48 Yildir Bu Köyde Ölenlerin Isimleri Tek Tek Deftere Yaziliyor
Rize merkeze bagli Yenigüzel köyünde 1976 yilindan bu yana hayatini kaybeden 2 bin 222 kisi unutulmamak üzere köy defterine kaydedildi.
Güzel, köyde her ölen kisinin lakabiyla birlikte deftere kaydetti.
1991 yilinda vefat etmeden önce Mehmet Güzel, defteri yegeni Hüseyin Artar’a emanet ederek bu gelenegi onun devam ettirmesini istedi. Defteri devralan Artar, dayisindan kalma gelenegi sürdürmeye devam ediyor. 76 yasindaki Hüseyin Artar bugüne kadar hayatini kaybeden 2 bin 222 kisiyi daha kolay bulunabilsin diye lakaplariyla beraber kayit etti. Deftere ayni zamanda dünya ve Türkiye tarihine geçmis olaylari da kaydeden Artar, hayatini kaybeden esi ve çocuklarini da bu deftere kayit etmek zorunda kaldi. Hüseyin Artar, kendisinin ölmesi halinde deftere ölenleri yazma gelenegini devam ettirmesi için 48 yasindaki yegeni Bayram Ali Artar’i görevlendirdi.
1976 yilinda dayisinin baslattigi gelenegi kendisinin sürdürdügünü belirten Hüseyin Artar, “1976 senesinde dayim baslatti bu isi. Ondan sonra ben devam ettirmek istedim. O da kabul etti ve bana verdi defteri. 2 bin 222 kisi tanidiklarimizdan yazdik. Böyle devam ettiriyoruz. Keske ölmese yazmayalim ama iste bu Allah’in emri olan bir seydir. Mecburen yaziyoruz. Bu iyi bir sey. Ölüm kaydi isteniliyor benden. Adam akrabasinin kaç tarihinde öldügünü bilemiyor. Hatta bazilari iddiaya bile giriyor. Büyük ananemin ölüm tarihi 1976 yilinda onun ölümüyle baslamistir. Böyle devam ediyor. Simdi bazi mezar taslarla toprakla dolmus veyahut da silinmis olarak okunmuyor. Bana soruldugunda yazdigim kisilerin tarihlerini veriyorum. Hakikaten bu degisik bir hobidir yani. Deftere isimleri lakaplari ile yaziyoruz. Lakaplari da vatandasin kolayi anlayabilecegi sekilde yaziyoruz. Mesela köyde Mehmet Yildiz isminden çok var. Lakabiyla yazildigi zaman hemen kim oldugu belli oluyor. Kim oldugum belli oluyor” ifadelerini kullandi.
Amcasi Hüseyin Artar’dan görevi o öldügünde devralacak olan Bayram Ali Artar ise “Mehmet Güzel bu gelenege benim dogdugum yilda baslamis. Ilk kayit benim dogdugum yila ait. Ilk zamanlar uzun bir süre onun tuttu. Daha sonra iste yakinlari, yegenleri, iste Hüseyin Artar amcamiz dedi ki ’Yani sen bunu devam ettiriyorsun. Senden sonra bunu kime layik görürsün?’ O da ’Bunu en güzel iste seni layik görürüm. Ben ölünce Hüseyin Artar’a verin. Eger sirali bir ölüm olursa ona verin. O devam ettirsin’ dedi.
Hüseyin Artar da o yildan bu yana bunu devam ettiriyor. Aci bir sey ki Hüseyin Artar, maalesef ilerleyen yillarda o deftere esinin ve çocugunun da ölümünü yazmak zorunda kaldi. Onlarin da acisini yasadi. Onlari da oraya kaydetti.
O günden bugüne bu gelenek devam ediyor. O öldükten sonra deftere isim yazma gelenegi için amcam beni seçti. Kim bilir ben amcamdan önce ölecegim ve benim ismimi o yazacak, bilemeyiz" diye konustu.