Abd, Rusya'nın tehdidini dikkate almadı; füze kalkanında değişikliğe gitmeyecek
Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev'in Avrupa füze savunma sisteminde ABD ile uzlaşı sağlanamaması durumunda İskender füzeleri dahil stratejik silahları batı ve güney sınırlarına kaydıracağı yönündeki tehdidi Washington'da serinkanlılıkla karşılandı.
Füze savunma sisteminin uygulanması ile ilgili çalışmaların başarılı bir şekilde devam ettiğini, bu yapıdan çekilmek için de herhangi bir gerekçe görmediklerini ifade eden Amerikalı yetkili, “Farklı kanallarla Rus yetkililere, planlanan füze savunma sisteminin Rusya’nın stratejik caydırıcılık gücünü etkilemeyeceğini aktardık” ifadelerini kullandı.
Pentagon sözücüsü John Kirby de yaptığı açıklamada ABD füze savunma sisteminde hedefin İran’ın artan füze savunma sistemi olduğunu kaydetti. ABD ve NATO’nun füze kalkanında Rusya ile işbirliğinden her zaman memnun olacağını kaydeden Kirby, Moskova açısından da bu yolun daha sağlıklı ve şeffaf olacağı hatırlatmasında bulundu.
ABD Dışişleri Bakanlığı ise Rusya ile görüşmelerin devam edeceğini kaydetti.
Rusya ve ABD füze kalkanı ile ilgili işbirliği yapılması konusunda Kasım 2010’da gerçekleşen Lizbon zirvesinde mutabakat sağlamış, ancak müzakerelerde ortaya çıkan farklılıklar görüşmelerin tıkanmasına neden olmuştu.
Rusya’dan “AKKA bizi etkilemez” açıklaması
Diğer taraftan ABD’nin NATO ülkeleri ile birlikte Avrupa Konvansiyonel Kuvvetler Anlaşması (AKKA) çerçevesinde Rusya ile işbirliğini sonlandırdıkları yönündeki açıklamalara Moskova’dan cevap geldi. Rusya Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, NATO’nun AKKA anlaşması çerçevesinde Moskova ile işbirliğini sonlandırması Rusya’nın çıkarlarına zarar vermeyeceği kaydedildi.
Rusya’nın konvansiyonel güçleri ile ilgili bilgi paylaşımı yapmadığını ve gözlemci gönderme taleplerine de olumlu cevap vermediğini kaydeden ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Victoria Nuland, AKKA çerçevesinde Rusya ile işbirliğini sona erdirdiklerini açıklamıştı.
AKKA anlaşmasının ilk versiyonuna 1990 yılında 16 NATO ülkesi ve 6 Varşova Paktı ülkesi imza koymuştu. 1992’de yürürlüğe giren anlaşmaya göre tank, top, zırhlı araç, saldırı helikopterleri ve savaş uçakları dahil olmak üzere beş ayrı kategoride dengenin kurulması ve bilgi paylaşımının yapılması öngörülüyordu.
Sovyetler’in dağılış sürecinde uygulamada olan anlaşma, askeri ve siyasi yapının tamamı ile değişmesinin ardından 1999’da yenilendi. Yenilenen anlaşmaya Rusya, Ukrayna, Belarus ve Kazakistan imza koyarken, NATO ülkeleri Rusya’nın Gürcistan ve Moldova’da bulunan askerlerini gerekçe göstererek parafe etmedi.
NATO’nun doğuya doğru genişlemesi, ABD’nin Avrupa’da kurmayı planladığı füze savunma sistemi ve diğer NATO ülkelerinin AKKA’nın yenilenen versiyonunu imzalamamalarını gerekçe göstererek Aralık 2007’de anlaşmayı tek taraflı olarak askıya aldığını ilan etmişti.