Ne ‘ver kurtul’ ne ‘vur kurtul’ Çözüm demokraside - AÇIK GÖRÜŞ

 

Son günlerde birileri çözüm için ‘ver kurtul’ diyor . Oysa geçmişte ‘vur kurtul’ diyen şahinler sıkıştıklarında ‘ver kurtul’ fikrini ima ederlerdi . Çözüm için herkes farklı reçete sunabilir . Çözüm hak hukuk ve demokrasidedir .

Yalçın Akdoğan

Doç . Dr . Siyaset Bilimci

Terör örgütü PKK , devleti “demokratik çözüme” mecbur etmek için eylem yaptığını söylüyor ; devlet , demokratik yöntemin tek yol olarak kabul edilmesini istiyor . Peki kim ne istiyor , kim ne yapmaya çalışıyor?

Terör örgütünün , adam öldürmekle , eylem yapmakla amacına ulaşamayacağı çok açık . Örgüt de biliyor ki , saldırı yapmakla sadece Çin Seddi’nden bir tuğla düşürebiliyor ve yüz yıl da uğraşsa bu şekilde neticeye varamaz . Bundan dolayı örgütün terörden tek beklediği , pazarlık için “tehdit” kartını devrede tutmak . Devlet de görüyor ki , terör örgütünü etkisizleştirmekle sorun aşılmıyor , Kürt meselesi çözüme kavuşmuyor . Genelkurmay Başkanı’nın da dediği gibi 30 bin PKK’lı öldürüldü ama hala terör sorunumuz da , Kürt meselemiz de devam ediyor .

Beka için zayiat şart mı?

Netice ; örgüt açısından silahla ne devleti dize getirmek mümkün , ne de pazarlık payını yükseltmek . . .

Devlet açısından ise öldürmekle veya tutuklamakla çözüme ulaşılmıyor . Zaten sorunun mahiyetini bilen yetkililer de önceki dönemlerde , sorunu çözme değil , idare etme yaklaşımı içinde oldular . Verilen kayıplar , devletin bekası için bir tür “gerekli zayiat” olarak görüldü . Faturayı

ödeyenin sadece siyasetçiler olduğu düşünüldü , ama alttan alta sorun toplumu kemirmeye , ülkeyi kaybettirmeye , gerçekten beka sorunu oluşturmaya başladı .

Ne Karayılan’ın geçen hafta dediği gibi “yüz yıl mücadele ederiz” diyen PKK , ne de terörle bin yıl mücadele ederiz diyenler maksutlarına eremediler , ama sorun , halk için artık

çekilmez boyutlara , tahammülü zor noktalara ulaştı .

Fitne tohumu yeşermedi

Son günlerde birileri “ver kurtul” önerisinde bulunarak kendilerince bir çözüm ürettiklerini düşünüyorlar . Oysa geçmişte “vur kurtul” diyen şahinler sıkıştıkları zaman “ver kurtul” düşüncesini ima eden yaklaşımlar ortaya koydular , Kürtleri aşağılamanın ve sıkıştırmanın bir yolu olarak buna sarıldılar . Terör örgütü de “Bağımsız Kürdistan” hayaliyle yanıp tutuştuğu ilk döneminde halk arasında ayrılık düşüncesinin oluşmasına büyük önem veriyor , toplumsal kesimler arasında duygusal bir kopuş yaşanmasına çalışıyordu . Ama ölen 40 bin insana ve yaşanan onca acıya rağmen Türkler ve Kürtler arasında böyle bir düşmanlık üretilemedi , fitne tohumları yeşermedi .

“Ver kurtul” düşüncesini yayanların , Demokratik Açılım sürecinin daha fazla hırpalanması amacına hizmet ettikleri belli . Oysa biliyoruz ki , bu , çözüme götürecek sihirli bir formül değildir . Bu öneri , kabul edilebilir , uygulanabilir olmadığı gibi makul bir çözüm de sunmamaktadır . Çünkü “bölünme” , “ayrışma” başlı başına içinden çıkılamayacak bir sorundur . Böyle bir ihtimal , Kürt meselesinin geride kalacağı , sorunun aşılacağı anlamına hiç gelmez . Türkiye’nin bu ihtimalde bile bir Kürt sorunu olur , hatta bugünkünden daha ağır bir sorunu olur .

PKK’nın bile son dönemde böyle bir düşünceyi önplana çıkarmadığını biliyoruz . Öcalan geçen haftaki avukat görüşmesinde çözüm düşüncesini şöyle dile getirdi :

Bölünelim denmiyor

“Sorunun çözümü demokratik anayasa ekseninde yapılacak düzenlemelerle mümkün kılınabilir . Demokratik anayasa talebi temel beklentimizdir . Sorun bu eksende yapılacak düzenlemelerle çözülebilir . Demokratik anayasa inşasından önce pratik olarak bazı adımların atılmasıyla başlanabilir , bu bir nevi çözüm konusundaki iyiniyetin ifadesidir ayrıca psikolojik atmosferin oluşturulması için gerekli kanuni düzenlemeler de yapılmalıdır . Seçim barajının düşürülmesi , TMK’nın kaldırılması , çocukların meselesinin halledilmesi , KCK operasyonlarında tutuklananların serbest bırakılması , parti içi demokrasinin geliştirilmesine ilişkin hususlarda yasal düzenlemeler , iyileştirmeler yapılabilir . Bu iyileştirmelerle birlikte son olarak demokratik anayasa hazırlanabilir . Benim sorunun çözümünde öngördüğüm yöntem budur . ”

Demokratik özerklik

Görüldüğü gibi Öcalan , çözümü “demokratik anayasa” bünyesinde mümkün gördüğünü ifade ediyor . “Ver kurtul”cu yaklaşım , elbette PKK’nın bir teklifi ve projesi olarak veya örgütü muhatap alarak böyle bir öneri getirmiyor . Aslında “lanet olsun , ayrılın da görün gününüzü” gibi bir tehdit ve aşağılama vurgusuyla bu tür düşünceler ortaya atılıyor . Ancak sosyal alanda fay kırılmasına sebep olabilecek bu tür fikriyatın sürüme girmesi ne çözüme hizmet eder , ne de varolan durumu daha da rahatlatır .

PKK , son dönemde “demokratik özerklik” vurgusu ve hakların anayasal güvence altına alınması yönünde mesajlar veriyor . Öcalan’ın ortaya attığı önerilerin arkasında daha güçlü olarak var görülen beklenti önce ev hapsine alınması , ardından siyaset serbestisi verilmesi ve genel afla örgüt üyelerinin sürece katılmasıdır .

Amaç ve yöntem farkı

PKK içinde herkesin Öcalan gibi , Kürtlerin içinde herkesin de PKK gibi düşündüğünü varsaymak elbette doğru olmaz . Kürt devleti isteyen ayrılıkçılar , demokratik özerklik vurgusu yapanlar , federasyon isteyenler , anayasal tanınma ve etnik kimlik kabulü beklentisi içinde olanlar , temel hak ve özgürlükler ile refah katsayısının yükseltilmesini yeterli görenler , halinden memnun olanlar , bu tür tartışma ve gerilimleri mevcut kazanımları ve durumları için tehlikeli görenler vs . . .

Amaçlar farklı olduğu gibi , farklı yöntemler de var . Silahlı mücadeleyi ve başkaldırıyı tek yol görenler , terör desteğiyle siyasal mücadeleden fayda umanlar , demokratik mücadeleyi yeterli görenler vs . . . Gelinen noktada “savaşalım ve ayrı bir devlet kuralım” diyenlerin azınlıkta olduğu görünüyor . PKK/BDP çevresinde “Türkiye içinde anayasal konumumuzu garanti altına alalım , etnik kimliğimizi merkeze alan bir siyasi konum elde edelim” görüşü ağır basıyor .

Bunun yanında Kürtlerin temel hak ve özgürlükleri gelişsin , ekonomik ve sosyal sıkıntılar azaltılsın diyenler de var . Birlikte yaşayalım ama yeni bir anlayış ve birliktelik çerçevesiyle bunu yapalım düşüncesini taktiksel bir durum gibi algılayanlar da mevcut . “Tedrici olarak amaçlarını gerçekleştirmek için , bu aşamayı bugün için kabul ediyorlar , yarın diğer aşamaları zorlayacaklar” şeklindeki şüpheci düşünce , adım atılmasını zorlaştırıyor .

Karayılan son röportajında “Biz şu anda kontrollü bir savunma savaşını yürütüyoruz . Yani tüm gücümüzü hala ortaya koymuş değiliz . Çünkü biz hala Türkiye ile bir arada yaşama çizgisindeyiz . Yani daha o arayışı sürdürüyoruz” diyor . PKK’nın tüm gücünü ortaya koysa da netice alamayacağı malum . Bir arada yaşama vurgusu ise elbette manidar . . .

Sorun ortak reçete farklı

PKK’yla ilişkili olan Gündem sitesinde bir yazar şöyle diyor : “Kürtler Türklerin bu aziz , mukaddes hakkını ayrı devlet kurma yönünde kullanmaktan vazgeçiyorlar , Türklerle ortak vatanda eşit olarak , yani demokratik özerklik koşullarında kendi kimlikleri ve dilleriyle özgürce yaşamak istiyorlar . . . ”

Aynı sitede Veysi Sarısözen örgütün taleplerini şöyle sıralıyor : 1 . Kürtlerin kimliğini ve dilini tanımak . 2 . Kürt kimliği , Kürt diliyle siyaset yapma , toplumsal , ekonomik ve kültürel yaşama örgütlü olarak katılma hakkını tanımak . 3 . Kürtlerin ayrı devlet kurma ( evrensel self determination hakkını ayrılmadan yana kullanma ) hakkından , yani Türklerin kullandığı bu haktan vazgeçmesi karşılığında , onlara çoğunluk oldukları bölgelerde ‘demokratik özerklik’ temelinde birlikte yaşama hakkını tanımak . 4 . Müzakereyle uzlaşma aramak . 5 . Genel af ilan etmek . 6 . ‘Gerçekleri Ortaya Çıkarma’ komisyonu kurarak ‘Büyük Barışma’ için , karşılıklı olarak ‘Büyük Özeleştiri’ yapmak . PKK çevresinden son dönemde “çatışma ortamı” yerine “eylemsizlik” yönündeki beklentilere vurgu yapılması da gözden kaçmıyor . Öcalan da bu beklentiyi ifade ediyor . PKK’nın gerilimi tırmandırarak ulaşılacak bir yer olmadığını anlaması doğru olandır .

Hak , hukuk , demokrasi

Neticede Demokratik Açılım sürecinde eksikler ve hatalar olabilir . Ama Açılım ve çözüm karşıtlarının süreci sabote eden tavırlarının etkisi küçümsenemez . Bu sabotajların önemli kısmı da kendince taktik sıkıştırma yapan PKK ve BDP’den gelmiştir . Bu çevrelerin de özeleştiriyle hatalarını anlamaya başlaması kaçınılmazdır . Nitekim , Gündem’de değerlendirme yapan Cengiz Kapmaz şöyle diyor : “Kürtler ise ‘barışırken bir taraf ve kesimin sevinç ayini ( Habur ) pekala diğer tarafın hınç ve intikam histerisine dönüşebiliyor’ ilkesini unuttular . Mağdurun her şeyi yapabilme hakkı vardır ideasına sarıldılar . Bu da süreci bozmak isteyen akbabalara büyük koz verdi . ”

Çözüm konusunda herkes farklı reçeteler sunabilir , farklı yöntemleri önplana çıkarabilir . Ancak çözüme şans tanımak ve çözüm çabasını sabote etmemek , ortak nokta olmalıdır .

“Bölünme” gibi kabul edilemez radikal önerilerin ortaya atıldığı bir ortamda en masum demokratik hamleleri konuşmaktan kaçınmamalıyız . Hak , hukuk ve demokrasi çerçevesinde , makul ve ölçülü olarak çözüme odaklanmak hepimizin boynunun borcudur .

yalcinakdogan@mynet . com



Star Gazete