Hacı Bayram-I Veli Camisi İbadete Açıldı Ankara (A.A)
Ankara Büyükşehir Belediyesince restorasyonu tamamlanan tarihi Hacı Bayram-ı Veli Camisi ve yıkılarak yeniden inşa edilen ek binası törenle ibadete açıldı.
Bakan Çelik, törende yaptığı konuşmada, Ankara‘nın manevi mekanı denildiği zaman Hacı Bayram-ı Veli Camisi‘nin akla geldiğini söyledi.
Caminin dünden bugüne ve bugünden yarına taşınmasında emeği geçenlere teşekkür eden Çelik, ‘‘Biz tarihimizle kültürümüzle medeniyetimizle var olan, eserleriyle konuşan, tarihe iz bırakan şanlı bir ecdadın torunlarıyız. Şanlı ecdadımızın bu eserlerini korumak boynumuzun borcudur‘‘ dedi.
Bakan Çelik, ‘‘gönül, vefa, Asım‘ın neslinin işi‘‘ olan bu hizmetlerin herkese nasip olmayacağını dile getirdi. Bu anlayışla bir taraftan bakanlıklar diğer taraftan belediyeler ve özel idarelerle Vakıflar Genel Müdürlüğünün Türkiye genelinde Başbakan Recep Tayyip Erdoğan‘ın talimatıyla seferber olduğunu kaydeden Çelik, ‘‘Bütün tarihi mekanlar ayağa kalkıyor. Tarih, yeniden gün yüzüne çıkıyor. 2002 ile 2010 yılları arasında 3 bin 500 eseri Türkiye‘de gün yüzüne çıkardık. Sıradan bir rakam değil bu. Ne anlama geldiğini hepiniz biliyorsunuz‘‘ diye konuştu.
Sadece Türkiye‘de değil Osmanlı coğrafyasında da inşa ettirilen eserlerin tadilatı için de canla başla çalıştıklarını anlatan Çelik, şöyle konuştu:
‘‘Sorumluluğumuz 780 bin kilometre kareden ibaret değildir. Üsküp‘te Mustafa Paşa Camisi‘ni yapıyoruz. Priştine‘de Fatih Camisi‘ni, Prizren‘de Sinan Paşa Camisi‘ni, Kırım‘da Zincirli Medrese‘yi, Moğolistan‘da Orhun Abidelerini, Türkmenistan‘da Sultan Sencer Türbesi‘ni, Kazakistan‘da Hoca Ahmet Yesevi Türbesi‘ni, Lübnan‘da Mevlevi Türbesi‘ni inşa ettik. Yurt içinde ve büyük coğrafyada üzerimize düşen ne varsa bütün imkanlarımızı kullanıp, ecdadımıza layık bir nesil olarak çalışmalarımızı sürdürüyoruz.‘‘
Bakan Çelik, gelecek nesillere miras bırakılacak Hacı Bayram-ı Veli Camisi‘nin restorasyon çalışmalarında emeği geçenlere teşekkür etti. Çelik, ayrıca alandakilerin Mevlid Kandili‘ni kutladı.
-‘‘HANGİ HİZMETLERİ YAPSAK AZDIR‘‘-
Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, ‘‘Bu güzel günde, bu soğuk havada sizleri bekletmek ve namaz vaktinde geciktirmek istemiyorum. Yaratılmışların en güzeli Allah‘ın sevgilisi Habibullah Hazreti Muhammed Mustafa‘nın dünyamızı şereflendirmesinin adı olan Mevlid Kandilinizi kutluyorum‘‘ diyerek konuşmasına başladı.
Caminin restorasyonunda emeği geçen herkese teşekkür eden Günay, şöyle devam etti:
‘‘Ne kadar güzel bir tevafuktur ki bugün Anadolu‘yu bize vatan yapan büyük isimlerden birisinin adıyla Ankara‘ya nakşedilmiş bulunan bu güzel caminin restorasyonunu tamamlayıp birlikte açılışını gerçekleştiriyoruz. Hacı Bektaş Veli, Hacı Bayram-ı Veli, Mevlana Celaleddin Rumi, Yunus Emre bize bu toprakları vatan yaptılar, isimleri sonsuza kadar iyilikle ve güzellikle anılacaktır. Onların hatırasına hangi hizmetleri yapsak azdır.
Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek‘in vazife müddetinin 17. yılına rastlayan bu hizmetin, benim bakanlık görevimin ilk devresine nasip olmasını kendim için bir bahtiyarlık addediyorum. Hizmet veren herkese yürekten minnet ve şükranlarımı sunuyorum.‘‘
-‘‘İNSANLAR VE GÖNÜLLER İMAR EDİLMEDEN ŞEHİRLER İMAR EDİLMEZ‘‘-
Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Görmez de insanların yaradılış gayesinin yeryüzünü imar etmek olduğunu belirterek, imar etmekle inşa etmenin birbirinden ayrı şeyler olduğunu dile getirdi.
‘‘İnsanlar ve gönüller imar edilmeden şehirler imar edilmez‘‘ diyen Görmez, insanların ihmal edilmesi, evlerden evlere gönül köprüleri kurulmaması halinde, şehirlerin imar edilemeyeceğini söyledi. Camisiz ve mabetsiz bir şehir imar etmenin mümkün olmadığına işaret eden Görmez, cami ve mabetlerin şehirlerin ruhu olduğunu kaydetti.
Camilerin ve mabetlerin ibadet, bilgi, sevgi ve özgürlük mekanları olduğunu ifade eden Görmez, ‘‘Yeryüzünde camiyi, mabedi ve ezanı, İstiklal Marşı‘na yerleştiren başka bir millet hatırlamıyorum‘‘ dedi.
İstiklal Marşı‘ndan diziler okuyan Görmez, Mehmet Akif Ersoy‘un cami ve mabetlerin aynı zamanda özgürlüğün simgesel mekanları olduğunu haykırdığını belirtti.
Hacı Bayram-ı Veli Camisi‘nin simgesel pek çok yönü olduğuna dikkati çeken Görmez, caminin restorasyon ve genişletme çalışmalarının Ankaralılar için önemine değindi.
Camilerin kadınlar bölümlerinin kendilerini mahcup ettiğini dile getiren Görmez, Hacı Bayram-ı Veli Camisi‘nde yapılan yeni bölümlerin diğer camilere örnek olması gerektiğini kaydetti.
Mevlid Kandili‘nin Hacı Bayram-ı Veli Camisi‘nden idrak edileceğini hatırlatan Görmez, törendeki coşkunun, akşam da yaşanmasını diledi. Camide her pazar günü ikindi namazı sonrasında hadis dersleri verileceğini de bildiren Görmez, tüm Ankaralıları bu derslere davet etti.
Görmez, caminin Ankara‘ya ve Ankaralılara şehrin ruhunu vermeye, şehre hayat katmaya sonsuza kadar devam etmesini diledi. Restorasyonu gerçekleştiren Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Gökçek ve çalışma arkadaşlarına teşekkür eden Görmez, Gökçek‘e plaket verdi.
-‘‘TAKLİT ROMA MİMARİSİNİ, HACI BAYRAM‘A UYGULAMIŞLAR‘‘-
Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek, günün önemine değinerek, ‘‘Peygamber efendimizin doğum günü olan böyle bir günde Ankara‘nın manevi mimarı Hacı Bayram hazretlerine yakışan camimizi yeniden açmanın mutluluğu içindeyiz‘‘ dedi.
Belediye Başkanlığı görevini sürdürdüğü sürede, ‘‘Acaba Cenab-ı Allah bize burayı yaptırmayı ne zaman nasip edecek‘‘ diye düşündüğünü anlatan Gökçek, sözlerini şöyle sürdürdü:
‘‘Birileri belki zamanında Hacı Bayram‘a duydukları saygısızlıktan dolayı, belki onun inancına karşı olduklarından burayı ve civarını kimliksizleştirmek ve ruhsuzlaştırmak için önce genelevi Hacı Bayram Camisi‘nin hemen aşağısına hem de Tabakhane Camisi‘nin dibine yerleştirmişler. Hacı Bayram civarında oturan mütedeyyin insanlar birer birer uzaklaşmış. Buradaki evlerin hepsi eroinmanlarla dolmuş. Bir zaman gelmiş restore edeceğiz demişler, kimliğini tam anlamıyla yok ederek taklit bir Roma mimarisini Hacı Bayram‘a uygulamışlar.
Proje yapalım düzeltelim diye çok bekledik. Caminin restorasyonu için giriştik. Karşımıza meslek odaları çıktı. Planlarımızı mahkemeye verdiler, sudan gerekçelerle iptal ettirdiler. Baktık ki hangi planı yaparsak yapalım iptal ettirecekler. Yasanın bize verdiği imkanlardan faydalanarak, Tabiat Varlıkları Yüksek Kurulundan çıkardığımız izinlerle yola koyulduk. Yılmadık, elhamdülillah Hacı Bayram‘ı bitirdik.‘‘
Etrafta uyuşturucu kullanan ne kadar kişi varsa uzaklaştırıldığını, binaların teker teker restore edildiğini anlatan Gökçek, ‘‘Eski Ankara yeniden doğmaya başladı, doğdu. Genelevde 30 ev vardı 19‘unu yıktık. Yıl sonuna kadar inşallah tamamını yıkacağız‘‘ dedi. Gökçek‘in bu sözleri vatandaşlarca alkışlandı.
Caminin bin 600 kişilik kapasitesinin restorasyonla 4 bin 500 kişiye çıkarıldığını belirten Gökçek, ‘‘İnşallah Hacı Bayram da Ankara‘nın Eyüp Sultanı olacak. Hıdırlıktepe, İsmetpaşa ve Atıfbey‘i yeniden ele alacağız. Orada yaşayan insanları üzmeden, yormadan onları aynı bölgenin içerisinde ev sahibi yapacağız. Hıdırlıktepe‘yi ise Hacı Bayram‘la birleştirmeyi düşündüğümüz dev bir müze yapacağız. Bu müze Hacı Bayram ile bir anlam taşıyacak. Bizim İstanbul gibi bir tarihimiz, boğazımız yok ki bize de turist gelsin. Ankara‘nın ekonomisine inanç turizmiyle katkıda bulunacağız‘‘ diye konuştu.
Gökçek‘in konuşması sırasında bir kişinin, ‘‘Sayın Başkan‘ım bizim evlerimizi neden yıkıyorsunuz‘‘ diye bağırarak pankart açmak istemesi üzerine güvenlik güçleri duruma müdahale etti. Gökçek de ‘‘Olacak böyle şeyler, olmaması mümkün değil‘‘ sözleriyle düşüncelerini ifade etti.
Törene, Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek, Devlet Bakanı Faruk Nafiz Özak, İçişleri Bakanı Beşir Atalay, TBMM Adalet Komisyonu Başkanı Ahmet İyimaya, AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Abdülkadir Aksu, eski bakanlardan Said Yazıcıoğlu, AK Parti Elazığ Milletvekili Necati Çetinkaya, AK Parti Grup Başkanvekili Suat Kılıç ile eski Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Nuri Yılmaz da katıldı.
Tören sonrasında protokoldekiler kurdele keserek caminin açılışını yaptı. Cemaat namaz kılmak üzere camiye girerken, bir ara izdiham yaşandı. Camiye giremeyenler, Hacı Bayram-ı Veli Türbesi yakınına kadın ve erkekler için ayrı ayrı oluşturulan çadır mescitlerde namaz kıldı.
Ayrıca cami avlusunda cemaate şerbet dağıtıldı.
-CAMİNİN RESTORASYONU
Caminin orijinal kısmının restorasyonu tarihi dokuya bağlı kalarak yapılırken, ek yıkılarak modern, geniş ve bütünlük oluşturacak şekilde inşa edildi.
Daha önce sadece bin kişinin namaz kılabildiği caminin kapasitesi kapalı alanda 4 bin 500‘e çıkarıldı. Meydan kaplamaları da namaz kılarken saf tutuş yönüne göre döşendi. Kadın ve erkek abdesthaneleri meydandan kaldırılarak yerin altına alındı.
Caminin orijinal kısımda tavan ve ahşapların üzerindeki kat kat yağlı boyalar özel bir şekilde kazınarak, buradaki nakışlar ve hatları ortaya çıkarıldı. Çalışmalar, üniversitelerden ve Vakıflar Genel Müdürlüğü‘nden uzmanlar eşliğinde gerçekleştirildi. Ana mihrap boyaları tamamen kazındı ve bu kısmın üzerindeki mevcut olan kabartmalı hatlar yeniden ön plana çıkarıldı.
Ayrıca orijinal caminin tavan temizliğini gerçekleştirirken, pencere doğramaları yine orijinaline sadık kalarak yenilendi. Taban ahşapları, avizeler, halılar yenilendi. Cami ve türbenin dış duvar tuğla kaplamaları da özel bir sistemle kumlama yapılarak temizlendi. Ayrıca orijinal caminin çatısına dokunmadan, çatı örtüsü ve saçaklarını da yenilendi.
-EK BİNA YENİDEN İNŞA EDİLDİ-
Orijinal camiye ek olarak 1970‘li yıllarda yapılan ek bina, yıkılarak yeniden inşa edildi. Ek bina etrafındaki tek katlı tuvaletler, abdesthaneler ve benzeri yapılar da meydanı açmak ve genişletmek için yıkılarak yerin altına alındı.
Kadın ve erkek abdesthanelerini meydandan kaldırıp, yerin altına alındı. Ayrıca tuvaletlerden camiye giriş için yerin altında ve ek binanın altında namazgah oluşturuldu. Alt kat da kadınların namaz kılması için tasarlandı.
Eskiden 100 metrekare olan bu bölüm, artık 890 metre kare olarak hizmet verebilecek. Böylece vatandaşlar abdestlerini alıp meydana çıkmadan camiye ve namaz kılma mekanlarına geçiş yapabilecek. Cuma namazları ve bayram namazlarında yoğunluğa göre burası bölümlere ayrılarak erkeklere de hizmet verebilecek.
-KAPASİTE ARTIRILDI-
Daha önce sadece bin kişinin namaz kılabildiği caminin kapasitesi kapalı alanda 4 bin 500‘e çıkarıldı. Meydan kaplamalarını da namaz kılarken, saf tutuş yönüne göre döşendi. Ayrıca tuvaletlere özürlü vatandaşların da ulaşabilmesi için özürlü asansörü ek binanın arkasına yapıldı.
Bunun yanı sıra alt kata ve tuvaletlere inişler için de yürüyen merdivenler yapıldı. Hem orijinal caminin hem de ek binanın ısıtma, soğutma, havalandırma ve ses sistemlerini de yeniden düzenlendi.
-‘‘EK BİNA ÇOK METRUK VE DÖKÜK HALDEYDİ‘‘-
Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Balamir Gündoğdu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ‘‘Ulus Tarihi Kent Projesi‘‘nin bir ölümü olan restorasyonun 12 ayda tamamlandığını söyledi.
Bölgede çalışmaların devam ettiğini, tescilli binaların restorasyonunun sürdüğünü kaydeden Gündoğdu, ‘‘Bütün çalışmalarımız Kültür ve Turizm Bakanlığı Koruma Kurulu ile birlikte yürüyor. Onlardan projelerimizi onaylatıyoruz. Onaylanan projeleri Büyükşehir Belediyesi olarak finanse ediyoruz‘‘ dedi.
Hacı Bayram Veli Camisi‘nin ek binasının çok metruk ve dökük halde olduğunu anlatan Gündoğdu, ‘‘Camimizin kapasitesi 4 bin 500 kişiye çıktı. Eski tuvaletler aşağı indirildi. Açık ve kapalı mekanda kapasite arttı. Bugün bizim için çok önemli. Büyükşehir Belediye Başkanımız Melih Gökçek, için çok önemli bir projeydi bu. Vatandaşlar da çok memnun, camiden çıkanları görüyorum çok güzel olduğunu söylüyorlar. Hayırlı olsun diyorlar. Bu da ayrı bir mutluluk sebebi‘‘ diye konuştu.
-‘‘CAMİYE YABANCI MİSAFİRLER DE GELİYOR‘‘-
Ankara Müftüsü Hakkı Özer Hacı Bayram-ı Veli camisinin ve civarının restorasyon ve genişletme çalışması yapılmadan önce eski bir görünümü olduğunu belirterek, restorasyonla bu görüntünün giderildiğini söyledi.
Restorasyondan önce caminin küçük olduğunu ve cemaate yetmediğini anlatan Özer, çoğu zaman cemaatin cami dışında namaz kılmak zorunda kaldığını söyledi. Genişletme çalışmalarıyla artık dışarda namaz kılınması gerekmediğini belirten Özer, ‘‘Caminin hem dış görünüş itibariyle hem de genişletilmesiyle bu kadar güzide bir hale getirilmesi bizim için önem arz ediyor‘‘ dedi.
Caminin özellikle cuma ve pazar sabahları çok kalabalık olduğunu, yabancı ülkelerden de buraya ziyaretler olduğunu anlatan Özer, ‘‘Burada Hacı Bayram-ı Veli‘nin türbesi de olduğu için her gün pek çok misafir buraya gelir. İnşallah, caminin yeni hali büyük bir ihtiyacı karşılar‘‘ diye konuştu.
-‘‘HARİKA OLMUŞ‘‘-