Bademcik Ve Geniz Eti Ameliyatı Ne Zaman Yapılmalı?
Acıbadem Adana Hastanesi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Dr. Feyha Kahya Aydoğan, çocukların kendi bağışıklık sisteminin 2 yaşından sonra çalışmaya başladığını, çok çalışan bağışıklık sisteminin bu yaşlarda bademcik ve geniz eti büyümesine bağlı sorunlarda da artışa neden olduğunu belirtti.
Dr. Feyha Kahya Aydoğan, büyümenin üst solunum yolunu daraltacak boyuta ulaştığında horlama ve uykuda nefessiz kalma gibi ciddi sorunların başlayabileceğine dikkat çekti.
Aydoğan, bağışıklık sisteminin çalışması için gerekli salgıların ve hücrelerin yapımında bademcik ve geniz etinin önemli bir rolü bulunduğunu söyleyerek, “Bebeklik döneminde anneden geçen bağışıklık salgıları sayesinde sisteminin fazla çalışmasına gerek duyulmuyor. Bu nedenle de geniz eti ve bademcikler küçük kalıyor. Ancak 2 yaşından itibaren çocuğun kendi bağışıklık sistemi görev yapmaya başlıyor. Vücuda giren bakteri, virüs gibi mikroplarla, alerjenlerle, kimyasal ve diğer yabancı maddelerle tanışması, bunlara karşı bir bağışıklık cevabı oluşturduğundan çocuklar erişkinlere göre daha çok hasta oluyor. Aynı zamanda bağışıklık sisteminin çok çalışması nedeniyle bu yaşlarda bademcik ve geniz eti büyümeleri de daha sık görülüyor” dedi.
Bademcik ve geniz eti büyüdükçe sorunlar ciddileşiyor
KBB Hastalıkları Uzmanı Dr. Aydoğan, enfeksiyonların ve geniz eti-bademcik büyümelerinin en sık 3 ila 9 yaş aralığındaki çocukları etkilediğini kaydederek, şunları söyledi:
“Sık tekrarlayan enfeksiyonların tedavisi için planlanan ameliyatın da 3 yaşından sonra yapılması uygun görülüyor. Bademcik ve geniz etinin büyümesini tetikleyen en önemli faktörleri geçirilen üst solunum yolu enfeksiyonları ve allerjik reaksiyonlar oluyor. Enfeksiyon sıklığı ya da alerjinin şiddeti arttıkça lenfoid dokuların büyümesi hızlanıyor. Bu durum burundan rahat nefes almaya engel olabiliyor. Ayrıca kulak ve sinüslerin boşalımını bozarak değişik boyutta problemlere de yol açabilir. Çocuklarda işitme kayıpları, horlama, ağızdan soluma, gece öksürükleri, burun akıntıları de yaşanabiliyor. Kronik geniz eti iltihapları veya büyümeleri ise yüz gelişiminde, konuşmada, ağız diş yapısında bozulmalara neden olabiliyor. Bademcik ve geniz eti büyümeleri üst solunum yolunu daraltacak boyuta ulaştığında horlama ve apne yani uykuda nefessiz kalma gibi ciddi sorunlar başlayabiliyor.”
Ameliyat ne zaman yapılmalı?
Dr. Feyha Kahya Aydoğan, ilaç tedavisinden fayda görülmediğinde cerrahi yöntemlere başvurulduğunu solunumu engelleyen geniz eti ve bademcikler yaş sınırı olmaksızın alınabildiğini söyleyerek, “Sık tekrarlayan enfeksiyonlar nedeniyle yapılan ameliyatlar genellikle 3 yaşından sonra planlanıyor. Bademcik ameliyatından sonra daha kolay farenjit olunduğu veya enfeksiyonun alt solunum yollarına daha kolay yayıldığı şeklinde bir inanış var. Aslında bu inanış doğru değil. Çünkü bademciği alınmış ya da alınmamış kişilerde farenjit görülme oranı aynı sıklıktadır. Bademciklerin alınması farenjit geçirme oranını artırmaz. Aynı zamanda bademciği olan ve olmayan insanlarda alt solunum yolu enfeksiyonları da aynı sıklıkta görülür” diye konuştu.
Aydoğan, ameliyat gerektiren durumları şöyle sıraladı:
“Üst solunum yolunun bademcik ve geniz eti büyüklüğüne bağlı olarak tıkanması halinde, bademcik etrafında apse oluşması durumunda, kötü huylu tümör şüphesinin varlığında, çene yapısını bozan geniz eti ve bademcik büyümelerinde, sık tekrarlayan bademcik enfeksiyonları yaşanması durumunda, difteri (Kuş palazı) mikrobu taşıyıcılarında, kalp kapak bozukluğunun varlığında, bademcik ve geniz eti iltihaplanmasına bağlı olarak sık orta kulak iltihabı geçirilmesi halinde.”
Kaynak: İHA
Aydoğan, bağışıklık sisteminin çalışması için gerekli salgıların ve hücrelerin yapımında bademcik ve geniz etinin önemli bir rolü bulunduğunu söyleyerek, “Bebeklik döneminde anneden geçen bağışıklık salgıları sayesinde sisteminin fazla çalışmasına gerek duyulmuyor. Bu nedenle de geniz eti ve bademcikler küçük kalıyor. Ancak 2 yaşından itibaren çocuğun kendi bağışıklık sistemi görev yapmaya başlıyor. Vücuda giren bakteri, virüs gibi mikroplarla, alerjenlerle, kimyasal ve diğer yabancı maddelerle tanışması, bunlara karşı bir bağışıklık cevabı oluşturduğundan çocuklar erişkinlere göre daha çok hasta oluyor. Aynı zamanda bağışıklık sisteminin çok çalışması nedeniyle bu yaşlarda bademcik ve geniz eti büyümeleri de daha sık görülüyor” dedi.
Bademcik ve geniz eti büyüdükçe sorunlar ciddileşiyor
KBB Hastalıkları Uzmanı Dr. Aydoğan, enfeksiyonların ve geniz eti-bademcik büyümelerinin en sık 3 ila 9 yaş aralığındaki çocukları etkilediğini kaydederek, şunları söyledi:
“Sık tekrarlayan enfeksiyonların tedavisi için planlanan ameliyatın da 3 yaşından sonra yapılması uygun görülüyor. Bademcik ve geniz etinin büyümesini tetikleyen en önemli faktörleri geçirilen üst solunum yolu enfeksiyonları ve allerjik reaksiyonlar oluyor. Enfeksiyon sıklığı ya da alerjinin şiddeti arttıkça lenfoid dokuların büyümesi hızlanıyor. Bu durum burundan rahat nefes almaya engel olabiliyor. Ayrıca kulak ve sinüslerin boşalımını bozarak değişik boyutta problemlere de yol açabilir. Çocuklarda işitme kayıpları, horlama, ağızdan soluma, gece öksürükleri, burun akıntıları de yaşanabiliyor. Kronik geniz eti iltihapları veya büyümeleri ise yüz gelişiminde, konuşmada, ağız diş yapısında bozulmalara neden olabiliyor. Bademcik ve geniz eti büyümeleri üst solunum yolunu daraltacak boyuta ulaştığında horlama ve apne yani uykuda nefessiz kalma gibi ciddi sorunlar başlayabiliyor.”
Ameliyat ne zaman yapılmalı?
Dr. Feyha Kahya Aydoğan, ilaç tedavisinden fayda görülmediğinde cerrahi yöntemlere başvurulduğunu solunumu engelleyen geniz eti ve bademcikler yaş sınırı olmaksızın alınabildiğini söyleyerek, “Sık tekrarlayan enfeksiyonlar nedeniyle yapılan ameliyatlar genellikle 3 yaşından sonra planlanıyor. Bademcik ameliyatından sonra daha kolay farenjit olunduğu veya enfeksiyonun alt solunum yollarına daha kolay yayıldığı şeklinde bir inanış var. Aslında bu inanış doğru değil. Çünkü bademciği alınmış ya da alınmamış kişilerde farenjit görülme oranı aynı sıklıktadır. Bademciklerin alınması farenjit geçirme oranını artırmaz. Aynı zamanda bademciği olan ve olmayan insanlarda alt solunum yolu enfeksiyonları da aynı sıklıkta görülür” diye konuştu.
Aydoğan, ameliyat gerektiren durumları şöyle sıraladı:
“Üst solunum yolunun bademcik ve geniz eti büyüklüğüne bağlı olarak tıkanması halinde, bademcik etrafında apse oluşması durumunda, kötü huylu tümör şüphesinin varlığında, çene yapısını bozan geniz eti ve bademcik büyümelerinde, sık tekrarlayan bademcik enfeksiyonları yaşanması durumunda, difteri (Kuş palazı) mikrobu taşıyıcılarında, kalp kapak bozukluğunun varlığında, bademcik ve geniz eti iltihaplanmasına bağlı olarak sık orta kulak iltihabı geçirilmesi halinde.”