Ihracatçiya 'Idari Para Cezasi' Soku

Döviz kurunun uzun süredir ayni seviyede seyretmesine mukabil, maliyetlerin her geçen gün artmasiyla zor bir dönemden geçen ihracatçilar, diger yandan da mevzuata uymasina ragmen kontrolü disinda yasanan hatalarin faturasini ödemek durumunda kaliyor. Bu cezalarin basinda da ihracat bedellerinin yurda getirilmemesi nedeniyle kesilen idari para cezalari geliyor. Bursa Afyonkarahisarli Is Insanlari Dernegi (Bursa AFSIAD) Genel Sekreteri Avukat Mine Erkol, söz konusu cezalara itiraz hakkiyla ilgili önemli bilgiler verdi. Mevzuat kapsaminda amacin, ihraç edilen mal ve hizmetlerin karsiligini olusturan ekonomik degerin ülkede kalmasi oldugunu belirten Avukat Mine Erkol, ancak bazi durumlarda ihracatçilarin haksiz idari para cezalariyla karsilastigini belirtti.

Söz konusu kanunla ilgili bilgi veren Erkol, “Istisnalari bulunmakla birlikte, kural olarak ihracatçilarin ihracat bedellerini fiili ihraç tarihinden itibaren 180 gün içinde yurda getirmesi ve bunu takip eden kurum nezdinde ihracat hesabinin kapatilmasini saglamasi gerekmektedir. Yükümlülüklere aykiri hareket eden ihracatçilarin ise idari para cezasi ile karsilasmalari kaçinilmaz. Ancak uygulamada mevzuata uygun sekilde ihracat bedellerini yurda getiren ihracatçilarin da haksiz cezalarla karsilastiklarini görmekteyiz” dedi.

Ihracat bedellerinin yurda getirilmemesi nedeniyle kesilen para cezalarina dair idari yaptirim süreci hakkinda bilgi veren Av. Erkol, “Vergi Dairesi tarafindan Cumhuriyet Savciligina ihbarda bulunmasinin akabinde, Cumhuriyet Savciligi tarafindan vergi dairesinin ihbar evrakiyla sinirli bir inceleme süreci yürütülmektedir. Savcilik asamasinda ihracat bedelinin fiili ihraç tarihinden itibaren 180 gün içerisinde yurda getirilip getirilmedigi, getirilmisse getirilen tutarin terkin tutarinin üzerinde kalip kalmadigina iliskin bir inceleme yapilmaktadir. Savcilik tarafindan yapilan sekli incelemede 1567 sayili Kanun’da aranilan sartlarin olustugu kanaatinde varilirsa, kanun uyarinca yükümlülüge ragmen Türkiye’ye getirilmeyen ihracat bedeli tutarinin yüzde 5’i oraninda nispi idari para cezasi uygulanmaktadir. Uygulamada baktigimiz zaman özellikle bankanin hatasi nedeniyle ihracat bedellerinin yurda getirilmemesinden bahisle birçok ihracatçi hakkinda idari para cezasi uygulanmasi seklinde haksiz ve hukuki mesnetten yoksun idari yaptirimlar nedeniyle magduriyet yasamakta. Vergi Dairesi ve Cumhuriyet Bassavciligi tarafindan ilgili faturalar, satis sözlesmeleri, banka hareketleri incelenmeksizin kesilen idari para cezalari birçok ihracatçiyi endiselendirmektedir. Son yapilan degisiklikle beraber yurda getirilen ihracat bedelinin Merkez Bankasi’na teslim edilen miktari yüzde 40’tan yüzde 30’a düsürülmüstür. Is bu kesilen idari para cezalarina karsi idari yaptirim kararinin tebliginden itibaren 15 gün içerisinde ilgili Sulh Ceza Hakimligi nezdinde itiraz etme hakki saklidir. Bu noktada itiraza ek fatura, banka kayitlari, gümrük beyannameleri gibi ihracat bedellerinin süresinde yurda getirildigini kanitlayan tüm belgelerin sunulmasi önemli” seklinde konustu.

Ihracat bedellerinin yurda getirilmesinin bir çok yolu olduguna isaret eden Av. Mine Erkol, “Örnegin bir malin satisini gerçeklestirerek yurda dönen kisi yaninda nakit getirdigi bedeli yurda sokarken ’nakit beyan formu’ doldurarak söz konusu bedelin hangi gümrük beyannamesindeki bedele denk geldigini bildirebilir. Yine Döviz Alim Belgesi de yeterli bir delil olacaktir. Bir diger belge ise ’Ihracat Bedellerinin Kabulü Belgesi’dir. Eger ihracat bedeli gümrük beyannamesinde belirtilen bankadan baska bir bankaya gelmis ise bu bankadan alinacak Ihracat Bedellerinin Kabulü Belgesi ihracat bedelinin yurda getirildigini kanitlama görevi görecektir. Diger taraftan; Afganistan, Liberya, Belarus ve Suudi Arabistan gibi ülkelere gerçeklestirilen ihracatta bedellerinin yurda getirilmesi zorunlu degildir. Azerbaycan, Kazakistan, Misir ve Ukrayna gibi ülkelere de yapilan ihracat bedelinin yüzde 50’sinin getirilmesi zorunludur” ifadelerini kullandi.