Kis Sartlarindan Korumak Için Üzeri Kapatilan Kibyra Antik Kenti'nin Gözbebegi Medusa Mozaigi Sezonu Açti

2009 yilinda baslayan kazi çalismalariyla ortaya çikarilan ve yüzde 95 oranda orijinal olmasi sebebiyle dünyada bir tek Kibyra Antik Kenti’nde bulunan, “opus sectile” teknigiyle renkli mermerlerden insa edilen Medusa mozaigi, Turizm Haftasi’nin ilk gününde tekrar ziyarete açildi.

Kis Sartlarindan Korumak Için Üzeri Kapatilan Kibyra Antik Kenti'nin Gözbebegi Medusa Mozaigi Sezonu Açti
Burdur’un Gölhisar ilçesinde bulunan “Gladyatörler Sehri” olarak bilinen Kibyra Antik Kenti’nin içerisindeki Odeon’un ortasinda yer alan, “opus sectile” teknigiyle olusturulan Medusa mozaiginin kis sartlarindan korumak için üzeri kapatilmisti. Havalarin tekrar isinmasiyla birlikte Turizm Haftasi’nin ilk gününde mozaik tekrar ziyarete açildi. Yaz aylarinda binlerce turistin ziyaret ettigi essiz eser, MS 1. yüzyilin ilk evrelerine dayaniyor; mitolojide ise "Gözlerine bakan kötü niyetli kisileri tasa çevirdigine" inanilan "yilan saçli, keskin disli, disi canavar" olarak biliniyor. Antik dönemde konser alani, meclis, mahkeme ve üzeri kapali tiyatro olarak kullanilan Odeon, ziyaretçilerin en çok ilgisini çeken eserlerin basinda geliyor.

2006 yilinda baslanan Kibyra kazilarinda o günden bu güne yer alan Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Ögretim Görevlisi Düzgün Tarkan, Medusa mozaiginin kapatilis nedeni hakkinda yaptigi konusmasinda, “Medusa resmini her yil rutin olarak kasim ayi baslarinda kis korumak amaciyla kapatiyoruz. Nisan ayi ortalarinda da tekrar ziyarete açiyoruz. Bunu bu sekilde yapmamizin nedeni Medusa dösemesini kis sartlarinin zararlarindan korumak. Çünkü ince mermer plakalardan yapildigi için soguk ve donda yerinden sökülme riski söz konusu. Bunu önlemek için açtigimiz 2009 yilindan itibaren her yil rutin olarak bu islemi gerçeklestiriyoruz. Bu yil da ayni islem gerçeklesti. Bugünden itibaren de Medusa resmini yaz sezonunda açik kalmak üzere tekrar koruyucu tabakadan arindirarak ortaya çikardik” dedi.



Medusa’nin ilk renkli mermer tasviri Kibyra’da ortaya çikarildi

Medusa mozaiginin renkli mermerler ile yapilan tasvirinin dünyada ilk kez Kibyra’da ortaya çikarildigini söyleyen Düzgün Tarkan, “Kibyra Antik Kenti ülkemizin önemli antik kentlerinden birisi. Tabii kazilar öncesinde çok fazla bilinmeyen bir kentti. Çünkü çogu toprak altindaydi. 2006 yilinda Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversite ile birlikte baslayan kazilar neticesinde geçtigimiz yillar itibariyle kentin önemli kamu yapilari açiga çikarildi. Bunlarin basinda su anda içinde bulundugumuz odeon yani müzik evi binasi, görkemli stadyum yapisi, agorasi ve birkaç yil önce restore edilen anitsal çesme yapisiyla beraber kentin önemli büyük kamu yapilarinin önemli kisminda kazi çalismalari tamamlandi. Simdi içinde bulundugumuz yapi Kibyra Odeon yani müzik evi binasi. Burada kazi çalismalarina 2009 yilinda basladik. 2009-2012 yillari arasinda iç kismi ve ön bölümü açiga çikarildi ve bu süreçte yapiya iliskin kazi çalismalari tamamlandi. Kazilar sonucunda sadece ülkemizin degil dünya çapinda önemli eserlere ev sahipligi yapan bir yapi ortaya çikti. Bu yapinin en can alici kismi iç bölümünde orkestrasinin zeminine yer alan ’Opus Sectile Medusa’ resmidir. Opus sectile mermer kaplama olarak bilinen bir süsleme biçimidir. Medusa betimlemeleri küçük küp küp taslardan yapilan mozaiklerde ya da kabartma resimlerde antik dönemlerde oldukça yaygin olarak biliniyordu. Ama ilk kez Kibyra Odeon’unda böyle renkli mermer plakalarla yapilmis bir tasviri açiga çikarildi. Bu bakimdan Kibyra Odeon yani müzik evindeki Medusa dösemi yapim teknigi bakimindan benzersiz. Yani dünyada böyle bir yapi da böyle bir alanda benzer teknikte yapilmis bir Medusa resmi yok. Bunun yaninda tabii yapinin ön alaninda da oldukça önemli eserler ortaya çikarildi. Bunlarin basinda tabii yapinin ön cephesini kaplayan 560 metre kare ebatlarindaki mozaik döseme geliyor. Bu mozaik dösemde geometrik desenler tercih edilmis figüratif anlamda. Bu dösem ülkemizde yerinde sergilenen en büyük mozaik dösemlerden biri olma özelligini tasiyor. Bu bakimdan önemli. Yani her halükarda hem kent sahip oldugu diger anitsal yapilarla hem de bu yapi üzerindeki odeon yapisiyla oldukça essiz eserlere ev sahipligi yapiyor” seklinde konustu.



"Medusa’nin açilisini tesadüfen ögrendik"

Medusa’nin bu yilki ilk ziyaretçilerinden olan turist rehberi Mümin Kuran, Medusa mozaiginin açildigini tesadüfen ögrendiklerini dile getirdigi konusmasinda, "Rusya’dan grubumuz buraya tesadüfen geldi. Bugün de tesadüfen bizim sansimiza Medusa’nin açik oldugunu ögrendik. Çok güzel bir tesadüf oldu. Insanlar buraya gerçekten dünyanin her tarafindan uzak diyarlardan gelip görmek istiyorlar. Özellikle buradaki Medusa motifini görmek için geliyorlar. Grubumuzla yaklasik bir hafta boyunca tur yapiyoruz. Bir hafta boyunca Türkiye’nin kültürel zenginliklerini gösteriyoruz. Onlarda çok ilgililer. Bugün de bu tesadüf bizim için büyük bir sansti” dedi.

Izmir’den gelen Elysa Kurestinga Bengi ise, “Aslinda önce Sagalassos’a gitmistik. Sonra brosürlerden buranin da varligini ögrendik. Sansimiza müzik evinin mozaikleri de açilmis. Daha sonra stadyum ve çesmeyi de gezdik. Açikçasi çok degisik ve güzel bulduk genel anlamda burayi. Mutluyuz” seklinde konustu.

Odeon içerisinde yer alan Opus Sectile Medusa mozaigi yaz aylarinin sonuna kadar ziyaretçilere açik olacak.
Kaynak: İHA