İstanbul’daki P5 + 1 ile İran zirvesi sürüyor; az ilerlemeye rağmen bazı farklılıklar gide

İran’ın nükleer programına ilişkin P5 + 1 grubunu oluşturan BM Güvenlik Konseyi beş daimi üyesi ve Almanya ile İran arasında İstanbul Çırağan Sarayı’nda gerçekleştirilen görüşmelere ikinci gün oturumuyla devam ediliyor. Diplomatlar, ilk günkü görüşmelerde az bir ilerleme kaydedildiğini; ancak bazı farklılıkları giderildiğini belirtiyor.    Görüşmelerde P5 + 1 grubunun temsil eden Avrupa birliği Dış Politika Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton’ın yeni bir nükleer takas anlaşmasını gündeme getirdiği; ancak İran’ın uranyum zenginleştirme hakkına sahip olduğu konusunda ısrarcı tutumunu sürdürdüğü aktarılıyor. Ayrıca İran heyetinden yapılan açıklamada ABD ile ikili nükleer görüşme teklifinin reddedildiği belirtildi.    Türkiye‘nin evsahipliğinde Çırağan Sarayı‘nda yapılan toplantılarda, İran’ı Milli Güvenlik Yüksek Kurulu Genel Sekreteri ve İran‘ın Nükleer Başmüzakerecisi Said Celili temsil ediyor.     İlk günkü görüşmelerin ardından elle tutulur bir ilerleme sağlanamazken, İran’ın özellikle bazı şartlar konusunda ısrarcı bir tutum sergilediği belirtildi. İran heyetinin özellikle ekonomik yaptırımların kaldırılması ve uranyum zenginleştirme hakkının tanınması konusunda ısrarcı olduğu bildirildi. Ayrıca yaşanan çıkmazdan dolayı da P5 + 1 ülkeleri ABD, Rusya, İngiltere, Fransa, Çin ve Almanya’yı suçladığı öğrenildi.    Saad Celili’nin yardımcısı Abolfazl Zohrevand, “Bu toplantının sonucu, bir sonraki görüşmelerin yolunu açmalı. Ama maalesef diğer tarafın açık ve ikna edici bir gündemi bulunmuyor, sadece görüşmek istiyorlar” dedi. Abolfazl Zohrevand, “Çeşitli alanlarda aktif bir işbirliği için sağlam yollar bulunmasını istiyoruz.” diye ekledi.    Görüşmelere katılan Batılı bir diplomat ise Batılı ülkelerin, bu sefer önşartlar öne süren İran yerine ciddi taahhütlerde bulunan bir İran görmek istediklerini söyledi. Diplomat, “İran’ın önşartları özetle reddedildi. Bugün gerçekten ciddi olup olmadıklarını göreceğiz.” dedi.    Bir başka Batılı diplomat ise “Farklılıklar hala duruyor. Ama sanıyorum İranlılar, 6 ülkenin arasındaki birliği görünce şaşıracaklar.” dedi.    Öte yandan İran, İstanbul‘da Türkiye‘nin ev sahipliğinde gerçekleştirilen nükleer görüşmelere sırasında ABD ile ikili nükleer görüşmeleri reddetti. Al Alem televizyonuna konuşan Zohrevand, Catherine Ashton tarafından bir teklif yapıldığını belirterek, "Ancak eğer İstanbul‘daki zirve ile ilgili değilse şimdi böyle bir görüşme yapmaya hiç gerek yok." dedi.    Zohrevand, AP’ye yaptığı açıklamada ise ortamı “pozitif” olarak niteleyerek, “Her iki taraf da çeşitli konularda aktif bir işbirliği sağlamak için bir çözüme ulaşılabilecekleri konusunda istekli olduğunu gösterdi.” dedi.    Toplantıya Ashton‘ın yardımcısı Robert Cooper, Celili‘nin yardımcısı Ali Bageri, ABD Dışişleri Bakanlığının Siyasi İşlerden Sorumlu Müsteşarı William Burns, Almanya‘dan Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı ve Siyasi Direktör Emily Haber, Fransa‘dan Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı ve Siyasi Direktör Jacques Audibert, Çin‘den Dışişleri Bakan Yardımcısı Wu Hailong, Rusya‘dan Dışişleri Bakan Vekili Sergey Ryabkov, İngiltere‘den Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı ve Siyasi Direktör Geoffrez Adams‘ın da aralarında bulunduğu 35 kişi katılıyor.    Görüşmelerin bugün öğleden sonra İran ile Viyana Grubu’nun yapacağı görüşmeden sonra sona ermesi bekleniyor. Saad Celili’nin de bir basın toplantısı düzenleyeceği açıklandı.