Bunaltici Sicaklar 3 Bin Yillik 'Kemah Tuzu'na Bereket Getirdi

Kemah ilçesine 4 kilometre uzaklikta bulunan Kömür köyünde yillarca Tuz Isletmeleri Genel Müdürlügü tarafindan isletildikten sonra özellestirilen tuz ocagindan Dogu Anadolu Bölgesi’nin tuz ihtiyaci karsilaniyor. Osmanli döneminde Ermeniler tarafindan isletilen tuz ocaginda yaklasik 100 metre derinlikteki tünelden gelen tuzlu su, sayilari 150’yi bulan göletlerde bekletiliyor. Su buharlastiktan sonra havuzlar içerisinde kalan tuzlar isçiler yardimi ile toplaniyor. Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesi’nde övgü ile bahsettigi tuz ocaginin geçmisi 450 yil öncesine dayaniyor. Yaklasik 250 bin metrekarelik arazi üzerine kurulu tuz ocaginda son günlerde hava sicakliginin mevsim normalleri üzerinde seyretmesi nedeniyle üretim de arti.

Isçilerin sicak altinda zahmetli ugraslari sonucu üretilen Kemah tuzu, Dogu Anadolu da Erzurum, Tunceli, Sivas, Diyarbakir gibi çevredeki iller basta olmak üzere Istanbul, Bursa, Ankara ve Izmir’in de yer aldigi birçok kentte satisa sunuluyor. Yörede yillardir üretildigi belirtilen ve lezzetinin yani sira gida ürünlerinin raf ömrünün uzatilmasini saglayan Kemah tuzu, yörede peynirciler, yaylacilar ve salamuracilar tarafindan tercih ediliyor.

Kemah tuzunun bölge ekonomisine önemli katkida bulundugunu ifade eden Metin Tanrikulu, "Geçmiste buzdolabinin olmadigi dönemlerde insanlar gidalarini bu tuzla korurlarmis. Yöre halki kavurmayi aylarca bununla yer, peynirlerini bununla yapar, etlerini tuzla günesin altinda kurutarak bahara kadar 3-5 ay bu tuz sayesinde muhafaza eder. Tuz demek bölgede hayat demek. Hava sicakligi yörede 40 dereceye kadar ulasti. Bu da haliyle üretimimize yansidi. Havalarin isinmasiyla tuz üretimimiz iki kat artti" dedi.

Kemah tuzu agir metal barindirmiyor

Tanrikulu, Kemah tuzunun içerisinde agir metalleri barindirmadigi için kaliteli oldugunu ifade ederek, su bilgileri aktardi:

"Dogal olarak elde edilen bu tuzda hiçbir kimyasal katki bulunmamaktadir. Kaynagindan suyla erimis olarak gelen tuz, havuzlara alinarak burada günesin sicakligi ile buharlastirilarak tekrar kristalize ediliyor. Tabii bunun için havanin sicak olmasi önemli. Buradaki üretim haziran ayi ortasindan eylül ayi ortasina kadar sürüyor. Zor sartlarda ve 3 ay gibi kisa sürede Erzincan ve çevresinin tuz ihtiyacini karsiliyoruz."