Doç. Dr. Demet Saglam Aykut Açiklamasi 'Stresi Yönetemezseniz Sagliginiz Tehlikede'

KTÜ Farabi Hastanesi Ruh Sagligi ve Hastaliklari Bölümü’nden Doç. Dr. Demet Saglam Aykut, stresin insan sagligi konusunda olumsuz etkenleri konusunda açiklamalarda bulundu. Stresin saglik ve gelisim için gerekli bir uyarici olduguna dikkat çeken Aykut, “Stres, Latince’de ‘estrictia’ kelimesinden türemis olup ‘zorlanma, gerilme ve baski’ anlamina gelmektedir. Siklikla olumsuz anlamda kullanilmakla birlikte stres; insanlarin ruhsal ve bedensel sagligi açisindan bir uyari, bir tehlike isareti olarak da etki eden normal ve gerekli bir süreçtir. Fiziksel ya da duygusal nedenlerle meydana gelebilmektedir. Organizmanin çalismasi, gelismesi, olgunlasmasi ve bir eylemde bulunmasi için optimum düzeyde stres gereklidir. Bu yönü ile stres; yasam boyunca hemen her dönemde problem çözümü için motivasyon saglar ve yararli stres olarak tanimlanir” seklinde konustu.

Ayni stres kaynaginin herkeste ayni duygusal tepkilere yol açmayabilecegini kaydeden Aykut. “Stres olusturan bir durumun kisi tarafindan ne sekilde algilandigi oldukça önemlidir. Kisinin yasadigi stres düzeyi, stres kaynagini algilama sekline göre degisiklik gösterebilir. Bireyin, mücadele edebilme gücünü asan yüksek düzeyde ve/veya uzun süreli (kronik) stres durumuna maruz kalmasi organizmanin dengesinin (homeostazis) bozulmasina neden olur” diye konustu.



"Stres kanseri tetikliyor"

“Günlük yasamda strese sik maruziyet ve stresin etkili bir sekilde yönetilememesi bir takim saglik problemlerinin görülme riskini arttirmaktadir” diyen Aykut, “Stres yönetimi yeterli sekilde yapilamayan bireylerde artan stres hormonlari nedeni ile midede ülser gelisimi, damar sertligi (ateroskleroz), hipertansiyon ve kalp krizi gibi kalp damar hastaliklarina yatkinlik artisi, bagisiklik sisteminde yavaslama nedeni ile enfeksiyonlara yatkinlik, inme, diyabet gibi birçok kronik seyirli hastalik ortaya çikabilmektedir. Bununla birlikte stresin kanser gelisiminde de rol aldigi düsünülmektedir. Kanser gelisiminde genetik ve çevresel faktörlerin yani sira stresin de etkili oldugu belirtilmistir. Yapilan çalismalarda stres hormonlarina maruziyetin kanser hücrelerinin çogalmasini arttirdigi ve kanser tanisi almis hastalarda kanserin yayilimini hizlandirdigi ifade edilmistir. Stresli bireylerde görülen daha fazla sigara-alkol tüketimi, kalitesiz uyku ve sagliksiz beslenme aliskanliklari, fiziksel egzersiz eksikligi gibi yüksek riskli davranislar da kanser gelisimi için tetikleyici olabilir” ifadelerini kullandi.

“Stres yönetimi saglikli ve üretken bir yasamin anahtari”

Stres yönetiminin stresle basa çikma becerilerinin gelistirilmesi ve strese uyumun arttirilabilmesi ile saglandigini belirten Aykut, “Etkili stres yönetimi beden sagligini korumak, verimli ve üretici bir hayat sürdürebilmek için gereklidir. Hafif düzeyde stres varligi enerjiyi ve verimliligi arttirdigi için stres yönetiminin amaci stresten tümüyle kaçinmak degildir. Stresle basa çikmak için etkili stratejiler arasinda düzenli uyku ve saglikli beslenme, fiziksel hareket, solunum egzersizleri, meditasyon ve gevseme yöntemleri, sosyal destek sistemlerinin güçlendirilmesi ve sosyal etkilesimin arttirilmasi seklinde yöntemler yer almaktadir. Kisilerin güçlü ve zayif yönleri, stresi algilayis biçimleri farkli olmakla birlikte stresle bas etme yöntemleri de bireysel özelliklere göre degiskenlik gösterecektir. Kisilerin etkin stres yönetimine yönelik kendileri ve yasam tarzlarina en uygun yöntemi belirleyip uygulamasi gündelik yasamda karsilasilmasi kaçinilmaz olan stresin yatkinlik olusturdugu, yasam kalitesini düsüren, kronik seyirli ve yasami tehdit eden birçok hastaliktan korunmak adina çok önemlidir” dedi.