Hamas Lideri Heniyye'nin Yurt Disi Ziyaretleri 'Israil Ile Normallesme Dalgasini' Etkileyecek Mi?

Yazar ve siyasi analist Mustafa esSavvaf: 'Hamas'in siyasi faaliyetleri ve direnis arasinda ayrim yoktur. Bu nedenle Heniyye'yi kabul etmek, Arap ülkelerinin direnen Filistin halkinin haklarini teyit etmesidir' Filistinli analist yazar Hüsam edDeceni: 'Bu ziyaretler, Heniyye'nin Filistin meselesine hizmet edecek sekilde Arap ve Islam cografyasiyla iletisim kurma ve açilim yapma isteginin bir yansimasi' Arastirmaci Usame Hüseyin: 'Hamas, Israil'le normallesme anlasmasi imzalayan Arap ülkeleriyle iliskilerini dengelemeye ve etki alanini daraltmak için meydani Israil diplomasisine birakmamaya çalisiyor'

NUR EBU IYSE - Hamas Siyasi Büro Baskani Ismail Heniyye'nin, Israil'in abluka altindaki Gazze Seridi'ne düzenledigi son saldirilarin ardindan çiktigi yurt disi gezisinin, "Israil'le normallesme dalgasina" etkisi olup olmayacagi merak ediliyor.

Heniyye, Israil'in Gazze Seridi'ne 10 Mayis'ta baslattigi ve 11 gün süren saldirilarindan sonra 10 Haziran'da Misir'in baskenti Kahire'de Misir Istihbarat Baskani Abbas Kamil'le görüstü.

Hamas lideri, Israil ile Aralik 2020'de normallesen Fas'a, 13 Mayis'ta 5 günlük ziyaret gerçeklestirdi. Heniyye, burada devlet yetkilileri, basin mensuplari, siyasi parti liderleri ve sivil toplum temsilcileri dahil genis bir kesimle bulustu.

Heniyye, 21 Haziran'da Moritanya'ya geçerek, burada da Cumhurbaskani Muhammed Vild el-Gazvani'nin yani sira siyasi parti ve sivil toplum temsilcileriyle bir araya geldi.

Hamas Siyasi Büro Baskan Yardimcisi Halil el-Hayye ise Heniyye'nin yurt disi ziyaretleriyle ilgili olarak, bu ziyaretlerle Filistin meselesine iade-i itibar kazandirmayi ve isgale karsi yeniden dayanismayi tesis etmeyi amaçladiklarini dile getirdi.

- "Israil ile normallesmeye darbe"

Yazar ve siyasi analist Mustafa es-Savvaf, AA muhabirine, Heniyye'nin ziyaretlerini degerlendirdi.

Heniyye'ye gösterilen ilginin, "direnisin açikça kabul edilmesi" oldugunu belirten Savvaf, ziyaretin sonuçlariyla ilgili "Israil ile normallesmeye darbe" yorumunda bulundu.

Savvaf, Israil'in son saldirilari ve Filistin direnisi sonrasinda Arap ülkelerinin Israil ile normallesmeyi gözden geçirmesini bekledigini belirterek, Hamas lideri Heniyye'nin ziyaretlerine dair su degerlendirmede bulundu:

"Hamas'in siyasi faaliyetleri ve direnis arasinda ayrim yok. Bu nedenle Heniyye'yi kabul etmek, Arap ülkelerinin direnen Filistin halkinin haklarini teyit etmesidir."

- Islam ve Arap ülkeleriyle açilim adimi

Filistinli analist yazar Hüsam ed-Deceni de "Bu ziyaretler, Heniyye'nin Filistin meselesine hizmet edecek sekilde Arap ve Islam cografyasiyla iletisim kurma ve açilim yapma isteginin bir yansimasi." dedi.

Deceni, Heniyye'nin Fas ziyaretinin partiler düzeyinde olsa da Rabat'in Israil'le iliskilerini yeniden baslatmasi karsisinda bir lobi olusturulmasi ve Fas toplumunda normallesme karsiti bir açilim gerçeklestirilmesi açisindan önemli oldugunu vurguladi.

Israil'in normallesme, Arap kamuoyundaki imajinin iyilesmesi ve bir dost olarak kabul edilmesi propagandasi gölgesinde gerçeklesen ziyaretin, resmi ve halk düzeyinde Fas toplumuyla güven köprüsü insa etmeyi hedefledigini belirten Deceni, sunlari söyledi:

"Heniyye'nin ziyareti ayrica (Islam Isbirligi Teskilati'na bagli) Kudüs Komitesi Baskani olmasi açisindan Fas'in isgal altindaki Kudüs'e destegi konusundaki önemli rolünü de teyit ediyor."

- Israil'e "direnisini kusatma çabalarinin basarisiz oldugu mesaji"

Deceni, Heniyye'nin ziyaretinin ayrica Rabat'in Tel Aviv'le iliskilerinin yeniden baslayacagini açiklamasinin ardindan olusan gerginligin yarattigi bosluklari doldurmaya yönelik olabilecegini ifade etti.

Filistin'in Arap ve Islam ülkeleriyle açiliminin, pek çok olumlu etki birakacak dengeli iliskiler tesis edebilecegi görüsünü dile getiren Deceni, söyle devam etti:

"Heniyye'nin ziyareti, Israil'e normallesme yoluyla Filistin direnisini kusatma ve tecrit etme çabalarinin basarisiz oldugu mesajini verdi."

- Hamas'in Arap ülkeleriyle iliskilerinde denge kurma çabasi

Arastirmaci Usame Hüseyin ise Heniyye'nin ziyaretinin Israil-Hamas arasindaki "diplomatik yaris" çerçevesinde gelistigini ifade etti.

Hamas'in, Israil diplomasisinin normallesme yoluyla attigi adimlarin etki alanini daraltmayi amaçladigini aktaran Hüseyin, sunlari kaydetti:

"Hamas, Israil'le normallesme anlasmasi imzalayan Arap ülkeleriyle iliskilerini dengelemeye ve etki alanini daraltmak için meydani Israil diplomasisine birakmamaya çalisiyor."

Hüseyin, bu ziyaretin öne çikan özelliginin, "Filistin direnisi ve Hamas'in suçlanmasi, düsman olarak gösterilmesi girisimlerinin engellenmesi" oldugunu söyleyerek, bunun da normallesmenin tehlikelerini açikliga kavusturmak adina farkli kesimlerle toplantilar ve görüsmeler düzenleyerek yapilabilecegini kaydetti.

Israil'in abluka altindaki Gazze Seridi'ne 10 Mayis'ta baslattigi saldirilar, Hamas ile varilan ateskes dogrultusunda 21 Mayis'ta sona ermisti.

Israil'in Gazze'ye düzenledigi saldirilarda 66'si çocuk, 39'u kadin olmak üzere 254 Filistinli hayatini kaybetmis, 1948 kisi de yaralanmisti.
Kaynak: AA