Hollanda'da Amsterdam Belediyesi, Ülkenin Köle Ticaretindeki Rolü Sebebiyle Özür Diledi

AMSTERDAM – Hollanda'da Amsterdam Belediyesi, ülkenin köle ticaretindeki dahli nedeniyle özür dileyen ilk resmi kurum oldu.

Amsterdam Oosterpark'taki Hollanda Ulusal Kölelik Tarihi Aniti önünde yapilan törene katilan Amsterdam Belediyesi Baskani Femke Halsema, konusmasinda Hollanda'nin kolonyal tarih ile yüzlesmesi açisindan bugünün önemli bir gün oldugunu dile getirdi.

Hollanda'da hükümeti kurmakla görevlendirilen geçici hükümetin Içisleri Bakani Kajsa Ollongren da törende bir konusma yapti.

Amsterdam Belediyesinin aldigi özür kararinin mimari olarak gösterilen DENK Partisi Amsterdam Belediye Meclisi Üyesi Eduard Mangal sürecin bir buçuk yil sürdügünü belirtti.

Özür mesajinin tarihi bir adim oldugunu belirten Mangal "Bu adim diger devlet kurumlari ve hükümet için de bir örnek teskil edecektir." dedi.

DENK Partisi'nin Amsterdam Belediye Meclisi'ndeki bir diger üyesi Numan Yilmaz, AA muhabirine yaptigi açiklamada "Hollanda hükümeti kölelik tarihiyle yüzlesmek istemiyor." ifadelerini kullandi.

Hollanda'nin bugünkü refah düzeyine ulasmasinda kölelik sisteminin rolüne deginen Yilmaz, "Hükümet kölelik zamanindaki sorumluluklari sebebiyle tazminatla karsilasmamak için özür dilemekten kaçiniyor." dedi.

Hollanda'da geçici hükümetin Basbakani Mark Rutte, geçen yilki törenlerde, toplumda çok fazla kutuplasmaya yol açacagi gerekçesiyle ülkesinin kölelik tarihi için özür dilemeyecegini açiklamisti.

Hollanda hükümeti kölelik geçmisi için özür ve tazminat yerine, 2023'ü köle ticaretini anma yili ilan etmeyi düsündügünü açiklamisti.

- Hollanda'nin kölelik tarihi

Hollanda, Amerika kitasindan Asya'ya, Afrika'dan Güney Amerika'ya kadar birçok bölgede sömürgecilik yapti.

17. yüzyildan itibaren Afrika kitasinda sömürge olusturmaya baslayan Hollanda; Fildisi Sahili, Gana, Güney Afrika, Angola, Namibya ve Senegal'de birçok koloni kurarak bu ülkelerdeki dogal ve insani kaynaklari kullandi.

Hollanda'nin, Afrika'daki sömürge izlerinden en bilineni Khoikhoi halkina yönelik katliamlari oldu. Hollanda, 1659, 1673 ve 1674-1677'de Khoikhoi’yi kölelestirmek için büyük katliamlar yaparak binlerce Afrikaliyi öldürdü, evlerine ve arazilerine el koydu ve köle olarak kaçirdi.

Hollanda, Asya’daki köle ticaretini de elinde bulunduruyordu. Madagaskar, Endonezya, Hindistan ve Sri Lankali köleler çalistirildi. Bazi dönemlerde sömürgelerdeki bir Hollandaliya yaklasik 200 köle düstügü görüldü.

Hollandalilarin Asya'da da yaklasik 1 milyon 135 bin kisiyi kölelestirdigi tahmin ediliyor.

Hollanda 1814'te resmi olarak köle ticaretini sona erdirse de Surinam ve Hollanda Atilleri'nde köleligin resmi olarak kaldirilmasi ve kölelerin özgürlestirilmesi 1 Temmuz 1863'te gerçeklesti.

Ancak ülkede 1 Temmuz 1873'e kadar kölelik fiilen devam ederken bu tarihe kadar Surinam'da 33 bin, Hollanda Antilleri'nde de 11 binden fazla köle çalistirilmaya devam edildi.

Hollanda, her yil 1 Temmuz'u eski sömürgeler ve Hollanda'nin bazi sehirlerinde Keti Koti (kirik pranga) Bayrami olarak kutluyor.

Kaynak: AA