Altın Portakal'da Kadın Emeği Cahit Sonku Ödülü İle Ödüllendirilecek

Sinemamızın ilk yıldız kadın oyuncusu olmanın yanı sıra kamera arkasında da birçok ilke imza atmış olan Cahide Sonku’nun anısını yaşatmak adına başlatılan ödül, Türkiye film sektöründeki kadın temsiliyeti ve görünürlüğüne dikkat çekmeyi de amaçlıyor. Ulusal Uzun Metraj Film Yarışması jürisinin değerlendirmesi sonucu verilecek olan Cahide Sonku Ödülü, emeğinin yanı sıra bakışını da filmin ayrılmaz bir parçası kılmış bir kadın sinemacıya 50 bin TL para desteği sunacak. 26 Ekim-1 Kasım tarihleri arasında düzenlenecek 56. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nin bu yılki yeniliklerinden biri de Cahide Sonku Ödülü olacak. 1935 yılında “Bataklı Damın Kızı” filmindeki Aysel rolüyle kendinden sonraki kuşak için starlığın kapılarını açan ve birçok kaynağa göre de sinemamızın ilk kadın yönetmeni ve yapımcısısayılan Cahide Sonku’nun anısını yaşatmak adına bu yıl başlatılacak ödül, Türkiye sinema sektöründeki kadın temsiliyeti ve görünürlüğüne dikkat çekmeyi de amaçlıyor. Ulusal Uzun Metraj Film Yarışması jürisinin değerlendirmesi sonucu verilecek Cahide Sonku Ödülü, yarışmadaki filmlerden birinde kamera arkası ya da önü fark etmeksizin çalışmış, emeğinin yanı sıra bakışını da filmin ayrılmaz bir parçası kılabilmiş kadın sinemacılardan birine sunulacak. 50 bin TL para destekli Cahide Sonku Ödülü’nün ilk kazananı ise festivalin kapanış gecesi olan 1 Kasım’da belli olacak.

En İyi Kadın Oyuncu’ların ilki

1916’da Yemen’de dünyaya gelen ve gerçek adı Cahide Serap olan Cahide Sonku, Cumhuriyet Özel Okulu’nda, ardından İstanbul Belediyesi Konservatuarında eğitim gördü. Profesyonel tiyatro hayatına 1932’de Şehir Tiyatrolarında (Darülbedayi) “Yedi Köyün Zeynebi” oyunu ile başladı.

1933 yılında Nazım Hikmet Ran’ın senaryosunu yazdığı ve Muhsin Ertuğrul ile birlikte yönettiği “Cici Berber” filminde Zozo Dalmas’ın dublörlüğünü yaparak sinemaya ilk adımını attı. Aynı yıl, Muhsin Ertuğrul’un yönettiği “Söz Bir Allah Bir”de Bedia Muvahhit, Semiha Berksoy gibi dönemin önemli tiyatro oyuncularıyla birlikte oynadı. Asıl başarısını ise iki yıl sonra, Türkiye sinema tarihine “ilk köy filmi” olarak da geçen “Bataklı Damın Kızı”ndaki Aysel rolüyle yakaladı. Seyircinin büyük ilgi gösterdiği oyuncu, sinemamızın ilk kadın yıldızına dönüşerek kendinden sonraki kuşak için yıldızlık sisteminin kapılarını açtı. 1940 yılında oynadığı “Şehvet Kurbanı” ve “Akasya Palas” filmleriyle başarısını sürdüren Sonku, uzun bir dönem Yeşilçam’ın en çok aranılan kadın oyuncusu oldu ve

Yerli Film Yapanlar Cemiyeti tarafından 1948’de düzenlenen ve sinemamızın ilk film yarışması sayılan Yerli Film Müsabakası’nda ‘En İyi Karakter Artisti’seçildi.

Kamera arkasındaki ilk kadın

1949’da, başrolünde de oynadığı Seyfi Havaeri filmi “Fedakâr Ana”da yönetmen asistanlığı yaparak kamera arkasına ilk geçişini yaptı ve birçok kaynağa göre, 1950’lerin başında kurduğu Sonku Film ile sinemamızın ilk kadın yapımcısı, senaryosunu da yazdığı “Vatan ve Namık Kemal” (1951) ile de sinemamızın ilk kadın yönetmeni oldu. Talat Artemel ve Sami Ayanoğlu ile birlikte yönettiği ve yapımcılığını üstlendiği film, Yıldız dergisinin sıralamalarında en iyi film, Cahide Sonku en iyi kadın oyuncu seçildi. 1953’te Orhon Murat Arıburnu ve Sami Ayanoğlu ile birlikte yönettiği “Beklenen Şarkı”da(1953) Zeki Müren ile birlikteoynadı. 1958’de Sonku Film’in deposunda çıkan bir yangın sonucu tüm mal varlığını kaybeden Sonku’nun kariyeri bu olaydan sonra düşüşe geçti. Bir süre tiyatro sahnelerine devam eden sanatçı, 60’larda geri döndüğü sinemada figüran olmak ya da kısıtlı rollerde oynamak zorunda kaldı. 1966’da Osman Seden’in yönettiği “Çalıkuşu”nda Türkan Şoray, Zeynep Değirmencioğlu, Kerim Avşar, Bedia Muvahhit gibi isimlerle birlikte rol alan sanatçı, 1977’de Ülkü Erakalın’ın yönettiği “Yeşilçam Sokağı” filmiyle perdede son kez göründü. 1979’da Sinema Yazarları Derneği (SİYAD) tarafından verilen ilk ve tek Onur Ödülü’nü, törene gidemediği için bir meyhanede sinema yazarı Atilla Dorsay’ın elinden alan Cahide Sonku, 1981 yılında İstanbul’da yaşama veda etti. Ölümünün ardından televizyon dizilerine, müzikallere ve kitaplara ilham olan bu efsane ismin anısı, bu yıldan itibaren adına verilecek Cahide Sonku Ödülü ile Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde yaşamaya devam edecek.

Başvurular 16 Eylül’de sona eriyor

Bu yıl “Öze Dönüş” temasıyla yola çıkacak ve 26 Ekim - 1 Kasımtarihleri arasında gerçekleşecek Antalya Altın Portakal Film Festivali, 56. kez Antalyalı sinemaseverlerle buluşacak.Antalya Büyükşehir Belediyesi’nin ev sahipliğinde, ANSET tarafından gerçekleştirilecek festivalde, iki yıl önce kaldırılan Ulusal Yarışmalar yeniden yapılacak. Ulusal Uzun Metraj Film Yarışması’nda En İyi Film250 bin TLpara ödülünün sahibi olurken, Dr. Avni Tolunay Jüri Özel Ödülü ile, ilk filmini çekmiş yönetmenlere verilen Behlül Dal En İyi İlk Film Ödülü de 100 bin TL para ödülleriyle desteklenecek. Yılın en iyi belgesellerini bir araya getirecek Ulusal Belgesel Film Yarışması’nda filmler toplamda 60 bin TLdeğerindeki ödüller için yarışırken,Ulusal Kısa Metraj Film Yarışması’nda iki filme toplam 30 bin TLpara ödülü verilecek. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nin web sitesindeki yarışma başvuruları ise 16 Eylül 2019 tarihinde sona erecek.