Türkiye'nin 3'Üncü Harp Tarih Müzesi Kars'ta Açılıyor
Türkiye’de en çok tabyanın olduğu Kars’ta, en önemli tabya olan ve kanlı savaşlara ev sahipliği yapan ‘Kanlı Tabya’ Harp Müzesi’ne dönüştürüldü.
Yaralı askerler, ameliyat edilen askerler ve koğuşta istirahata çekilen askerlerin mektup okuması, düşünmesi ve dolaşması teknolojik imkanlar kullanılarak tasarlanan projede, görsel efektler, interaktif kurgular ve ses efektleriyle yakın tarihte cereyan eden olaylar yeniden canlandırılıyor.
Kafkas Cephesi Harp Tarihi Müzesi olarak önümüzdeki günlerde turizme kazandırılacak olan ‘Kanlı Tabya’ Türkiye’nin 3’üncü interaktif müzesi olacak.
Kafkas Üniversitesi Tarih Bölümü Cumhuriyet Tarihi öğretim görevlisi Nebahat Arslan, “Kars’ta özellikle kaleyi korumak adına, iç kaleyi korumak adına yapılan tabyalar oldukça fazladır. Kanlı Tabya 1’inci Mahmut zamanında 1734-1739 yılları arasında yapılmıştır ve 1828’de İran ile yapılan savaş sırasında çok kanlı muharebeler geçtiği için önceki adı Büyük Tabya’dır, daha sonra Kanlı Tabya şekline dönüştürüldü. Kars’ta bulunan Timur Paşa Tabyaları, Ruslara karşı özellikle 3 şekilde, 3 tane ayrı ayrı yapılmıştır. Şahtahmaz Tabyası, Kanlı Tabya bunlara vereceğimiz birkaç örnektir. Bunlar zaman içerisinde tabi özellikle Cumhuriyet döneminden sonra çok işlevsel hale sokulmadı. Aslında çok önemli tarihi mekanlar olmasına rağmen günümüzde yavaş yavaş tarihi dokuların ortaya çıkarılması, şehrin tarihi geçmişinin ortaya yönünde bu tür yapıldığını onarıldığını görüyoruz" dedi.
"Kars’ın inanılmaz bir harp tarihi geçmişi var"
"Kanlı Tabya’nın Harp Tarihi Müzesi haline gelmesi çok önemli, eğer Harp Tarihi Müzesi yapılacaksa buna en layık olan şehir Kars şehridir" diyen Nebahat Arslan, "Çünkü inanılmaz bir harp tarihi geçmişi var. Yani 1828’den itibaren özellikle Kafkaslar yakın olmamız, Ruslara yakın olmamız, Asya’ya açılan bir kapı olmamız hesabıyla biz burada müthiş savaşlar yaşadık. 1828-1855, 1877-1878, Birinci Dünya Harbi burada çok büyük mücadelelerin verilmesine neden oldu. Sarıkamış Harekatı’nda inanılmaz bir mücadele verdik. Aynı zamanda burası Sarıkamış Harekatı’ndan sonra da 1920’ye kadar Ermenilerle yapılan savaşlarında temel noktası coğrafya, onun için savaş doymuş bir şekilde, burada Harp Tarihi Müzesi’nin yapılaması tabi ki çok önemlidir" diye konuştu.
"Kars şehri için, Türkiye tarihi için, Türklerin tarihi için çok önemli"
Arslan, "Bütün o savaş silsilesinin Kanlı Tabya’nın müzeye dönüştürülüp orada gözümüzün önünden geçirilmesi çok önemli, orada çocuklarımıza ve gençlerimize bu vatanın nasıl kazanıldığına dair tüyoların verilmesi lazım. Görsellik çok önemli. Derslerinizde veya kitaplarda bunu anlatmanız çok muhtemel, anlatıyoruz da, ama orada çocuk veya bir genç orada sanki dokunarak, yaşayarak görmesi onda geçmişle ilgili birçok şeyin hatırlamasına neden olacaktır ve zihninde çok kalacaktır. Bu açıdan Harp Tarihi Müzesi’ne dönüştürülmesi ve önümüzdeki günlerde açılıyor olması Kars şehri için, Türkiye tarihi için, Türklerin tarihi için çok önemli olduğuna inanıyorum" şeklinde konuştu.
3’üncü interaktif müze olacak
Harp Tarihi Müzesi’ne dönüştürülen Kanlı Tabya’nın girişinin yanı başında sonsuzluğa giden bir ışık kervanı bulunuyor. Işıkların bulunduğu yerde askerlerin o dönem kullandıkları çarıklar yer alıyor. Tabya içerisinde 3 odada ise interaktif canlandırmalar yapıldı. Tabyada kalan askerlerin revir, ameliyathane ve mutfak bölümleri gerçeği aratmayacak şekilde düzenlendi.
Tabyada yaralı askerler, ameliyat edilen askerler ve koğuşta istirahate çekilen askerlerin mektup okuması, düşünmesi ve dolaşması anlatılıyor. Yine o günlerde tabya içerisindeki askerlerin iaşelerinin karşılanması için mutfakta çalışan askerlerin görüntüleri ve yine o dönem kullanılan malzemeler bulunuyor. Koğuşta ise askerlerin bazıları yaralı halde geziniyor, mektup okuyor, bazıları da düşünüyor.
Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşları, Kafkas Cephesindeki komutanların fotoğraf ve kısa bilgilerinin de yer aldığı tabyada o dönemlere ait top mermileri ve savaş malzemeleri de sergileniyor. 7 bin metrekare alan üzerine kurulu olan müze, açılışı yapıldıktan sonra Çanakkale Tabya Müzeleri, Edirne Tabyalarından sonra 3’üncü interaktif müze olacak.