Cumhurbaşkanlığı Seçimi Kanunu Tasarısı Meclis Anayasa Komisyonu'nda Kabul Edildi
Cumhurbaşkanı seçimlerine ilişkin düzenlemeleri içeren kanun tasarısı, Meclis Anayasa Komisyonu'nda kabul edildi
Cumhurbaşkanı seçimlerine ilişkin düzenlemeleri içeren kanun tasarısı , Meclis Anayasa Komisyonu ' nda kabul edildi . Tasarıya göre başbakan ve bakanların , cumhurbaşkanı adayı olabilmek için görevlerinden ayrılmaları gerekmeyecek .
Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesine ilişkin anayasa değişikliği çerçevesinde yapılması gereken düzenlemeleri içeren Cumhurbaşkanlığı Seçimi Kanunu Tasarısı , TBMM Anayasa Komisyonu ' nda görüşülerek kabul edildi . Tasarıya göre cumhurbaşkanı , 5 yılda bir halk tarafından seçilecek . Bir kişi en fazla iki kez cumhurbaşkanı seçilebilecek . Cumhurbaşkanı seçimi , cumhurbaşkanının görev süresinin dolmasından önceki 60 gün , makamın herhangi bir şekilde boşalması halinde ise boşalmayı takip eden 60 gün içinde
yapılacak . Yüksek Seçim Kurulu , öngörülen süreler içinde seçimin tamamlanması amacıyla seçim takvimini resen belirleyip ilan edecek .
Geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday , genel oyla yapılacak seçimde cumhurbaşkanı seçilecek . İlk oylamada bu çoğunluk sağlanamazsa , oylamayı izleyen ikinci pazar günü ikinci tur oylama yapılacak . Bu oylamaya , ilk oylamada en çok oy alan iki aday katılacak ve geçerli oyların çoğunluğunu alan aday cumhurbaşkanı seçilecek . İkinci oylamaya katılmaya hak kazanan adaylardan birinin ölümü veya seçilme yeterliliğini kaybetmesi halinde ikinci oylama , boşalan adaylığın birinci oylamadaki sıraya göre ikame
edilmesi suretiyle yapılacak . Seçime tek adayla gidilmesi halinde oylama , referandum şeklinde yapılacak . Cumhurbaşkanı adayı , geçerli oyların çoğunluğunu alması halinde cumhurbaşkanı seçilmiş olacak .
Cumhurbaşkanı seçilen kişinin , varsa partisiyle ilişiği kesilecek ve TBMM üyeliği sona erecek . TBMM , savaş nedeniyle yeni seçimlerin yapılmasına imkan görülmediğine karar verirse , cumhurbaşkanı seçimi 1 yıl geriye bırakılabilecek .
40 yaşını doldurmuş , yüksek öğrenim yapmış ve milletvekili seçilme yeterliğine sahip her Türk vatandaşı cumhurbaşkanlığına aday olabilecek . Cumhurbaşkanlığına TBMM üyeleri içinden veya meclis dışından aday gösterilebilmesi için en az 20 milletvekilinin yazılı teklifi aranacak . Son yapılan milletvekili genel seçimlerinde yüzde 10 ' u geçen siyasi partiler , ortak aday gösterebilecek . Aday gösterilmek , kişinin yazılı muvafakatine bağlı olacak .
Cumhurbaşkanı adayı gösterilen hakimler ve savcılar , yüksek yargı organları mensupları , yüksek öğretim kurumlarındaki öğretim elemanları , YÖK ve RTÜK üyeleri , kamu kurumu ve kuruluşlarının memur statüsündeki görevlileri ile yaptıkları hizmet bakımından işçi niteliği taşımayan diğer kamu görevlileri , belediye başkanları , subaylar ve astsubaylar , siyasi partilerin il ve ilçe yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile belediye meclisi üyeleri , il genel meclisi üyeleri , kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları
ile sendikalar , kamu bankaları ile üst birliklerin ve bunların üst kuruluşlarının ve katıldıkları teşebbüs veya ortaklıkların yönetim ve denetim kurullarında görev alanlar , aday listesinin kesinleştiği tarih itibarıyla görevlerinden ayrılmış sayılacak . Yüksek mahkeme üyeleri , hakimler , savcılar ve bu meslekten sayılanlar ile subay ve astsubaylar hariç olmak üzere , cumhurbaşkanı adayı gösterilen devlet memurları ve diğer kamu görevlileri , adaylığı veya seçimi kaybetmeleri halinde , Yüksek Seçim Kurulu
tarafından cumhurbaşkanının seçildiğinin ilan edilmesini takip eden bir ay içinde müracaat etmeleri kaydıyla eski görevlerine veya kazanılmış hak aylık derecelerindeki başka bir göreve dönebilecek . Düzenlemeye göre başbakan ve bakanların , cumhurbaşkanlığına adaylıklarını koyabilmek için görevlerinden ayrılmalarına gerek olmayacak .
Propaganda döneminde başbakan , bakanlar ve milletvekilleri ile ilgili yasaklara ilişkin hükümler de dahil olmak üzere propagandayla ilgili konularda Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun hükümleri uygulanacak . Cumhurbaşkanı adayı olan başbakan ve bakanlar , propaganda döneminde makam aracı ve uçak da dahil kamu kaynaklarını kullanamayacak .
Adaylara yardım konusunu düzenleyen maddede ise ' bağış ' esası benimsendi . Adaylar , yabancı devletlerden , uluslararası kuruluşlardan , tüzel kişilerden ve Türk uyruğunda olmayan gerçek kişilerden maddi yardım alamayacak . Adaylar , Yüksek Seçim Kurulu tarafından belirlenecek adaylık başvurusu süresi içinde mal bildiriminde bulunacak . Seçilen adayın mal beyanı , seçim sonuçlarının kesinleşmesini müteakip Resmi Gazete ' de yayımlanacak . Her bir kişinin adaylara yapabileceği nakdi yardım miktarı , her bir tur için
en yüksek devlet memuruna mali haklar kapsamında fiilen yapılmakta olan her türlü ödemelerin bir aylık brüt tutarını geçemeyecek . Yüksek Seçim Kurulu tarafından belirlenecek tutarın altında kalan nakdi yardımlar makbuz karşılığında alınacak . Yüksek Seçim Kurulu tarafından belirlenecek tutarın üzerindeki nakdi yardımlar ise adayların seçim hesabı olarak açtıracakları hesaba yatırılacak . Alınan yardımlar sadece seçim harcamalarında kullanılacak ve başka bir amaç için tahsis edilemeyecek .
Oylamalarda kullanılacak birleşik oy pusulasında , Yüksek Seçim Kurulu tarafından çekilen kuraya göre sırası belirlenen adayların adı ve soyadı yer alacak .
Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesine ilişkin anayasa değişikliği çerçevesinde yapılması gereken düzenlemeleri içeren Cumhurbaşkanlığı Seçimi Kanunu Tasarısı , TBMM Anayasa Komisyonu ' nda görüşülerek kabul edildi . Tasarıya göre cumhurbaşkanı , 5 yılda bir halk tarafından seçilecek . Bir kişi en fazla iki kez cumhurbaşkanı seçilebilecek . Cumhurbaşkanı seçimi , cumhurbaşkanının görev süresinin dolmasından önceki 60 gün , makamın herhangi bir şekilde boşalması halinde ise boşalmayı takip eden 60 gün içinde
yapılacak . Yüksek Seçim Kurulu , öngörülen süreler içinde seçimin tamamlanması amacıyla seçim takvimini resen belirleyip ilan edecek .
Geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday , genel oyla yapılacak seçimde cumhurbaşkanı seçilecek . İlk oylamada bu çoğunluk sağlanamazsa , oylamayı izleyen ikinci pazar günü ikinci tur oylama yapılacak . Bu oylamaya , ilk oylamada en çok oy alan iki aday katılacak ve geçerli oyların çoğunluğunu alan aday cumhurbaşkanı seçilecek . İkinci oylamaya katılmaya hak kazanan adaylardan birinin ölümü veya seçilme yeterliliğini kaybetmesi halinde ikinci oylama , boşalan adaylığın birinci oylamadaki sıraya göre ikame
edilmesi suretiyle yapılacak . Seçime tek adayla gidilmesi halinde oylama , referandum şeklinde yapılacak . Cumhurbaşkanı adayı , geçerli oyların çoğunluğunu alması halinde cumhurbaşkanı seçilmiş olacak .
Cumhurbaşkanı seçilen kişinin , varsa partisiyle ilişiği kesilecek ve TBMM üyeliği sona erecek . TBMM , savaş nedeniyle yeni seçimlerin yapılmasına imkan görülmediğine karar verirse , cumhurbaşkanı seçimi 1 yıl geriye bırakılabilecek .
40 yaşını doldurmuş , yüksek öğrenim yapmış ve milletvekili seçilme yeterliğine sahip her Türk vatandaşı cumhurbaşkanlığına aday olabilecek . Cumhurbaşkanlığına TBMM üyeleri içinden veya meclis dışından aday gösterilebilmesi için en az 20 milletvekilinin yazılı teklifi aranacak . Son yapılan milletvekili genel seçimlerinde yüzde 10 ' u geçen siyasi partiler , ortak aday gösterebilecek . Aday gösterilmek , kişinin yazılı muvafakatine bağlı olacak .
Cumhurbaşkanı adayı gösterilen hakimler ve savcılar , yüksek yargı organları mensupları , yüksek öğretim kurumlarındaki öğretim elemanları , YÖK ve RTÜK üyeleri , kamu kurumu ve kuruluşlarının memur statüsündeki görevlileri ile yaptıkları hizmet bakımından işçi niteliği taşımayan diğer kamu görevlileri , belediye başkanları , subaylar ve astsubaylar , siyasi partilerin il ve ilçe yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile belediye meclisi üyeleri , il genel meclisi üyeleri , kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları
ile sendikalar , kamu bankaları ile üst birliklerin ve bunların üst kuruluşlarının ve katıldıkları teşebbüs veya ortaklıkların yönetim ve denetim kurullarında görev alanlar , aday listesinin kesinleştiği tarih itibarıyla görevlerinden ayrılmış sayılacak . Yüksek mahkeme üyeleri , hakimler , savcılar ve bu meslekten sayılanlar ile subay ve astsubaylar hariç olmak üzere , cumhurbaşkanı adayı gösterilen devlet memurları ve diğer kamu görevlileri , adaylığı veya seçimi kaybetmeleri halinde , Yüksek Seçim Kurulu
tarafından cumhurbaşkanının seçildiğinin ilan edilmesini takip eden bir ay içinde müracaat etmeleri kaydıyla eski görevlerine veya kazanılmış hak aylık derecelerindeki başka bir göreve dönebilecek . Düzenlemeye göre başbakan ve bakanların , cumhurbaşkanlığına adaylıklarını koyabilmek için görevlerinden ayrılmalarına gerek olmayacak .
Propaganda döneminde başbakan , bakanlar ve milletvekilleri ile ilgili yasaklara ilişkin hükümler de dahil olmak üzere propagandayla ilgili konularda Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun hükümleri uygulanacak . Cumhurbaşkanı adayı olan başbakan ve bakanlar , propaganda döneminde makam aracı ve uçak da dahil kamu kaynaklarını kullanamayacak .
Adaylara yardım konusunu düzenleyen maddede ise ' bağış ' esası benimsendi . Adaylar , yabancı devletlerden , uluslararası kuruluşlardan , tüzel kişilerden ve Türk uyruğunda olmayan gerçek kişilerden maddi yardım alamayacak . Adaylar , Yüksek Seçim Kurulu tarafından belirlenecek adaylık başvurusu süresi içinde mal bildiriminde bulunacak . Seçilen adayın mal beyanı , seçim sonuçlarının kesinleşmesini müteakip Resmi Gazete ' de yayımlanacak . Her bir kişinin adaylara yapabileceği nakdi yardım miktarı , her bir tur için
en yüksek devlet memuruna mali haklar kapsamında fiilen yapılmakta olan her türlü ödemelerin bir aylık brüt tutarını geçemeyecek . Yüksek Seçim Kurulu tarafından belirlenecek tutarın altında kalan nakdi yardımlar makbuz karşılığında alınacak . Yüksek Seçim Kurulu tarafından belirlenecek tutarın üzerindeki nakdi yardımlar ise adayların seçim hesabı olarak açtıracakları hesaba yatırılacak . Alınan yardımlar sadece seçim harcamalarında kullanılacak ve başka bir amaç için tahsis edilemeyecek .
Oylamalarda kullanılacak birleşik oy pusulasında , Yüksek Seçim Kurulu tarafından çekilen kuraya göre sırası belirlenen adayların adı ve soyadı yer alacak .