Cumhurbaskanligi Sözcüsü Ibrahim Kalin, Afganistan'daki Son Gelismeleri Degerlendirdi Açiklamasi
'Askerimiz çekildikten sonra biz orada havalimani ile ilgili bu isletme görevini devam ettirebiliriz' '(Havalimani yönetimi) Sartlarda anlasilirsa bu yönde bir mutabakat saglanirsa, biz bu hizmeti orada vermeye devam edecegiz' '(Tahliye süreci) Tam saatini bilemiyorum, bu Milli Savunma Bakanliginin planlamasi ama 24 ya da 36 saat içerisinde bu operasyon tamamlanmis olur'.
Cumhurbaskanligi Sözcüsü Ibrahim Kalin, Kabil Hamid Karzai Uluslararasi Havalimani'nin durumuna iliskin, "Askerimiz çekildikten sonra biz orada havalimani ile ilgili bu isletme görevini devam ettirebiliriz. Sartlarda anlasilirsa bu yönde bir mutabakat saglanirsa, biz bu hizmeti orada vermeye devam edecegiz." dedi.
Kalin, NTV'nin canli yayininda, Türk askerinin Afganistan'dan çekilmesi ve Kabil Hamid Karzai Uluslararasi Havalimani'nin durumuna iliskin degerlendirmelerde bulundu.
Türkiye Cumhuriyeti'nin Hamid Karzai Uluslararasi Havalimani'ni isletmeye devam etmesinin Afganistan'in da lehine geçis sürecinin de lehine oldugunu ifade eden Kalin, bunun bundan sonraki kurulacak hükümetin de lehine oldugunu söyledi. Kalin, "Çünkü, orada uluslararasi bir taninma saglayabilmesi için yeni hükümetin mutlaka havalimaninin güvenligini saglamasi ve isleyisi normal bir sekilde temin etmesi gerekiyor." diye konustu.
Bu yönde soru isaretleri bulundugunu belirten Kalin, sözlerine söyle devam etti:
"Biz bu uluslararasi taninma ve iliskilerin devami açisindan bunun hala önemli oldugunu ifade ediyoruz. Askerimiz çekildikten sonra biz orada havalimani ile ilgili bu isletme görevini devam ettirebiliriz. Bu tabi sartlari, detaylari konusulacak ama bir süreç var su anda. Olumlu seyretmesini bekliyoruz, detaylar konusulacak. Çünkü, havalimanini isletmenin bir lojistik kapasite boyutu var. Bununla ilgili müzakereler devam ediyor. Sartlarda anlasilirsa bu yönde bir mutabakat saglanirsa, biz bu hizmeti orada vermeye devam edecegiz. Bu tamamen profesyonel bir hizmet olacak havalimanin isletilmesi. Ama su anda Afganistan'in dünyaya açilan kapisinin Kabil Havalimani oldugu dikkate alinirsa bunun ne kadar önemli bir misyon oldugu da zannediyorum kendiliginden ortaya çikacaktir."
Kalin, "Taliban mi 'Biz istemiyoruz Türk askerini burada' dedi?" sorusu üzerine, sunlari söyledi:
"'Türk askeri' demediler, 'hiçbir yabanci gücün Afganistan'da kalmasini istemiyoruz' diye bir ilke koydular ortaya. Bu prensip karari çerçevesinde, bunu sadece bize degil, diger bütün ülkelere, Almanya, Ingiltere, Fransa, Iran, Rusya, Çin'dir hepsine söylediler. Bu geçis sürecinin belki beklenen boyutlarindan, unsurlarindan bir tanesiydi. O yüzden biz çekilme ihtimali üzerinde güçlü bir sekilde durduk. Çünkü askerimizin orada herhangi bir sekilde bir çatismanin ortasinda kalmasi, bir tehditle, tehlikeyle karsi karsiya kalmasi bizim asla kabul edebilecegimiz, onay verebilecegimiz bir durum degildi. Dolayisiyla misyonun bu sekilde tamamlanmis olmasi bizim için de memnuniyet verici, güvenli bir sekilde ülkemize dönüyor olmalari."
Isletme konusunda kapasitenin Türkiye'de oldugunun altini çizen Kalin, "O konuda bir sorunlari yok. Bunu Türkiye'nin devam ettirmesi yönünde bir irade de ortaya koyuyorlar. Büyük ihtimalle, sartlarda anlasilmasi durumunda bu yönde bir netice ortaya çikacak gibi görünüyor." degerlendirmesinde bulundu.
Bunun, Türkiye'nin oradaki misyonu açisindan önemli oldugunu vurgulayan Kalin, "Çünkü, sivil diplomatik misyonumuz devam ediyor. Büyükelçimiz orada, büyükelçilik çalisanlarimiz orada. Bir kismini tahliye etmistik ama asil kadro orada ve onlar çalismalarina devam ediyor." dedi.
- "24 ya da 36 saat içerisinde bu operasyon tamamlanmis olur"
"Tahliyenin ne kadar sürede tamamlanmasi bekliyorsunuz?" sorusu üzerine de Kalin, "Tam saatini bilemiyorum, bu Milli Savunma Bakanliginin planlamasi ama 24 ya da 36 saat içerisinde bu operasyon tamamlanmis olur." diye konustu.
Kalin, askerin ve oradaki diplomatlarin, vatandaslarin güvenliginin Türkiye'nin birinci önceligi oldugunu vurguladi.
Havalimaninda bir güvenligin saglanmasi gerektigine isaret eden Kalin, sözlerini söyle sürdürdü:
"Afgan güçleri, Taliban güçleri tarafindan mi yoksa bir özel güvenlik tarafindan mi saglanacak? Mutlaka orada bir güvenlik yapisinin kurulmasi gerekiyor. Orada Taliban'in böyle bir kapasitesi oldugunu ben düsünmüyorum. Onlar da önünde sonunda muhtemelen böyle bir hizmet talebinde bulunacaklar. Çünkü, kendileri de oranin ne kadar kilit bir öneme haiz oldugunu biliyorlar. Bu detaylar müzakere konusu. Mutabik kalinmasi halinde bu yönde bir çalisma yapilacak orada."
"Yeni yönetimle iliski çerçevesi nasil olacak?" sorusu üzerine de Kalin, sunlari kaydetti:
"Cumhurbaskanimizin kullandigi bir ifade var, o önemli, 'ihtiyatli bir iyimserlik içindeyiz' ama asil tabloyu belirleyecek olan atilacak adimlar, söylemlerden ziyade sahada ne tür adimlarin atilacagi. Bu noktada da en önemli adim, bu müzakereler neticesinde kusatici, kucaklayici, kapsayici bir hükümetin kurulmasi, bu son derece önemli. Bu basarili bir sekilde yapildigi oranda, orada bütün farkli gruplarin hem etnik hem siyasi anlamda gruplarin içinde oldugu, onayladigi, benimsedigi bir hükümet kurulursa, bu süreci daha da kolaylastirir. Bu, o hükümetin dünya ülkeleriyle iliskisini de kolaylastirir, bizim o hükümetle iliskimizi de daha da kolaylastirir."
- "Önümüzdeki günlerde ortaya çikacak tabloyu biraz daha net görmemiz gerekiyor"
Afganistan'in sartlari içerisinde olabilecek en gerçekçi unsurlari degerlendirerek, Afgan halkinin hep yaninda olduklarini, orada hizipçilik, mezhepçilik, etnik milliyetçilik yapmadiklarini vurgulayan Kalin, bütün taraflarla iyi iliski içerisindeki bulunduklarinin altini çizdi.
Cumhurbaskanligi Sözcüsü Kalin, "Önümüzdeki günlerde, haftalarda ortaya çikacak tabloyu biraz daha net görmemiz gerekiyor. Su anda tabi Taliban'in önündeki en önemli sinama, meydan okuma bu kusatici, kucaklayici bir geçis hükümetini orada hizli bir sekilde kurmasi. Bu müzakerelerden olumlu, herkesin kabullenebilecegi bir siyasi çerçevenin çikmasi." ifadesini kullandi.
Taliban'in degisip degismedigine yönelik degerlendirmesi sorulan Kalin, bazi analistlerin iyimser yaklasarak aradan geçen 20 yilda Taliban'in dünyaya tabiri caizse "ekspoze" oldugunu belirttigine isaret etti.
Kalin, "Ben bu yönde 'kesin degisim olmustur' diyerek bir kolayci iyimserlige kapi aralamak istemem. Biraz sahadaki gerçekleri, atacaklari adimlari görmek lazim ama Afganistan da degisti, 20 yil öncesinin Afganistan'i degil." degerlendirmesinde bulundu.
Afganistan'da zor sartlara karsin üniversitelerin açildigini, üniversitelerde okuyan kadin genç kiz sayisinin arttigini, devlet yönetiminde çok farkli gruplarin bir araya gelebildigini ve bunlarin önemli kazanimlar oldugunu anlatan Kalin, sunlari kaydetti:
"Taliban'in bundan sonra zihninde tasavvur ettigi, teklif veya empoze edecegi siyasal düzen nasil bir düzen olacak bunu da bir görmek lazim. Yani Afganistan'in, çagin gerçekleri ile uyumlu bir siyasal çerçeveyi esas almalari bizim en büyük temennimiz. Onlara telkinimiz de hep bu yönde oldu. Yani Islam anlayisi söz konusu ise de bunu çok dar bir perspektiften, dislayici, ötekilestirici biçimde degil, farkli bir sekilde bakis açisiyla, Islam'in kusatici, kucaklayici, evrensel, müsfik, merhametli perspektifiyle bir tavir ortaya koymalari daha anlamli olur, Afganistan için de bölge için de. Bunlari önümüzdeki günlerde görecegiz, atacaklari adimlari biz de takip edecegiz."
- "Türkiye, mülteciler meselesinde üzerine düseni fazlasiyla yerine getirdi"
Cumhurbaskanligi Sözcüsü Kalin, "Göç tehdidinin hala devam ettigini, artacagini düsünüyor musunuz?" sorusu üzerine, Türkiye'nin Afganistan'da böyle bir durumun yasanmamasi için bütün diplomatik çabalarini sürdürdügünü vurguladi.
Kalin, bir göç dalgasi olmasi durumunda bundan öncelikle komsu, sinirdas ülkelerin etkilenecegine ve genel olarak göç konusunda uluslararasi toplumun sorumluluk almasi gerektigine isaret ederek, "Türkiye göç, mülteciler meselesinde üzerine düseni fazlasiyla yerine getirdi. Bundan sonra yeni bir yük almasi ne mümkün ne de söz konusu." açiklamasinda bulundu.
Sinirda illegal göçün önlenmesine yönelik çok ciddi tedbirler alindigini anlatan Kalin, "Türkiye hiçbir zaman kimsenin göç ambari, yol geçen hani olmadi, bundan sonra da olmayacak." diye konustu.
- BAE ile iliskiler
Cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan'in, Birlesik Arap Emirlikleri (BAE) Ulusal Güvenlik Danismani Seyh Tahnoun bin Zayed Al Nahyan ile görüsmesi ve iki ülke arasindaki iliskilere dair soru üzerine Kalin, Körfez ülkelerinin tamamiyla iyi iliskiler içinde olmayi arzuladiklarini söyledi.
Kalin, "Birlesik Arap Emirlikleri ile böyle yeni bir sayfanin açilmasi çok olumlu. Bu süreç tabi geçtigimiz 5-6 ay içinde belli bir olgunluga geldi. Epey bir görüsmeler yapildi. Disisleri Bakanimizin görüsmeleri oldu, Milli Istihbarat Baskanimiz Hakan Bey'in görüsmeleri oldu. Onun neticesi olarak da Cumhurbaskanimiz düzeyine çikti. Gelen sahis da biliyorsunuz Seyh Tahnoun, Birlesik Arap Emirlikleri sistemi içinde son derece kritik bir göreve sahip. Onun gelmesi kendi basina bir mesajdi zaten." diye konustu.
Bundan sonra Türkiye ile BAE ve diger Körfez ülkeleri arasindaki iliskilerin karsilikli çikar ve saygiya dayali bir çerçevede ilerlemesi konusunda mutabik kalindigini ifade eden Kalin, bunun somut neticelerini her alanda görmek istediklerini ve bu yönde atilacak adimlarin da hazirlandigini bildirdi.
Kalin, Misir ile iliskileri dogru zemine oturtmak için görüsmelerin devam ettigini ve bu alanda da yakinda somut adimlarin atilmasinin öngörülebilecegini söyledi.
Israil ile iliskilere de deginen Kalin, Cumhurbaskani Erdogan'in yeni seçilen Israil Cumhurbaskani Yitzak Hertzog'u aramasinin Israil tarafinda çok olumlu bir etki yaptigina dikkati çekti.
Kalin, Israil'deki sürecin olumlu göründügünü belirterek, bu ülke ile de bir görüsme trafiginin olabilecegini ifade etti.
Kaynak: AA
Kalin, NTV'nin canli yayininda, Türk askerinin Afganistan'dan çekilmesi ve Kabil Hamid Karzai Uluslararasi Havalimani'nin durumuna iliskin degerlendirmelerde bulundu.
Türkiye Cumhuriyeti'nin Hamid Karzai Uluslararasi Havalimani'ni isletmeye devam etmesinin Afganistan'in da lehine geçis sürecinin de lehine oldugunu ifade eden Kalin, bunun bundan sonraki kurulacak hükümetin de lehine oldugunu söyledi. Kalin, "Çünkü, orada uluslararasi bir taninma saglayabilmesi için yeni hükümetin mutlaka havalimaninin güvenligini saglamasi ve isleyisi normal bir sekilde temin etmesi gerekiyor." diye konustu.
Bu yönde soru isaretleri bulundugunu belirten Kalin, sözlerine söyle devam etti:
"Biz bu uluslararasi taninma ve iliskilerin devami açisindan bunun hala önemli oldugunu ifade ediyoruz. Askerimiz çekildikten sonra biz orada havalimani ile ilgili bu isletme görevini devam ettirebiliriz. Bu tabi sartlari, detaylari konusulacak ama bir süreç var su anda. Olumlu seyretmesini bekliyoruz, detaylar konusulacak. Çünkü, havalimanini isletmenin bir lojistik kapasite boyutu var. Bununla ilgili müzakereler devam ediyor. Sartlarda anlasilirsa bu yönde bir mutabakat saglanirsa, biz bu hizmeti orada vermeye devam edecegiz. Bu tamamen profesyonel bir hizmet olacak havalimanin isletilmesi. Ama su anda Afganistan'in dünyaya açilan kapisinin Kabil Havalimani oldugu dikkate alinirsa bunun ne kadar önemli bir misyon oldugu da zannediyorum kendiliginden ortaya çikacaktir."
Kalin, "Taliban mi 'Biz istemiyoruz Türk askerini burada' dedi?" sorusu üzerine, sunlari söyledi:
"'Türk askeri' demediler, 'hiçbir yabanci gücün Afganistan'da kalmasini istemiyoruz' diye bir ilke koydular ortaya. Bu prensip karari çerçevesinde, bunu sadece bize degil, diger bütün ülkelere, Almanya, Ingiltere, Fransa, Iran, Rusya, Çin'dir hepsine söylediler. Bu geçis sürecinin belki beklenen boyutlarindan, unsurlarindan bir tanesiydi. O yüzden biz çekilme ihtimali üzerinde güçlü bir sekilde durduk. Çünkü askerimizin orada herhangi bir sekilde bir çatismanin ortasinda kalmasi, bir tehditle, tehlikeyle karsi karsiya kalmasi bizim asla kabul edebilecegimiz, onay verebilecegimiz bir durum degildi. Dolayisiyla misyonun bu sekilde tamamlanmis olmasi bizim için de memnuniyet verici, güvenli bir sekilde ülkemize dönüyor olmalari."
Isletme konusunda kapasitenin Türkiye'de oldugunun altini çizen Kalin, "O konuda bir sorunlari yok. Bunu Türkiye'nin devam ettirmesi yönünde bir irade de ortaya koyuyorlar. Büyük ihtimalle, sartlarda anlasilmasi durumunda bu yönde bir netice ortaya çikacak gibi görünüyor." degerlendirmesinde bulundu.
Bunun, Türkiye'nin oradaki misyonu açisindan önemli oldugunu vurgulayan Kalin, "Çünkü, sivil diplomatik misyonumuz devam ediyor. Büyükelçimiz orada, büyükelçilik çalisanlarimiz orada. Bir kismini tahliye etmistik ama asil kadro orada ve onlar çalismalarina devam ediyor." dedi.
- "24 ya da 36 saat içerisinde bu operasyon tamamlanmis olur"
"Tahliyenin ne kadar sürede tamamlanmasi bekliyorsunuz?" sorusu üzerine de Kalin, "Tam saatini bilemiyorum, bu Milli Savunma Bakanliginin planlamasi ama 24 ya da 36 saat içerisinde bu operasyon tamamlanmis olur." diye konustu.
Kalin, askerin ve oradaki diplomatlarin, vatandaslarin güvenliginin Türkiye'nin birinci önceligi oldugunu vurguladi.
Havalimaninda bir güvenligin saglanmasi gerektigine isaret eden Kalin, sözlerini söyle sürdürdü:
"Afgan güçleri, Taliban güçleri tarafindan mi yoksa bir özel güvenlik tarafindan mi saglanacak? Mutlaka orada bir güvenlik yapisinin kurulmasi gerekiyor. Orada Taliban'in böyle bir kapasitesi oldugunu ben düsünmüyorum. Onlar da önünde sonunda muhtemelen böyle bir hizmet talebinde bulunacaklar. Çünkü, kendileri de oranin ne kadar kilit bir öneme haiz oldugunu biliyorlar. Bu detaylar müzakere konusu. Mutabik kalinmasi halinde bu yönde bir çalisma yapilacak orada."
"Yeni yönetimle iliski çerçevesi nasil olacak?" sorusu üzerine de Kalin, sunlari kaydetti:
"Cumhurbaskanimizin kullandigi bir ifade var, o önemli, 'ihtiyatli bir iyimserlik içindeyiz' ama asil tabloyu belirleyecek olan atilacak adimlar, söylemlerden ziyade sahada ne tür adimlarin atilacagi. Bu noktada da en önemli adim, bu müzakereler neticesinde kusatici, kucaklayici, kapsayici bir hükümetin kurulmasi, bu son derece önemli. Bu basarili bir sekilde yapildigi oranda, orada bütün farkli gruplarin hem etnik hem siyasi anlamda gruplarin içinde oldugu, onayladigi, benimsedigi bir hükümet kurulursa, bu süreci daha da kolaylastirir. Bu, o hükümetin dünya ülkeleriyle iliskisini de kolaylastirir, bizim o hükümetle iliskimizi de daha da kolaylastirir."
- "Önümüzdeki günlerde ortaya çikacak tabloyu biraz daha net görmemiz gerekiyor"
Afganistan'in sartlari içerisinde olabilecek en gerçekçi unsurlari degerlendirerek, Afgan halkinin hep yaninda olduklarini, orada hizipçilik, mezhepçilik, etnik milliyetçilik yapmadiklarini vurgulayan Kalin, bütün taraflarla iyi iliski içerisindeki bulunduklarinin altini çizdi.
Cumhurbaskanligi Sözcüsü Kalin, "Önümüzdeki günlerde, haftalarda ortaya çikacak tabloyu biraz daha net görmemiz gerekiyor. Su anda tabi Taliban'in önündeki en önemli sinama, meydan okuma bu kusatici, kucaklayici bir geçis hükümetini orada hizli bir sekilde kurmasi. Bu müzakerelerden olumlu, herkesin kabullenebilecegi bir siyasi çerçevenin çikmasi." ifadesini kullandi.
Taliban'in degisip degismedigine yönelik degerlendirmesi sorulan Kalin, bazi analistlerin iyimser yaklasarak aradan geçen 20 yilda Taliban'in dünyaya tabiri caizse "ekspoze" oldugunu belirttigine isaret etti.
Kalin, "Ben bu yönde 'kesin degisim olmustur' diyerek bir kolayci iyimserlige kapi aralamak istemem. Biraz sahadaki gerçekleri, atacaklari adimlari görmek lazim ama Afganistan da degisti, 20 yil öncesinin Afganistan'i degil." degerlendirmesinde bulundu.
Afganistan'da zor sartlara karsin üniversitelerin açildigini, üniversitelerde okuyan kadin genç kiz sayisinin arttigini, devlet yönetiminde çok farkli gruplarin bir araya gelebildigini ve bunlarin önemli kazanimlar oldugunu anlatan Kalin, sunlari kaydetti:
"Taliban'in bundan sonra zihninde tasavvur ettigi, teklif veya empoze edecegi siyasal düzen nasil bir düzen olacak bunu da bir görmek lazim. Yani Afganistan'in, çagin gerçekleri ile uyumlu bir siyasal çerçeveyi esas almalari bizim en büyük temennimiz. Onlara telkinimiz de hep bu yönde oldu. Yani Islam anlayisi söz konusu ise de bunu çok dar bir perspektiften, dislayici, ötekilestirici biçimde degil, farkli bir sekilde bakis açisiyla, Islam'in kusatici, kucaklayici, evrensel, müsfik, merhametli perspektifiyle bir tavir ortaya koymalari daha anlamli olur, Afganistan için de bölge için de. Bunlari önümüzdeki günlerde görecegiz, atacaklari adimlari biz de takip edecegiz."
- "Türkiye, mülteciler meselesinde üzerine düseni fazlasiyla yerine getirdi"
Cumhurbaskanligi Sözcüsü Kalin, "Göç tehdidinin hala devam ettigini, artacagini düsünüyor musunuz?" sorusu üzerine, Türkiye'nin Afganistan'da böyle bir durumun yasanmamasi için bütün diplomatik çabalarini sürdürdügünü vurguladi.
Kalin, bir göç dalgasi olmasi durumunda bundan öncelikle komsu, sinirdas ülkelerin etkilenecegine ve genel olarak göç konusunda uluslararasi toplumun sorumluluk almasi gerektigine isaret ederek, "Türkiye göç, mülteciler meselesinde üzerine düseni fazlasiyla yerine getirdi. Bundan sonra yeni bir yük almasi ne mümkün ne de söz konusu." açiklamasinda bulundu.
Sinirda illegal göçün önlenmesine yönelik çok ciddi tedbirler alindigini anlatan Kalin, "Türkiye hiçbir zaman kimsenin göç ambari, yol geçen hani olmadi, bundan sonra da olmayacak." diye konustu.
- BAE ile iliskiler
Cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan'in, Birlesik Arap Emirlikleri (BAE) Ulusal Güvenlik Danismani Seyh Tahnoun bin Zayed Al Nahyan ile görüsmesi ve iki ülke arasindaki iliskilere dair soru üzerine Kalin, Körfez ülkelerinin tamamiyla iyi iliskiler içinde olmayi arzuladiklarini söyledi.
Kalin, "Birlesik Arap Emirlikleri ile böyle yeni bir sayfanin açilmasi çok olumlu. Bu süreç tabi geçtigimiz 5-6 ay içinde belli bir olgunluga geldi. Epey bir görüsmeler yapildi. Disisleri Bakanimizin görüsmeleri oldu, Milli Istihbarat Baskanimiz Hakan Bey'in görüsmeleri oldu. Onun neticesi olarak da Cumhurbaskanimiz düzeyine çikti. Gelen sahis da biliyorsunuz Seyh Tahnoun, Birlesik Arap Emirlikleri sistemi içinde son derece kritik bir göreve sahip. Onun gelmesi kendi basina bir mesajdi zaten." diye konustu.
Bundan sonra Türkiye ile BAE ve diger Körfez ülkeleri arasindaki iliskilerin karsilikli çikar ve saygiya dayali bir çerçevede ilerlemesi konusunda mutabik kalindigini ifade eden Kalin, bunun somut neticelerini her alanda görmek istediklerini ve bu yönde atilacak adimlarin da hazirlandigini bildirdi.
Kalin, Misir ile iliskileri dogru zemine oturtmak için görüsmelerin devam ettigini ve bu alanda da yakinda somut adimlarin atilmasinin öngörülebilecegini söyledi.
Israil ile iliskilere de deginen Kalin, Cumhurbaskani Erdogan'in yeni seçilen Israil Cumhurbaskani Yitzak Hertzog'u aramasinin Israil tarafinda çok olumlu bir etki yaptigina dikkati çekti.
Kalin, Israil'deki sürecin olumlu göründügünü belirterek, bu ülke ile de bir görüsme trafiginin olabilecegini ifade etti.