Karadeniz'de Yerel Mimarinin Önemli Birer Parçası Olan Serenderler, Yöre Halkından Rağbet Görmeyi Sürdürüyor

Hayati Akçay - Karadeniz'de yerel mimarinin önemli birer parçası olan serenderler, yöre halkından rağbet görmeyi sürdürüyor.

Ahşaptan yapılan serenderlerde fındık başta olmak üzere mısır, ceviz ve diğer tahıl ürünlerini saklanıyor.

Ordu'nun Perşembe ilçesine bağlı Doğan köyünde yaşayan Nazım Şensoy, AA muhabirine, yaklaşık 80 yıl önce yaptırılan dedesinden kalma serenderi hala kullandıklarını söyledi.

Karadeniz'deki ahşaptan yapılan serenderlerin bir tür doğal buzdolabı olduğunu vurgulayan Şensoy, ''Serenderlerimizde fındık başta olmak üzere, mısır, ceviz, turşu ve birçok gıda ürünümüzü saklayabiliyoruz'' dedi.

Ahşap serenderlerde bir ürünün uzun süreli bozulmadan kalabildiğine değinen Şensoy, ''Ahşaptan olduğu için serenderlerin içerisinde rutubet ve nem olmuyor. Hatta kurutulmadan koyduğumuz bir ürün burada zaman içerisinde kuruyabiliyor'' diye konuştu.

Birçok Karadenizli gibi kendilerinin de serenderden vazgeçemediğini anlatan Şensoy, şöyle devam etti:

''Serender, bölgemizdeki evlerin hemen hemen tamamının yanı başında bulunan ahşap yapılar. Bizlere atalarımızdan kaldılar. Serenderlerin en büyük özelliği ahşap yapısı nedeniyle içerisinin serin oluşu. İçerisine koyduğumuz bir ürün burada en az 2 yıl kalabiliyor, herhangi bir bozulma meydana gelmiyor. Özellikle fındıklarımız burada hiç aflatoksine maruz kalmıyor. Turşularımız bozulmuyor. Bu ambarlar bizim için adeta doğal buzdolabı yerine geçiyor. Betondan yapılmış ambarlar yerine ahşaptan yapılmışları tercih ediyoruz.''

-''Ürünleri zararlı hayvanlardan da koruyor''-

Efirli köyünden Hüsamettin Yanık ise ahşap serenderlerin, içerisindeki ürünleri yapısı itibarıyla zararlı hayvanlardan koruduğuna dikkati çekti.

Serenderlerin bu anlamda oldukça yararlı olduğunu belirten Yanık, ''Serenderler yerden en az 2 metre yüksek yapıldığı için, ahşap ayakları ile gövdesi arasına yerleştirilen teker biçimindeki demirler nedeniyle buraya zararlı hayvanlar giremiyor. Başka ambarlara koyduğumuz fındığa fare zaman içerisinde zarar verebiliyor ama serender içerisindeki fındığa fareler ulaşamadığı için herhangi bir zarar veremiyor'' ifadelerini kullandı.

-Maketlerine de ilgi yoğun-

Bu arada Ordu'da serenderlerin maketlerine özellikle gurbetten gelen vatandaşlar tarafından ilgi gösteriliyor.

Şirinevler Mahallesi'ndeki bir hediyelik eşya dükkanında satılan serender maketleri, 10 ile 50 lira arasında değişen fiyatlardan alıcı buluyor.

İşletmeci Bahar Kaya, serender maketlerinin Karadeniz'i anlatan en iyi hediyeler arasında olduğunu belirterek, ''Özellikle yaz aylarında satışlarımız ciddi anlamda artıyor. Bu nedenle siparişlerimizi bile yetiştiremediğimiz anlar oluyor. Serender maketleri en çok alınan hediyelik eşyada birinci sırada diyebiliriz'' dedi.

Yayıncı: Orhan Topal
Kaynak: AA