Fransa'da Düzenlenen Uluslararasi Libya Konferansi Sona Erdi

Fransa Cumhurbaskani Emmanuel Macron: '(Libya'daki) Seçimlerin özgür, tarafsiz ve seffaf bir sekilde düzenlenmesi konusunda dikkatli olmaliyiz. Libya'da geçis süreci tamamlanmali ve çesitli aktörlerin rollerini gerçeklestirmesi için seçimler en düzgün sekilde yapilmali' Almanya Basbakani Angela Merkel: '24 Aralik'taki seçimler çok önemli. Seçimlerin kaderidir, seçim sonucunda herkes kazanamaz. Önemli olan burada seçim sonuçlarinin kabul edilmesidir' Libya Basbakani Abdulhamid Dibeybe: 'Eger seçimler seffaf ve tüm taraflar arasinda uzlasiya dayali sekilde tamamlanirsa, yönetimi Libya halkinin seçtigi yeni hükümete teslim edecegim' Italya Basbakani Mario Draghi: 'Libya'nin acil bir seçim yasasina ihtiyaci var. Umarim bu yasa, gelecek haftalarda degil, gelecek günlerde hep birlikte çalisarak herkesin mutabakatiyla çikar. Çünkü 24 Aralik’ta oy kullanmak aciliyettir'

Fransa, Almanya ve Italya'nin es baskanliginda düzenlenen Uluslararasi Libya Konferansi, baskent Paris'te sona erdi.

Paris'teki Kimya Evi'nde yapilan konferansin ardindan Fransa Cumhurbaskani Emmanuel Macron, Almanya Basbakani Angela Merkel, Italya Basbakani Mario Draghi, Libya Basbakani Abdulhamid Dibeybe ve Libya Baskanlik Konseyi Baskani Muhammed el-Menfi ortak basin toplantisi düzenledi.

Macron, bugünkü meselenin Libya'nin içinde bulundugu krizden çikmasi oldugunu söyledi.

Libya'daki durumun halk, bölge, Afrika kitasi ve Akdeniz için bir dram oldugunu ifade eden Macron, son yillarda Libya'ya iliskin önemli çalismalarin yapildigini aktardi.

Macron, konferansta Libya'da 24 Aralik'ta yapilmasi planlanan seçimlerin ele alindigini belirtti.

Uluslararasi toplumun bu seçim takvimine destek verdigini ve seçimlerin düzgün sekilde düzenlenmesi gerektigini ifade eden Macron, Arap Ligi, Avrupa Birligi (AB), Afrika Birligi ve Birlesmis Milletlerin (BM) bu konuya destek vermeye hazir olduklarini ilettiklerini söyledi.

Macron, Ekim 2020'de alinan ateskes kararinin uygulanmasinin önemli oldugunu kaydetti.

Konferansta alinan kararlardan birinin, Libya'da bulunan parali askerlerin geri çekilmesine iliskin planin olusmasi olduguna isaret eden Macron, bu planin uygulanmasi gerektigini anlatti.

Macron, mevcut durumda 300 parali askerin Libya'dan geri çekildigini aktardi.

Libya'daki parali askerlerin gelecek haftalarda ülkeyi terk edecegini ifade eden Macron, Türkiye ve Rusya'nin parali askerlerini ülkeden hizlica geri çekmesi gerektigini belirterek, bu parali askerlerin bölgenin istikrarini tehdit ettigini öne sürdü.

Macron, "Seçimlerin özgür, tarafsiz ve seffaf bir sekilde düzenlenmesi konusunda dikkatli olmaliyiz. Libya'da geçis süreci tamamlanmali ve çesitli aktörlerin rollerini gerçeklestirmesi için seçimler en düzgün sekilde yapilmali." dedi.

Libya'daki taraflarin seçim sonuçlarini tanima konusunda taahhüt verdigini kaydeden Macron, "Gelecek 6 hafta seçimlerin düzgün sekilde düzenlenmesi için belirleyici olacak." ifadesini kullandi.

Uluslararasi toplumun bu seçimlere destek vermesinin önemli bir gelisme oldugunu söyleyen Macron, Libya konusunda Draghi ve Merkel ile ortak görüsü paylastiklarini kaydetti.

- "24 Aralik'taki seçimler çok önemli"

Almanya Basbakani Merkel ise Libyalilarin kendi geleceklerine kendilerinin karar verecegine deginerek, "24 Aralik'taki seçimler çok önemli. Seçimlerin kaderidir, seçim sonucunda herkes kazanamaz. Önemli olan burada seçim sonuçlarinin kabul edilmesidir." dedi.

Yaklasik 3 milyon kisinin seçimler için kaydolmasinin önemli oldugunu vurgulayan Merkel, seçimler için gerekli kosullarin güvenlik ve istikrar oldugunu anlatti.

Merkel, Almanya olarak Libya'daki ateskes gözlemcilerini egitmeye hazir olduklarini duyurdu.

Ülkedeki farkli gruplarin adim adim uzlasmaya dogru ilerlemesini temenni eden Merkel, bunun uzun bir süreç olacaginin farkinda olduklarina isaret etti.

Libya'da neler oldugunun kendileri için önemsiz olmadiginin altini çizen Merkel, ancak ülkenin gelecegine Libyalilarin karar vermesinin önemli oldugunu dile getirdi.

Merkel, Türkiye ve Rusya ile ilgili bir soruya söyle yanit verdi:

"Asamali bir süreçten söz ediyoruz. Berlin sürecinden bu yana ilerleme var. Türk tarafinda bazi çekinceler var. Rusya karsilikli olarak yapilabilecegini kabul etti. Müzakereler iyi yolda ilerliyor. Ilk parali askerlerin geri çekilmeye baslamasi güzel bir sey. (Libya'ya) Komsu ülkelerin parali askerlerin geri çekilmesini üstlenmesi güzel bir sey. Bu örnek teskil edecek. Daha çok yapilmasi gereken seyler var ama bu bir baslangiç. Libya'nin görüsünü ortaya koyan 5+5 Komitesinin bir plan belirlemesi önemli. (Libya konusunda) Ilk konferanstan bu yana birçok sene geçti ve yavas ilerleme kaydedilse de iyi yoldayiz. Bu beni umutlandiriyor."

- "Hep beraber istikrar ve barisin arttirilmasi için çalisacagiz"

Libya Basbakani Abdulhamid Dibeybe de "Oturum sirasinda, (24 Aralik'ta yapilmasi planlanan) seçimlerin uygun ve iyi sartlarda gerçeklesmesi için çok önemli bazi noktalara vurgu yaptiklarini" kaydetti.

Libya Basbakani, bu noktalari söyle siraladi:

"Ilk olarak, yasama organlarinin, uzlasiya dayali sekilde seçim yasasi düzenlenmesini sona erdirmesini, ikinci olarak, seçimlerin es zamanli yapilmasinin zorunlulugu ve baskanlik ve parlamento seçimlerinin tüm Libya halkina yönelik açik ve net bir çerçevede yapilmasi gerektigini dile getirdik. Üçüncü olarak, seçimlerin müdahaleye maruz kalmadan yapilmasi için siyasi olarak desteklenmesi ve uluslararasi gözleme tabi olmasini, dördüncü olarak da bu seçimlerin sonucunun kabul edilmesi için gerçek garantiler konulmasi ve bu sonuçlari engelleyen ve reddedenlere karsi yaptirim uygulanmasini vurguladik."

"Hep beraber istikrar ve barisin arttirilmasi için çalisacagiz." diyen Dibeybe, ateskes anlasmasi kapsaminda BM öncülügünde faaliyet gösteren 5+5 Ortak Askeri Komitesine her türlü çabalari için desteklerini vurguladiklarini kaydetti.

Dibeybe, burada kendisine yöneltilen, "Görevinizi, 24 Aralik seçimlerinden çikacak yeni yönetime devredecek misiniz?" sorusuna, "Eger seçimler seffaf ve tüm taraflar arasinda uzlasiya dayali sekilde tamamlanirsa, yönetimi Libya halkinin seçtigi yeni hükümete teslim edecegim." yanitini verdi.

- "24 Aralik’ta oy kullanmak aciliyettir"

Italya Basbakani Draghi, Libya’nin istikrara kavusmasi için dört temel unsur oldugunu belirterek, bunlardan ilkinin 24 Aralik’ta yapilmasi planlanan seçimler oldugunu ifade etti.

Yillarca süren çatismanin ardindan Libyalilarin, özgür, seffaf ve güvenilir seçimlerde kendini ifade edebilmesi gerektigine isaret eden Draghi, "3 milyon seçmen çoktan kayit yaptirmis durumda. Seçim sonuçlarinin kabul edilmesi gerekir. Ayrica Libya'nin acil bir seçim yasasina ihtiyaci var. Umarim bu yasa, gelecek haftalarda degil, gelecek günlerde hep birlikte çalisarak herkesin mutabakatiyla çikar. Çünkü 24 Aralik’ta oy kullanmak aciliyettir." ifadelerini kullandi.

Draghi, ikinci unsurun ise ülkedeki ateskesin sürmesi oldugunu, bu ateskes sayesinde 1,5 yildir ülkede savas olmadigini kaydetti. Draghi, seçimlerden önce bazi yabanci parali askerlerin çekilmesinin taraflar arasinda güvenin olusmasina da katki yapacagini söyledi.

Basbakan Draghi, üçüncü unsurun ekonomi olduguna dikkati çekerek, Libya halkinin ekonomik faaliyetlerini finanse edilebilmesi için, tek bir ulusal bütçe olmasi ve merkez bankasindan baslamak üzere ekonomik kurumlarin yeniden birlesmesi gerektigini aktardi.

Dördüncü unsur olarak ise insan haklarina isaret eden Draghi, bununla hep birlikte yüzlesilmesi gerektigini belirtti.

Draghi, Italya’nin Libya’yi desteklemeye hazir oldugunu da söyledi.

Italya Basbakani, Libya üzerinden Italya ve Avrupa'ya yönelik düzensiz göçe de deginerek, "Bizim ülkemize yönelik göçmen gelisleri sürdürülemez hale geldi. AB, buna bir çözüm bulmali. Libya Basbakani Dibeybe ile görüstük. Onun da dedigi gibi Libya da bir geçis ülkesi. Göçmenler, genellikle Libya’dan degil, komsu ülkelerden geliyor." dedi.

Konferansa, Fransa Cumhurbaskani Macron, Almanya Basbakani Merkel, Italya Basbakani Draghi, Libya Basbakani Dibeybe, Libya Baskanlik Konseyi Baskani Muhammed el-Menfi, ABD Baskan Yardimcisi Kamala Harris, Misir Cumhurbaskani Abdulfettah es-Sisi, Güney Kibris Rum Yönetimi (GKRY) lideri Nikos Anastasiadis, Yunanistan Basbakani Kiryakos Miçotakis, Rusya Disisleri Bakani Sergey Lavrov, bazi Afrika ülkeleri, Birlesik Arap Emirlikleri (BAE) ve Katar'in bulundugu 30 ülke ile 6 uluslararasi kurulustan üst düzey yetkililer katildi.

Türkiye'yi konferansta Disisleri Bakan Yardimcisi Sedat Önal temsil etti.

Kaynak: AA