GRAFİKLİ ANALİZ - Yunanistan Yağmurdan Kaçarken Doluya Tutuldu

Yunanistan, iflastan kurtulmak ve avroda kalabilmek için referandumda halkın yaklaşık yüzde 61'inin reddettiği ağır şartları kabul etti.

Yunanistan ile Avro Bölgesi liderleri tarafından varılan anlaşmaya göre, kemer sıkma önlemleri ağırlaşarak devam edecek. Böylece, halkın referandumda kabul etmediği KDV artırımı dahil vergi düzenlemeleri, çalışma piyasası reformu ve emeklilik reformu gerçekleştirilecek.

Yanis Varoufakis'li görüşmelerde Avro Bölgesi liderlerinin tekliflerine sıcak bakmayan Yunanistan hükümeti, kemer sıkma politikalarına itiraz ederek ülkesinde referanduma götürmüş, Başbakan Aleksis Çipras da "evet" çıkması durumunda istifa edeceğini açıklamıştı.

Referandumdan "hayır" sonucunun çıkmasının ardından Çipras önce Varoufakis'in istifasını isteyerek, yerine Öklid Çakalatos'u getirdi ve ardından Avro Grubu'na yeni bir kurtarma paketi sundu. Bugün yaklaşık 16 saat süren pazarlıkların ardından Avro Bölgesi liderleri tarafından kabul edilen kurtarma paketinin referandumda "hayır" denilen paketten çok farklı olmaması, hatta bazı şartlarının daha ağır olması ise şaşkınlığa neden oldu.

- Halk reddetti, hükümet kabul etti

Referandumda Yunan halkının "kabul" yönünde oy kullanmadığı maddeler arasında, Atina Uluslararası Havalimanının, 39 bölgesel havalimanının, petrol şirketi Hellenic Petroleum HELPE, 35 devlet binası, piyango şirketi, birçok otoyol ve limanın özelleştirilmesi yer alıyordu. Yeni paketle, kamunun en değerli aktiflerinin transfer edilmesiyle Atina'da 50 milyar avroluk bir özelleştirme fonu oluşturulacak. Ayrıca, özelleştirmeler Troyka kurumlarının denetiminde yapılacak. Yunan varlıklarının bir kısmının bu fon tarafından yönetilecek olması anlaşmayı Yunanistan açısından daha da ağırlaştıran en önemli madde olarak dikkati çekiyor.

Referandumda halk, devlette çalışan kişilerin maaşların beceri, performans ve sorumluluğa göre gelecek yıldan geçerli olmak üzere düzenlenmesi, ayrıca yevmiye, yan ödeme, yolluk ve kıdem tazminatları gibi ödemelerin yeniden belirlenmesi maddelerine "hayır" demişti. Yeni anlaşmayla birlikte Yunanistan'da kamu çalışanları azaltılacak. Bankacılık sektörü yeniden yapılandırılacak, eczaneler, süt üreticileri ve fırınlar başta olmak üzere birçok sektörle ilgili yeni düzenlemeler de yapılacak.

Eski reform paketinde yer alan "Sosyal yardım politikalarının Dünya Bankası'nın teknik yardımıyla yeniden gözden geçirilmesi" de yerini "IMF Yunanistan'ı yakından denetlemeye devam edecek" maddesine bıraktı. Böylece, IMF ile anlaşma vadesi dolduğunda yenilenecek. Aksi halde Atina'nın AB destekli mali programı askıya alınacak. Öte yandan, IMF'yle birlikte diğer Troyka kurumları AB Komisyonu ve Avrupa Merkez Bankası heyetleri Atina'ya dönecek ve Yunan kurumlarını yerinde denetleyecek. Yunanistan, Troyka'nın olurunu almadan mali konularda tek başına hareket edemeyecek.

Halk, yüzde 26 olan kurumlar vergisinin yüzde 28'e çıkartılmasını, 2016 sonuna kadar kurumlar ve kişisel işletmelerden gelir vergisinin yüzde 100 peşin alınmasını da referandumda kabul etmezken, yeni paketle birlikte Yunanistan otomatik bütçe kesintilerini öngören mali kurala geçecek. KDV artırımı, vergi düzenlemeleri, çalışma piyasası ve emeklilik reformu da böylece gerçekleştirilmiş olacak.

- Yunanistan'ın borçları silinmeyecek

Analistler, anlaşmanın taraflara sadece zaman kazandırdığını, Yunanistan'da çözümden halen çok uzak olunduğunu belirterek, gelecek günlerde ekonominin yanında siyasi sorunların da ortaya çıkabileceğini ifade ediyor.

Onaylanan ve belirli şartlara bağlanan 3'üncü kurtarma paketinin "Grexit" senaryolarını şimdilik rafa kaldırdığını aktaran analistler, Yunanistan'da paketin şartlarını yerine getirmesiyle ilgili karşılaşacağı zorlukların gündemi meşgul etmeye devam edeceğini söylüyor.

Yunanistan tüm bu şartları karşılaması halinde bile borçlarını kısmen de olsa sildiremeyecek. Atina Avro Bölgesi'nin diğer üyelerinden aldığı ikili kredileri kırpamayacak. Ancak belirli şartların karşılanması halinde borç vadelerinin uzatılması ve faiz oranlarında indirim söz konusu olabilecek.

Kaynak: AA