Türkiye'de Artis Hizi Avrupa'nin 3 Katindan Fazla
Ülkemizde 12 milyon diyabetli var. Üstelik artis hizi dünya ortalamasinin 2 kati, Avrupa ortalamasinin da 3 katindan fazla. Iyi tedavi edilmediginde ciddi organ hasarlarina da yol açan diyabet, yasami tehdit edebiliyor. Günümüzde teknoloji ve tiptaki hizli gelismeler sayesinde ise hastalarin etkin tedavisini yapmak ve yasam kalitelerini artirmak mümkün. Bugün açilisi gerçeklestirilen Acibadem Uluslararasi Diyabet Yüksek Teknoloji Merkezi’nde yüksek teknoloji ile diyabetlilerin yasam kalitesinin artirilmasi ve Türkiye’den farkli ülkelerdeki diyabetlilere özel hizmet verilmesi hedefleniyor.
Dünyada 600 milyon, ülkemizde 12 milyon diyabetli bulunuyor. Yapilan arastirmalar; ülkemizde diyabetin görülme sikliginin her 10 yilda bir yüzde 100 oraninda arttigini gösteriyor. Üstelik bu artis hizi dünya ortalamasinin 2 kati, Avrupa ortalamasinin da 3 katindan fazla. Yasami tehdit edebilen ciddi bir hastalik olan diyabet; iyi tedavi edilmediginde koroner kalp hastaliklari, böbrek hastaliklari, görme kaybi ve nöropati gibi ciddi organ hasarlarina yol açabiliyor. Acibadem, diyabetin tani ve tedavisinde bütünsel bir yaklasim anlayisiyla tek merkezden hizli çözümler sunan, ülkemizdeki ve farkli ülkelerdeki diyabetlileri takip edebilen Acibadem Uluslararasi Diyabet Yüksek Teknoloji Merkezi’ni hizmete sundu.
Koordinatörlügünü Prof. Dr. M. Temel Yilmaz’in yaptigi Acibadem Uluslararasi Diyabet Yüksek Teknoloji Merkezi’nde; Endokrinolog, Iç Hastaliklari Uzmanlari, Diyabet Diyetisyenleri, Diyabet Hemsireleri ve Psikolog gibi ilgili tüm branslardan olusan uzman bir medikal ekip multidisipliner yapida hizmet verecek.
Açilista merkezin öne çikan ve fark olusturan özelliklerini anlatan Acibadem Uluslararasi Diyabet Yüksek Teknoloji Merkezi Koordinatörü Prof. Dr. M. Temel Yilmaz, “Kurulus amacimiz olarak ülkemizde uluslararasi standartlarda bir diyabet yönetimini ve diyabetlilere komplikasyonsuz ve kaliteli yasam saglayacak bir merkez olmayi hedefledik. Bu amaçla öncelikle klasik bir diyabet tedavi merkezi yerine proaktif bir diyabet yüksek teknoloji merkezi kurmayi planladik. Basarili bir diyabet tedavisi ancak multidisipliner bir yaklasim ve ekip çalismasi ile mümkündür. Temel felsefemiz diyabet ve diyabete bagli saglik sorunlarinin tek merkezde en kisa zamanda ve dogru çözümüdür” dedi.
‘Yapay pankreas’tan, ‘24 saat evden takip’e yüksek teknoloji çözümler
Diyabetin takip ve tedavisinde güncel teknolojilerin yasamimiza girmesiyle hastalik yönetiminde birçok kuralin degistigini belirten Prof. Dr. M. Temel Yilmaz söyle konustu:
“Diyabetle ilgili tüm sorunlari ayni merkezde çözümleyecek multidisipliner yaklasim ve organizasyonla 24 saat evden takipten dünyanin her tarafinda kan sekerini izlemeye, kapali döngü yapay pankreastan diyabetik giyilebilir teknolojilere ve kizil ötesi isinlarla 360 derece vücut analizi tekniklerine kadar en gelismis teknolojileri biraraya getirdik. Ayrica tedaviye dirençli yüksek kilolu obezite kliniginden gebelik diyabetine, farkli diyabetlilere özel ilk ihtisas polikliniklerinden diyabette Teletip uygulamalarina dek birçok yeniligi hayata geçirdik. Diyabette teknoloji kullanimi çok zayif; halen kan sekeri ölçümü klasik parmak delme yöntemiyle, insülin enjeksiyonu da insülin kalemiyle yapiliyor. Oysa glikoz ölçüm aletlerinin zorluklarini ortadan kaldiran ve her iki üç dakikada bir kan sekerini ölçebilen (Sürekli Glikoz Ölçüm Sistemleri-CGM) sistemlerle, hasta, izni oldugu takdirde diyabet ekibi tarafindan 24 saat takip altinda olabiliyor. Bu cihazlar ani kan sekeri düsüklügünde (hipoglisemi) veya ani kan sekeri yüksekliginde size ya da saglik ekibine ve sizi izleyen yakinlariniza alarm ile uyari gönderebiliyor. Saglikli insan pankreasinin insülin salgi dinamigine en yakin olan sistem de sürekli insülin infüzyon pompa sistemleridir. Insülin pompalari, kablolu insülin pompalari ve yeni kusak cilde yapisan patch pumplar olarak iki gruba ayrilmaktadir. Bu sistemlerle insan pankreasi gibi en az 3 gün enjeksiyon yapmadan bazal ve bolus insülini uzaktan kumanda ile vermek mümkün."
Yapay pankreasla yasayan hastalarin çarpici öyküsü
Diyabeti üç yil önce fark edilen Yahya Tan halen yapay kalp ve yapay pankreas ile yasamini sürdürüyor. 7 yil önce motor kullandigi esnada asiri terleme ve gögüs agrisi sikayetiyle kendini hastaneye zor atan Tan, “Doktor kalp krizi geçirdigimi söyledi.
Yapilan tetkiklerde nakil hastasi oldugum ortaya çikti ve 2017’den bu yana yapay kalp destek cihazi ile yasiyorum. Yogun bakimda tedavi gördükten sonra bu kez de diyabetli oldugum ortaya çikti. Hastanede sekerim 500’lerdeymis ama haberim yoktu. Insülin kullanmaya basladim ama Temel hocamizla tanistiktan sonra Seker Ölçüm Cihazi (CGM) ve Insülin Pompasi kullanmaya basladim. Insülin kullanirken çok zorlaniyordum; her zaman ölçüm alamiyor, saatlerini kaçiriyor ve ölçmede sorunlar yasiyordum ama simdi yapay pankreas ile bu sorunlar ortadan kalkti ve diyabetin hiçbir sikintisini yasamiyorum. Simdi sekerim 90-100’den yukari çikmiyor” dedi.
Yapay pankreasla anne oldu
Halen 3,5 aylik bebegi olan Sükran Usta ise diyabet ile pandemi sürecinde karsilasti. Bir anda çok zayifladigini ve halsizlikten yürüyemez hale geldigini, asiri su içme istegi oldugunu belirten Bilisim Teknolojileri Ögretmeni Usta, sik idrara çikma sikayetiyle doktora basvurdugunda Tip-1 diyabet tanisi aldi. Sekerinin 400-500’lerde seyrettigini ögrenen Usta, insülin tedavisi baslandigini ama o dönem insülin kullanmakta çok zorlandigini, psikolojisinin alt üst oldugunu belirterek söyle konustu:
“Yapay pankreasla tanistiktan sonra psikolojim düzeldi. Hamileligimin 4. ayinda insülin pompasi kullandim. Hamilelik sürecinde bebegime bir sey olacak diye çok korkuyordum ama CGM cihazi ve insülin pompasi hayatimi kolaylastirdi. CGM cihazi sayesinde sürekli parmak ölçümü yapmak zorunda kalmadim, ayrica anlik seker degerini gösterdigi için ani çikis ve inislere hemen müdahale ediyordum. Hamileligimi çok rahat geçirdim, sekerim dengesine kavustu. Bu cihazlar çok pahali oldugu için sürdürülebilirligi mümkün olamayabiliyor; devlet eliyle ücretsiz verilse diyabetliler için son derece iyi olur."
“Kizim her seyim”
2,5 yasinda kizi olan Janset Burcu Kubat Kirmizigül de toplantida yaptigi konusmada; 20 yasinda diyabet tanisi aldigini belirterek, “O dönem çok kilo vermeye baslamistim. Asiri abur cubur yiyordum, 2 günde 1 sebil su bitiriyordum. Tip 1 diyabetim oldugu ortaya çikti. Sekerim çok yüksek seyrediyordu, hamileligimin basindan itibaren insülin pompasi ve CGM cihazi takmaya basladim, sekerimi ideal seviyeye indirdik. Simdi artik seker seviyeme göre ara ara cihazi kullaniyorum; benim diyabet hastaligim sayesinde kizim ve esimle saglikli besleniyoruz ve hastaligin dezavantajlarini avantaja çevirdik. Yapay pankreas kesinlikle ülkemizde herkesin alip kullanabilecegi fiyatlarda olmali çünkü gerçekten lüks degil hayati bir ihtiyaç. Ayrica çocuklar için de olmazsa olmaz oldugunu düsünüyorum” dedi.
“Ülkemiz için önemli bir sorun”
Acibadem Uluslararasi Diyabet Yüksek Teknoloji Merkezi Koordinatörü Prof. Dr. M. Temel Yilmaz, “Ülkemizde yapilan çalismalarda 12 milyon civari diyabetli oldugu gözüküyor. Saglik Bakanligi verilerine göre ise 9 milyon kisi diyabet nedeniyle ilaç kullaniyor. Yaklasik 1.7 milyon insanda insülin kullaniyor. Diyabet, dünya ortalamasinin 2 kati, Avrupa ortalamasinin ise 3 katindan fazla. Ülkemiz için önemli bir sorun. Gerek kalp damar hastaliklarinin bir numarali sorunu, hipertansiyonun ve obezitenin altindaki bir numarali ana neden” ifadelerini kullandi.
“Bu sistemler olunca 24 saat boyunda hastayi izlemek mümkün oluyor”
Prof. Dr. M. Temel Yilmaz, “Diyabetin iyi tedavisi önemli. Diyabet tedavisinde asagi yukari son 10 yildan bu yana çok sey degisti. Bu klasik uygulamalar, kan seker ölçümleri, enjektörden veya insülin kalemiyle insülin yapmak bunlar artik kullanilmiyor. Yapay pankreas modelleri dünyada hizli bir sekilde yayiliyor. Diyabette en önemli sorunlardan bir tanesi farkindalik. Hasta, genel olarak sekerinin yükseldigini bilmedigi için buna uygun olarak da diyetini ve ilacini da aksatiyor. Bu sistemler sayesinde 24 saat boyunda hastayi izlemek mümkün oluyor. Hasta kendi kendini izleyebiliyor. Kan sekerini yükselten yiyecekleri ve gidalari görerek uzak duruyor. Yeni teknolojiler hakikaten diyabet tedavisinde yeni bir çigir açti” dedi.