Baykal: Toplum Anayasa Değişikliğini benimsemedi
Siirt'e hareketinden önce basın mensuplarının sorularını yanıtlayan CHP Genel Başkanı Deniz Baykal, "AKP'li işadamları dışında toplumun hiçbir kesimi Anayasa değişikliğini benimsememiştir" dedi. Anayasa değişikliğine toplumun ihtiyacı olmadığını da söyleyen Baykal “AKP'nin özel ihtiyacıdır” dedi.
CHP Genel Başkanı Deniz Baykal , ' ' AKP ' li iş adamları dışında hiç ; bir toplum kesimi bu Anayasa değişikliğini benimsememiştir ' ' dedi .
Baykal , Siirt ' e hareketinden ö ; nce Esenboğa Havalimanı ' nda gazetecilerin ç ; eşitli konulardaki sorularını yanıtladı .
Bir gazetecinin , ' ' Başbakan ' ın HSYK ü ; yelerine yö ; nelik eleştirileri vardı , ' İstifa etsinler parti kursunlar ' diye . Ayrıca , sizin de hazırladığınız bir taslak metin olduğu kamuoyuna yansımış durumda , bu taslak metni iktidarla paylaşmayı dü ; şü ; nü ; yor musunuz? ' ' sorusunu Baykal , şö ; yle yanıtladı :
' ' Anayasa tartışmaları etrafında , yeni yeni tartışmalar ç ; ıkıyor . Bunu dikkatle izliyorum . Tartışmaların bir kısmı polemik , ö ; nü ; mü ; zdeki konunun iç ; yü ; zü ; nü ; n ortaya ç ; ıkmasına yardımcı olacak nitelikte tartışmalar değil . Bu bakımdan onlara katkı yapmayı dü ; şü ; nmü ; yorum . Başbakan ' ın ü ; slubunu biliyoruz , olayı saptırmaya , siyasi polemiğe ç ; ekmeye yö ; nelik bir yaklaşımı var . Ancak Tü ; rkiye ' nin ö ; nü ; nde ç ; ok ciddi bir konu var , Anayasa değişiliği konusu . Nasıl gelişmekte olduğunu izlemek , değerlendirmek hepimizin temel gö ; revidir . Bu aç ; ıdan baktığımızda gö ; rdü ; ğü ; mü ; z şudur : Bu taslağın aç ; ıklandığı gü ; nden şu ana kadar geç ; en sü ; re iç ; inde bazı ö ; nemli noktalar aydınlanmaya başlamıştır . Birinci temel nokta AKP bu girişiminde yalnız kalmıştır . ' '
AKP , Anayasa değişikliği projesini kendi siyasi parti mutfağının bir iç ; işi gibi dü ; şü ; nü ; yor . Bunun yanlış olduğunu başından beri sö ; ylü ; yorduk . Anayasa değişikliği konusunu , kimseyle istişare etmeden , kimsenin katkısını talep etmeden , hiç ; bir mü ; zakere şansını Tü ; rkiye ' ye , Tü ; rkiye ' deki hiç ; bir kesime tanımadan , kapalı kapılar arkasında , kendi partisinin bir iç ; işi gibi dü ; şü ; nerek , bir emrivaki yaptı . Arkasından da bu değişikliği toplumun değişik kesimlerine kabul ettirme gayreti iç ; ine girdi . Ç ; eşitli temaslar yaptı . Şu ana kadar yaptığı temasların ve gö ; rü ; şmelerin ortaya koyduğu gerç ; ek şudur : AKP ' li iş adamları dışında hiç ; bir toplum kesimi bu Anayasa değikliğini benimsememiştir . Bu anayasa değişikliğine toplumun hiç ; bir kesiminden bir sahiplenme , bir destek ortaya ç ; ıkmamıştır . Bu fevkalade ö ; nemlidir . Tü ; rkiye ' nin demokratik olgunluğu bakımından , bir korku imparatorluğunun Tü ; rkiye ' ye hakim kılınmak istendiği bu ortamda dahi bö ; yle bir Anayasa değişikliğine , gö ; rü ; şü ; len toplum kesimlerinin mesafeli bir duruşla değerlendirmiş olmasını ç ; ok ö ; nemli sayıyorum . Herkes mutabakat talep etmiştir . Bu , bu olmadı demektir . Ayrıca bu yapılan tasarının demokratik hukuk dü ; zenine ne kadar ters dü ; şeceği de aç ; ıkç ; a ifade edilmiştir . Kuvvetler ayrılığını ortadan kaldıracağı , yargı bağımsızlığını tahrip edeceği ç ; ok aç ; ık bir bir biç ; imde ifade edilmiştir . Velhasıl bu kısa sü ; re iç ; erisinde dahi AKP ' nin bu Anayasa değişikliği projesinin iç ; yü ; zü ; , toplum tarafından doğru bir biç ; imde algılanmıştır . Bunu ç ; ok ö ; nemli bir kazanım olarak gö ; rü ; yorum . ' '
SİYASİ DESTEĞİ DİBE VURMAYA BAŞLAMIŞ . . . ' '
Deniz Baykal , ' ' bundan ö ; nceki aç ; ılımlarda da bö ; yle bir serü ; venin yaşandığını ' ' savunarak , şunları kaydetti :
' ' Ö ; nce ' Kü ; rt aç ; ılımı ' diye başlayan sü ; reç ; te de toplumda bü ; yü ; k bir heyecanlanma , hatta iyi niyetle sahip ç ; ıkma gayreti kendisini gö ; stermişti ama kısa bir sü ; re sonra alt yapısının olmadığı , iyi hazırlanmadığı , yanlış ç ; ıkış noktalarına dayandığı gö ; zü ; kmü ; ş ve proje ellerinde kalmıştı . ' Ermeni aç ; ılımı ' nda aynı tabloyu , fiyaskoyu yaşadık . Şimdi Anayasa değişikliğinde de aynı noktaya gelmek ü ; zeredir , gelmektedir , gelecektir . Bunu ç ; ok aç ; ıkç ; a gö ; rü ; yorum . Tü ; rkiye bu değişiklik projesinin iç ; yü ; zü ; nü ; anlamıştır ve bunu reddetme duygusu iç ; ine girmiştir . Bunun haklı nedenleri vardı . Anayasa gibi tü ; m toplumu , milleti , hatta ü ; lkenin yarınlarını ilgilendiren bir konuda AKP ' nin siyasi desteği artık dibe vurmaya başlamış , seç ; imde sağladığı ç ; oğunluğu hiç ; bir şekilde bir daha sağlaması mü ; mkü ; n olmayan , bir siyasi parti olarak tek başına , kimse ile istişare etmeden , iş birliği yapmadan , bir dayatmayla Anayasa değişikliğine kalkışması prensip olarak doğru olmadı . Ü ; stelik getirilen değikliklerin iç ; yü ; zü ; nü ; n de demokratik birikimine , hukuk devleti anlayışına , bağımsız bir yargı talebine , ihtiyacına ciddi cevap vermediği gö ; rü ; lmü ; ştü ; r . AKP bu değişilikle kendi ö ; zel anlayışını , devlete , topluma millet dayatma girişimi iç ; inde suç ; ü ; stü ; olmuştur . Getirilen değikliğin , Tü ; rkiye ' nin ihtiyacından değil , bir siyasi parti olarak AKP ' nin kendine ö ; zel ihtiyaç ; larından kaynaklandığı ortaya ç ; ıkmıştır . Bu Anayasa değişikliğinin bir AKP projesi olduğu net bir şekilde gö ; rü ; lmü ; ştü ; r . Bağımsız yargıyı AKP vesayetine almaya yö ; nelik bir AKP yargısını Tü ; rkiye ' de oluşturmaya yö ; nelik bir proje olduğu ç ; ok aç ; ık bir biç ; imde gö ; rü ; lmü ; ştü ; r . ' '
' ' ONLARIN NE PEŞİNDE KOŞTUĞUNU Ç ; OK İYİ BİLİYORUZ '
CHP lideri Baykal , ' ' Bir siyasi partinin , yargının ö ; zü ; nü ; bu kadar iddialı ve kapsamlı bir biç ; imde kendi anlayışına gö ; re şekillendirmesine bir hukuk reformu , bir anayasal demokratikleşme girişimi diye bakma imkanı olabilir mi ' ' dedi .
Daha sonra gazetecilerin sorularını yanıtlarken , yeni Anayasa değişiklik paketinde Anayasa Mahkemesine seç ; ilecek 19 ü ; yenin 16 ' sının cumhurbaşkanı tarafından tayin edileceğini belirterek , şö ; yle konuştu :
' ' Cumhurbaşkanı ' nın ö ; lç ; ü ; leri belli . Cumhurbaşkanı bizim Anayasamızın ö ; ngö ; rdü ; ğü ; siyaset ü ; stü ; Cumhurbaşkanı değil . Bunu o zaman sö ; yledik anlatamadık . Cumhurbaşkanı , AKP ' nin ü ; ç ; temel unsurundan birisi . AKP ' nin ö ; zü ; nü ; siz Cumhurbaşkanı ' na taşımışsınız . Şimdi yargıya seç ; ilecek 16 ü ; yeyi Cumhurbaşkanı tayin etsin diye Anayasa değişikliği getiriyorsunuz . Bunun inandırıcı bir tarafı olur mu? Diğer ü ; ç ; ü ; nü ; de Meclis ç ; oğunluğu tayin edecek . Yani RTÜ ; K ' te muhalefet partilerine temsil imkanı verilmişti . Şimdi Anayasa Mahkemesinde ö ; yle bir imkan da yok . Ü ; ç ; ü ; nü ; Meclis ' teki AKP ç ; oğunluğu , 16 ' sını da AKP ' nin oylarıyla seç ; ilmiş AKP ' nin ü ; ç ; temel unsurundan birisi olan Sayın Cumhurbaşkanı tanzim edecek ve biz de diyeceğiz ki ' bağımsız yargı Tü ; rkiye ' ye geldi ' . Akla mantığa sığar mı bu? Sağduyuya sığar mı? Bunun inandırıcı bir tarafı var mı? Bir siyasi partinin , yargının ö ; zü ; nü ; bu kadar iddialı ve kapsamlı bir biç ; imde kendi anlayışına gö ; re şekillendirmesine bir hukuk reformu , bir anayasal demokratikleşme girişimi diye bakma imkanı olabilir mi? ' '
Anayasa Mahkemesinin , dü ; zenlemenin ardından YÖ ; K ' e benzeyeceğini ifade eden Baykal , ' ' Anayasa Mahkemesi YÖ ; K gibi bir şey olacak , RTÜ ; K gibi bir şey olacak . RTÜ ; K gibi bile olmayacak . Ç ; ü ; nkü ; RTÜ ; K ' te muhalefet partilerinden de temsilci var . Anayasa Mahkemesi , tamamen AKP ' nin temsilcilerinin ama kamufle edilmiş bir biç ; imde yerleştirildiği bir organ haline gelecek . Bu ç ; ok aç ; ık ve herkes tarafından gö ; rü ; lmü ; ştü ; r , herkes bunu dile getirmeye başlamıştır ' ' diye konuştu .
PARTİ KAPATMA DÜ ; ZENLEMESİ
Taslakta , parti kapatma dü ; zenlemesiyle ilgili gö ; rü ; şlerini de dile getiren Baykal , şunları kaydetti :
' ' Dü ; zenleme evlere şenlik . Yani 1982 Anayasası ' nda geç ; ici 15 . madde bir hukuk ayıbı olarak duruyordu . Yani ' hukuksuzluğu iş başındakiler yapar ama hesabı sorulmaz ' diyen bir maddeydi bu madde . Bunu da geç ; mişe yö ; nelik olarak sö ; ylü ; yordu . Yani bugü ; ne kadar hukuksuzluk yapmış olanlardan hesap sorulmaz diye bir geç ; ici madde konulmuştu . Şimdi getirilen Anayasa değişikliğinde ö ; yle bir madde var ki ' iktidarda bulunan siyasi partinin yaptığı hukuksuzlukların hesabı ondan sorulamaz ' diye bir dü ; zenleme var . Sadece geç ; mişe yö ; nelik olarak değil , halihazırda ve gelecekte de iktidardaki partinin yapacağı hukuksuzlukların hesabının ondan sorulamayacağını ifade eden bir yasal dü ; zenleme getirmiş . Bu hukuka saygı mı? Demokratikleşme mi bu? 12 Eylü ; l Anayasası ' nın en ü ; zü ; ntü ; verici ve demokrasiye yakışmayan maddesini şimdi Anayasa değişikliği iç ; ine AKP ' nin kendisini gü ; vence altına alma ihtiyacıyla yerleştirdiğine tanık oluyoruz . ' '
Yeni Anayasa taslağındaki oylama biç ; imine de değinen Baykal , ' ' Aklı başındaki kimsenin buna evet demesi mü ; mkü ; n değil . Birbiri ile hiç ; bir ilgisi olmayan 23 tane maddenin tü ; mü ; nü ; n tek bir ' evet ' e ya da ' hayır ' a bağlanması . 23 soru soracaksın . Bir tek cevap isteyeceksin . Bunun hukukla ilgisi var mı? Bırakın hukuku , akılla mantıkla , sağduyuyla ilgisi var mı? Bu ne? Bu , AKP ' nin sıkışıklığı , telaşı paniği . . . Buna Tü ; rkiye ' nin alet edilmesi mü ; mkü ; n olabilir mi? ' ' dedi .
' ' HUKUK DEVLETİ KALMAMIŞTIR ' '
Hukukun bü ; tü ; n olduğunu ve hukuka saygının herkesin kabul ettiği temel bir anlayış olduğunu vurgulayan Baykal , hukuka saygının Anayasa ' ya saygı ile başladığına ve hukukun temelinde Anayasa ' nın bulunduğuna işaret etti .
' ' ( Anayasa ' ya saygı olmaz , Anayasa bir kenara atılır ama biz hukuka saygı istiyoruz ) ' ' denildiğinde ç ; elişkiye girileceğinden sö ; z eden Baykal , şö ; yle devam etti :
' ' Şimdi AKP , bu ç ; elişkinin iç ; indedir . Anayasa ' ya saygısı yok ama hukuka saygı talep ediyor . Hangi hukuka? Anayasa ' ya aykırı olarak kendi ç ; ıkarları iç ; in oluşturduğu kurallar manzumesine ' hukuk ' diyor ve ' buna herkes uymalıdır ' diyor . Aklı başında herkes biliyor ki bu girişim Anayasa ' ya aykırıdır . Anayasamızın ö ; zü ; ne , Anayasamızın değiştirilemez maddelerine ç ; ok aç ; ık , ç ; ok net aykırıdır bu proje . Anayasamızın hukukun ü ; stü ; nlü ; ğü ; ne , kuvvetler ayrılığına ilişkin , yargının bağımsızlığına ilişkin , Cumhuriyetimize , devletimize niteliğini kazandıran temel kavramlara aç ; ıkç ; a bu Anayasa değişikliği aykırıdır . ' '
Baykal , ' ' Anayasa Mahkemesinin ü ; yelerini partiden seç ; tiğiniz ve partinizin bir siyasi temsilcisi olmaya fiilen devam eden bir cumhurbaşkanına emanet etmişseniz , siz ü ; ç ; tanesini parlamentodaki siyasi parti ç ; oğunluğunun seç ; mesini ö ; ngö ; rmü ; şseniz ve bu şekilde seç ; ilecek olanlara da ' Tü ; rkiye ' de Anayasa ' yı tanzim etme , Anayasa ' yı yargı olarak karara bağlama yetkisi size aittir ' demişseniz hukuk devleti falan kalmamıştır ' ' gö ; rü ; şü ; nü ; ifade etti .
' ' ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ SİYASİ İSTİSMAR KONUSU ' '
AK Parti ç ; evrelerinin bü ; yü ; k bir iddia ile uzun sü ; ren hazırlığı mutfaklarında yaptıktan sonra ilan ettikleri tasarının tutarsızlığını , yanlışlarını ve kabul edilemez olduğunu gö ; rmeye başladıklarını savunan Baykal , ' ' Yavaş yavaş AKP sö ; zcü ; lerinin ' değiştirebiliriz , bakarız ederiz ' demiş olmaları aslında ortaya koydukları eseri ' biz yaptık ama biz de beğenmedik , biz de bunun yanlış olduğunu gö ; rdü ; k ' anlamına gelmektedir . Kendileri de farkındadırlar . Şimdi ' kurtarın bizi , gelin bunu toparlayalım ' gayreti iç ; indedirler ama niyetleri doğru olmadığı iç ; in , niyetleri AKP yargısını kurmak olduğu iç ; in , bağımsız yargıyı AKP vesayeti altına almak olduğu iç ; in bu anlayışa uygun biç ; imde dü ; zenleme yapmak imkanı maalesef yoktur . Bu Anayasa ' ya aykırıdır ' ' iddiasında bulundu .
Anayasa tartışmalarından ö ; nce Anayasa Mahkemesi Başkanı , Yargıtay Başkanı ve diğer hukukç ; uların gö ; rü ; şlerini aç ; ıkç ; a ortaya koyduğunu ifade eden Baykal , ' ' AKP ' nin bu işe meraklı danışmanlarının ve bu işe hevesli Başbakan ' ın yaklaşımı ile ' Canım aykırı maykırı . Biz koyalım , reddedilirse de bunu bir siyasi suç ; lama konusu , bir siyasi istismar konusu haline getiririz ' hesabı iç ; ine girdiğini gö ; rü ; yoruz ama bu ayrıca ç ; ok yanlış bir iş olacaktır ' ' dedi .
Baykal , sö ; zlerini şö ; yle sü ; rdü ; rdü ; :
' ' Ç ; ü ; nkü ; bir siyasi partinin anayasayı ihlale teşebbü ; s ettiğinin , bir Anayasa Mahkemesi kararı ile ortaya ç ; ıkması uygun bir iş değildir ve bunun ç ; ok sakıncalı gelişmelere yol aç ; ması herkes tarafından değerlendirilmelidir . AKP ' nin Anayasa ve hukuka saygı konusunda bir duyarlılık iç ; inde olmadığını biliyoruz . Bugü ; nkü ; hü ; kü ; met bu aç ; ıdan sabıkalı bir hü ; kü ; mettir . Daha ö ; nce Anayasa ' yı ihlal ettiği , Anayasa Mahkemesinin 11 ü ; yesinin 10 ' unun kararıyla ortaya ç ; ıkmıştır .
AKP ' nin yaptığı kanunların Anayasa Mahkemesine gö ; tü ; rü ; lenlerin yarısından belki de fazlası Anayasa Mahkemesi tarafından geri ç ; evrilmiştir , Anayasa ' ya aykırı olarak . Yani bir Anayasa duyarlılığı iç ; inde olmadığını gö ; rü ; yorum ama bu , alışılmış Anayasa ' ya duyarsızlık ö ; rneklerinden herhangi birisi değildir . Şimdi ç ; ok tehlikeli bir oyun oynamaktadır AKP . Hem toplum bu olayın yanlışını tespit etmiştir hem de hukuk bu yanlışa karşı gereken sorumlu davranışı inanıyorum sergileyecektir . ' '
' ' BİZİM Ç ; OK TEMEL HAZIRLIKLARIMIZ VAR ' '
Baykal , ' bir siyasi parti olarak bizim Anayasa değişikliği projemiz işler ' diye bir girişimde bulunmadıklarını ifade ederek , şö ; yle devam etti :
' ' Bu girişimi yanlış buluyoruz zaten . Olaya bö ; yle yaklaşılmaması gerektiğini dü ; şü ; nü ; yoruz . Elbette bizim bir siyasi parti olarak Tü ; rkiye ' nin Anayasası ile ilgili ç ; ok temel hazırlıklarımız , dü ; şü ; ncelerimiz var . Bu aç ; ıdan Tü ; rkiye ' de en hazırlıklı parti olduğumuzdan hiç ; kuşkum yoktur . Biz yıllardır bu konu ü ; zerinde ç ; alışmış , Tü ; rkiye ' nin bu konuda en yetenekli insanlarını devreye koymuş bir siyasi partiyiz . Tam bir hazırlığımız var ama biz anayasa değişikliği konusunun bir parti iç ; i sorun olarak anlaşılmaması gerektiğini , elbette her partinin bir hazırlığının olması gerektiğini ama her partinin hazırlığını toplumun diğer kesimleriyle , diğer siyasi partileriyle , toplumun diğer gü ; ç ; leriyle bir iş birliği , bir ortak ç ; alışma iç ; inde olgunlaştırması gerektiğine inanıyoruz . ' '
Baykal , Tü ; rkiye ' de bir yeni anayasaya ihtiyacı bulunduğunu vurgulayarak , ' ' Bu anayasa bir siyasi parti mutfağında hazırlamamalıdır . Biz de ö ; yle yapmayacağız . Bü ; tü ; n siyasi partilerle ve toplumun her kesimiyle yakın iş birliği iç ; inde , el birliği iç ; inde bir anayasa taslağını hazırlamalıyız diye dü ; şü ; nü ; yoruz . Bunu yapma niyetindeyiz . Onu yapacağız . Oraya giderken de elbette bizim bu konuda bazı temel tespitlerimiz , ö ; nerilerimiz var ' ' dedi .
CHP ' nin , Anayasa ile ilgili bazı temel ö ; nerilerini dile getirdiğini belirten Baykal , şö ; yle konuştu :
' ' Nereden ç ; ıktı bu ö ; neriler? Bizim bir yıl ö ; nce kararlaştırdığımız , CHP programında yer alan ö ; neriler . Biz bunun bilincindeyiz ve onu oraya koymuşuz . Sorduğunuzda mesela işte bunlar diyoruz . Onlarla beraber daha yapacağımız ç ; ok şey var . Yani ekonomik sosyal haklarla ilgili gö ; stermelik , kamu ç ; alışanlarına toplu sö ; zleşme hakkı getiriliyor . Biz ' grev ' diyoruz , daha ö ; nce demişiz . Grevli toplu sö ; zleşme hakkı ö ; nerimiz duruyor . YÖ ; K ' le ilgili ö ; nerilerimiz var . Hukukun ü ; stü ; nlü ; ğü ; nü ; gü ; vence altına almaya yö ; nelik ö ; nerilerimiz var . ' '
Baykal , dokunulmazlıkla ilgili parlamentoda milletvekillerinin fikir , dü ; şü ; nce ve sö ; z sö ; yleme ö ; zgü ; rlü ; ğü ; nü ; en geniş şekilde gü ; vence altına alıp ancak hukuk ihlalleri karşısında milletvekillerinin de hesap vermesini ö ; ngö ; ren bir dü ; zenleme yapmayı amaç ; ladıklarını dile getirerek , ' ' Bunlar ortada . Bunlara hazırız . Bu ' hadi gelin bu ç ; erç ; evede birlikte ç ; alışalım ' anlamına gelmiyor . Ç ; ü ; nkü ; onların ne peşinde koştuğunu ç ; ok iyi biliyoruz . Onlar AKP vesayeti altında , AKP yargısını oluşturmaya ç ; alışıyorlar . Bu konuda bir iş birliği zemini maalesef yoktur ' ' diye konuştu .
Baykal , Siirt ' e hareketinden ö ; nce Esenboğa Havalimanı ' nda gazetecilerin ç ; eşitli konulardaki sorularını yanıtladı .
Bir gazetecinin , ' ' Başbakan ' ın HSYK ü ; yelerine yö ; nelik eleştirileri vardı , ' İstifa etsinler parti kursunlar ' diye . Ayrıca , sizin de hazırladığınız bir taslak metin olduğu kamuoyuna yansımış durumda , bu taslak metni iktidarla paylaşmayı dü ; şü ; nü ; yor musunuz? ' ' sorusunu Baykal , şö ; yle yanıtladı :
' ' Anayasa tartışmaları etrafında , yeni yeni tartışmalar ç ; ıkıyor . Bunu dikkatle izliyorum . Tartışmaların bir kısmı polemik , ö ; nü ; mü ; zdeki konunun iç ; yü ; zü ; nü ; n ortaya ç ; ıkmasına yardımcı olacak nitelikte tartışmalar değil . Bu bakımdan onlara katkı yapmayı dü ; şü ; nmü ; yorum . Başbakan ' ın ü ; slubunu biliyoruz , olayı saptırmaya , siyasi polemiğe ç ; ekmeye yö ; nelik bir yaklaşımı var . Ancak Tü ; rkiye ' nin ö ; nü ; nde ç ; ok ciddi bir konu var , Anayasa değişiliği konusu . Nasıl gelişmekte olduğunu izlemek , değerlendirmek hepimizin temel gö ; revidir . Bu aç ; ıdan baktığımızda gö ; rdü ; ğü ; mü ; z şudur : Bu taslağın aç ; ıklandığı gü ; nden şu ana kadar geç ; en sü ; re iç ; inde bazı ö ; nemli noktalar aydınlanmaya başlamıştır . Birinci temel nokta AKP bu girişiminde yalnız kalmıştır . ' '
AKP , Anayasa değişikliği projesini kendi siyasi parti mutfağının bir iç ; işi gibi dü ; şü ; nü ; yor . Bunun yanlış olduğunu başından beri sö ; ylü ; yorduk . Anayasa değişikliği konusunu , kimseyle istişare etmeden , kimsenin katkısını talep etmeden , hiç ; bir mü ; zakere şansını Tü ; rkiye ' ye , Tü ; rkiye ' deki hiç ; bir kesime tanımadan , kapalı kapılar arkasında , kendi partisinin bir iç ; işi gibi dü ; şü ; nerek , bir emrivaki yaptı . Arkasından da bu değişikliği toplumun değişik kesimlerine kabul ettirme gayreti iç ; ine girdi . Ç ; eşitli temaslar yaptı . Şu ana kadar yaptığı temasların ve gö ; rü ; şmelerin ortaya koyduğu gerç ; ek şudur : AKP ' li iş adamları dışında hiç ; bir toplum kesimi bu Anayasa değikliğini benimsememiştir . Bu anayasa değişikliğine toplumun hiç ; bir kesiminden bir sahiplenme , bir destek ortaya ç ; ıkmamıştır . Bu fevkalade ö ; nemlidir . Tü ; rkiye ' nin demokratik olgunluğu bakımından , bir korku imparatorluğunun Tü ; rkiye ' ye hakim kılınmak istendiği bu ortamda dahi bö ; yle bir Anayasa değişikliğine , gö ; rü ; şü ; len toplum kesimlerinin mesafeli bir duruşla değerlendirmiş olmasını ç ; ok ö ; nemli sayıyorum . Herkes mutabakat talep etmiştir . Bu , bu olmadı demektir . Ayrıca bu yapılan tasarının demokratik hukuk dü ; zenine ne kadar ters dü ; şeceği de aç ; ıkç ; a ifade edilmiştir . Kuvvetler ayrılığını ortadan kaldıracağı , yargı bağımsızlığını tahrip edeceği ç ; ok aç ; ık bir bir biç ; imde ifade edilmiştir . Velhasıl bu kısa sü ; re iç ; erisinde dahi AKP ' nin bu Anayasa değişikliği projesinin iç ; yü ; zü ; , toplum tarafından doğru bir biç ; imde algılanmıştır . Bunu ç ; ok ö ; nemli bir kazanım olarak gö ; rü ; yorum . ' '
SİYASİ DESTEĞİ DİBE VURMAYA BAŞLAMIŞ . . . ' '
Deniz Baykal , ' ' bundan ö ; nceki aç ; ılımlarda da bö ; yle bir serü ; venin yaşandığını ' ' savunarak , şunları kaydetti :
' ' Ö ; nce ' Kü ; rt aç ; ılımı ' diye başlayan sü ; reç ; te de toplumda bü ; yü ; k bir heyecanlanma , hatta iyi niyetle sahip ç ; ıkma gayreti kendisini gö ; stermişti ama kısa bir sü ; re sonra alt yapısının olmadığı , iyi hazırlanmadığı , yanlış ç ; ıkış noktalarına dayandığı gö ; zü ; kmü ; ş ve proje ellerinde kalmıştı . ' Ermeni aç ; ılımı ' nda aynı tabloyu , fiyaskoyu yaşadık . Şimdi Anayasa değişikliğinde de aynı noktaya gelmek ü ; zeredir , gelmektedir , gelecektir . Bunu ç ; ok aç ; ıkç ; a gö ; rü ; yorum . Tü ; rkiye bu değişiklik projesinin iç ; yü ; zü ; nü ; anlamıştır ve bunu reddetme duygusu iç ; ine girmiştir . Bunun haklı nedenleri vardı . Anayasa gibi tü ; m toplumu , milleti , hatta ü ; lkenin yarınlarını ilgilendiren bir konuda AKP ' nin siyasi desteği artık dibe vurmaya başlamış , seç ; imde sağladığı ç ; oğunluğu hiç ; bir şekilde bir daha sağlaması mü ; mkü ; n olmayan , bir siyasi parti olarak tek başına , kimse ile istişare etmeden , iş birliği yapmadan , bir dayatmayla Anayasa değişikliğine kalkışması prensip olarak doğru olmadı . Ü ; stelik getirilen değikliklerin iç ; yü ; zü ; nü ; n de demokratik birikimine , hukuk devleti anlayışına , bağımsız bir yargı talebine , ihtiyacına ciddi cevap vermediği gö ; rü ; lmü ; ştü ; r . AKP bu değişilikle kendi ö ; zel anlayışını , devlete , topluma millet dayatma girişimi iç ; inde suç ; ü ; stü ; olmuştur . Getirilen değikliğin , Tü ; rkiye ' nin ihtiyacından değil , bir siyasi parti olarak AKP ' nin kendine ö ; zel ihtiyaç ; larından kaynaklandığı ortaya ç ; ıkmıştır . Bu Anayasa değişikliğinin bir AKP projesi olduğu net bir şekilde gö ; rü ; lmü ; ştü ; r . Bağımsız yargıyı AKP vesayetine almaya yö ; nelik bir AKP yargısını Tü ; rkiye ' de oluşturmaya yö ; nelik bir proje olduğu ç ; ok aç ; ık bir biç ; imde gö ; rü ; lmü ; ştü ; r . ' '
' ' ONLARIN NE PEŞİNDE KOŞTUĞUNU Ç ; OK İYİ BİLİYORUZ '
CHP lideri Baykal , ' ' Bir siyasi partinin , yargının ö ; zü ; nü ; bu kadar iddialı ve kapsamlı bir biç ; imde kendi anlayışına gö ; re şekillendirmesine bir hukuk reformu , bir anayasal demokratikleşme girişimi diye bakma imkanı olabilir mi ' ' dedi .
Daha sonra gazetecilerin sorularını yanıtlarken , yeni Anayasa değişiklik paketinde Anayasa Mahkemesine seç ; ilecek 19 ü ; yenin 16 ' sının cumhurbaşkanı tarafından tayin edileceğini belirterek , şö ; yle konuştu :
' ' Cumhurbaşkanı ' nın ö ; lç ; ü ; leri belli . Cumhurbaşkanı bizim Anayasamızın ö ; ngö ; rdü ; ğü ; siyaset ü ; stü ; Cumhurbaşkanı değil . Bunu o zaman sö ; yledik anlatamadık . Cumhurbaşkanı , AKP ' nin ü ; ç ; temel unsurundan birisi . AKP ' nin ö ; zü ; nü ; siz Cumhurbaşkanı ' na taşımışsınız . Şimdi yargıya seç ; ilecek 16 ü ; yeyi Cumhurbaşkanı tayin etsin diye Anayasa değişikliği getiriyorsunuz . Bunun inandırıcı bir tarafı olur mu? Diğer ü ; ç ; ü ; nü ; de Meclis ç ; oğunluğu tayin edecek . Yani RTÜ ; K ' te muhalefet partilerine temsil imkanı verilmişti . Şimdi Anayasa Mahkemesinde ö ; yle bir imkan da yok . Ü ; ç ; ü ; nü ; Meclis ' teki AKP ç ; oğunluğu , 16 ' sını da AKP ' nin oylarıyla seç ; ilmiş AKP ' nin ü ; ç ; temel unsurundan birisi olan Sayın Cumhurbaşkanı tanzim edecek ve biz de diyeceğiz ki ' bağımsız yargı Tü ; rkiye ' ye geldi ' . Akla mantığa sığar mı bu? Sağduyuya sığar mı? Bunun inandırıcı bir tarafı var mı? Bir siyasi partinin , yargının ö ; zü ; nü ; bu kadar iddialı ve kapsamlı bir biç ; imde kendi anlayışına gö ; re şekillendirmesine bir hukuk reformu , bir anayasal demokratikleşme girişimi diye bakma imkanı olabilir mi? ' '
Anayasa Mahkemesinin , dü ; zenlemenin ardından YÖ ; K ' e benzeyeceğini ifade eden Baykal , ' ' Anayasa Mahkemesi YÖ ; K gibi bir şey olacak , RTÜ ; K gibi bir şey olacak . RTÜ ; K gibi bile olmayacak . Ç ; ü ; nkü ; RTÜ ; K ' te muhalefet partilerinden de temsilci var . Anayasa Mahkemesi , tamamen AKP ' nin temsilcilerinin ama kamufle edilmiş bir biç ; imde yerleştirildiği bir organ haline gelecek . Bu ç ; ok aç ; ık ve herkes tarafından gö ; rü ; lmü ; ştü ; r , herkes bunu dile getirmeye başlamıştır ' ' diye konuştu .
PARTİ KAPATMA DÜ ; ZENLEMESİ
Taslakta , parti kapatma dü ; zenlemesiyle ilgili gö ; rü ; şlerini de dile getiren Baykal , şunları kaydetti :
' ' Dü ; zenleme evlere şenlik . Yani 1982 Anayasası ' nda geç ; ici 15 . madde bir hukuk ayıbı olarak duruyordu . Yani ' hukuksuzluğu iş başındakiler yapar ama hesabı sorulmaz ' diyen bir maddeydi bu madde . Bunu da geç ; mişe yö ; nelik olarak sö ; ylü ; yordu . Yani bugü ; ne kadar hukuksuzluk yapmış olanlardan hesap sorulmaz diye bir geç ; ici madde konulmuştu . Şimdi getirilen Anayasa değişikliğinde ö ; yle bir madde var ki ' iktidarda bulunan siyasi partinin yaptığı hukuksuzlukların hesabı ondan sorulamaz ' diye bir dü ; zenleme var . Sadece geç ; mişe yö ; nelik olarak değil , halihazırda ve gelecekte de iktidardaki partinin yapacağı hukuksuzlukların hesabının ondan sorulamayacağını ifade eden bir yasal dü ; zenleme getirmiş . Bu hukuka saygı mı? Demokratikleşme mi bu? 12 Eylü ; l Anayasası ' nın en ü ; zü ; ntü ; verici ve demokrasiye yakışmayan maddesini şimdi Anayasa değişikliği iç ; ine AKP ' nin kendisini gü ; vence altına alma ihtiyacıyla yerleştirdiğine tanık oluyoruz . ' '
Yeni Anayasa taslağındaki oylama biç ; imine de değinen Baykal , ' ' Aklı başındaki kimsenin buna evet demesi mü ; mkü ; n değil . Birbiri ile hiç ; bir ilgisi olmayan 23 tane maddenin tü ; mü ; nü ; n tek bir ' evet ' e ya da ' hayır ' a bağlanması . 23 soru soracaksın . Bir tek cevap isteyeceksin . Bunun hukukla ilgisi var mı? Bırakın hukuku , akılla mantıkla , sağduyuyla ilgisi var mı? Bu ne? Bu , AKP ' nin sıkışıklığı , telaşı paniği . . . Buna Tü ; rkiye ' nin alet edilmesi mü ; mkü ; n olabilir mi? ' ' dedi .
' ' HUKUK DEVLETİ KALMAMIŞTIR ' '
Hukukun bü ; tü ; n olduğunu ve hukuka saygının herkesin kabul ettiği temel bir anlayış olduğunu vurgulayan Baykal , hukuka saygının Anayasa ' ya saygı ile başladığına ve hukukun temelinde Anayasa ' nın bulunduğuna işaret etti .
' ' ( Anayasa ' ya saygı olmaz , Anayasa bir kenara atılır ama biz hukuka saygı istiyoruz ) ' ' denildiğinde ç ; elişkiye girileceğinden sö ; z eden Baykal , şö ; yle devam etti :
' ' Şimdi AKP , bu ç ; elişkinin iç ; indedir . Anayasa ' ya saygısı yok ama hukuka saygı talep ediyor . Hangi hukuka? Anayasa ' ya aykırı olarak kendi ç ; ıkarları iç ; in oluşturduğu kurallar manzumesine ' hukuk ' diyor ve ' buna herkes uymalıdır ' diyor . Aklı başında herkes biliyor ki bu girişim Anayasa ' ya aykırıdır . Anayasamızın ö ; zü ; ne , Anayasamızın değiştirilemez maddelerine ç ; ok aç ; ık , ç ; ok net aykırıdır bu proje . Anayasamızın hukukun ü ; stü ; nlü ; ğü ; ne , kuvvetler ayrılığına ilişkin , yargının bağımsızlığına ilişkin , Cumhuriyetimize , devletimize niteliğini kazandıran temel kavramlara aç ; ıkç ; a bu Anayasa değişikliği aykırıdır . ' '
Baykal , ' ' Anayasa Mahkemesinin ü ; yelerini partiden seç ; tiğiniz ve partinizin bir siyasi temsilcisi olmaya fiilen devam eden bir cumhurbaşkanına emanet etmişseniz , siz ü ; ç ; tanesini parlamentodaki siyasi parti ç ; oğunluğunun seç ; mesini ö ; ngö ; rmü ; şseniz ve bu şekilde seç ; ilecek olanlara da ' Tü ; rkiye ' de Anayasa ' yı tanzim etme , Anayasa ' yı yargı olarak karara bağlama yetkisi size aittir ' demişseniz hukuk devleti falan kalmamıştır ' ' gö ; rü ; şü ; nü ; ifade etti .
' ' ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ SİYASİ İSTİSMAR KONUSU ' '
AK Parti ç ; evrelerinin bü ; yü ; k bir iddia ile uzun sü ; ren hazırlığı mutfaklarında yaptıktan sonra ilan ettikleri tasarının tutarsızlığını , yanlışlarını ve kabul edilemez olduğunu gö ; rmeye başladıklarını savunan Baykal , ' ' Yavaş yavaş AKP sö ; zcü ; lerinin ' değiştirebiliriz , bakarız ederiz ' demiş olmaları aslında ortaya koydukları eseri ' biz yaptık ama biz de beğenmedik , biz de bunun yanlış olduğunu gö ; rdü ; k ' anlamına gelmektedir . Kendileri de farkındadırlar . Şimdi ' kurtarın bizi , gelin bunu toparlayalım ' gayreti iç ; indedirler ama niyetleri doğru olmadığı iç ; in , niyetleri AKP yargısını kurmak olduğu iç ; in , bağımsız yargıyı AKP vesayeti altına almak olduğu iç ; in bu anlayışa uygun biç ; imde dü ; zenleme yapmak imkanı maalesef yoktur . Bu Anayasa ' ya aykırıdır ' ' iddiasında bulundu .
Anayasa tartışmalarından ö ; nce Anayasa Mahkemesi Başkanı , Yargıtay Başkanı ve diğer hukukç ; uların gö ; rü ; şlerini aç ; ıkç ; a ortaya koyduğunu ifade eden Baykal , ' ' AKP ' nin bu işe meraklı danışmanlarının ve bu işe hevesli Başbakan ' ın yaklaşımı ile ' Canım aykırı maykırı . Biz koyalım , reddedilirse de bunu bir siyasi suç ; lama konusu , bir siyasi istismar konusu haline getiririz ' hesabı iç ; ine girdiğini gö ; rü ; yoruz ama bu ayrıca ç ; ok yanlış bir iş olacaktır ' ' dedi .
Baykal , sö ; zlerini şö ; yle sü ; rdü ; rdü ; :
' ' Ç ; ü ; nkü ; bir siyasi partinin anayasayı ihlale teşebbü ; s ettiğinin , bir Anayasa Mahkemesi kararı ile ortaya ç ; ıkması uygun bir iş değildir ve bunun ç ; ok sakıncalı gelişmelere yol aç ; ması herkes tarafından değerlendirilmelidir . AKP ' nin Anayasa ve hukuka saygı konusunda bir duyarlılık iç ; inde olmadığını biliyoruz . Bugü ; nkü ; hü ; kü ; met bu aç ; ıdan sabıkalı bir hü ; kü ; mettir . Daha ö ; nce Anayasa ' yı ihlal ettiği , Anayasa Mahkemesinin 11 ü ; yesinin 10 ' unun kararıyla ortaya ç ; ıkmıştır .
AKP ' nin yaptığı kanunların Anayasa Mahkemesine gö ; tü ; rü ; lenlerin yarısından belki de fazlası Anayasa Mahkemesi tarafından geri ç ; evrilmiştir , Anayasa ' ya aykırı olarak . Yani bir Anayasa duyarlılığı iç ; inde olmadığını gö ; rü ; yorum ama bu , alışılmış Anayasa ' ya duyarsızlık ö ; rneklerinden herhangi birisi değildir . Şimdi ç ; ok tehlikeli bir oyun oynamaktadır AKP . Hem toplum bu olayın yanlışını tespit etmiştir hem de hukuk bu yanlışa karşı gereken sorumlu davranışı inanıyorum sergileyecektir . ' '
' ' BİZİM Ç ; OK TEMEL HAZIRLIKLARIMIZ VAR ' '
Baykal , ' bir siyasi parti olarak bizim Anayasa değişikliği projemiz işler ' diye bir girişimde bulunmadıklarını ifade ederek , şö ; yle devam etti :
' ' Bu girişimi yanlış buluyoruz zaten . Olaya bö ; yle yaklaşılmaması gerektiğini dü ; şü ; nü ; yoruz . Elbette bizim bir siyasi parti olarak Tü ; rkiye ' nin Anayasası ile ilgili ç ; ok temel hazırlıklarımız , dü ; şü ; ncelerimiz var . Bu aç ; ıdan Tü ; rkiye ' de en hazırlıklı parti olduğumuzdan hiç ; kuşkum yoktur . Biz yıllardır bu konu ü ; zerinde ç ; alışmış , Tü ; rkiye ' nin bu konuda en yetenekli insanlarını devreye koymuş bir siyasi partiyiz . Tam bir hazırlığımız var ama biz anayasa değişikliği konusunun bir parti iç ; i sorun olarak anlaşılmaması gerektiğini , elbette her partinin bir hazırlığının olması gerektiğini ama her partinin hazırlığını toplumun diğer kesimleriyle , diğer siyasi partileriyle , toplumun diğer gü ; ç ; leriyle bir iş birliği , bir ortak ç ; alışma iç ; inde olgunlaştırması gerektiğine inanıyoruz . ' '
Baykal , Tü ; rkiye ' de bir yeni anayasaya ihtiyacı bulunduğunu vurgulayarak , ' ' Bu anayasa bir siyasi parti mutfağında hazırlamamalıdır . Biz de ö ; yle yapmayacağız . Bü ; tü ; n siyasi partilerle ve toplumun her kesimiyle yakın iş birliği iç ; inde , el birliği iç ; inde bir anayasa taslağını hazırlamalıyız diye dü ; şü ; nü ; yoruz . Bunu yapma niyetindeyiz . Onu yapacağız . Oraya giderken de elbette bizim bu konuda bazı temel tespitlerimiz , ö ; nerilerimiz var ' ' dedi .
CHP ' nin , Anayasa ile ilgili bazı temel ö ; nerilerini dile getirdiğini belirten Baykal , şö ; yle konuştu :
' ' Nereden ç ; ıktı bu ö ; neriler? Bizim bir yıl ö ; nce kararlaştırdığımız , CHP programında yer alan ö ; neriler . Biz bunun bilincindeyiz ve onu oraya koymuşuz . Sorduğunuzda mesela işte bunlar diyoruz . Onlarla beraber daha yapacağımız ç ; ok şey var . Yani ekonomik sosyal haklarla ilgili gö ; stermelik , kamu ç ; alışanlarına toplu sö ; zleşme hakkı getiriliyor . Biz ' grev ' diyoruz , daha ö ; nce demişiz . Grevli toplu sö ; zleşme hakkı ö ; nerimiz duruyor . YÖ ; K ' le ilgili ö ; nerilerimiz var . Hukukun ü ; stü ; nlü ; ğü ; nü ; gü ; vence altına almaya yö ; nelik ö ; nerilerimiz var . ' '
Baykal , dokunulmazlıkla ilgili parlamentoda milletvekillerinin fikir , dü ; şü ; nce ve sö ; z sö ; yleme ö ; zgü ; rlü ; ğü ; nü ; en geniş şekilde gü ; vence altına alıp ancak hukuk ihlalleri karşısında milletvekillerinin de hesap vermesini ö ; ngö ; ren bir dü ; zenleme yapmayı amaç ; ladıklarını dile getirerek , ' ' Bunlar ortada . Bunlara hazırız . Bu ' hadi gelin bu ç ; erç ; evede birlikte ç ; alışalım ' anlamına gelmiyor . Ç ; ü ; nkü ; onların ne peşinde koştuğunu ç ; ok iyi biliyoruz . Onlar AKP vesayeti altında , AKP yargısını oluşturmaya ç ; alışıyorlar . Bu konuda bir iş birliği zemini maalesef yoktur ' ' diye konuştu .