Tesk Genel Başkanı Bendevi Palandöken Açıklaması
Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, büyük firmaların yarı fiyatına özel üretim yaptırdığını ve geleneksel perakendenin payının yüzde 85’den yüzde 35’e gerilediğini söyledi.
Perakende Yasası’nın gecikmesinin, küçük esnaf ile marketler arasındaki dengesizliği giderek büyüttüğünü kaydeden Palandöken, “Discount (ucuzcu) olarak piyasada isim yapan bu marketler büyük marka olan firmalara privite label (kendilerine yönelik özel ürün) yaptırarak haksız rekabet etmektedirler. Piyasada isim yapmış markalara da zarar vermektedirler. Yasa’nın biran önce çıkması lazım” dedi.
Esnaf ve sanatkârın piyasada dengeleri oluşturduğunun altını çizen Palandöken, “1999 yılında geleneksel perakendenin payı yüzde 85 iken 2014 yılında bu pay maalesef yüzde 35’e düştü. 2000 yılında 2 bin 500 zincir market ve süpermarket faaliyet gösterirken 2014 yılının daha başında 16 bin 775 âdete ulaştı. Bu sayının 8 bin 509 tanesini esnafı kuşatan mahalle aralarında sınırsız büyüyen indirim marketleri oluşturmaktadır. Tüketiciye kolay ulaşım gücünü kullanarak üreticiden çok düşük fiyata aldığı ürün parasını geç ödeyerek, kendi markasını kullanarak yarı fiyata fason ürettirdiği ürünleri ön plana çıkararak haksız rekabet uygular. Perakendecilik yaparken üretici rolüne de bürünür. Şimdi büyük sermaye ucuzcu market piyasasına büyük yatırım yapmaktadır. Şuan 15 milyar dolarlık büyüklüğe sahip ucuzcu market piyasasında 8 binden fazla market bulunmaktadır. 3 yıl içinde 5 bin yeni market açılmasının planlanması mahalle esnafını daha da zora sokacaktır. Büyük sanayicinin fidanlığı esnaf ve sanatkâr camiasıdır diyoruz, yerli sermayenin de fidanlığa zarar vermesini anlamıyoruz” diye konuştu.
Zincir marketlerin belli bir büyüklüğe ulaşmış 144 markasının toplam şube sayısının 16 bin 775 âdete ulaştığını fakat bunların yarısının 4 markaya ait olduğunu vurgulayan Palandöken, “Zincir marketlerin yaptığı yatırımın yüzde 85’ini, toplam âdetin de yüzde 50’sini 4 marka gerçekleştiriyor. Mahallelerde her köşe başına, her apartman altına ucuzcu market açılıyor. Piyasa hızla doluyor, Yasa’nın biran önce çıkarılarak perakende sektörünün düzenlenmesi gerekli” dedi.