ATSO Başkanı Çetin'den Mayıs Ayı Enflasyon Değerlendirmesi
Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Yönetim Kurulu Başkanı Davut Çetin, Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) tarafından açıklanan Mayıs ayı enflasyon rakamlarına ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
ATSO Başkan Davut Çetin açıklamasında, "2015 Mayıs ayı enflasyonu bir önceki aya göre TÜFE’de yüzde 0,56, yurt içi ÜFE’de yüzde 1,11 olarak açıklanmıştır. Yıllık enflasyon ise tüketici fiyatlarında yüzde 8,09, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 6,52 olarak gerçekleşmiştir. TÜFE’de yıllık enflasyon geçen yılın yüzde 9.66 düzeyinden yüzde 8.09’a inerken, ÜFE’de de yıllık enflasyon yüzde 11.28’den yüzde 6.52’ye inmiş, Enflasyonda gıdaya bağlı beklenen düşüş gerçekleşmeye başlamıştır. Ancak TÜFE’de 2009, ÜFE’de 2008 yılından bu yana en yüksek Mayıs ayı enflasyonu ile karşı karşıyayız ve ÜFE’de düzenli bir artış eğilimi olduğunu görüyoruz. ÜFE’nin yükselme eğilimi, tüketici fiyatlarında kalıcı bir düşüş beklentisini ortadan kaldırmaktadır” ifadelerine yer verdi.
Girdi maliyetlerini düşürecek yapısal önlemlerin yaşama geçirilmesinin acil bir gündem maddesi olması gerektiğini bildiren Çetin, şunları kaydetti:
”Mayıs ayında giyim fiyatları arttı, gıda düştü Mayıs ayında ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre en yüksek artış yüzde 10,06 ile giyim ve ayakkabı grubunda görülürken, en yüksek düşüş yüzde 2,68 ile gıda ve alkolsüz içecekler grubunda gerçekleşmiştir. Giyimde Nisan’daki yüzde 12’lik aylık enflasyon, Mayıs ayında da devam etmiştir. Gıdada ise giyimin tersine sert bir mevsimlik fiyat düşüşü ile karşı karşıyayız.”
ZAM ŞAMPİYONU LİMON
Aylık olarak en yüksek artış gösteren seçilmiş maddelerinin yüzde 28,38 ile limon, yüzde 20,66 ile yurt içi bir hafta ve daha fazla süreli turlar, yüzde 10,89 ile kivi, en fazla düşüş gösteren seçilmiş maddeleri ise yüzde 62,90 ile sivri biber, yüzde 35,49 ile taze fasulye ve yüzde 35,22 ile salatalık gibi ürünlerin oluşturduğunu belirten Çetin açıklamasında şu sözlere yer verdi:
”Gıdada tüketici ve üretici için kazan-kazan sistemi gerçekleşmiyor, gıda fiyatları düşerken üretici kaybediyor Antalya Toptancı Hali’nde üretim payının yüksek olduğu domates, biber gibi ürünlerde fiyatlar 30-40 kuruş düzeylerine inmiştir. Mayıs ayı gıda enflasyonun düşmesinde madalyonun diğer yüzü Antalya üreticisinin kaybetmesidir. Türkiye tarımında üreticinin ve tüketicinin kazan-kazan durumunda olmasını sağlayacak bir sistem kurmadan gıda enflasyonunun düşüşü de çıkışı da sorun olmaya devam edecektir. Gıda enflasyonu, gıdanın turizm maliyetlerindeki yeri dolayısıyla Antalya için ayrı bir önem taşımaktadır. Yıllık bazda enflasyondaki en fazla artış yüzde 13,44 ile lokanta ve oteller, yüzde 12,81 ile gıda ve alkolsüz içecekler grubunda gerçekleşmiştir. Bu durum 2015 sezonunda fiyat baskısı altında olan turizm sektörü için ilave bir sorun oluşturmaktadır. Üretici maliyetleri döviz kuru ve petrol fiyatlarıyla birlikte artmaktadır Yİ-ÜFE’de, sanayinin dört sektörünün bir önceki aya göre değişimleri; madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 0,86 artış, imalat sanayi sektöründe yüzde 1,53 artış, elektrik ve gaz sektöründe yüzde 2,73 azalış ve su sektöründe yüzde 1,06 artış olarak gerçekleşmiştir. ÜFE’de artışın en önemli kaynağı petrol fiyatlarındaki hem küresel hem de yurtiçinde döviz bağlı artıştır. Nitekim bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörler; ham petrol ve doğalgaz ürünleri yüzde 10,75, kok ve rafine petrol ürünleri yüzde 8,39, bilgisayarlar ile elektronik ve optik ürünler yüzde 2,63 alt sektörleridir. Buna karşılık elektrik, gaz üretim ve dağıtımı yüzde -2,73 ile diğer madencilik ve taşocakçılığı ürünleri yüzde -1,29 bir ay önceye göre endekslerin en fazla gerilediği alt sektörler olmuştur.”
Açıklamada, Mayıs 2015’te endekste kapsanan 426 maddeden, 67 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 269 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 90 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleştiği ifade edildi. Batı Akdeniz (Antalya-Isparta-Burdur), 26 bölge arasında aylık enflasyonda ikinci bölgedeki TÜFE oranının, aylık yüzde 0,90, beş aylık yüzde 5,88 ve yıllık bazda yüzde 7,78 olarak gerçekleştiği belirtilen açıklamada, “TR61 Bölgesi (Antalya-Isparta-Burdur), 26 bölge arasında aylık enflasyonda 2’inci, beş aylık enflasyonda 3., yıllık enflasyonda ise 18’inci sırada yer almıştır. Bu oranlara göre Antalya, Isparta ve Burdur illerini kapsayan Batı Akdeniz Bölgesi’nin, aylık ve beş aylık bazda Türkiye ortalamasının üzerinde olduğu, yıllık değerlendirmede ise ortalamanın altında kaldığı görülmüştür. Bölgede ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre en yüksek artış yüzde 11,03 ile giyim ve ayakkabı grubunda görülürken en fazla düşüş ise yüzde 1,88 ile gıda ve alkolsüz içecekler grubunda görülmüştür. Yıllık enflasyonda ise en fazla artış yüzde 17,74 ile lokanta ve oteller, yüzde 12,6 ile çeşitli mal ve hizmetler, yüzde 12.5 ile gıda ve alkolsüz içecekler gruplarında görülmüştür" sözlerine yer verildi.
Kaynak: İHA
Girdi maliyetlerini düşürecek yapısal önlemlerin yaşama geçirilmesinin acil bir gündem maddesi olması gerektiğini bildiren Çetin, şunları kaydetti:
”Mayıs ayında giyim fiyatları arttı, gıda düştü Mayıs ayında ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre en yüksek artış yüzde 10,06 ile giyim ve ayakkabı grubunda görülürken, en yüksek düşüş yüzde 2,68 ile gıda ve alkolsüz içecekler grubunda gerçekleşmiştir. Giyimde Nisan’daki yüzde 12’lik aylık enflasyon, Mayıs ayında da devam etmiştir. Gıdada ise giyimin tersine sert bir mevsimlik fiyat düşüşü ile karşı karşıyayız.”
ZAM ŞAMPİYONU LİMON
Aylık olarak en yüksek artış gösteren seçilmiş maddelerinin yüzde 28,38 ile limon, yüzde 20,66 ile yurt içi bir hafta ve daha fazla süreli turlar, yüzde 10,89 ile kivi, en fazla düşüş gösteren seçilmiş maddeleri ise yüzde 62,90 ile sivri biber, yüzde 35,49 ile taze fasulye ve yüzde 35,22 ile salatalık gibi ürünlerin oluşturduğunu belirten Çetin açıklamasında şu sözlere yer verdi:
”Gıdada tüketici ve üretici için kazan-kazan sistemi gerçekleşmiyor, gıda fiyatları düşerken üretici kaybediyor Antalya Toptancı Hali’nde üretim payının yüksek olduğu domates, biber gibi ürünlerde fiyatlar 30-40 kuruş düzeylerine inmiştir. Mayıs ayı gıda enflasyonun düşmesinde madalyonun diğer yüzü Antalya üreticisinin kaybetmesidir. Türkiye tarımında üreticinin ve tüketicinin kazan-kazan durumunda olmasını sağlayacak bir sistem kurmadan gıda enflasyonunun düşüşü de çıkışı da sorun olmaya devam edecektir. Gıda enflasyonu, gıdanın turizm maliyetlerindeki yeri dolayısıyla Antalya için ayrı bir önem taşımaktadır. Yıllık bazda enflasyondaki en fazla artış yüzde 13,44 ile lokanta ve oteller, yüzde 12,81 ile gıda ve alkolsüz içecekler grubunda gerçekleşmiştir. Bu durum 2015 sezonunda fiyat baskısı altında olan turizm sektörü için ilave bir sorun oluşturmaktadır. Üretici maliyetleri döviz kuru ve petrol fiyatlarıyla birlikte artmaktadır Yİ-ÜFE’de, sanayinin dört sektörünün bir önceki aya göre değişimleri; madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 0,86 artış, imalat sanayi sektöründe yüzde 1,53 artış, elektrik ve gaz sektöründe yüzde 2,73 azalış ve su sektöründe yüzde 1,06 artış olarak gerçekleşmiştir. ÜFE’de artışın en önemli kaynağı petrol fiyatlarındaki hem küresel hem de yurtiçinde döviz bağlı artıştır. Nitekim bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörler; ham petrol ve doğalgaz ürünleri yüzde 10,75, kok ve rafine petrol ürünleri yüzde 8,39, bilgisayarlar ile elektronik ve optik ürünler yüzde 2,63 alt sektörleridir. Buna karşılık elektrik, gaz üretim ve dağıtımı yüzde -2,73 ile diğer madencilik ve taşocakçılığı ürünleri yüzde -1,29 bir ay önceye göre endekslerin en fazla gerilediği alt sektörler olmuştur.”
Açıklamada, Mayıs 2015’te endekste kapsanan 426 maddeden, 67 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 269 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 90 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleştiği ifade edildi. Batı Akdeniz (Antalya-Isparta-Burdur), 26 bölge arasında aylık enflasyonda ikinci bölgedeki TÜFE oranının, aylık yüzde 0,90, beş aylık yüzde 5,88 ve yıllık bazda yüzde 7,78 olarak gerçekleştiği belirtilen açıklamada, “TR61 Bölgesi (Antalya-Isparta-Burdur), 26 bölge arasında aylık enflasyonda 2’inci, beş aylık enflasyonda 3., yıllık enflasyonda ise 18’inci sırada yer almıştır. Bu oranlara göre Antalya, Isparta ve Burdur illerini kapsayan Batı Akdeniz Bölgesi’nin, aylık ve beş aylık bazda Türkiye ortalamasının üzerinde olduğu, yıllık değerlendirmede ise ortalamanın altında kaldığı görülmüştür. Bölgede ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre en yüksek artış yüzde 11,03 ile giyim ve ayakkabı grubunda görülürken en fazla düşüş ise yüzde 1,88 ile gıda ve alkolsüz içecekler grubunda görülmüştür. Yıllık enflasyonda ise en fazla artış yüzde 17,74 ile lokanta ve oteller, yüzde 12,6 ile çeşitli mal ve hizmetler, yüzde 12.5 ile gıda ve alkolsüz içecekler gruplarında görülmüştür" sözlerine yer verildi.