Bitki Özlerinden Ekmekte Küflenmeyi Geciktirecek Katki Maddesi Ürettiler

Prof. Dr. Saban Teoman Durali Bilim ve Sanat Merkezi 6. sinif ögrencisi Ayse Eslem Yangin, ekmeklerin daha geç küflenmesini saglayacak dogal bir madde üretti. Danisman ögretmeni Burcu Atabey Özdemir ile birlikte çalismaya baslayan Yangin, dogadaki bitkileri ve özelliklerini arastirdi.

Yangin, çevresinden ögrendigi tüketilebilir bitkilerin özelliklerine yogunlasarak bitki özütleri elde etti. Bu özütleri kullanarak ekmekler hazirladi. Özütlerin bitkilerde küflenme süresi üzerindeki etkisini inceledi. Ot çayi özütünün küflenmeyi geciktirdigini gözlemleyen Yangin, ayni özütleri kullanarak olusturdugu biyobozunur ambalajlarinda ekmeklerde ayni etkiyi gösterdigini gözlemledi.

Ayse Eslem Yangin, projesiyle TÜBITAK 2204-B Ortaokul Ögrencileri Arastirma Projeleri Yarismasi Ankara Bölge Finali’nde 1. olarak Türkiye Finali’ne katilmaya hak kazandi. Projesini gazetecilere anlatan Yangin, “Dogal gida katki maddeleriyle küflenmeyi önleyelim adli proje yaptim. Bu projeyi yapmamin sebebi de bitkilerin küflenmeye olan ilgisine bakmak. Küflenme dünyanin bir sorunu oldugu için ben bu sorunu biraz da olsa engellemek istedim. Bazi bitkileri kullanarak bunlarin özlerini çikartip hem biyobozunur ambalaj hem de bunlardan ekmek yaptim. Bitki özütlerini soxhlet ekstraksiyon cihazinda özütledim. Özütleme islemi sonunda da özütleri kahverengi cam siselere koyarak +4 derecede buzdolabinda sakladim. Sonra bunlardan ekmek yaptim. Ekmekte sadece su yerine bitki özütlerini kullandim. Kullandigim bitkiler ot çayi, kusburnu, ayva yapragi, çakal erigi bu bitkilerin özütleriyle hazirlanan ekmekleri streç filme sararak her hafta boyunca ne kadar küflenip küflenmedigine baktik. Sonra bunlari bir grafik haline getirdik. Ot çay özütü katkili ekmek üç hafta boyunca küflenmeden dururken digerleri küfleniyor. Ot çayi özütü katkili ekmek dördüncü hafta baslarinda küfleniyor. Ekmekleri desteklemek için biyobozunur gida ambalajlari yaptik. Biyobozunur gida ambalajlarinin içerisine gliserin, saf su, bitki özütü ve jelatin kattik. Bunlari yaptiktan sonra kaliplara dökerek 24 saat boyunca oda kosullarinda beklettik. Katkisiz ekmekleri bunlarin içerisinde iki hafta boyunca beklettik. Ne kadar küflenip küflenmedigine baktik. Ot çayi özütü katkili biyobozunur ambalajina sarili ekmek dilimlerinde hiç küflenme olmuyorken katkisiz biyobozunuru gida ambalajina sarili ekmek diliminde küflenme en fazla oluyor. Benim önerilerim ot bitkisinin kimyasal içerigi konusunda üst derece bilimsel arastirmalar yapilabilir. Küflenmeyi önleme mekanizmasi anlasilabilir. Hem sadece ekmekte degil diger gidalar ve raf ömrünün arttirilip arttirilmayacagina bakilabilir. Ben bu projem ile TÜBITAK Ankara bölge birinciligini elde ettim” dedi.

Projesinin ekmek israfina da olumlu katkilarinin olabilecegini sözlerine ekleyen Yangin, “Insanlar ekmegi çok aliyor. Çok alininca da yenmeden çöpe atiliyor. Ayrica bu bitki özütlerini katarak ekmegin ömrünü uzattikça yenme süresini arttiriyor. Bu bitkileri ben amcamla yazin tarlaya çiktigimda topluyordum. Bu bitkilerden ot çayi bölgemize has bir bitkidir” ifadelerini kullandi.