2,5 Ayda 20 Bin Tondan Fazla Tıbbi Atık Toplandı

Dünyada korona virüs bulaşan kişi sayısı 410 bini aşarken, hayatını kaybedenlerin sayısı 18 bini geçti. 107 bin kişi de virüsle mücadelesini kazanarak sağlığına kavuştu. En fazla can kaybının yaşandığı İtalya’da ölenlerin sayısı 6 bin 820’ye yükseldi. İspanya’da ise 2 bin 696 kişi hayatını kaybederken, virüs bulaşan kişi sayısı 40 bine yaklaştı. İran’da bugün salgın nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 2 bine yaklaştı. Ayrıca İran’da 6 yaşında bir çocuk da Kovid-19 nedeniyle hayatını kaybetti. Çin’deki toplam can kaybı 3 bin 277’ye, virüs bulaşanların sayısı ise 81 bin 171’e çıktı. Türkiye’de ise virüs nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 44’e yükselirken, vaka sayısı da bin 872 oldu.

Virüsle mücadele kapsamında Türkiye köklü adımlar atarken, vatandaşlar da kendi tedbirlerini almaya başladı.

Birçok vatandaş maske ve eldiven kullanmaya başlarken, ülkemizde dezenfektan ve kolonya kullanımı da bir o kadar arttı. Tüm bu mücadele ile birlikte Türkiye’de tıbbi malzeme üretimi de, tüketimi de artışa geçti. Meslek liseleri ile birlikte birçok kurum maske üretimine geçerken, kolonya üreticileri de kapasite artışına geçti. Kolonya ve dezenfektan üretiminde kullanılan etil alkol ithalatına uygulanan gümrük vergisi sıfırlandı.

Korona virüsü ile mücadelede tıbbi malzeme üretimi devam ederken, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı kontrolünde de tıbbi atıkların ülke genelinde bertarafı belediyeler tarafından sağlanıyor.

2,5 AYDA 20 BİN TON TIBBI ATIK LİSANSLI ATIK İŞLEME TESİSLERİNE ULAŞTIRILDI

Atık Beyan Sistemi (TABS) doğrultusunda bakanlık yetkililerinden alınan bilgiye göre, 2018 yılında Türkiye’de ortaya çıkan tıbbi atık miktarı 107 bini aştı. Diğer yandan beyan süreci halen devam eden 2019 verilerine göre ise 110 bin tonun üzerinde tıbbi atığın toplandığı öğrenildi.

2018 yılında bin 550 sağlık kuruluşu verilerine dayanarak hesaplanan tıbbi atıkların yüzde 92,3’ü sterilize edilerek depolama alanlarına, yüzde 7,7’si ise yakma tesislerine gönderilerek bertaraf edildi. Sağlık kuruluşlarından toplanan tıbbi atığın yüzde 82,9’unun ise 30 büyükşehirde toplandığı öğrenildi. Son yaşanan korona virüsü ile birlikte ülkemizde artan tıbbi malzeme kullanımına binaen 2020 yılının tıbbi atık rakamlarının katlanarak artacağı öngörülüyor. Bu kapsamda 2020 yılı 25 Mart itibarı ile ülkemizde oluşan ve tıbbi atık işleme tesislerinde bertaraf edilen tıbbi atık miktarı 20 bin tonun üzerine çıktı.

64 STERİLİZASYON TESİSİ VE 3 YAKMA TESİSİ İLE BİRLİKTE 81 İLDE TIBBİ ATIK BERTARAF EDİLİYOR

Türkiye’de tıbbi atıkların güvenli yönetimiyle ilgili esaslar “Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” ile belirleniyor. Yönetmeliğe göre tıbbi atıkların kaynağında ayrı toplanması, sağlık kuruluşu içinde taşınması, geçici depolanması sorumluluğu sağlık kuruluşlarına ait iken, atıkların tıbbi atık geçici depolarından alınarak tıbbi atık işleme tesisine taşınması, sterilizasyonunun veya bertarafının sağlanması bu amaçla tıbbi atık işleme tesisi kurulması konularındaki sorumluluklar da belediyeler ve/veya yetkilerini devrettiği firmalara ait. Türkiye’de tıbbi atıkların zararsız hale getirilmesinde sterilizasyon yöntemi uygulanıyor. Bu kapsamda belediyelerde ilk sterilizasyon tesisleri 2008 yılında kurulmaya başladı.

2008 yılında 8 adet tıbbi atık sterilizasyon tesisi bulunurken, bakanlığın desteği ile birlikte bu sayı 2020 yılı itibarıyla 64’e ulaştı. Ayrıca 3 adet yakma tesisi ile birlikte 81 ilde tıbbi atığın yönetimi sağlanıyor.

Diğer yandan enfeksiyon yapıcı atıklar ile kesici-delici atıklar sterilizasyon işlemine tabi tutularak zararsız hale getiriliyor. Zararsız hale getirilen ve tıbbi atık niteliğini kaybeden atıklar ayrıca düzenli depolama alanlarında da bertaraf edilebiliyor.

KARANTİNA ATIKLARI DA TIBBİ ATIK OLARAK YÖNETİLİYOR

Korona virüsü salgını nedeniyle vatandaşların da maske ve eldiven kullanımı arttı. Ayrıca Türkiye’de binlerce hasta evde tedavi hizmeti, yatalak hasta bakımı, evde diyaliz vb. sebeplerden dolayı evde sağlık hizmeti alıyor. Bu nedenle evlerde pansuman, enjeksiyon vb. kaynaklı tıbbi atık da ortaya çıkıyor. Karantina birimlerinden kaynaklanan atıklar, Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’nde tıbbi atık kategorisinde bulunan enfeksiyon yapıcı atıklar tanımı içerisinde yer alıyor. Enfeksiyon yapıcı atıkların tıbbi atık geçici deposuna sahip bir sağlık kuruluşuna teslim edilmesi, mümkün olmaması durumunda ise ilgili belediye ile irtibata geçilmesi gerekiyor. Korona virüsle mücadele kapsamında virüs bulaşan hastaların farkında olmadan teşhis ve tedavi görmeden önce kullandığı atıkların kontrollü bertaraf edilmesi gerekiyor. Sağlık kuruluşlarında veya diğer alanlarda öğrenci yurtları vb. teşkil edilen karantina birimlerinde oluşan atıkların tıbbi atık olarak yönetilmesi de ilgili belediyeler ve/veya yetkilerini devrettiği firmalar tarafından sağlanıyor.

(Neşra Durmaz/İHA)