'Akdeniz Diyeti Ile Kalp Sagligini Korumak Mümkün'
Kalp sagligini korumada beslenmenin önemini vurgulayan Kardiyoloji Uzmani Prof. Dr. Müslüm Sahin, “Saglikli bir diyet, kalp damar hastaliklarinin önlenmesinde köse tasi rolündedir. Akdeniz diyetine göre hayvansal besinlerden çok bitkisel kaynakli besinler tercih edilmelidir. Kirmizi et tüketimi azaltilmali, haftada 1-2 kez balik tüketilmelidir” dedi.
“Kalp damar hastaliklari erkeklerde 10 yas erken basliyor”
Kalp hastaliklarinin hangi yaslarda ortaya çikabilecegini söyleyen Prof. Dr. Sahin, “Kalp- damar hastaliklari siklikla 50 yasindan sonra görülür. Erkeklerde kadinlara göre 10 yas daha erken görülür. Ayrica genetik yatkinligi, tip 1 diyabeti, ailesel kolesterol yüksekligi olanlar ve yogun sigara kullananlarda daha erken yaslarda ortaya çikabilir” diye konustu.
“Genetik nedenlerden dolayi ortaya çikabilir”
Kalp damar hastaliklarinin çoklu risk faktörlerine bagli olarak ortaya çikabilecegini dile getiren Prof. Dr. Sahin, “Geleneksel risk faktörleri ileri yas, hipertansiyon, hiperlipidemi, sigara, diyabet, obezite ve genetik yatkinliktir. Kalitsal etki kalp damar hastaligi vakalarinin yüzde 40-50’sinde bulunmaktadir. Aile bireylerinde damar hastaligi olan bir kiside koroner arter hastaligi gelisme riski ortalama 2-2.5 kat daha fazladir. Genetik yatkinligi olan kisilerde damar hastaligi yatkinlik olamayanlara göre ortalama 15-20 yas daha erken olusabilmektedir. Bu nedenle bu kisilerin 35’li yaslardan itibaren taranmaya baslanmalidir” dedi.
“Erkeklerde daha fazla görülür”
Kardiyovasküler hastaliklarin erkeklerde daha erken yaslarda meydana geldigini belirten Prof. Dr. Sahin, su bilgileri paylasti:
“Koroner kalp hastaligi gelisme egilimi kadinlara göre daha siktir. Tersine kadinlarda daha ileri yaslarda felç riski daha fazla olmaktadir. Kadinlardaki menopoza kadar ayni yas grubundaki erkeklere göre kalp damar hastaliklarinin daha az görülmesi özellikle östrojen hormonunun koruyuculuguna baglanmaktadir. Menopozdan sonra bu koruyuculugun kalkmasi ile siklik esitlenmektedir. Kadinlarda sikâyetler daha atipik vasifta veya belirsiz oldugundan göz ardi edilmeye, gözden kaçmaya veya yanlis tani konulmaya daha egilimlidir. Bu durum sonuç olarak hekime basvurmayi ve taniyi geciktirmektedir. Tani ve tedavide gecikme hastaligin daha kötü seyretmesine davetiye çikarmaktadir.”
“Stres, kalp krizini tetikleyebilir”
Stresin kalp sagligina etkilerinden bahseden Prof. Dr. Sahin, “Stres bazi kötü davranis aliskanliklari ile birliktelik gösterir. Stresli kisiler genelde sigara içerler, asiri yemek yerler, sagliksiz besinlerle beslenirler, daha az fiziksel aktivite gösterirler. Sonuç olarak daha kilolulardir. Ayrica ilaç almayi da reddederler. Stres vücuttaki inflamasyonu arttirir. Kronik stres kalp ritim düzensizliklerine, kan basincinda yükselmeye ve koroner kan akiminda azalmaya yol açar. Tüm bu nedenler kalp damar hastaliklarina, kalp krizlerine ve felçlere davetiye çikarmaktadir” ifadelerini kullandi.
“Kalp sagligini korumada beslenmenin rolü”
Kalp sagligini korumada beslenmenin önemine dikkat çeken Prof. Dr. Sahin, “Saglikli bir diyet kalp damar hastaliklarinin önlenmesinde köse tasi rolündedir. Sagliksiz bir diyet daha yüksek tansiyon, kolesterol seviyesi, diyabet riski ve obezite ile iliskilidir. Söz konusu faktörlerden her biri kalp damar hastaliklarinin olusmasinda etkili modifiye edilebilir risk faktörleridir. Saglikli diyet hem direkt olarak hem de modifiye edilebilir risk faktörlerini etkileyerek kalp damar hastaliklari üzerinde koruyucu etki gösterir” dedi.
“Akdeniz diyeti tercih edilebilir”
Avrupa kalp cemiyetinin kalp damar sagligi için Akdeniz diyetini önerdigini belirten Prof. Dr. Sahin, sunlari söyledi:
“Akdeniz diyetine göre hayvansal besinlerden çok bitkisel kaynakli besinler tercih edilmeli. Zeytinyagi gibi bitkisel yaglara mutlaka yer verilmeli. Doymus yag asitleri (tereyagi) ve trans yag asitlerinden (margarin, kizartmalarda ve bazi unlu mamullerde kullanilan yaglar) uzak durulmali. Kirmizi et tüketimi azaltilmali. Haftalik maksimum 350-500 gram ile sinirlandirilmali. Islenmis etler minimize edilmeli. Haftada 1-2 kez balik tüketilmeli. Yagli baliklar tercih edilmeli. Günlük tuz miktari 5 grami asmamali. Her gün 30-45 gram lif tüketilmeli. Günde 30 gram çig ve tuzsuz findik badem ve ceviz tüketilmeli. Alkol tüketimi azaltilmali. Meyve sulari ve sekerle tatlandirilmis içeceklerden uzak durulmali.”
“Kalbe iyi gelen besinler”
Prof. Dr. Sahin, kalp sagligina iyi gelen besinleri söyle siraladi:
Balik: Kötü kolesterolü ve trigliseriti (yag) azaltip, iyi kolesterolü yükseltir sonuç olarak kalp damar hastaliklarini azaltir
Zeytinyagi: Kötü kolesterolü azaltir.
Baklagiller: Içerdikleri liflerin yardimiyla kötü kolesterolü düsürücü etkileri var.
Sebzeler: Özellikle domates, ispanak, brokoli ve diger koyu yesil yaprakli sebzeler.
Meyveler: Portakal (yüksek lif içerigi), yaban mersini, kiraz antioksidan özellikleri ile damar koruyucu etki gösterirler.
Az yagli yogurt: Yüksek kalsiyum ve potasyum içerigi ile kan basinci üzerinde olumlu etkisi var.
Sarimsak, çig badem findik ve ceviz sayilabilir.
“Kalp krizi riskini azaltacak faktörler”
Kalp krizi riskini azaltabilecek unsurlari anlatan Prof. Dr. Sahin, “Sigarayi birakmak, saglikli ve dengeli beslenmek, kilo kontrolünü saglamak, stresten uzak durmak, kolesterol ve kan sekerini kontrol altinda tutmak, kan basincini optimal seviyelere getirmek ve fiziksel olarak aktif olmak kalp krizlerini önemli ölçülerde azaltmaktadir” dedi.
“Saglikli kalp için öneriler”
Prof. Dr. Sahin, saglikli bir kalp için su tavsiyelerde bulundu:
“Yeterince uyumak (7-9 saat), fiziksel olarak aktif olmak, sigara içmemek, alkol tüketimini kisitlamak, doymus yag orani düsük besleyici bir diyetle beslenmek. Islenmis ve paketli gidalardan kaçinmak.”