Çocugu Susturmada Kullanilan 'Ekran', Beyinde Kalici Hasar Birakiyor

Birçok ebeveyn, çocuklarini enerjisini atmaya yardim etmek yerine teknolojik ekranlari kullanarak çocuklari susturmayi oyalamayi tercih ediyor. Uzmanlar, anne karnindan itibaren ekran radyasyonuna maruz kalan çocuklarin ekrana bagimli bir sekilde gerçek dünyadan uzak büyümesinin beyinde ciddi problemlere yol açtigina dikkat çekerek, 2 boyutlu yasam yerine 3 boyutlu yasamin önemine dikkat çekiyor. Medicana Saglik Grubu doktorlarindan Çocuk Sagligi ve Hastaliklari Uzmani Dr. Mustafa Alper Aykanat, ekran bagimliliginin olusturdugu olumsuz etkiler dolayisiyla uyarilarda bulunarak, dogru bir beyin gelisimi için ebeveynlere düsen görevleri siraladi.

“2 yasina kadar çocuklarda ‘sifir ekran’ olmali”

Çocuklarda beyin gelisiminin anne karnindan baslayip, 2 yasinin sonuna kadar devam ettigine dikkat çeken Medicana International Samsun Hastanesi Çocuk Sagligi ve Hastaliklari Uzmani Dr. Mustafa Alper Aykanat, “Tüm ebeveynler, çocuklarin enerjisine yetisebilmekte güçlük çekiyor. Çalisma temposu, bahçe imkani olmamasi, parka gidememe, hava sartlari gibi etmenler çocuklarin enerjisini atmada engel olusturabiliyor. Bunun yani sira pandemide birçok çocuk da teknolojiye düstü. Beyin, gelisim sürecine anne karnindan baslar, dogumdan 2 yilsonuna kadar gelisiminin yüzde 99’unu tamamlar. Anne hamilelik döneminde bile çok fazla radyasyona maruz kalmamali. Buna ek olarak dogum sonrasi 2 yasina kadar çocuklarin teknolojiden uzak durmasi gerekiyor. Çok ciddi bir sekilde ekranin ‘sifir’ olmasi önemli. 3 aydan itibaren farkindalik artar. Dis uyaranlari fark eden çocuk bu zaman itibariyle 3 boyutlu seylerin farkina varir. Sevgi gösterilmesi, meyve, sebze, oyuncaklarla vakit geçirmek ve dokunma duyulari beyni gelistirir. Bunlari yapmayi birakip, ekran gösterir, dokunamadigi, hissedemedigi, koklayamadigi 2 boyutlu bir yasama maruz birakirsaniz, çocugun beyni o sekilde yönlendirilir ve dünyadan soyutlanir. Dünyayi 3 boyutlu degil de 2 boyutlu yasamaya devam eder” dedi.



“Çocuklar kendilerini çizgi film karakteri sanip, ona göre hareket ediyor”

Gerçek dünyadan uzakta, ekran maruziyeti ile büyüyen çocuklarda davranis ve kisilik bozukluklarinin yasandigina deginen Uzm. Dr. Mustafa Alper Aykanat, “Bazen haberlerde çikiyor, kendisini örümcek adam, Süperman ya da çizgi film karakteri sanan çocuklar olabiliyor. Bu çocuklar kendilerini çizgi film karakteri sanarak, olmamasi gereken hareketlerde bulunabiliyor. Bu tür seyler çocugun beyninde tamir edilemeyecek ciddi travmalara ve algi bozukluguna yol açiyor. Ekran bagimliligina müsaade eden aileler, çocuklarini ekrandan uzaklastirdiklarinda madde bagimlisi gibi reaksiyon aliyorlar. Ekranin çocuklari nasil etkiledigini, ekrandan uzaklastiginda nasil çilgina döndüklerini gören ebeveynler bunun zararinin farkina variyor. Ben çocuk sagligi ve hastaliklari uzmani olarak 3 yasina kadar ekrani kesinlikle önermiyorum. Çocukla 40 dakikada boyunca oturup oyun oynayin, resim yapin, bogusun, güldürün ve efektif zaman geçirin. Çocuklarin fiziksel aktivite ile enerjisini atmak büyük önem arz ediyor” diye konustu.



“Ekran bagimliligi otizm, atipik otizm, hiperaktivite, dikkat eksikligi gibi birçok hastalik olusmasini tetikliyor”

Birçok hastaligin tetiklenmesinde ekran bagimliliginin ilgisi olduguna da vurgu yapan Aykanat, sunlari söyledi:

“Çocugun enerjisi fiziksel aktiviteye ragmen hala var ise de çesitli dokunma egzersizleri yapilabilir. Oyun hamuru ya un ile gida boyasi kullanilarak hamur yaptirarak, el becerilerini gelistirecek sekilde oynamalari ya da çamurla oynamalari da etkili bir yöntem olabilir. Çocuklarin enerjilerini dogru bir sekilde atmak gerekir. Teknoloji çocuklarin beyin gelisimini olumsuz etkileyerek otizm, atipik otizm, hiperaktivite, dikkat eksikligi gibi birçok hastalik olusmasini tetikliyor. Bilimsel arastirmalarda bahsediliyor. Ekranlarda çocuga ve eriskinlere özel dalga boylari var. O yüzden eriskinler dizi izlerken hipnotize olur, reklamda kendine gelir, kanal degistirmeye çalisir. Çocuklar da ise tam tersi, reklamlardaki dalga boyu çocuklara özel oldugundan çocuklar da reklama kitlenir kalirlar. Çocuklarin beynini ekran marifeti ile bizim görmedigimiz dalga boylariyla maalesef çok ciddi zararlar veriliyor.”