Türkiye, Kompozit Doku Nakli Mevzuatında Örnek Ülke
ANKARA - YEŞİM SERT KARAASLAN - Yüz nakli ile sesini dünyaya duyuran Türkiye, bu alana ilişkin hazırladığı kompozit doku mevzuatı" ile dünyaya örnek oldu.
Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdür Yardımcısı Arif Kapuağası, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye'nin gerçekleştirdiği yüz nakli operasyonları ile dünyanın dikkatini üzerine çektiğini belirterek, söz konusu ameliyatların yapılabilmesi için gerekli mevzuat çalışmaları hakkında bilgi verdi.
Kompozit doku nakli yapılabilmesi için gerekli kriterlerin Sağlık Bakanlığı tarafından belirlendiğini anlatan Kapuağası, bunun mevzuatla sınırlarının çizildiğini ifade etti.
Kapuağası, operasyonların, mevzuata uygun şartlar olduğunda gerçekleştirilmesi gerektiğini vurgulayarak, "Bu kriterler uygun olduğunda ikinci aşamada üniversitelerin kendi içindeki komisyon, ameliyatın gerekliliğine karar veriyor. Yani, komisyonlar endikasyonlara göre bu kararı alıyor" dedi.
-Türkiye'nin hazırladığı mevzuat AB yolunda
Kapuağası, dünyanın hiçbir yerinde bu konuya ilişkin hazırlanmış özel bir mevzuat olmadığını belirterek, "Yüz nakli ve kompozit doku ile ilgili mevzuat, dünyanın hiçbir yerinde yok. Biz, hazırladığımız mevzuatı, İngilizceye çevirdik ve AB'ye gönderdik" diye konuştu.
Türkiye'den ekiplerin birçok Avrupa ülkesine giderek, mevzuat hakkında bilgi verdiğini anlatan Kapuağası, "Türkiye, artık bu konuda örnek alınan bir ülke" dedi.
-Örnek mevzuat
Kompozit doku nakli yapacak merkezlerin taşıması gereken şartlar ile çalışmalarına dair usul ve esasları belirleyen "Kompozit Doku Nakli Merkezleri Yönergesi" 29 Mart 2011'de yürürlüğe girdi.
Karaciğer, böbrek, akciğer, pankreas, kalp, kalp-akciğer gibi organlar ile kök hücre nakli amacıyla alınan kemik iliği ve kornea nakillerinin kapsam dışı olduğu yönergeye göre, bu alana ilişkin Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürü veya görevlendireceği en az daire başkanı düzeyindeki bir idari amir başkanlığında; mikro cerrahi alanında deneyimli, organ veya doku nakli konusunda da çalışmaları bulunan doçent ve profesörler arasından Bakanlıkça seçilecek altı üye olmak üzere toplam yedi kişinin bulunduğu bir komisyon oluşturuluyor.
Komisyon, alıcının çocuk olması ve endikasyon listesine göre karar verilmesi mümkün olamayan diğer istisnai vakalar için Bakanlığa başvurulduğunda vakanın nakil yönünden değerlendirilmesini yapıyor. Ülke genelinde kompozit doku nakli hizmetlerinin gelişimini izleyerek, alınacak tedbirleri ve ulusal stratejileri belirlemek için ihtiyaç duyulan konularda, merkezlerin faaliyetleri ve alınacak tedbirler, nakilde kullanılan ilaçlar, solüsyonlar, araç ve gereçler ile ilgili standartlar, kompozit doku nakli ile ilgili ulusal tanı, kayıt ve tedavi protokolleri hakkında Bakanlığa görüş bildiriyor.
Her kompozit doku nakli merkezinin bulunduğu hastanede psikiyatri, sosyal hizmet uzmanı, nakil konusunda deneyimli iki cerrah,anestezi ve reanimasyon uzmanı, iç hastalıkları/çocuk hastalıkları uzmanı, immünoloji uzmanı, fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanından oluşan Kompozit Doku Nakli Konseyi kuruluyor.
Konsey; bu yönerge kapsamındaki her kompozit doku naklinden önce, naklin endikasyon listesine uygun olup olmadığını, alıcının onamının usulüne uygun olarak alınıp alınmadığını ve yapılacak naklin sosyal ve etik açıdan uygun olup olmadığını değerlendiriyor. Sadece konseyin uygun bulduğu vakalarda nakil yapılabiliyor. Nakil işlemi, sonuçları ve konsey kararı Bakanlığa bir rapor halinde gönderiliyor. Merkez, faaliyet izin belgesinde yer almak şartıyla ekstremite nakli, yüz ve saçlı deri nakli, üst solunum-üst sindirim yolları nakli, bağırsak naklinden en az birini yapabiliyor. Merkezin bulunduğu hastanede, yoğun bakım biriminin bulunması gerekiyor.
Ekstremite ve yüz ile saçlı deri, üst solunum/sindirim yolları nakillerinde uzmanların en az iki yıl deneyimli ve en az 50 replantasyon veya serbest doku nakli ameliyatında aktif görev almış, bunlardan en az 25 vakayı kendisinin yapmış olması gerekiyor. Bağırsak naklinde ise sorumlu uzmanın genel cerrahi uzmanı olduktan sonra yurt içi veya yurt dışında gastro-intestinal sistem cerrahisi alanında en az iki yıl deneyimli olduğunu ilgili kurumdan belgelemesi gerekiyor.
Yönergede, merkez açılma başvurusu, ruhsat ve faaliyet izni ile ilgili ayrıntılara yer veriliyor.
Kaynak: AA
Kompozit doku nakli yapılabilmesi için gerekli kriterlerin Sağlık Bakanlığı tarafından belirlendiğini anlatan Kapuağası, bunun mevzuatla sınırlarının çizildiğini ifade etti.
Kapuağası, operasyonların, mevzuata uygun şartlar olduğunda gerçekleştirilmesi gerektiğini vurgulayarak, "Bu kriterler uygun olduğunda ikinci aşamada üniversitelerin kendi içindeki komisyon, ameliyatın gerekliliğine karar veriyor. Yani, komisyonlar endikasyonlara göre bu kararı alıyor" dedi.
-Türkiye'nin hazırladığı mevzuat AB yolunda
Kapuağası, dünyanın hiçbir yerinde bu konuya ilişkin hazırlanmış özel bir mevzuat olmadığını belirterek, "Yüz nakli ve kompozit doku ile ilgili mevzuat, dünyanın hiçbir yerinde yok. Biz, hazırladığımız mevzuatı, İngilizceye çevirdik ve AB'ye gönderdik" diye konuştu.
Türkiye'den ekiplerin birçok Avrupa ülkesine giderek, mevzuat hakkında bilgi verdiğini anlatan Kapuağası, "Türkiye, artık bu konuda örnek alınan bir ülke" dedi.
-Örnek mevzuat
Kompozit doku nakli yapacak merkezlerin taşıması gereken şartlar ile çalışmalarına dair usul ve esasları belirleyen "Kompozit Doku Nakli Merkezleri Yönergesi" 29 Mart 2011'de yürürlüğe girdi.
Karaciğer, böbrek, akciğer, pankreas, kalp, kalp-akciğer gibi organlar ile kök hücre nakli amacıyla alınan kemik iliği ve kornea nakillerinin kapsam dışı olduğu yönergeye göre, bu alana ilişkin Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürü veya görevlendireceği en az daire başkanı düzeyindeki bir idari amir başkanlığında; mikro cerrahi alanında deneyimli, organ veya doku nakli konusunda da çalışmaları bulunan doçent ve profesörler arasından Bakanlıkça seçilecek altı üye olmak üzere toplam yedi kişinin bulunduğu bir komisyon oluşturuluyor.
Komisyon, alıcının çocuk olması ve endikasyon listesine göre karar verilmesi mümkün olamayan diğer istisnai vakalar için Bakanlığa başvurulduğunda vakanın nakil yönünden değerlendirilmesini yapıyor. Ülke genelinde kompozit doku nakli hizmetlerinin gelişimini izleyerek, alınacak tedbirleri ve ulusal stratejileri belirlemek için ihtiyaç duyulan konularda, merkezlerin faaliyetleri ve alınacak tedbirler, nakilde kullanılan ilaçlar, solüsyonlar, araç ve gereçler ile ilgili standartlar, kompozit doku nakli ile ilgili ulusal tanı, kayıt ve tedavi protokolleri hakkında Bakanlığa görüş bildiriyor.
Her kompozit doku nakli merkezinin bulunduğu hastanede psikiyatri, sosyal hizmet uzmanı, nakil konusunda deneyimli iki cerrah,anestezi ve reanimasyon uzmanı, iç hastalıkları/çocuk hastalıkları uzmanı, immünoloji uzmanı, fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanından oluşan Kompozit Doku Nakli Konseyi kuruluyor.
Konsey; bu yönerge kapsamındaki her kompozit doku naklinden önce, naklin endikasyon listesine uygun olup olmadığını, alıcının onamının usulüne uygun olarak alınıp alınmadığını ve yapılacak naklin sosyal ve etik açıdan uygun olup olmadığını değerlendiriyor. Sadece konseyin uygun bulduğu vakalarda nakil yapılabiliyor. Nakil işlemi, sonuçları ve konsey kararı Bakanlığa bir rapor halinde gönderiliyor. Merkez, faaliyet izin belgesinde yer almak şartıyla ekstremite nakli, yüz ve saçlı deri nakli, üst solunum-üst sindirim yolları nakli, bağırsak naklinden en az birini yapabiliyor. Merkezin bulunduğu hastanede, yoğun bakım biriminin bulunması gerekiyor.
Ekstremite ve yüz ile saçlı deri, üst solunum/sindirim yolları nakillerinde uzmanların en az iki yıl deneyimli ve en az 50 replantasyon veya serbest doku nakli ameliyatında aktif görev almış, bunlardan en az 25 vakayı kendisinin yapmış olması gerekiyor. Bağırsak naklinde ise sorumlu uzmanın genel cerrahi uzmanı olduktan sonra yurt içi veya yurt dışında gastro-intestinal sistem cerrahisi alanında en az iki yıl deneyimli olduğunu ilgili kurumdan belgelemesi gerekiyor.
Yönergede, merkez açılma başvurusu, ruhsat ve faaliyet izni ile ilgili ayrıntılara yer veriliyor.