Almanya'da Tehlikeli Köpege Sahip Olmak Özel Izne Tabi
Son dönemde sokak hayvanlari ve saldirgan hayvanlarin sahiplenilmesi tartismalarin odaginda yer alirken, Almanya ve Fransa’da cins hayvanlara sahip olmak özel izin gerektirirken, Ingiltere’de bu tür köpeklerin sahiplenilmesi kanunlarla yasaklanmistir.
Gaziantep’in Sahinbey ilçesinde Pitbull cinsi 2 köpegin saldirisina ugrayan Asiye Ates, agir yaralanmasinin ardindan Pitbull gibi hayvanlarin korunmasi ve bakiminin yasal olup olmadigi bir kez daha sorgulanmaya basladi.
Türkiye’nin yani sira yurtdisinda da bu tür hayvanlarin bakimi merak konusu oldu. Almanya’da tehlikeli köpeklerden insanlari korumayi ve tehlikeli köpek sahibi olmayi düzenleyen “tehlikeli köpeklerden koruma yasasi” bulunuyor. Ayrica, Almanya’da 2001 yilinda getirilen “Köpek Hareketi ve Ithalati Kisitlama Yasasi” ile birlikte belirli köpek irklarinin ve melezleri olan köpeklerin Almanya’ya getirilmesi yasaklandi.
Kurallara uymayan tehlikeli köpek sahiplerine 25 bin Euro’ya kadar ceza
Almanya’da tehlikeli köpek sahibinin ebeveynlik kaniti, asi sertifikasi, karakter testi sertifikasi, sorumlu düzenleyici makamdan alinan diger sertifikalar bulundurulmasi mecburidir. Tehlikeli köpek türlerine sahip olmak isteyen kisilerden köpegin bakimi iliskin teorik bilgi ve pratik becerilerinin olup olmadigina bakiliyor.
Saldirganligi artirmak amaciyla bir köpegi egitmek, tehlikeli bir köpegi izinsiz olarak beslemek, tehlikeli bir köpegi insanlari, hayvanlari veya mülkü tehlikeye atacak sekilde bulundurmak, açikça okunabilen bir uyari isareti araciligiyla tehlikeli bir köpegin tutuldugunu göstermemek, tehlikeli bir köpek öngörülen tasmasiz veya öngörülen agizliksiz gezdirmek, köpek sahibi olarak, tehlikeli bir köpegi uygun olmayan bir kisiye birakmak, tehlikeli bir köpegi çocuk oyun alanina, isaretli bir çimenlige veya bir yüzme havuzu gibi benzeri yerlere götürmek gibi belirtilen kurallara uymayanlara 25 bin Euro’ya kadar idari ceza verilebilir.
Hüküm giymemis olmak gerekiyor
Tehlikeli köpek sahibi olmak isteyen kisilerin Hayvan Refahi Yasasi, Silah Yasasi, Savas Silahlarinin Kontrolü Yasasi, Patlayicilar Yasasi veya Federal Av Yasasina karsi bir suç islemis olmamasi ve yasal olarak hüküm giymemis olmasi gerekiyor. Alkol veya uyusturucu madde bagimlisi, akil hastaligi veya zihinsel veya duygusal engeli bulunan kisiler Almanya’da tehlikeli hayvan sahibi olamiyor.
Öte yandan bir kisinin ayni anda birkaç tehlikeli köpege sahip olmasina izin verilmiyor. Tehlikeli köpeklerin, uygun sekilde güvenli bir sekilde çitle çevrilmis mülklerin disinda, ayrica merdivenlerde ve apartmanlara erisim yollarinda uygun bir tasma ile tutulmasi ve agizlik takilmasi gerekiyor.
Fransa’da saldirgan köpek sahibi olmak için egitim zorunlu
Almanya’nin yani sira Fransa’da da saldirgan bir köpege sahip olmak isteyen kisilerin egitimden geçmesi ve köpegin düzenli sekilde veteriner tarafindan degerlendirilmesi gerekiyor. Fransa’da 1 Ocak 2010’dan bu yana, özellikle pitbull, Rottweiler ve Tosa cinsi köpekler gibi saldirgan bir köpege sahip olmak için belediye tarafindan sahiplenme izni alinmasi gerekiyor. Saldirgan bir köpege sahip olmak isteyenlerin, köpek davranisi ve saldiri ya da kaza önleme konulariyla ilgili 1 günlük egitimden geçerek sertifika almalari gerekiyor.
Ayrica, köpegin 8 ay ile 1 yas arasinda bir veteriner tarafindan potansiyel tehlikeyi ölçmek için davranissal bir degerlendirme yapilmasi gerekiyor. Veteriner köpegi 4 tehlike seviyeden birine siniflandiriyor ve siniflandirildigi tehlikelilik derecesine göre belirli bir süre içerisinde degerlendirmeyi yenileme zorunlulugu bulunuyor. 1’inci seviyede köpek belirli bir risk tasimiyorsa degerlendirmesi bir daha yapilmazken 2’inci seviyede düsük tehlikelilik riski tasiyan kopekler için 3 yilda bir, 3’üncü seviyede olan kritik tehlike riski tasiyan köpeklerin ise 2 yilda bir degerlendirilmesi yapilmasi gerekiyor. Son olarak 4’üncü seviyede olan yüksek tehlike riski tasiyan köpeklerin her yil degerlendirmeden geçmesi zorunlu hale geldi.
Davranis degerlendirmesi yaptirmayan kisiler ise 750 euro para cezasina çarptiriliyor.
Sorumluluk sigortasi
Saldirgan köpegin sahibi; köpegin kimligi, kuduza karsi asisi, sterilizasyon sertifikasi ve ayrica hayvanin neden oldugu hasarlarin onarimini ödemek için bakicinin hukuki sorumluluk sigortasi sertifikasi belgelerine sahip olmali ve her zaman yaninda bulundurmali. Sigorta eksikligi 450 euro’ya kadar para cezasi ile cezalandiriliyor. Halka açik yerlerde, apartmanin ortak alanlarinda ve toplu tasima araçlarinda ise köpegi tasmali tutmak ve agizlik takmak zorunlu.
Yetkisiz saldirgan köpek sahiplenenlere 6 ay hapis
Öte yandan bazi kisilerin saldirgan köpege sahip olmalari yasaklandi. Resit olmayan kisiler, vesayet altindaki yetiskinler, hüküm almis kisiler ve daha önce köpege sahip olma izni ellerinden alinan kisiler saldirgan köpeklere sahip olmasi yasaklandi. Bu kisilerin yetkileri olmadigi halde, saldirgan bir köpek sahiplenenler 6 ay hapis ve 7 bin 500 euro para cezasi ile cezalandiriliyor.
Saldirgan köpek sahibi olmasina yasalarla izin verilen ancak sahiplenme ehliyeti olmayan kisiler ise 3 ay hapis ve 3 bin 750 euro para cezasina çarptiriliyor.
Ingiltere’de yasakli köpek sahibi olanlara hapis cezasi
Ingiltere’de hükümet, Pitbull Terrier gibi bazi köpeklerin sahiplenilmesinin yasak oldugunu belirterek bu tür köpek sahiplerini 6 aya kadar hapis ve sinirsiz para cezasina çarptiriyor. Ingiltere’de hükümetin evcil hayvan yönetmeligine göre, Birlesik Krallik genelinde bu tür köpek cinslerine sahip olmanin yasaklandigi belirtiliyor. Hükümetin web sitesinde yer alan bilgilere göre, yasaklanmis köpeklerin, Pitbull Terrier, Japanese Tosa, Dogo Argentino ve Fila Brasilerio cinsi köpek türleri oldugu belirtiliyor.
Ayrica ülkede yasakli bir köpek satmak, köpegi baska birine vermek, terk etmek, dogum yaptirmak gibi eylemler de yasa disi kabul ediliyor. Ayrica köpegin yasakli bir tür olup olmadigi köpegin cinsinden çok, köpegin özelliklerine de bagli. Bunu bir örnekle açiklayan hükümet, eger herhangi bir köpekte Pitbull Terrier cinsi köpeklerin birçok özelligine rastlaniyorsa bunun yasaklanmis bir tür olabilecegini söyledi.
Ayrica ülkede yasakli köpeklerin iç mekânlarda tutulmasi durumlarda polis arama emri alarak kisilerin evlerini arayabiliyor ve köpeklere el koyabiliyor. Daha sonra bir polis veya belediyenin köpek uzmaninin, köpegin türüne göre halk için tehlike olusturup olusturmadigini belirlemesiyle köpegin serbest birakilmasina veya barinaga gönderilmesine karar veriliyor.
6 aya kadar hapis ve sinirsiz para cezasi
Hükümet köpek sahipleri ve köpek için sürecin mahkemeye tasinacagini belirterek, sahiplerin köpegi tutmak istedigi durumlarda yasakli bir türe sahip olmadiginin kanitlanmasi gerektigini söylüyor. Köpegin yasakli bir tür olmadigi kanitlanirsa mahkeme köpegin sahibine iade edilmesine karar veriyor. Mahkemede köpegin yasakli olduguna karar verilirse, köpek sahipleri yasalara aykiri davranarak yasaklanmis bir köpege sahip olduklari için sinirsiz para cezasi veya 6 aya kadar hapis cezasina çaptiriliyor. Bazi durumlarda kisiye her iki ceza da verilebiliyor. Ayni zamanda mahkeme karari ile köpekler kalici olarak uyutuluyor. Yasaklanmis köpeklerin halk için tehlike olusturmadigina karar verilen durumlarda ise “Muafiyet Yasasini” uygulaniyor, köpek sahiplerine bir muafiyet belgesi veriliyor.
Hükümet muafiyet belgesi alan köpekler için köpegin kisirlastirilmis olmasi, mikroçip takilmasi, halka açik mekânlara giderken agizlik takilmasi, köpegin kaçmamasi için güvenli bir yerde tutulmasi gibi kurallarin oldugunu belirtti.
Hükümet muafiyet belgeli köpek sahiplerine köpegin diger insanlari yaralamasina karsi sigorta yaptirmasini öneriyor. Ayrica bu tür köpeklere sahip olmak için 16 yasindan büyük olmak ve bir polis memuru veya belediye mensubu tarafindan sorulmasi ihtimaline karsi muafiyet belgesinin yanlarinda tasinmasi isteniyor.
Sahipsiz köpekler 7 gün barinakta tutuluyor
Ingiltere hükümetine göre, sokakta terk edilmis veya basibos bir köpek gören kisilerin bunu yerel belediyelere rapor etmesi gerekiyor. Ingiltere’de Ulusal Köpek Savunma Birligi Dog Trust, kayip, basibos ve terk edilmis köpeklerin toplanarak, Birlesik Krallik’in herhangi bir yerinde 7 gün tutulduklari bir barinaga gönderildiklerini belirtti.
Dog Trust, eger bu süre içinde kimse bu köpekleri sahiplenmezse köpeklerin kalici olarak uyutuldugunu belirtti.
Her gün ortalama 21 köpek uyutuluyor
Hayvanlari koruma vakfi PETA UK, Birlesik Krallik’ta tahmini olarak 100 bin evsiz kedi ve köpegin oldugunu belirterek, evsiz hayvanlarin sokaklarda açliktan, araba çarpmasindan veya diger hayvanlarin saldirisina ugrama gibi sebeplerde öldügünü bildirdi. PETA UK, ülkedeki hayvan barinaklarinin evsiz hayvanlara sahip çiktigini ancak tüm hayvanlarini besleme ve bakma donanimi olmadigi için her gün ortalama 21 köpegin kalici olarak uyutuldugu raporladi.
Çekya’da sokak hayvanlari kanun kapsaminda barinaklara tasiniyor
Çekya’da yürürlükte olan Hayvanlarin Zulme Karsi Korunmasina Dair Kanunu’nun "Belediye, basibos ve terkedilmis hayvanlarin nüfusunu düzenlemek için çalismalar yapabilir" baslikli 13b maddesinin (c) bendine göre, sokak hayvanlarinin hastalik ve açlik ile insanlara saldirmalarini önleme amaciyla yakalanip en yakin barinaga götürülmesi gerektigini belirtiliyor. Pit Bull -Terrier, Amerikan Staffordshire-Terrier, Staffordshire-Bullterrier ve Bullterrier cinsi kopeklerin Almanya’ya tasinmasi yasak ve seyahatleri ise özel izinlere tabi. Çekya’da ayrica köpeklerin tasmasiz dolastirilmasi, agizlik olmadan toplu tasimaya binmesi yasak.
“Çocugumu dakikalarca çimenlerin üzerinde sürükledi”
Çekya’da bir köpegin 4 yasindaki bir çocuga saldirisi gündem oldu. Baskent Prag’da Pit Bull Terrier ve American Bulldog melezi bir köpegin tasmasiz bir sekilde sahibi ile gezerken 4 yasindaki bir çocuga saldirarak kafasindan isirdi. Ameliyata alinan çocugun vücudunda 16 yara izi kaldi. Prag 1 Bölge Mahkemesi’nde görülen durusmada saldiriya ugrayan çocugun annesi olay anini anlatirken “Köpek oglumu kafasindan isirdiginda dehsete düstüm. Kendimi bir an çaresiz hissettim ama çocugumu köpekten kurtaramadim. Bu ciddi bir saldiriydi ve oglumu öldürmek istedi. Çocugumu dakikalarca çimenlerin üzerinde sürükledi” ifadelerini kullandi.
Iddianameye göre, köpegin sahibi Jaroslav Pasteliak, kendisine yasalarin dayattigi önemli bir yükümlülügü ihlal etmek, bir çocugun canina kast etmek gibi suçlamalarla karsi karsiya. Pasteliak’in 6 aydan 4 yila kadar hapis ve para cezasina çarptirilmasi bekleniyor. Saldiriya ugrayan çocuk için saglik sigortasi sirketi, köpegin sahibinden tedavi için 317 bin kron (yaklasik 12 bin 700 euro) talep ederken çocugun avukati ise maddi ve manevi tazminat olarak 708 bin kron (yaklasik 28 bin euro) talep ediyor. Durusmaya kalan taniklarin sorgusu ile 17 Ocak 2022’de devam edilecek.
Polonya’da hayvan sahiplenmek isteyenler mülakattan geçiyor
Polonya’da sokaklarda basibos gezen kedi ve köpek bulunmuyor. Yaklasik 7,6 milyon köpek, 6,4 milyon kedinin evlerde bakildigi ülkede Basveterinerlik Dairesi’nin 2019 yilinda yayinladigi rapora göre, 105 bini askin köpek ile 31 bini askin kedi ise barinaklarda yasiyor. Barinaklarin çogunun belediyelere ait oldugu ülkede vakiflara, gönüllü kuruluslara ait barinaklar da mevcut. Barinaklarin bazilarinda kisitli maddi imkânlar nedeniyle kosullar mükemmel olmasa da hayvanlarin yemek, isinma ve veteriner bakimi gibi temel ihtiyaçlari karsilaniyor. Barinaklardan hayvan sahiplenmenin prosedürleri ise hemen hemen tüm barinaklarda ayni. Hayvan sahiplenmek isteyen kisi ilgili barinaga basvurup kedi veya köpek sahiplenmek istedigini belirtiyor. Görevli esliginde barinakta bulunan hayvanlari ziyaret eden kisi belirledigi hayvan yahut hayvanlar hakkinda onlarin saglik durumu, karakteri hakkinda gibi konularda bilgi aliyor. Bakici, hayvan kiskanç mi, paylasimci mi, evde bir baska hayvanin ya da küçük çocugun bulunmasini tolere ediyor mu bu ve benzeri bilgileri sahiplenmek isteyen kisiye aktariyor. Bu esnada yetkililer sahiplenmek isteyen kisiyle nasil bir evde oturdugu, hayvana bakabilecek gelire sahip olup olmadigina iliskin kisa bir mülakat yapiyor. Eger söz konusu olan bir kedi ise ve kediye iliskin bakicinin aktardigi bilgiler sahiplenmek isteyen kisiye uyuyorsa ve barinak yetkilileri söz konusu kisiyle yaptigi mülakattan olumlu bir kanaat edinmis ise kisi gerekli yasal islemlerin ardindan kediyi alip barinaktan ayriliyor.
Eger sahiplenilecek hayvan köpek ise bakicinin aktardigi bilgilerin ardindan köpek, bakici ve sahiplenmek isteyen kisi birlikte yarim saatlik bir tanisma yürüyüsüne çikiyor. Söz konusu kisi ilerleyen günlerde barinaga gelerek bakici ve köpekle birlikte ikinci kez yürüyüse çikmak zorunda. Bu yürüyüsler esnasinda bakici, köpegin söz konusu kisiye olan tepkisini gözlemlerken, kisi ile daha derinlemesine mülakat yapma imkâni buluyor. Bazi durumlarda ise barinak yetkilileri sahiplendirme öncesinde köpegin içinde yasayacagi kosullari yerinde görmek isteyip kisinin evine ziyaret de gerçeklestirebiliyor. Tüm asamalarin olumlu sonuçlanmasi durumunda kisi yasal islemlerin ardindan köpegi sahipleniyor. Köpegin bakicisi, gerek görmesi durumunda köpegin ruh halini gözlemlemek için sahiplenme isleminden birkaç hafta sonra köpegi ziyarete gidebiliyor.
Tehlikeli cinse mensup köpekler için özel izin gerekiyor
Polonya’da tehlikeli tür olarak arz edilen köpeklerin üretilmesi, satilmasi ve beslenmesi ise yasal izne bagli. Hem üretici kisi, hem de satin alacak kisi bulundugu yerin belediyesine bir dilekçe ile basvurmasi gerekli. Köpegin cinsi, kaç adet olacagi, köpegin bakilacagi mekânin tarif (müstakil ev, apartman dairesi, evin içinde, kulübede) edildigi dilekçeye ek olarak üretici/satin alacak kisi belirli miktarda harç parasi ödüyor. Söz konusu hayvani üretmek/beslemek için gereken izin için 1 ay beklemek gerekiyor. Hayvani sahiplenen kisinin çiktiklari yürüyüsler esnasinda köpege agizlik takma zorunlulugu bulunmuyor. Köpek, sahibinin komutlarini dinlemiyorsa yürüyüs esnasinda ona agizlik takmak sahibinin inisiyatifine bagli. Tehlikeli olarak tabir edilen irka dâhil olsun ya da olmasin bir köpegin insanlara saldirip yaralamasi durumunda konu taraflar arasinda çözülemez ise yargiya intikal ediyor. Yargi köpek sahibini gerekli önlemleri almadigi için para/hapis cezasina çarptirabilecegi gibi duruma göre köpegin bir süreligine gözetim altina alinmasina da karar verebiliyor.
Ölümlü vakalarda köpek uyutulabiliyor
Bir köpegin bir baska köpegi veya insani saldirarak öldürmesi durumunda ise saldirgan köpek bir süreligine gözetim altina aliniyor. Gözetim süresi duruma göre degismekle birlikte bu süreçte köpegin davranislari veteriner ve hayvan psikologu/davranis bilimci tarafindan gözlemleniyor. Kolluk kuvvetleri ise köpek ve sahibi hakkinda ne tür kosullarda yasadiklarina, çevrede oturanlara ve diger hayvanlara karsi tutumlarina iliskin topladigi bilgileri mahkemeye sunuyor. Tüm toplanan bilgiler ile gözetim sonrasi uzmanlarin görüsü dogrultusunda mahkeme, köpegin sahibine geri verilmesine, toplum için tehlike arz ettigi gerekçesiyle ömür boyu barinakta tutulmasina, hatta uyutulmasina karar verebiliyor.
Japonya’da evcil hayvanin sorumlulugu sahipte
Japonya’da evcil hayvanlara yönelik somut bir sahiplenme ya da üretme yasagi bulunmuyor. Evcil hayvanin üçüncü bir kisiye zarar vermesi halinde, zararin tazmininden hayvani besleyen kisi sorumlu tutuluyor.
Çakal, çita, sirtlan gibi hayvanat bahçelerinde bulunan vahsi hayvanlar disinda, evcil hayvan olarak yetistirilen köpek ve kedilere yönelik somut bir sahiplenme ya da üretme yasagi bulunmayan Japonya’da, özel irklar olarak nitelenen cinslere yönelik bazi sorumluluk sartlari araniyor. Yönetmelikler eyaletlere göre farklilik gösterse de, genellikle insanlara zarar verebilecek ya da ciddi kazalara neden olabilecek cinsler için, özel kayit prosedürleri uygulaniyor. Pitbull, Donua, Alman Çoban Köpegi, Doberman ve Dogo Argentino gibi özel cinsleri sahiplenmek isteyen kisilerin, köpegin yetismesine uygun fiziki ortami ve güvenlik standartlarini saglayabilecegini taahhüt etmesi gerekiyor. Bazi eyaletlerde ise, düzenlemeler köpegin cinsinin yani sira vücut ölçülerine göre sekillendiriliyor.
Japon yasalarina göre, evcil hayvanin üçüncü bir kisiye zarar vermesi halinde, zararin tazmininden hayvani besleyen kisi sorumlu tutuluyor. Hayvan sahibinin yasal sorumluluktan kurtulmasi için hayvani "azami dikkatle" besledigini ispatlamasi gerekiyor.
Avusturya’da köpeklere elektronik çip
Avusturya’da bir evde evcil hayvana bakabilmek için öncelikle konut idaresi tarafindan izin alinmasi gerekirken, hayvanlara nasil bakilacagi da kanunlar tarafindan da düzenlendi.
Avusturya’da köpeklere elektronik çip gerekiyor. Çipteki bilgilerinde ülkede Hayvanlarla ilgili Bilgi Bankasi’na kayit edilmesi zorunlu. Ayrica Köpeklerin neden olacagi zararlar için minimum 725 bin Euro’luk bir sigorta gerekiyor. Köpegin insanlara ve çevreye verecegi her türlü zarar bu sigorta tarafindan karsilaniyor. Baskent Viyana’da köpek almak isteyenler, bu hayvanlarla ilgili genel bilgilerin verildigi bir kursa katilmak zorunda.
3 aydan büyük köpeklere vergi
Ayrica 3 aydan büyük köpeklerin tamamindan vergiye alinirken görme engellilere yol gösteren rehber köpekler ise bu vergiden muaf. Kamuya açik alanlarin tamaminda köpeklerin tasma ya da agizlik ile dolastirilmasi, market, lokanta ve kafeler kalabalik alanlarda ise köpeklerin hem tasma hem de agizlikla tutulmasi gerekir.
Köpeklerin tuvalet aliskanliklariyla ilgili de düzenleme bulunmaktadir. Köpeklerin kakalarinin yerde kalmamasi gerekmektedir. Diskinin köpek sahibi tarafindan temizlenmesi gerekir. Bunun için sehrin hemen hemen yer yerinde diski poset otomatlari bulunmaktadir. Köpek kakalarini temizlenmemesi durumunda 2 bin avroluk bir cezasi vardir.
Cins köpekler için ehliyet gerekiyor
Ülkede cins köpekleri sahiplenenlerin “Köpek Ehliyeti” almasi gerekiyor ve bu tür hayvanlarin da agizlik ve kasmayla dolastirilmasi zorunlu. Saldirgan hayvanlarin sahiplerinin de alkol kullanimina sinirlama getirildi.
Saldirgan hayvanlarin sahiplerinin 0.5 promilden fazla alkol ile gezmeleri de ülke genelinde yasak.
Kediler kisirlastiriliyor
Sahiplerinin evlerinde baktigi kedileri açik alanda dolastirabilmesi için kedilerin kisirlastirilmis olmalari gerekiyor. Kedilerin kazaya ugramamalari için ise balkonlu evlerde özel tedbirlerin alinmasi kediler için alinan kurallardan bazilari.
Kaynak: İHA
Türkiye’nin yani sira yurtdisinda da bu tür hayvanlarin bakimi merak konusu oldu. Almanya’da tehlikeli köpeklerden insanlari korumayi ve tehlikeli köpek sahibi olmayi düzenleyen “tehlikeli köpeklerden koruma yasasi” bulunuyor. Ayrica, Almanya’da 2001 yilinda getirilen “Köpek Hareketi ve Ithalati Kisitlama Yasasi” ile birlikte belirli köpek irklarinin ve melezleri olan köpeklerin Almanya’ya getirilmesi yasaklandi.
Kurallara uymayan tehlikeli köpek sahiplerine 25 bin Euro’ya kadar ceza
Almanya’da tehlikeli köpek sahibinin ebeveynlik kaniti, asi sertifikasi, karakter testi sertifikasi, sorumlu düzenleyici makamdan alinan diger sertifikalar bulundurulmasi mecburidir. Tehlikeli köpek türlerine sahip olmak isteyen kisilerden köpegin bakimi iliskin teorik bilgi ve pratik becerilerinin olup olmadigina bakiliyor.
Saldirganligi artirmak amaciyla bir köpegi egitmek, tehlikeli bir köpegi izinsiz olarak beslemek, tehlikeli bir köpegi insanlari, hayvanlari veya mülkü tehlikeye atacak sekilde bulundurmak, açikça okunabilen bir uyari isareti araciligiyla tehlikeli bir köpegin tutuldugunu göstermemek, tehlikeli bir köpek öngörülen tasmasiz veya öngörülen agizliksiz gezdirmek, köpek sahibi olarak, tehlikeli bir köpegi uygun olmayan bir kisiye birakmak, tehlikeli bir köpegi çocuk oyun alanina, isaretli bir çimenlige veya bir yüzme havuzu gibi benzeri yerlere götürmek gibi belirtilen kurallara uymayanlara 25 bin Euro’ya kadar idari ceza verilebilir.
Hüküm giymemis olmak gerekiyor
Tehlikeli köpek sahibi olmak isteyen kisilerin Hayvan Refahi Yasasi, Silah Yasasi, Savas Silahlarinin Kontrolü Yasasi, Patlayicilar Yasasi veya Federal Av Yasasina karsi bir suç islemis olmamasi ve yasal olarak hüküm giymemis olmasi gerekiyor. Alkol veya uyusturucu madde bagimlisi, akil hastaligi veya zihinsel veya duygusal engeli bulunan kisiler Almanya’da tehlikeli hayvan sahibi olamiyor.
Öte yandan bir kisinin ayni anda birkaç tehlikeli köpege sahip olmasina izin verilmiyor. Tehlikeli köpeklerin, uygun sekilde güvenli bir sekilde çitle çevrilmis mülklerin disinda, ayrica merdivenlerde ve apartmanlara erisim yollarinda uygun bir tasma ile tutulmasi ve agizlik takilmasi gerekiyor.
Fransa’da saldirgan köpek sahibi olmak için egitim zorunlu
Almanya’nin yani sira Fransa’da da saldirgan bir köpege sahip olmak isteyen kisilerin egitimden geçmesi ve köpegin düzenli sekilde veteriner tarafindan degerlendirilmesi gerekiyor. Fransa’da 1 Ocak 2010’dan bu yana, özellikle pitbull, Rottweiler ve Tosa cinsi köpekler gibi saldirgan bir köpege sahip olmak için belediye tarafindan sahiplenme izni alinmasi gerekiyor. Saldirgan bir köpege sahip olmak isteyenlerin, köpek davranisi ve saldiri ya da kaza önleme konulariyla ilgili 1 günlük egitimden geçerek sertifika almalari gerekiyor.
Ayrica, köpegin 8 ay ile 1 yas arasinda bir veteriner tarafindan potansiyel tehlikeyi ölçmek için davranissal bir degerlendirme yapilmasi gerekiyor. Veteriner köpegi 4 tehlike seviyeden birine siniflandiriyor ve siniflandirildigi tehlikelilik derecesine göre belirli bir süre içerisinde degerlendirmeyi yenileme zorunlulugu bulunuyor. 1’inci seviyede köpek belirli bir risk tasimiyorsa degerlendirmesi bir daha yapilmazken 2’inci seviyede düsük tehlikelilik riski tasiyan kopekler için 3 yilda bir, 3’üncü seviyede olan kritik tehlike riski tasiyan köpeklerin ise 2 yilda bir degerlendirilmesi yapilmasi gerekiyor. Son olarak 4’üncü seviyede olan yüksek tehlike riski tasiyan köpeklerin her yil degerlendirmeden geçmesi zorunlu hale geldi.
Davranis degerlendirmesi yaptirmayan kisiler ise 750 euro para cezasina çarptiriliyor.
Sorumluluk sigortasi
Saldirgan köpegin sahibi; köpegin kimligi, kuduza karsi asisi, sterilizasyon sertifikasi ve ayrica hayvanin neden oldugu hasarlarin onarimini ödemek için bakicinin hukuki sorumluluk sigortasi sertifikasi belgelerine sahip olmali ve her zaman yaninda bulundurmali. Sigorta eksikligi 450 euro’ya kadar para cezasi ile cezalandiriliyor. Halka açik yerlerde, apartmanin ortak alanlarinda ve toplu tasima araçlarinda ise köpegi tasmali tutmak ve agizlik takmak zorunlu.
Yetkisiz saldirgan köpek sahiplenenlere 6 ay hapis
Öte yandan bazi kisilerin saldirgan köpege sahip olmalari yasaklandi. Resit olmayan kisiler, vesayet altindaki yetiskinler, hüküm almis kisiler ve daha önce köpege sahip olma izni ellerinden alinan kisiler saldirgan köpeklere sahip olmasi yasaklandi. Bu kisilerin yetkileri olmadigi halde, saldirgan bir köpek sahiplenenler 6 ay hapis ve 7 bin 500 euro para cezasi ile cezalandiriliyor.
Saldirgan köpek sahibi olmasina yasalarla izin verilen ancak sahiplenme ehliyeti olmayan kisiler ise 3 ay hapis ve 3 bin 750 euro para cezasina çarptiriliyor.
Ingiltere’de yasakli köpek sahibi olanlara hapis cezasi
Ingiltere’de hükümet, Pitbull Terrier gibi bazi köpeklerin sahiplenilmesinin yasak oldugunu belirterek bu tür köpek sahiplerini 6 aya kadar hapis ve sinirsiz para cezasina çarptiriyor. Ingiltere’de hükümetin evcil hayvan yönetmeligine göre, Birlesik Krallik genelinde bu tür köpek cinslerine sahip olmanin yasaklandigi belirtiliyor. Hükümetin web sitesinde yer alan bilgilere göre, yasaklanmis köpeklerin, Pitbull Terrier, Japanese Tosa, Dogo Argentino ve Fila Brasilerio cinsi köpek türleri oldugu belirtiliyor.
Ayrica ülkede yasakli bir köpek satmak, köpegi baska birine vermek, terk etmek, dogum yaptirmak gibi eylemler de yasa disi kabul ediliyor. Ayrica köpegin yasakli bir tür olup olmadigi köpegin cinsinden çok, köpegin özelliklerine de bagli. Bunu bir örnekle açiklayan hükümet, eger herhangi bir köpekte Pitbull Terrier cinsi köpeklerin birçok özelligine rastlaniyorsa bunun yasaklanmis bir tür olabilecegini söyledi.
Ayrica ülkede yasakli köpeklerin iç mekânlarda tutulmasi durumlarda polis arama emri alarak kisilerin evlerini arayabiliyor ve köpeklere el koyabiliyor. Daha sonra bir polis veya belediyenin köpek uzmaninin, köpegin türüne göre halk için tehlike olusturup olusturmadigini belirlemesiyle köpegin serbest birakilmasina veya barinaga gönderilmesine karar veriliyor.
6 aya kadar hapis ve sinirsiz para cezasi
Hükümet köpek sahipleri ve köpek için sürecin mahkemeye tasinacagini belirterek, sahiplerin köpegi tutmak istedigi durumlarda yasakli bir türe sahip olmadiginin kanitlanmasi gerektigini söylüyor. Köpegin yasakli bir tür olmadigi kanitlanirsa mahkeme köpegin sahibine iade edilmesine karar veriyor. Mahkemede köpegin yasakli olduguna karar verilirse, köpek sahipleri yasalara aykiri davranarak yasaklanmis bir köpege sahip olduklari için sinirsiz para cezasi veya 6 aya kadar hapis cezasina çaptiriliyor. Bazi durumlarda kisiye her iki ceza da verilebiliyor. Ayni zamanda mahkeme karari ile köpekler kalici olarak uyutuluyor. Yasaklanmis köpeklerin halk için tehlike olusturmadigina karar verilen durumlarda ise “Muafiyet Yasasini” uygulaniyor, köpek sahiplerine bir muafiyet belgesi veriliyor.
Hükümet muafiyet belgesi alan köpekler için köpegin kisirlastirilmis olmasi, mikroçip takilmasi, halka açik mekânlara giderken agizlik takilmasi, köpegin kaçmamasi için güvenli bir yerde tutulmasi gibi kurallarin oldugunu belirtti.
Hükümet muafiyet belgeli köpek sahiplerine köpegin diger insanlari yaralamasina karsi sigorta yaptirmasini öneriyor. Ayrica bu tür köpeklere sahip olmak için 16 yasindan büyük olmak ve bir polis memuru veya belediye mensubu tarafindan sorulmasi ihtimaline karsi muafiyet belgesinin yanlarinda tasinmasi isteniyor.
Sahipsiz köpekler 7 gün barinakta tutuluyor
Ingiltere hükümetine göre, sokakta terk edilmis veya basibos bir köpek gören kisilerin bunu yerel belediyelere rapor etmesi gerekiyor. Ingiltere’de Ulusal Köpek Savunma Birligi Dog Trust, kayip, basibos ve terk edilmis köpeklerin toplanarak, Birlesik Krallik’in herhangi bir yerinde 7 gün tutulduklari bir barinaga gönderildiklerini belirtti.
Dog Trust, eger bu süre içinde kimse bu köpekleri sahiplenmezse köpeklerin kalici olarak uyutuldugunu belirtti.
Her gün ortalama 21 köpek uyutuluyor
Hayvanlari koruma vakfi PETA UK, Birlesik Krallik’ta tahmini olarak 100 bin evsiz kedi ve köpegin oldugunu belirterek, evsiz hayvanlarin sokaklarda açliktan, araba çarpmasindan veya diger hayvanlarin saldirisina ugrama gibi sebeplerde öldügünü bildirdi. PETA UK, ülkedeki hayvan barinaklarinin evsiz hayvanlara sahip çiktigini ancak tüm hayvanlarini besleme ve bakma donanimi olmadigi için her gün ortalama 21 köpegin kalici olarak uyutuldugu raporladi.
Çekya’da sokak hayvanlari kanun kapsaminda barinaklara tasiniyor
Çekya’da yürürlükte olan Hayvanlarin Zulme Karsi Korunmasina Dair Kanunu’nun "Belediye, basibos ve terkedilmis hayvanlarin nüfusunu düzenlemek için çalismalar yapabilir" baslikli 13b maddesinin (c) bendine göre, sokak hayvanlarinin hastalik ve açlik ile insanlara saldirmalarini önleme amaciyla yakalanip en yakin barinaga götürülmesi gerektigini belirtiliyor. Pit Bull -Terrier, Amerikan Staffordshire-Terrier, Staffordshire-Bullterrier ve Bullterrier cinsi kopeklerin Almanya’ya tasinmasi yasak ve seyahatleri ise özel izinlere tabi. Çekya’da ayrica köpeklerin tasmasiz dolastirilmasi, agizlik olmadan toplu tasimaya binmesi yasak.
“Çocugumu dakikalarca çimenlerin üzerinde sürükledi”
Çekya’da bir köpegin 4 yasindaki bir çocuga saldirisi gündem oldu. Baskent Prag’da Pit Bull Terrier ve American Bulldog melezi bir köpegin tasmasiz bir sekilde sahibi ile gezerken 4 yasindaki bir çocuga saldirarak kafasindan isirdi. Ameliyata alinan çocugun vücudunda 16 yara izi kaldi. Prag 1 Bölge Mahkemesi’nde görülen durusmada saldiriya ugrayan çocugun annesi olay anini anlatirken “Köpek oglumu kafasindan isirdiginda dehsete düstüm. Kendimi bir an çaresiz hissettim ama çocugumu köpekten kurtaramadim. Bu ciddi bir saldiriydi ve oglumu öldürmek istedi. Çocugumu dakikalarca çimenlerin üzerinde sürükledi” ifadelerini kullandi.
Iddianameye göre, köpegin sahibi Jaroslav Pasteliak, kendisine yasalarin dayattigi önemli bir yükümlülügü ihlal etmek, bir çocugun canina kast etmek gibi suçlamalarla karsi karsiya. Pasteliak’in 6 aydan 4 yila kadar hapis ve para cezasina çarptirilmasi bekleniyor. Saldiriya ugrayan çocuk için saglik sigortasi sirketi, köpegin sahibinden tedavi için 317 bin kron (yaklasik 12 bin 700 euro) talep ederken çocugun avukati ise maddi ve manevi tazminat olarak 708 bin kron (yaklasik 28 bin euro) talep ediyor. Durusmaya kalan taniklarin sorgusu ile 17 Ocak 2022’de devam edilecek.
Polonya’da hayvan sahiplenmek isteyenler mülakattan geçiyor
Polonya’da sokaklarda basibos gezen kedi ve köpek bulunmuyor. Yaklasik 7,6 milyon köpek, 6,4 milyon kedinin evlerde bakildigi ülkede Basveterinerlik Dairesi’nin 2019 yilinda yayinladigi rapora göre, 105 bini askin köpek ile 31 bini askin kedi ise barinaklarda yasiyor. Barinaklarin çogunun belediyelere ait oldugu ülkede vakiflara, gönüllü kuruluslara ait barinaklar da mevcut. Barinaklarin bazilarinda kisitli maddi imkânlar nedeniyle kosullar mükemmel olmasa da hayvanlarin yemek, isinma ve veteriner bakimi gibi temel ihtiyaçlari karsilaniyor. Barinaklardan hayvan sahiplenmenin prosedürleri ise hemen hemen tüm barinaklarda ayni. Hayvan sahiplenmek isteyen kisi ilgili barinaga basvurup kedi veya köpek sahiplenmek istedigini belirtiyor. Görevli esliginde barinakta bulunan hayvanlari ziyaret eden kisi belirledigi hayvan yahut hayvanlar hakkinda onlarin saglik durumu, karakteri hakkinda gibi konularda bilgi aliyor. Bakici, hayvan kiskanç mi, paylasimci mi, evde bir baska hayvanin ya da küçük çocugun bulunmasini tolere ediyor mu bu ve benzeri bilgileri sahiplenmek isteyen kisiye aktariyor. Bu esnada yetkililer sahiplenmek isteyen kisiyle nasil bir evde oturdugu, hayvana bakabilecek gelire sahip olup olmadigina iliskin kisa bir mülakat yapiyor. Eger söz konusu olan bir kedi ise ve kediye iliskin bakicinin aktardigi bilgiler sahiplenmek isteyen kisiye uyuyorsa ve barinak yetkilileri söz konusu kisiyle yaptigi mülakattan olumlu bir kanaat edinmis ise kisi gerekli yasal islemlerin ardindan kediyi alip barinaktan ayriliyor.
Eger sahiplenilecek hayvan köpek ise bakicinin aktardigi bilgilerin ardindan köpek, bakici ve sahiplenmek isteyen kisi birlikte yarim saatlik bir tanisma yürüyüsüne çikiyor. Söz konusu kisi ilerleyen günlerde barinaga gelerek bakici ve köpekle birlikte ikinci kez yürüyüse çikmak zorunda. Bu yürüyüsler esnasinda bakici, köpegin söz konusu kisiye olan tepkisini gözlemlerken, kisi ile daha derinlemesine mülakat yapma imkâni buluyor. Bazi durumlarda ise barinak yetkilileri sahiplendirme öncesinde köpegin içinde yasayacagi kosullari yerinde görmek isteyip kisinin evine ziyaret de gerçeklestirebiliyor. Tüm asamalarin olumlu sonuçlanmasi durumunda kisi yasal islemlerin ardindan köpegi sahipleniyor. Köpegin bakicisi, gerek görmesi durumunda köpegin ruh halini gözlemlemek için sahiplenme isleminden birkaç hafta sonra köpegi ziyarete gidebiliyor.
Tehlikeli cinse mensup köpekler için özel izin gerekiyor
Polonya’da tehlikeli tür olarak arz edilen köpeklerin üretilmesi, satilmasi ve beslenmesi ise yasal izne bagli. Hem üretici kisi, hem de satin alacak kisi bulundugu yerin belediyesine bir dilekçe ile basvurmasi gerekli. Köpegin cinsi, kaç adet olacagi, köpegin bakilacagi mekânin tarif (müstakil ev, apartman dairesi, evin içinde, kulübede) edildigi dilekçeye ek olarak üretici/satin alacak kisi belirli miktarda harç parasi ödüyor. Söz konusu hayvani üretmek/beslemek için gereken izin için 1 ay beklemek gerekiyor. Hayvani sahiplenen kisinin çiktiklari yürüyüsler esnasinda köpege agizlik takma zorunlulugu bulunmuyor. Köpek, sahibinin komutlarini dinlemiyorsa yürüyüs esnasinda ona agizlik takmak sahibinin inisiyatifine bagli. Tehlikeli olarak tabir edilen irka dâhil olsun ya da olmasin bir köpegin insanlara saldirip yaralamasi durumunda konu taraflar arasinda çözülemez ise yargiya intikal ediyor. Yargi köpek sahibini gerekli önlemleri almadigi için para/hapis cezasina çarptirabilecegi gibi duruma göre köpegin bir süreligine gözetim altina alinmasina da karar verebiliyor.
Ölümlü vakalarda köpek uyutulabiliyor
Bir köpegin bir baska köpegi veya insani saldirarak öldürmesi durumunda ise saldirgan köpek bir süreligine gözetim altina aliniyor. Gözetim süresi duruma göre degismekle birlikte bu süreçte köpegin davranislari veteriner ve hayvan psikologu/davranis bilimci tarafindan gözlemleniyor. Kolluk kuvvetleri ise köpek ve sahibi hakkinda ne tür kosullarda yasadiklarina, çevrede oturanlara ve diger hayvanlara karsi tutumlarina iliskin topladigi bilgileri mahkemeye sunuyor. Tüm toplanan bilgiler ile gözetim sonrasi uzmanlarin görüsü dogrultusunda mahkeme, köpegin sahibine geri verilmesine, toplum için tehlike arz ettigi gerekçesiyle ömür boyu barinakta tutulmasina, hatta uyutulmasina karar verebiliyor.
Japonya’da evcil hayvanin sorumlulugu sahipte
Japonya’da evcil hayvanlara yönelik somut bir sahiplenme ya da üretme yasagi bulunmuyor. Evcil hayvanin üçüncü bir kisiye zarar vermesi halinde, zararin tazmininden hayvani besleyen kisi sorumlu tutuluyor.
Çakal, çita, sirtlan gibi hayvanat bahçelerinde bulunan vahsi hayvanlar disinda, evcil hayvan olarak yetistirilen köpek ve kedilere yönelik somut bir sahiplenme ya da üretme yasagi bulunmayan Japonya’da, özel irklar olarak nitelenen cinslere yönelik bazi sorumluluk sartlari araniyor. Yönetmelikler eyaletlere göre farklilik gösterse de, genellikle insanlara zarar verebilecek ya da ciddi kazalara neden olabilecek cinsler için, özel kayit prosedürleri uygulaniyor. Pitbull, Donua, Alman Çoban Köpegi, Doberman ve Dogo Argentino gibi özel cinsleri sahiplenmek isteyen kisilerin, köpegin yetismesine uygun fiziki ortami ve güvenlik standartlarini saglayabilecegini taahhüt etmesi gerekiyor. Bazi eyaletlerde ise, düzenlemeler köpegin cinsinin yani sira vücut ölçülerine göre sekillendiriliyor.
Japon yasalarina göre, evcil hayvanin üçüncü bir kisiye zarar vermesi halinde, zararin tazmininden hayvani besleyen kisi sorumlu tutuluyor. Hayvan sahibinin yasal sorumluluktan kurtulmasi için hayvani "azami dikkatle" besledigini ispatlamasi gerekiyor.
Avusturya’da köpeklere elektronik çip
Avusturya’da bir evde evcil hayvana bakabilmek için öncelikle konut idaresi tarafindan izin alinmasi gerekirken, hayvanlara nasil bakilacagi da kanunlar tarafindan da düzenlendi.
Avusturya’da köpeklere elektronik çip gerekiyor. Çipteki bilgilerinde ülkede Hayvanlarla ilgili Bilgi Bankasi’na kayit edilmesi zorunlu. Ayrica Köpeklerin neden olacagi zararlar için minimum 725 bin Euro’luk bir sigorta gerekiyor. Köpegin insanlara ve çevreye verecegi her türlü zarar bu sigorta tarafindan karsilaniyor. Baskent Viyana’da köpek almak isteyenler, bu hayvanlarla ilgili genel bilgilerin verildigi bir kursa katilmak zorunda.
3 aydan büyük köpeklere vergi
Ayrica 3 aydan büyük köpeklerin tamamindan vergiye alinirken görme engellilere yol gösteren rehber köpekler ise bu vergiden muaf. Kamuya açik alanlarin tamaminda köpeklerin tasma ya da agizlik ile dolastirilmasi, market, lokanta ve kafeler kalabalik alanlarda ise köpeklerin hem tasma hem de agizlikla tutulmasi gerekir.
Köpeklerin tuvalet aliskanliklariyla ilgili de düzenleme bulunmaktadir. Köpeklerin kakalarinin yerde kalmamasi gerekmektedir. Diskinin köpek sahibi tarafindan temizlenmesi gerekir. Bunun için sehrin hemen hemen yer yerinde diski poset otomatlari bulunmaktadir. Köpek kakalarini temizlenmemesi durumunda 2 bin avroluk bir cezasi vardir.
Cins köpekler için ehliyet gerekiyor
Ülkede cins köpekleri sahiplenenlerin “Köpek Ehliyeti” almasi gerekiyor ve bu tür hayvanlarin da agizlik ve kasmayla dolastirilmasi zorunlu. Saldirgan hayvanlarin sahiplerinin de alkol kullanimina sinirlama getirildi.
Saldirgan hayvanlarin sahiplerinin 0.5 promilden fazla alkol ile gezmeleri de ülke genelinde yasak.
Kediler kisirlastiriliyor
Sahiplerinin evlerinde baktigi kedileri açik alanda dolastirabilmesi için kedilerin kisirlastirilmis olmalari gerekiyor. Kedilerin kazaya ugramamalari için ise balkonlu evlerde özel tedbirlerin alinmasi kediler için alinan kurallardan bazilari.