'Karbonmonoksit Gazından Zehirlenme' Uyarısı
Yalova Halk Sağlığı Müdürü İbrahim Dedecan, Türkiye'de bilgisizlik, yanlış kullanım ve ihmal yüzünden soba, şofben, baca kaynaklı karbonmonoksit zehirlenmelerinin her yıl kış aylarında, özellikle alçak basınçlı havalarda tehlikeli boyutlara ulaştığı uyarısında bulundu.
Dedecan, yaptığı yazılı açıklamada, lodos nedeniyle her yıl onlarca kişinin karbonmonoksit gazından zehirlendiğini bildirdi.
Bu olaylara karşı herkesin tedbirli olması gerektiğini vurgulayan Dedecan, şöyle devam etti:
"Karbonmonoksit gazı, doğalgaz, gaz yağı, benzin, tüp gazı, kömür ve odun gibi yapısında 'karbon' bulunan yakıtların yanması veya tam olarak yanmaması sonucunda oluşan, dumanda yer alan zehirli bir gazdır. Tatsız, renksiz, kokusuz olması ve tahriş etme özelliğinin olmaması nedeni ile fark edilmediği için 'sessiz katil' olarak bilinmektedir. Bu sessiz katile karşı hepimiz tedbirli olmalıyız. Ülkemizde bilgisizlik, yanlış kullanım ve ihmal yüzünden soba, şofben, baca zehirlenmeleri her yıl kış aylarında, özellikle alçak basınçlı havalarda tehlikeli boyutlara ulaşmaktadır."
Zehirlenmelerde baş ağrısı, görme bozuklukları, uyku hali, yorgunluk, halsizlik, baş dönmesi, bulantı gibi şikayetler görülebileceğine dikkati çeken Dedecan, karbonmonoksit gazının, iyi havalandırılan kapalı ortamlarda bile hızlı bir şekilde birikebileceğini duyurdu.
Söz konusu gazın, akut ve kronik zehirlenmelere yol açabileceğini belirten Dedecan, şunları kaydetti:
"Karbonmonoksit, solunduktan sonra akciğerler aracılığıyla kana geçer. Vücudumuzda yer alan oksijen azalarak korbonmonoksit ile yer değiştirir. Kan dokulara yeterince oksijen taşıyamaz. Kalp, beyin ve diğer organlarımız çalışamaz hale gelir. Bu da hastalıklara ve en kötüsü ölümlere neden olur. Sonuçta kalıcı beyin hasarı meydana gelebilir. Karbonmonoksit zehirlenmesi mutlaka hastanede tedavi edilmelidir.
Zehirlenmelere karşı bazı önlemler alabiliriz. Alçak basınçlı, lodoslu havalarda soba yakılmamalı, yakılsa bile yatmadan önce mutlaka soba söndürülmeli. Yatmadan önce sobaya kesinlikle yakıt konulmamalı. Kapalı mekanlarda ve özellikle hava akımı olmayan alanlarda mangal yakılmamalı. Şofben mutlaka bacaya bağlanmalı. Bacalar standartlara uygun veya yalıtımlı olmak üzere yapılmalı, düzenli olarak temizlenmeli. Mangal gibi pişirme araçları ısınma amaçlı kullanılmamalı. Şofbenin monte edileceği mekan yeterli büyüklükte olmalı. Şofbende gaz kaçağı hissedildiğinde öncelikle gaz vanası ve tüp dedantörü kapatılmalı."