esyalardan da akarlarin bulasabilecegini ifade etti.
“Gece uyutmayacak kadar siddetli bir kasinti”
Hastaligin karakteristik belirtilerinin parmak aralari basta olmak üzere, el, ayak, bilek, dirsek, göbek, bel, kalça, koltuk alti bölgelerinde görülen kasinti oldugunu vurgulayan Dr. Mazmanoglu, “Kadinlarda meme uçlari ve erkeklerde genital bölgede siddetli kasinti görülebilir. Çocuklarda ise yüz, kulagin arka kismi, ayagin alt bölgesi ve avuç içi gibi bölgelerde kasintiya neden olabilir. Bebeklerde özellikle avuç içi ve ayak tabanlarinda döküntülere sebep olur. Uyuza neden olan akarin açtigi tüneller cilt yüzeyinden çiplak gözle görülebilir nitelikte olabilir. Gece uykuda iken siddetlenen, uyutmayan kasinti hissine bagli olarak ciltte belirgin tahrisler olur” diye konustu.
Uyuzun, kasintili ve oldukça bulasici bir hastalik oldugunu, bununla birlikte her kasintili hastaligin uyuz olmayacagini belirten Dr. Mazmanoglu teshisi dogru konulmus hastanin tedavisi sürerken hastaya temas eden herkesin semptom bulunmasa bile doktor kontrolünden geçerek ayni anda tedavi olmasi gerektiginin altini çizdi.
“Kedi ve köpekte görülen uyuz insan derisinde üreyemez”
Uyuzun bir halk sagligi sorunu olduguna isaret eden Dr. Mazmanoglu alinacak önlemlere dair sunlari söyledi: Hastaliginin sik nüksetmesinin nedenlerinden biri tedavi edilmeyen temaslilardan hastaligin yeniden bulasmasidir. Temasta bulundugunuz yakinlarin muayene ve tedavi olmalarini saglayin. Evcil hayvanlarinizi da unutmayin. Kediler ve köpekler kendi farkli akar türlerinden etkilenseler de, yine de insan uyuzuna yakalanabilirler, bu da geçici bir cilt reaksiyonuna neden olur ve akarlarin evinizde kalmasina neden olur. Uyuz için evcil hayvan tedavileri hakkinda veterinerinize basvurun. Kedi ve köpek uyuz akari insanlara geçse bile, insan derisinde üreyemez ve çogalamaz”.
Bulasmadan itibaren kullanilan ev esyalarini ve giyilen kiyafetleri yüksek sicaklikta yikamak gerektiginin altini çizen Dr. Mazmanoglu, “Hastaligi alis zamanindan emin degilseniz, o zaman dikkatli olun ve yipranmis tüm kiyafetlerinizi ve çarsaflarinizi yikayin. Çamasir yikama islemi tek basina akarlari öldürmeyebilir, bu nedenle kurutucunuzun mümkün olan en sicak ayarda oldugundan emin olun. Giysilerinizi veya havlularinizi hemen yikayamiyorsaniz veya yikanamayacak formdaki esyalari plastik bir posette agzi kapali seklinde 3 gün saklayin. Akarlar, insan vücudunda olmadiginda 3-4 gün içinde ölürler” dedi.
Evdeki mobilya ve halilari süpürdükten sonra, içinde akarlar bulunabilecegi için elektrik süpürgesinin torbasini mutlaka çöpe atilmasini veya haznesinin iyice dezenfekte edilmesi gerektigini sözlerine ekledi.
“Kasinan yeri kasimayin”
Uyuz tedavisinden sonra her temasin dezenfeksiyon gerektirdigine dikkat çeken Dr. Mazmanoglu mobilya, malzeme ve insana maruz kalma oraninin sinirlandirilmasini, temastan kaçinilmasini tavsiye etti. Kasinan yeri kasimanin rahatlama saglamayacagina deginen Dr. Mazmanoglu istila edilmis bölgeyi kasimanin, akarlari vücuda daha da yayarak ikincil cilt enfeksiyonu riskini artirip durumu kötülestirebilecegini bu nedenle vakit kaybetmeden cildiye hekimine basvurup tedavi olmak gerektigini dile getirdi.