Türkler'in Orta Asya'dan Başlayıp Anadolu'ya Uzanan Hayvanlarla Göç Geleneğini Doğu Karadeniz'de Sürdüren Son Yaylacılar Da Yüksek Kesimlere Kar Yağınca Hayvanlarıyla Mezra ve Köylere İnmeye Başladı
Tuncay Bekar - Türkler'in Orta Asya'dan başlayıp Anadolu'ya uzanan hayvanlarla göç geleneğini Doğu Karadeniz'de sürdüren son yaylacılar da yüksek kesimlere kar yağınca hayvanlarına otlak bulmak için mezra ve köylere inmeye başladı.
Yaklaşık 5 bin yıldır ''yaylak'' ve kışlak arasında süren bu konar göçer yaşam tarzlarının Sonucu olarak yazın hayvanlarıyla Trabzon ve Gümüşhane'deki yaylalara göç eden ve yörede ''yaylacı'' olarak adlandırılan besicilerin çoğunluğu, yaklaşık 1 ay önce havaların soğumaya başlamasıyla daha alçak rakımlı, yörede ''mezere'' olarak da adlandırılan mezra ya da köylere indi.
Bazı yaylacılar ise köylerde hayvanları beslemenin ekonomik açıdan zor ve zahmetli olması nedeniyle Son ana kadar kadar yaylalarda kalmayı tercih etti. Bu yaylacılar da Son günlerde yüksek kesimlere yağan kar nedeniyle otlaklar kaplanınca hayvanlarıyla yaya olarak daha alçak rakımlı mezra ya da köylere göç etti. Mezralara göç eden yaylacılar, hayvanlarını bir süre buralarda besledikten Sonra hava sıcaklıkları ve kar durumuna göre kışı geçirecekleri köylere göç edecek. Yüzyıllardır süren bu gelenek, ilkbaharda köylerden mezralara, ardından da yaylalara göçle devam edecek.
Gümüşhane'nin Çakırgöl Yaylası'nda 1400 baş koyuna çobanlık yapan Selahattin Bayrak, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yaylalara kar yağdığını dile getirerek, ''Yaz başında köylerde sıcaktan bunalan koyunlarımız otlamayınca daha serin olan yaylalara göç etmiştik. Yaz boyunca burada kalıp koyunlarımızı besledik. Ancak artık kış geldi, yaylalara kar yağdı. Otlaklar karla kaplandı, sular da buz tuttu'' dedi.
Bir çok besicinin bir ay önce havaların soğuması yüzünden yayladan köye döndüğünü belirten Bayrak, ''Sürümüzdeki koyun sayısının fazla olması nedeniyle köylerde otlak bulmakta zorlanıyoruz. Bu nedenle koyunları parayla satın aldığımız ot, arpa ve mısır gibi gıdalarla beslemek zorunda kalıyoruz. Yaylada ise herhangi bir ücret ödemeden hayvanlarımızı besleyebiliyoruz. Ama artık kar yağdı biz de köye göç ediyoruz'' diye konuştu.
-Yüksek kesimlerde fırtına esiyor-
Bayrak, sürüdeki koyunları Trabzon kent merkezine bağlı Geçit köyüne götüreceklerini ifade ederek, ''Yaylalar kış boyunca Allah'a emanet. Kışın yaylalarda kimse kalmıyor, kış ortasında metrelerce kar oluyor, çok şiddetli rüzgarlar esiyor. Kışın yaylada rüzgar yüzünden adeta dağ dağa çarpıyor. Kış yaklaşınca kar ve rüzgar nedeniyle göç etmek zorunda kalıyoruz'' dedi.
Bu arada, Gümüşhane ve Trabzon'un yüksek kesimlerinde yer alan yaylalar karla kaplandı, akarsular buz tuttu. Son yaylacıların göç etmesinin ardından yöredeki yüzlerce yayla sessizliğe büründü.
Yayıncı: Murat Kaban
Kaynak: AA
Bazı yaylacılar ise köylerde hayvanları beslemenin ekonomik açıdan zor ve zahmetli olması nedeniyle Son ana kadar kadar yaylalarda kalmayı tercih etti. Bu yaylacılar da Son günlerde yüksek kesimlere yağan kar nedeniyle otlaklar kaplanınca hayvanlarıyla yaya olarak daha alçak rakımlı mezra ya da köylere göç etti. Mezralara göç eden yaylacılar, hayvanlarını bir süre buralarda besledikten Sonra hava sıcaklıkları ve kar durumuna göre kışı geçirecekleri köylere göç edecek. Yüzyıllardır süren bu gelenek, ilkbaharda köylerden mezralara, ardından da yaylalara göçle devam edecek.
Gümüşhane'nin Çakırgöl Yaylası'nda 1400 baş koyuna çobanlık yapan Selahattin Bayrak, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yaylalara kar yağdığını dile getirerek, ''Yaz başında köylerde sıcaktan bunalan koyunlarımız otlamayınca daha serin olan yaylalara göç etmiştik. Yaz boyunca burada kalıp koyunlarımızı besledik. Ancak artık kış geldi, yaylalara kar yağdı. Otlaklar karla kaplandı, sular da buz tuttu'' dedi.
Bir çok besicinin bir ay önce havaların soğuması yüzünden yayladan köye döndüğünü belirten Bayrak, ''Sürümüzdeki koyun sayısının fazla olması nedeniyle köylerde otlak bulmakta zorlanıyoruz. Bu nedenle koyunları parayla satın aldığımız ot, arpa ve mısır gibi gıdalarla beslemek zorunda kalıyoruz. Yaylada ise herhangi bir ücret ödemeden hayvanlarımızı besleyebiliyoruz. Ama artık kar yağdı biz de köye göç ediyoruz'' diye konuştu.
-Yüksek kesimlerde fırtına esiyor-
Bayrak, sürüdeki koyunları Trabzon kent merkezine bağlı Geçit köyüne götüreceklerini ifade ederek, ''Yaylalar kış boyunca Allah'a emanet. Kışın yaylalarda kimse kalmıyor, kış ortasında metrelerce kar oluyor, çok şiddetli rüzgarlar esiyor. Kışın yaylada rüzgar yüzünden adeta dağ dağa çarpıyor. Kış yaklaşınca kar ve rüzgar nedeniyle göç etmek zorunda kalıyoruz'' dedi.
Bu arada, Gümüşhane ve Trabzon'un yüksek kesimlerinde yer alan yaylalar karla kaplandı, akarsular buz tuttu. Son yaylacıların göç etmesinin ardından yöredeki yüzlerce yayla sessizliğe büründü.
Yayıncı: Murat Kaban