Kastamonu'da 14 Yilda Bin 388 Ev Yandi
Kastamonu Valiligi tarafindan yapilan yazili açiklamada, Kastamonu’da 2010 yilindan itibaren 14 bin 388 evin yandigi ve yanginlarda 42 kisinin hayatini kaybettigi belirtilerek vatandaslara elektrik tesisatlarini yenilemeleri çagrisinda bulunuldu.
"Yüzde 58’i elektrik kontagi kaynakli"
Yanginlarin büyük bir kisminin eskiyen elektrik tesisatlarindan kaynaklandiginin belirtildigi açiklamada, “Kastamonu, ülkemizin en daginik yerlesimine sahip illerinden biri olup 13 bin 96 kilometrekarelik alan üzerinde bin 54 köyü ve baglilari ile birlikte 3 bin 500’den fazla yerlesim birimine sahiptir. Yüzeyinin yüzde 70’i ormanlarla kapli olan ilimizde köylerimizin yaklasik yüzde 90’i orman köyüdür. Geleneksel ahsap mimarisine sahip bitisik nizama yakin evler, köylerimizin yaygin yerlesim tipini olusturmaktadir. Ahir, samanlik, kuruluk, ambar gibi müstemilat arazi sinirlamasi nedeniyle köy evlerine de yakindir. Evlerimizde kurulan elektrik iç tesisatlarinin yüzde 90’indan fazlasi 1975’li yillarda kurulmus olup, priz, kablo, sigortalari ve benzeri bilesenleri eski olup, hayat koruma üniteleri de birçok evde bulunmamaktadir. Evlerimizdeki elektrik tüketim hesaplamalari bu yillardaki teknolojik gelisme düzeyine göre hesaplanmistir. Günümüzde evlerde kullanimi gittikçe yayginlasan ve yüksek elektrik tüketen ütü, soba, firin, isitici, sofben cihazlar, eski elektrik tesisatlarina sahip evlerde kullanimi yangin risklerini artirmakta ve evlerde elektrik tesisati kaynakli yanginlara yol açmaktadir. Itfaiye raporlarindan çikarilan analizlere göre köylerimizde elektrik tesisatli kaynakli nedenler yanginlarin ana nedenidir. Yanginlarin ana nedenlerinde elektrik kontagi yüzde 58, soba ve baca yanginlari yüzde 18, diger sebepler yüzde 15, kuru ot yakilmasi yüzde 5 ve yildirim düsmesi yüzde 3 olarak tespit edilmistir. Merkeze uzak, bitisik nizamli, ahsap yapi özellikli, kalabalik köylerde çikan yangin çok sayida evin yanmasina sebep olmaktadir. Her yil ortalama 80 adet köy yangini ile karsilasilmaktadir. Bu sürede 561 köyde en az 1 kez yangin meydana gelmis, köylerin yüzde 53’ü bu afeti yasamistir. Köylerin, il ve ilçe merkezlerine uzakligi fazladir" ifadelerine yer verildi.
Yanan ev sayisinin en fazla Tosya ilçesinde oldugunun belirtildigi açiklamada, "Köy içerisinde yangin söndürmede kullanilabilecek yeterli miktarda söndürme alt yapisi yoktur. Köy evlerinin etraflarinda odun yigilmasi yaygin bir adettir. Tüp, mazot gibi maddeler ilçe merkezlerine uzaklik gibi sebeplerle köy evlerinde stoklanmaktadir. Köylerde geçici-yazlikçi ikamet edilen bos ev sayisi fazladir. Bos veya metruk evlerde, kablolarin kemirgenler tarafindan yenmesinden dolayi olusan ark kaynakli elektrik tesisatindan baslayan yanginlar siklikla görülebilmektedir. Merkez ilçede ve ilçelerde itfaiye eksiklikleri söz konusudur. Itfaiyenin uzak, engebeli köylere ulasmasi zaman almakta bu durum yangini büyütmektedir. Köylerde hidrant, su deposu, vana, yangin dolabi az sayidadir. Önleyici tedbirler kapsaminda Il Özel Idaresince köylerimizde 380 yangin valfi, 99 dolap ve 100 adet hortum verilmistir. Orman Bölge Müdürlügü marifetiyle 263 adet tanker orman köylerimize dagitilmistir. Bin adet 6 kilogram yangin tüpü yine bu süreçte Il Özel Idaresi ve Afet ve Acil Durum Müdürlügü vasitasiyla köylerimize dagitilmistir. ORKÖY iç tesisat yenileme projesi ilimizde yayginlastirilmaya çalisilmaktadir. Tosya’da köylerinde birbirine bitisik yerlesim özellikleri, cografi sartlar, hane sayisi fazlaligi ve ahsap yapi stoku dolayisiyla yangin sayisi ve yanginda yanan ev sayisi daha fazla oldugu dikkat çekmektedir" denildi.
"Kastamonu köy evlerinin içerdigi kültürel doku bu yanginlarda yok olmaktadir"
Köy yanginlarinin sivil mimariyi yok ettiginin kaydedildigi açiklamada, "Geleneksel Kastamonu köy evlerinin içerdigi kültürel doku bu yanginlarda yok olmaktadir. Yanginlarda tüm ev esyalari yanmakta, aileler için büyük ekonomik kayiplar ortaya çikmaktadir. Ayrica AFAD Baskanligi acil yardim ödenegi göndermek zorunda kalmakta, beslenme, barinma gibi gündelik hayati normale dönmesi için ilgili kurumlarca kamu maliyesinden olacak sekilde harcamalar yapilmaktadir. Köy yanginlarinda ahir, samanlik, tarim aletleri de yanarak kullanilamaz hale gelmekte, tarimsal üretim kaybi söz konusu olmaktadir. Yangin sonrasinda evlerin yapilacagi, yeni yerlesim alanlarinin bulunmasinda sorunlar yasanmaktadir. Kadastro çalismalari 1980 yilinda yapildigi için, yeni imar mevzuatinda mevcut yere ev yapilmasi da mümkün olmayip yeni uygun alan bulunmasinda güçlükler yasanmaktadir. Bazi yanginlar ormanlik alanlara siçrayabilmektedir. Özellikle yataga bagimli vatandaslarimiz yanginda hayatini kaybetmektedir” denildi.