GÜNCELLEME - Kanada'da Bir Yatili Kilise Okulunun Bahçesinde 751 Çocuk Cesedi Kalintisi Bulundu

Kanada Basbakani Trudeau: 'Bunlar yerli halklarin karsilastigi adaletsizligin utanç verici bir hatirlaticisidir'KANADA BASBAKANININ AÇIKLAMASI EKLENDI.

Kanada'nin Sakatchewan eyaletindeki Marieval Yatili Kilise Okulunun bahçesinde yapilan aramalarda, resmi kayitlarda olmayan 751 çocuk cesedi kalintisinin oldugu mezarlar bulundu.

Mezarlarin bulundugu Cowessess Bölgesi First Nation Yerlileri Sefi Cadmus Delorme, düzenledigi basin toplantisinda, bu ayin basindan beri yürütülen çalismalar sonucu su ana kadar resmi kayitlarda olmayan 751 mezar kesfedildigini söyledi.

Sef Delorme, "Burasi toplu mezar yeri degil, bunlar isimsiz mezarlar." dedi.

Mezar yerleri için isaretler olmasi gerektigini belirten Delorme, mezarligi yöneten Roma Katolik Kilisesinin 1960'larda mezarlardaki isaretleme noktalarini kaldirdigini bildirdi.

Kanada Basbakani Justin Trudeau, Marieval Yatili Kilise Okulu'nun bahçesinde bulunan 751 mezar için, "Bunlar yerli halklarin karsilastigi adaletsizligin utanç verici bir hatirlaticisidir." ifadesini kullandi.

Trudeau, yaptigi yazili açiklamada, "Hiçbir çocuk ailesinden ve toplumundan koparilmamali, dili, kültürü, kimligi soyulmamaliydi. Hiçbir çocuk degerli gençliginde korkunç bir yalnizlik ve istismara maruz birakmamaliydi. Hiçbir çocuk korku içinde yasadigi bir yerde son anlarini, sevdiklerini bir daha görememe duygusuyla geçirmemeliydi. Ve hiçbir aile, oynayan çocuklarinin kahkahalari ve nesesinden ve topluluklarinda büyümelerini izlemenin gururundan mahrum edilmemeliydi." degerlendirmesinde bulundu.

Justin Trudeau, son bulgularin, tüm yerli halklarin ve topluluklarin halihazirda hissettigi aciyi derinlestirdigini belirterek, "Hissettiginiz aci ve travma, Kanada'nin sorumlulugundadir ve hükümet, ülke genelindeki yerli topluluklara bu korkunç yanlislari gün isigina çikarmak için ihtiyaç duyduklari fon ve kaynaklari saglamaya devam edecektir. Kaybedilenleri geri getiremesek de bu adaletsizliklerin gerçegini anlatabiliriz." görüsünü paylasti.

Kanada resmi kayitlarina göre Marieval Kizilderili Yatili Kilise Okulu, 1899'dan 1997'ye kadar eyaletin baskenti Regina'nin yaklasik 140 kilometre dogusunda, Cowessess yerlilerinin oldugu bölgede faaliyet gösterdi.

British Columbia eyaletinin Kamlopps kentindeki yatili kilise okulunun bahçesinde de 29 Mayis'ta 215 çocuga ait ceset kalintilarinin oldugu kayit disi mezarlarin bulunmasi üzerine, ülke genelindeki 139 okulda baslatilan derine nüfuz eden radar taramalarinda yeni mezarlar kesfedilmisti.

Kanada Basbakani Justin Trudeau'nun, "Kanada tarihinin en karanlik bölümlerinden biri" olarak nitelendirdigi eski yatili kilise okullari uygulamasi, son dönemde bahçelerinde bulunan toplu mezarlarla uluslararasi kamuoyunun dikkatini çekti.

Ilki 1840'ta Katolik Kilisesi tarafindan Kanada hükümeti adina açilan ve sonuncusu 1997'de kapatilan toplam 139 yatili kilise okulu, faaliyette oldugu yillarda 150 binden fazla yerli çocugun ailelerinden zorla koparilarak alikonuldugu yerler oldu.

Beyaz çogunlugun hakim oldugu topluluklara entegre edilmek için zorla ailelerinden ve kültürlerinden uzaklastirilan çocuklarin büyük kismi kötü muameleye maruz kaldi, cinsel ve fiziksel tacize ugradi, açlik ve soguga mahkum edildi.

Dönemin Kanada Basbakani Stephen Joseph Harper, 2008'de yatili kilise okullarinda yasananlar için devlet adina özür dilerken, ayni yil trajedinin tüm boyutlari ile ortaya çikarilmasi için Hakikat ve Uzlasma Komisyonu kuruldu.

Hayatta olan magdurlarin 6 bininden fazlasini dinleyen Komisyon, çalismalarini 2015'te tamamladi ve 4 bin sayfalik rapor hazirladi.

Raporunda yasananlari "kültürel soykirim" olarak tanimlayan Komisyon, hükümete de sorunun çözümüne iliskin 94 madde halinde tavsiyelerde bulundu.

Bazi kaynaklarda, kilise okullarinda kalirken ölen çocuk sayisi 4 bin 200 olarak verilirken, Komisyon raporunda, ölümlerin kilise yönetimlerince belgelenmemesi nedeniyle bu sayinin 5 bin 995 oldugu kaydedildi.

Kurulduklari bölgelerdeki yerli kabilelerinin çocuklarini, ailelerinden zorla alan kilise yatili okulu görevlilerinin, cinsel ve fiziksel kötü muamelenin yani sira çocuklar üzerinde tibbi deneyler yaptiklari da belirlendi.

Kaynak: AA