Davalar memura değil kamuya açılacak
Hükümet, doğrudan kamuda çalışana dava açılmasının önünü kesiyor.
Memurlara evde çalışma imkanı getiren, özürlü memurlara farklı mesai uygulanmasını düzenleyen ve yüzde 25’i ödenen idari para cezalarının yüzde 75’inden vazgeçilmesini öngören kanun teklifi TBMM Başkanlığına sunuldu.
AK Parti Bolu Milletvekili Fatih Metin ve arkadaşlarının imzasıyla TBMM Başkanlığına sunulan kanun teklifi, kamu hukukuna tabi görevlerle ilgili zarara uğrayan kişilerin, sadece ilgili kurum aleyhine dava açabileceğini öngörüyor.
AK Parti’li Metin, AK Parti Siirt Milletvekili Mehmet Yılmaz Helvacıoğlu ve AK Parti Kahramanmaraş Milletvekili Veysi Kaynak’ın imzasını taşıyan teklif, bazı kanunlarda değişiklik yapıyor.
Teklife göre, Devlet Memurları Kanunundaki "Kişiler kamu hukukuna tabi görevlerle ilgili olarak uğradıkları zararlardan dolayı bu görevleri yerine getiren personel aleyhine değil, ilgili kurum aleyhine dava açarlar" hükmü değişecek. Bu kapsamda, zarar gören kişiler bundan dolayı sadece kurum aleyhine dava açabilecek; "kişisel kusur" iddiasıyla bile olsa görevlerini yerine getiren personel aleyhine dava açılamayacak.
İdari Yargılama Usulü Kanununda da bu kapsamda değişiklik yapılıyor. Buna göre, idare mahkemeleri kararlarını 30 gün içinde yerine getirilmemesi halinde, lehine karar verilen ilgili sadece idare aleyhine davacı olabilecek ve kamu görevlisi aleyhine "kişisel kusur" olsa bile tazminat davası açılamayacak. Ancak, idarenin kamu görevlisine rücu etme hakkı saklı tutulacak.
Bu kapsamda, Yargıtayın görevleri arasında sayılan "görevden doğan tazminat davalarına" bakmak hükmü de ilgili maddeden çıkarılıyor.
Bu düzenleme, henüz görülmekte olan davalar ile henüz kesinleşmemiş hükümler bakımından da uygulanacak.
Teklifle, ayrıca Adli Tıp Kurumundaki başkan yardımcılarının sayısı 2’den 5’e yükseltiliyor, bunlardan en az 2’si adli tıp uzmanı olacak.
-HAKİM VE SAVCILARIN KARARLARI-
Hakimler ve Savcılar Kanununda öngörülen değişikle; hakim ve savcıların bir soruşturma, kovuşturma veya davayla ilgili yaptıkları işlem ve verdikleri karar nedeniyle haklarında tazminat davası açılması imkanı ortadan kaldırılıyor. Bu hakim ve savcıların kişisel kusur, haksız fiil veya diğer sorumluluk hallerinde de geçerli olacak.
Hakim ve savcıların işlem, kovuşturma, işlem veya verdikleri kararlar nedeniyle sadece devlet aleyhine tazminat davası açılabilecek. Devlet aleyhine açılacak tazminat davalarında ise söz konusu işlem ve kararların "kanuna ve hukuka aykırı" olması temel kıstas olacak. Teklifte, bu aykırılığın dayandırılabileceği gerekçeler "kayırma ve taraf tutma, düşmanlık ve kin", "sağlanan menfaat", "farklı bir anlam yüklenmeyecek kadar açık ve kesin bir kanun hükmüne aykırılık", kararın "soruşturma evrakında veya duruşma tutanağında mevcut olmayan bir sebebe dayandırılması", ilgili evraklarda "tahrifat", "hakkın yerine getirilmesinden kaçınma" veya Ceza Muhakemesi Kanununun ilgili düzenlemelerindeki hükümler şeklinde sıralanıyor.
Tazminat davasının açılması, hakime ve savcıya karşı bir ceza kovuşturmasının yapılması ya da mahkumiyet şartına bağlanamayacak.
Devlet aleyhine açılacak tazminat davaları ilgili hakim ve savcının görev yaptığı yerdeki asliye hukuk mahkemesinde, eğer dava asliye hukuk mahkemesinin görevinden kaynaklanıyorsa en yakın yerdeki asliye hukuk mahkemesinde ele alınacak. Bu davalar ilgili hakim ve savcıya re’sen ihbar edilmiş sayılacak.
Tazminat istemli davalar, kovuşturma sonucunda verilen hükmün ya da davalara ilişkin kararın kesinleştiği tarihten itibaren 6 ay içinde açılabilecek. Eğer tazminat kararı verilirse, devlet ilgili kararın kesinleşmesinden itibaren 1 yıl içinde "görevini kötüye kullanan" hakim ve savcıya rücu edecek.
Teklif, bu düzenleme doğrultusunda Ceza Muhakemesi Kanununda da değişiklik öngörüyor.
Öngörülen değişiklikler, düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihte görülmekte olan davalar, kesinleşmemiş hükümler, temyiz aşamasında olan kararlar için de uygulanacak. Görülmekte olan davalar da devlet aleyhine devam edecek. Yargıtay’daki davalar görevli ve yetkili asliye hukuk mahkemesine devredilecek.
-ÖZÜRLÜLER İÇİN FARKLI MESAİ-
Memurlara evde çalışma imkanı getiren, özürlü memurlara farklı mesai uygulanmasını düzenleyen ve yüzde 25’i ödenen idari para cezalarının yüzde 75’inden vazgeçilmesini öngören kanun teklifi TBMM Başkanlığına sunuldu.
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun "kanunlar gereğince görevden uzaklaştırılanlar, tutuklananlar veya görevine son verilenlerin sigortalılıkları ve primleriyle ilgili" maddesinde de değişiklik öngörüyor. Buna göre, bu durumdaki sigortalıların aylıksız izinli oldukları süreler için prime esas kazanç alt sınırının altında olmamak kaydıyla aylıksız izne ayrıldıkları tarihteki prime esas kazançları, üzerinden yüzde 12 genel sağlık sigortası primi işverenlerince ödenecek. Ancak askerlik hizmeti nedeniyle aylıksız izne ayrılanların genel sağlık sigortası priminin ödenmesinde ise bir yıllık süre sınırı uygulanmayacak.
Ayrıca, Kanun gereğince alınacak prim ve verilecek ödeneklerin hesabına esas tutulan günlük kazancın alt sınırında "sigortalıların yaşlarına uygun asgari ücret" esas alınacak. Üst sınırda da "18 yaşından büyük" sigortalıların kazancına göre hesaplanacak.
Hak ediş alacaklar, devlet yardımı, teşvik ve desteklerden; işverenlerin muaccel prim ve idari para cezası borçları kesilip Kuruma aktarıldıktan sonra, varsa kalan kısmı üzerinden yararlandırılacaklar.
Sosyal Güvenlik Kurumunun hatalı işleminden kaynaklanan ödemeler, "üç ay" yerne, peşin veya 24 taksitte ödenebilecek.
Devlet Memurları Kanunu’nda değişiklik yapan teklife göre, özürlüler için farklı çalışma saatleri düzenlenebilecek. Özürlüler için; özür durumu, hizmet gerekleri, iklim ve ulaşım şartları göz önünde bulundurulmak suretiyle günlük çalışmanın başlama ve bitiş saatleri ile öğle dinlenme süreleri, merkezde üst yönetici, taşrada mülki amirlerce farklı belirlenebilecek.
-EVDE ÇALIŞILABİLECEK-
Memurların yürüttükleri hizmetin özelliklerine göre, bu madde uyarınca tespit edilen çalışma saat ve süreleri ile görev yerlerine bağlı olmaksızın çalışabilmeleri mümkün hale geliyor. Memurlara, teknolojik gelişmelere uygun olarak ve günün şartlarına göre, gerektiğinde evlerinde, özel ofislerde veya benzeri başka yerlerde çalışabilmelerine imkan sağlanıyor.
Günün yirmidört saatinde devamlılık gösteren hizmetlerde, memurların çalışma saat ve şekilleri kurumlarınca düzenlenecek.
Ancak, kadın memurlara; tabip raporunda belirtilmesi halinde hamileliğin yirmidördüncü haftasından önce ve her halde hamileliğin yirmidördüncü haftasından itibaren ve doğumdan sonraki bir yıl süreyle gece nöbeti ve gece vardiyası görevi verilemeyecek. Özürlü memurlara da isteği dışında gece nöbeti ve gece vardiyası yazılamayacak.
-İDARİ PARA CEZALARINA YENİDEN YAPILANDIRMA-
Bu Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen ikinci ayın sonuna kadar tahakkuk ettiği halde dava açılmış veya dava açma süresi sona ermemiş olan idari para cezası asıllarının yüzde 25’i ile bu tutara ödeme sürelerinin bittiği tarihlerden bu Kanunun yayımlandığı tarihe kadar geçen süre için TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, bu Kanunda belirtilen süre ve şekilde ödenmesi halinde, idari para cezası asıllarının kalan yüz 75’i ile idari
para cezasına uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacaklarının tamamının tahsilinden vazgeçilecek.
Bu madde kapsamına giren alacakların tahakkuk ettiği tarih itibarıyla bu madde için öngörülen başvuru süresinin onbeş günden az kaldığı hallerde, bu alacaklar için bu maddeye göre yapılacak başvuru süresi, tahakkuk tarihinden itibaren onbeş gün olarak uygulanacak.
Tasarı Memurun Yüzünü Güldürecek
Doğum yapan memura analık izni süresinin bitiminden, eşi doğum yapan memura ise doğum tarihinden itibaren istekleri üzerine 24 aya kadar aylıksız izin verilecek.
TBMM Başkanlığına sunulan, "Bazı Kamu Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı"na göre, memurlara görevlerinden dolayı saldırıya ve kazaya uğramaları halinde verilen izinlerden sonra sağlık kurulu raporuyla belgelemeleri halinde 18 aya kadar aylıksız izin verilebilecek.
Doğum yapan memura verilen doğum sonrası analık izni süresinin bitiminden, eşi doğum yapan memura ise doğum tarihinden itibaren istekleri üzerine 24 aya kadar aylıksız izin verilecek.
3 yaşını doldurmamış bir çocuğu evlat edinen memurlar, 24 aya kadar aylıksız izne ayrılabilecek.
Burslu olarak ya da bütçe imkanlarıyla yetiştirilmek üzere yurtdışına gönderilen veya sürekli görevle yurtdışına atanan memurlar veya yurtdışına kamu kurumlarınca gönderilen öğrencilerin memur eşlerine, 8 yılı geçmemek üzere görev veya öğrenim süresi içinde aylıksız izin verilebilecek.
5 hizmet yılını tamamlayan memura, en fazla 2 defada kullanılmak üzere, toplam 1 yıla kadar aylıksız izin kullandırılabilecek.
10 Gün İşe Gelmeyen Memuriyetten Çekilmiş Sayılacak
Aylıksız izin süresinin bitiminden önce mazereti gerektiren sebebin ortadan kalkması halinde, 10 gün içinde göreve dönülmesi zorunlu olacak. Aylıksız izin süresinin bitiminde veya mazeret sebebinin kalkmasını izleyen 10 gün içinde görevine dönmeyenler, memuriyetten çekilmiş sayılacak.
Muvazzaf askerliğe ayrılan memurlar askerlik süresince görev yeri saklı kalarak aylıksız izinli sayılacak.
Memurlar, kimlik numarası esas alınarak kurumlarınca tutulacak personel bilgi sistemine kaydolacak. Her memur için bir özlük dosyası tutulacak.
Memura Ödül Teşvik Edici Hale Gelecek
Tasarıda, başarılı olan memurlara verilen ödül miktarı da günün şartlarına göre yeniden düzenlenerek teşvik edici hale getiriliyor.
Memurlar, geçici görevlendirme yapmak isteyen kurumun talebi ve çalıştıkları kurumun izni ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarında geçici süreli olarak görevlendirilebilecek.
2 Çocuk Sınırlandırması Kalkıyor
Aile yardımı ödemesinde 2 çocuk sınırlaması kaldırılıyor. Sendika üyesi kamu görevlilerine 3 ayda bir 45 TL toplu görüşme primi ödenecek. Sözleşmeli personel de memurlar gibi aile yardımından faydalanabilecek.
Sözleşmeli personelin "sendikaya üye olamayacağı" yönündeki hüküm yürürlükten kaldırılıyor.
AB Eğitim ve Gençlik Programları Merkezi Başkanlığında çalıştırılacak personel sayısı 100’den 175’e çıkarılıyor.
Vergi Borçlularına Yurtdışına Çıkış Yasağı
Vergi borçlularına yurtdışına çıkış yasağı getirilmesini kaldıran Anayasa değişikliği kapsamında, Kamu Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’da değişiklik yapılıyor.
İl özel idareleri ile belediyelerin (bağlı kuruluşları hariç) sürekli işçi kadrolarında çalışan ihtiyaç fazlası işçiler, Milli Eğitim Bakanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğünün taşra teşkilatındaki sürekli işçi kadrolarına atanacak. Tasarı, bu işçilerin nakline ilişkin esasları da düzenliyor.
Bakanlar Kurulu, alacaklı idarelerin sayısının fazla olması nedeniyle başvuru ve ilk taksit sürelerini bir aya kadar uzatabilecek.
Tasarıyla Türk Gümrük Tarife Cetvellerindeki Gümrük Tarife İstatistik Pozisyon Numaraları da yeniden düzenleniyor.
Vefat İzni
Birinci derece yakını vefat eden erlere, 10 gün izin verilecek.
Öğrenim Kredisi Borçlarında Ödeme Kolaylığı
Öğrenim kredisi alanların borçlarını ödemede kolaylık getiriliyor. Öğrenim kredisi kaç yıl alınmışsa, geri ödemesi de o kadar sürede yapılacak.
TBMM Genel Kurulunda, Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapan Kanun Teklifi (torba kanun teklifi) kabul edilerek, yasalaştı.
Kanuna göre, askerlik hizmeti sırasında anne, baba, kardeş, eş veya çocuğu vefat eden erlere, istemeleri halinde 10 gün izin verilebilecek. İzin, askerlik hizmetinden sayılacak.
YURTKUR, Başbakanlığa bağlanacak. Başbakan, kurumun yönetimiyle ilgili yetkilerini, gerekli gördüğü takdirde bir bakan aracılığıyla kullanabilecek. YURTKUR, yurtdışında da yurt kurabilecek.
YURTKUR Genel Kurulunun Başkanı, Başbakan veya görevlendireceği Devlet Bakanı olacak. YURTKUR Genel Müdürü ve yardımcıları da kurum Genel Kurulunda yer alacak. Genel Kurul, yılda 1 yerine, 2 yılda bir toplanacak.
Kanunun yürürlüğe girmesinden itibaren, en geç 4 ay içinde olağanüstü Genel Kurul yapılacak, bu toplantıda Yönetim Kurulu belirlenecek. Olağan genel kurullara ilişkin süreç, bu tarihten itibaren başlayacak.
YURTKUR Genel Müdürlüğü, yurtdışında kuracağı yurtlarla ilgili "uzman müşavir" atayabilecek.
Öğrenim Kredilerinde Taksit Sayısı Artıyor
Öğrenim kredileri, alındığı kadarki sürede ödenecek. 4 yıl kredi alan bir kişi, daha önce bu krediyi 2 yılda geri öderken, düzenlemeyle 4 yılda ödeyecek. Böylece, taksit sayısı arttığı için ödenen aylık miktar da yaklaşık yarıya inecek.
Lisansüstü eğitim yapan öğrenciler ise kredi borcunu mezuniyetten 3 yıl değil, 4 yıl sonra ödemeye başlayacak.
Herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna tabi olmayan bir borçlu, talep ederse, kredi alma süresinin bitiminden itibaren endeks uygulanmak ve birer yılla sınırlı olmak üzere geri ödemeye başlamasını uzattırabilecek.
Kanun yürürlüğe girdiğinde kredi alanlar ile kredi ödemesi henüz başlamamış olanlar, borçlarını kredi aldıkları sürede ödeyecek. Kredi borç taksitlerini düzenli ödeyenler ise bakiye borçlarını kalan taksit süresinin 2 katı sürede ödeyebilecek.
Sağlık nedenleri dışında, kendi isteğiyle yüksek öğretim kurumundan ayrılan ya da herhangi bir nedenle ilişiği kesilen öğrenci, bu tarihten 2 yıl sonra başlamak üzere, kredi aldığı sürede ve aylık dönem halinde kredi borcunu ödeyecek.
Yurtiçindeki öğrencilerden kefil aranmazken, yurtdışında öğrenim gören öğrencilerden kefil veya diğer teminatlar alınacak.
Yurtdışında öğrenim gören öğrencilere de burs, kredi ve nakdi yardım verilecek.
-TOKİ’ye Yeni İş Alanları
TOKİ’ye, hizmet, yurt binaları ve tesis yaptırılabilecek. Bu bina ve tesisler, kamuya ait taşınmazlar üzerine 49 yılı geçmemek üzere kiralama yoluyla inşa edilebilecek. Bu kapsamdaki işlemler damga vergisi ve harçlardan istisna tutulacak.
YURTKUR’un mal varlığı haczedilemeyecek. YURTKUR’un merkez teşkilatında 157, taşra teşkilatında da bin 453 personel görevlendirilecek.
Yeni Vakıf Üniversiteleri
Kanunla, ayrıca 2 yeni vakıf üniversitesi kuruluyor.
İzmir’de Türkiye Tabipler Vakfınca "Şifa Üniversitesi" adıyla; Trabzon’da da Maçka İmar Eğitim Kültür ve Sosyal Hizmet Vakfınca ’’Avrasya Üniversitesi’’ adıyla vakıf üniversiteleri kurulacak.
Özelleştirme uygulamalarında, milli güvenlik ve kamu yararının gerektirdiği durumlar hariç, kamu kurum ve kuruluşları ile kamu tüzel kişiliğine sahip eğitim kurumları ve mahalli idarelere devir yapılmaması ilkeleri esas alınacak.
Özel öğretim kurumlarına, iş yeri açma ve çalışma ruhsatı, belediyeler yerine Milli Eğitim Bakanlığınca verilecek. Bakanlık, bu yetkisini valiliklere devredebilecek.
Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumunda istihdam edilecek personel için yabancı dil yeterliliği şartının aranmayacağı tarih, 31 Aralık 2010’dan 31 Aralık 2012 tarihine uzatıldı.
Çocuk Yardımı Artıyor
Aile yardımı ödemesinde 2 çocuk sınırlaması kaldırılıyor. Sendika üyesi kamu görevlilerine 3 ayda bir 45 lira toplu görüşme primi ödenecek. Sözleşmeli personel de memurlar gibi aile yardımından faydalanabilecek.
Kriz durumunda iş yerlerinde geçici olarak kısa çalışma uygulanabilecek. Bu süre 3 ayı geçmeyecek. Bu durumda İşsizlik Sigortası Fonu’ndan kısa çalışma ödeneği ödenecek. Ancak bu ücret brüt kazancın yüzde 60’ı oranında olacak.
Sigorta Prim Desteği
31 Aralık 2015 tarihine kadar ilk defa işe alınacak her bir sigortalı için özel sektör işverenine sigorta primi desteği getiriliyor. Daha önce sigorta kapsamında olan ancak işini kaybedenlerin işe alınması durumunda bu kişilerin vasıflarına göre belirli sürelerle sigorta primi desteği sağlanacak.
Aylıksız izin süresinin bitiminden önce mazereti gerektiren sebebin ortadan kalkması halinde, 10 gün içinde göreve dönülmesi zorunlu olacak.
Aylıksız izin süresinin bitiminde veya mazeret sebebinin kalkmasını izleyen 10 gün içinde görevine dönmeyenler, memuriyetten çekilmiş sayılacak. Muvazzaf askerliğe ayrılan memurlar askerlik süresince görev yeri saklı kalarak aylıksız izinli sayılacak.