'Türkiye, İsrail'le birbirine yaklaşan iki yarış arabası'

  AK Parti ' nin Dış İlişkilerden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Ö ; mer Ç ; elik , ' Tü ; rk-İsrail ilişkileri , şu anda birbirine doğru hareket eden iki formula 1 arabası gibi sü ; ratle ç ; arpışmak ü ; zere birbirine doğru ilerliyor ' dedi .

Ç ; elik , İsrail ' in Gazze ' ye giden gemilere saldırmasıyla ilgili olarak komisyon kurmasına ilişkin , ' NATO mü ; ttefiki dostlarımızın , ortak değerleri paylaştığımız ve ortak değerler uğruna pek ç ; ok yerde ö ; lü ; mü ; gö ; ze aldığımız dostlarımızın bu konuda İsrail ' e destek vermesi de biz de hayal kırıklığı yaratmıştır ' diye konuştu .

Ö ; mer Ç ; elik , ABD ' deki dü ; şü ; nce kuruluşu Middle East Enstitü ; sü ; tarafından dü ; zenlenen ' Tü ; rkiye ' nin Yeni Jeopolitiği : Zorluklar ve Fırsatlar ' konulu konferansta konuştu .

Washington ' a gelmeden ö ; nce kendisine , ziyaretin amacının , Tü ; rkiye-ABD ve Tü ; rkiye-İsrail ilişkilerinde yaşanan olaylar konusunda ' yumuşatma girişimi mi ' olduğunun sorulduğunu belirten Ç ; elik , kendisinin de ziyaretinin ' yumuşatma veya sertleştirme ' amaç ; lı olmadığını , sadece Tü ; rkiye ' nin pozisyonunu net anlatacağını sö ; ylediğini aktardı .

Tü ; rkiye-İsrail ilişkilerinde yaşanan sertleşmenin , İsrail ' in Gazze ' ye operasyonuyla başladığını hatırlatan Ç ; elik , o dö ; nemde Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ' ın , Tü ; rkiye ' de İsrail o dö ; nemki Başbakanı Ehud Olmert ile İsrail-Suriye ilişkilerinin normalleşmesiyle ilgili gö ; rü ; ştü ; ğü ; nü ; ve yü ; zde 99 oranında mutabakata varıldığını ifade ederek . sö ; zlerini şö ; yle sü ; rdü ; rdü ; :

' Sayın Olmert , ' Birkaç ; noktada kelimelik anlaşmazlığımız var . Ü ; lkeme dö ; neyim , 1-2 gü ; n iç ; inde size dö ; nerim ve bu konuyu da hallederiz ' dedi . Biz kendisinden cevap beklerken 1-2 gü ; n iç ; erisinde Gazze operasyonu başladı . Bundan birkaç ; yıl ö ; nce de Başbakan Erdoğan , İtalya ' da Başkan Peres ile yemek yemek yerken o masada ben de vardım . Başkan Peres , Başbakanımıza ' Biz İsrailliler istiyoruz ki komşumuz Norveç ; olsun , Filistinliler istiyor ki komşuları İsveç ; olsun , ancak gerç ; ekler bö ; yle değil , ç ; ok sert . O sebeple barışı ö ; zelleştirmemiz lazım , bunu da yapabilecek tek ü ; lke Tü ; rkiye ' dir ' demişti . '

' İSRAİL VATANDAŞLARIMIZI İNFAZ ETTİ '

Ancak İsrail ' in geç ; enlerde 32 ü ; lkenin vatandaşlarını taşıyan ve Gazze ' ye yardım gö ; tü ; ren insani yardım gemisine saldırdığını ve biri Amerikan vatandaşı olmak ü ; zere 9 Tü ; rk ' ü ; n bu gemide ö ; ldü ; rü ; ldü ; ğü ; nü ; anımsatan Ç ; elik , şunları kaydetti :

' ' Bu yaşanan olay Tü ; rk tarihinin en trajik olaylarından bir tanesidir . Bü ; tü ; n soğuk savaş boyunca Sovyetler Birliği ile karşı karşıyaydık , fakat Sovyetler Birliği hiç ; bir vatandaşımızı ö ; ldü ; rmeye teşebbü ; s etmedi , ancak yıllardır kendisiyle işbirliği yaptığımız ve destek verdiğimiz İsrail 9 vatandaşımızı ö ; ldü ; rmenin ö ; tesinde , bir gemiye saldırarak infaz etti . '

' Yaptığımız gö ; rü ; şmelerde , İsrail tarafından gelen propaganda faaliyetlerinden gemilerdekilerin kimliği kişiliği tartışılıyor , bu insani yardımın Gazze ablukasını delme amaç ; lı olduğu sö ; ylenerek , bu insanlık dışı eylem ö ; rtbas edilmeye ç ; alışılıyor ' ifadesini kullanan Ç ; elik , İsrail ' den , Tü ; rkiye ' den ö ; zü ; r dilemesini ve bu olayın soruşturulması iç ; in BM Genel Sekreterinin gö ; zetiminde bağımsız komisyon kurulmasına katkı vermesini beklediklerini sö ; yledi .

' KARŞILIK VERMEZSE İLİŞKİLERİMİZ DAHA KÖ ; TÜ ; YE GİDECEK '

AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Ç ; elik , şö ; yle devam etti :

' İsrail bu taleplerimize karşılık vermezse , ilişkilerimiz bundan sonra daha kö ; tü ; ye gedecektir . İsrail ' in kendi kendine kurduğu komisyonun bizim aç ; ımızdan hiç ; bir kredibilitesi yoktur . Maalesef , NATO mü ; ttefiki dostlarımızın , ortak değerleri paylaştığımız ve ortak değerler uğruna pek ç ; ok yerde ö ; lü ; mü ; gö ; ze aldığımız dostlarımızın bu konuda İsrail ' e destek vermesi de biz de hayal kırıklığı yaratmıştır . '

Tepkilerinin İsrail halkı veya devletine karşı olmadığını ve anti-semitizm ile ilgisinin bulunmadığını vurgulayan Ç ; elik , ' Kategorik olarak sö ; ylü ; yorum : İsrail ' in var olma hakkı ve gü ; venliği bizim iç ; in ç ; ok ö ; nemlidir , Orta Doğu barışının sağlanması konusunda Tü ; rk-İsrail ilişkilerinin her zaman ç ; ok iyi olması gerekir ' dedi .

' İLİŞKİLERİ BOZMAK İÇ ; İN ELİNDEN GELENİ YAPIYOR '

Tü ; rkiye ' nin İsrail ile her zaman sorunları kolayca aşabildiğini ve ortak dil bulabildiğini belirten Ç ; elik , ancak Gazze operasyonundan bu yana , ö ; zellikle Netanyahu hü ; kü ; metinin Tü ; rk-İsrail ilişkilerini bozmak iç ; in elinden geleni gö ; sterdiğini sö ; yledi . Ö ; mer Ç ; elik , sö ; zlerini şö ; yle sü ; rdü ; rdü ; :

' Bu krizi aşmak iç ; in bize tavsiyelerde bulunan Amerikalı dostlarımıza şunu soruyorum : Tavsiyelerinizi tabii ki dikkatle dinliyoruz , fakat benzer tavsiyeleri İsrail ' e de yapıyor musunuz? diyorum . ' Henü ; z onlarla konuşmadık ' diyorlar .

Amerikan yö ; netiminden beklentimiz şudur : Tü ; rk halkının hassasiyetlerini giderecek şekilde bağımsız , kredibilitesi yü ; ksek ve BM Genel Sekreteri gö ; zetiminde bu olayı soruşturacak bir komisyonun kurulmasına destek vermeliler .

İsrail ilişkilerinin gerç ; ekten ö ; nü ; mü ; zdeki dö ; nemde Irak ' tan Lü ; bnan ' a kadar ortaya ç ; ıkabilecek gelişmeler bakımından mü ; kemmel bir dilayog iç ; inde olması lazım . Fakat şu anda Tü ; rk-İsrail ilişkileri birbirine doğru hareket eden iki formula 1 arabası gibi sü ; ratle ç ; arpışmak ü ; zere birbirine doğru ilerliyor .

Burada genellikle İsrailli dostlarımız , ' Tü ; rkiye İsrail ' i kaybetmenin nasıl bir tablo ortaya ç ; ıkaracağını gö ; rü ; yor mu? ' diyorlar . Biz de şunu diyoruz : İsrail , Tü ; rkiye ' yi kaybetmesinin nasıl bir tablo ortaya ç ; ıkaracağını gö ; rü ; yor mu acaba? '

Ç ; elik , Tü ; rkiye ' nin Orta Doğu barışı konusunda ABD ile hedeflerinin ortak olduğunu , bu nedenle krizin ç ; ö ; zü ; lmesinde , bağımsız komisyonun kurulmasında ABD ' nin ö ; ncü ; lü ; k etmesini beklediklerini ifade etti .

AK Parti ' nin Dış İlişkilerden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Ö ; mer Ç ; elik , Tü ; rkiye ' nin BM Gü ; venlik Konseyi ' nde İran ' a yeni yaptırımlara ' hayır ' oyu vererek Tahran ' ı anlaşma masasında tuttuğunu belirterek , ' Bu olmasaydı , Irak ' tan Lü ; bnan ' a kadar bir dizi hiç ; istemediğimiz gelişmeler olacaktı . Tü ; rkiye ' hayır ' oyu vererek bu istikrarsızlıkları engellemiştir ' dedi .

Ö ; mer Ç ; elik , ABD ' deki dü ; şü ; nce kuruluşu Middle East Enstitü ; sü ; tarafından dü ; zenlenen ' Tü ; rkiye ' nin Yeni Jeopolitiği : Zorluklar ve Fırsatlar ' konulu konferansta konuştu .

Tü ; rkiye ' nin BM gü ; venlik Konseyi ' nde İran ' a yö ; nelik yeni yaptırımlara ' hayır ' oyu vermesiyle İsrail ' in Gazze ' ye giden gemilere saldırması olayını bazı ç ; evrelerin tek bir tavır olarak sunduğunu belirten Ç ; elik , iki konunun birbiriyle bağlantısı olmadığını vurguladı .

' Tü ; rkiye , aslında ç ; ok uzun zaman ö ; nce İran ' ın nü ; kleer ç ; alışmalarına mü ; dahil olması konusunda batıdan davet almıştır ' diyen Ç ; elik , Batı toplumunun İran ile konuşamadığı iç ; in Tü ; rkiye ' nin arabulucuğunu istediğini ve Tü ; rkiye ' nin de bunu memnuniyetle kabul ettiğini sö ; yledi .

Ç ; elik , Tü ; rkiye ve Brezilya ' nın devrimden sonra İran ' ı ilk defa bir anlaşmanın tarafı haline getirdiğine dikkati ç ; ekerek , Tü ; rkiye ' nin bö ; lgesinde nü ; kleer silah istemediğini , ancak şu ana kadar İran ' a yö ; nelik yaptırımların hiç ; bir etkisinin olmadığını , son yaptırım da Ç ; in ve Rusya ' nın ç ; ıkarlarına gö ; re gevşetilmiş olduğu iç ; in hiç ; bir etkisi olmayacağını kaydetti .

' TÜ ; RKİYE BÖ ; LGEDEKİ İSTİKRARSIZLIĞI ENGELLEDİ '

Ö ; mer Ç ; elik , ' Gö ; zü ; nü ; zü ; n ö ; nü ; ne şö ; yle bir tablo getiriniz : Basra Kö ; rfezi ' nde bir İran gemisi uluslararası sulara ç ; ıktı ve bundan şü ; phelenildiğine dair bir duyum geldi ve bir Basra Kö ; rfezi ü ; lkesinden bu geminin durdurulması istendi . Ortaya ç ; ıkacak ç ; atışma tablosunu bir dü ; şü ; nü ; n ' dedi .

Tü ; rkiye ' nin konseyde karşı oy vermesinin , diplomatik yollarla İran ile Batı toplumu arasındaki mü ; zakereleri sağlamaya dö ; nü ; k olduğunu belirten Ç ; elik , bazı kesimlerin , bu sonucun ABD ' ye karşı İran ' ın tercih edildiği ve Tü ; rkiye ' nin batıya sırtını dö ; ndü ; ğü ; şeklinde sunduğunu , ancak bunların gerç ; ekle ilgisinin bulunmadığını sö ; yledi .

Ç ; elik , sö ; zlerini şö ; yle sü ; rdü ; rdü ; :

' Tü ; rkiye burada yaptırımlara karşı mü ; zakere yolunu tercih etmiştir . Tü ; rkiye , Tahran anlaşmasının hayatta olduğunu , ö ; lmediğini bu oyu sayesinde deklare etmiştir .

Eğer Tü ; rkiye , ' hayır ' oyu vererek Tahran ' ı anlaşma masasında tutmasaydı , Irak ' tan Lü ; bnan ' a kadar bir dizi hiç ; istemediğimiz gelişmeler olacaktı . İran ile uluslararası toplumun sıcak bir ç ; atışmaya girmesi halinde Irak tamamen , eskisinden daha bü ; yü ; k bir istikrarsızlığa gö ; mü ; lecektir , Lü ; bnan ' daki hü ; kü ; met dü ; şecektir ve Orta Doğu ' nun bü ; tü ; n değişik bö ; lgelerinde yeni ç ; atışma alanları ortaya ç ; ıkacaktır . Tü ; rkiye ' hayır ' oyu vererek bu istikrarsızlıkları engellemiştir . Burada ABD ile ortak hedefleri olan Orta Doğu barışına katkı yapma yolanda yeni bir adım atmıştır . '

' TÜ ; RKİYE ' NİN OYUNUN Ö ; NEMİ Ç ; OK KISA SÜ ; RE SONRA ANLAŞILACAK '

Tü ; rkiye ' nin bu oyunun ç ; ok kısa bir zaman sonra , Tü ; rkiye ' nin ABD ile Orta Doğu ' daki hedeflerine hizmet eden bir girişim olarak anılacağını belirten Ç ; elik , ' Ö ; nceki gü ; n ABD , Almanya , İngiltere ve Fransa bü ; yü ; kelç ; ileri Dışişleri bakanımızı ziyaret ettiler ve Tü ; rkiye ' nin Tahran anlaşması ç ; erç ; evesinde diplomatik girişimlere devam etmesinin ne kadar hayati olduğunu anlattılar ' dedi .

Ç ; elik , Tü ; rkiye ' nin Suriye ile girişimlerine de ö ; nce Batı ü ; lkelerinin tepki gö ; sterdiğini hatırlatarak , gelinen noktada ABD ' nin Suriye ' ye bü ; yü ; kelç ; ilik aç ; tığını anımsattı .


( AA )