MESKI 256 Milyon Euro'luk Yeni Yatirim Yapacak

İçel Büyüksehir Belediyesine bagli İçel Su ve Kanalizasyon Idaresi (MESKI) Genel Müdürü Irfan Korkmaz, 256 milyon Euro’luk yeni yatirim planlandigini belirterek, "Kuracagimiz GES’lerle enerji tüketimin yüzde 50’ye yakinini temiz enerjiyle saglayacagiz" dedi.

MESKI 256 Milyon Euro'luk Yeni Yatirim Yapacak
Korkmaz, katildigi bir programda MESKI’nin yatirimlarini anlatti. En önemli konulardan bir tanesinin kayip-kaçakla mücadele oldugunu vurgulayan Korkmaz, teknolojiyi kayip-kaçakla bulusturduklarinin altini çizdi. Fiziki ve idari kaçaklara deginen Korkmaz, “Bir seyi ölçmeden gelistirip yönetme sansiniz yok. Önce ölçmeniz lazim. Ne kadar su geliyor, ne kadar su gidiyor, ne kadarini ölçüyorsunuz? Bunun ne kadarini tahakkuk haline getirip, vatandaslardan topladiginiz faturalar toplamindan ne kadar farkiniz olusuyor? Bunlar kaba yöntemler. Bunu mahalle veya sokak bazli düsürebilmeniz için teknolojik yatirimlara ihtiyaciniz var. Ne yapiyoruz? Mesela bir sizinti ekibimiz var. Gece dinliyor, gündüz tamir ediyoruz. Bununla ilgili 11 bin 701 sizintiyi gece akustik dinleme cihazlarimizla yaparak, arizalarin sayisini yüzde 46 oraninda azaltmis durumdayiz. Arkadaslarimiz, suyun serüvenini bu merkezden izliyorlar. Debi miktarlarini, basinçlarini buradan takip ediyoruz. Kayip-kaçak konusunda vatandaslarimiza da çok büyük isler düsüyor. Vatandaslarimizin ’Teksin’ uygulamasi ihbar hatlarimiza çalinti kaçaklarini bildirmelerini istiyoruz” diye konustu.

Teknolojik yatirimlarda uzaktan okumali sayaçlar dönemini baslattiklarinin bilgisini veren Korkmaz, “Yenisehir ilçesini kisa bir sürede bitirecegiz. 50 bin abone su an aktif. Sayaçlarin degisiminde bile birçok katki sagliyoruz. Onlari da izleyip müdahaleler konusunda avantaj saglamis oluyoruz. Birçok yöntem var. Yani su anda enerji, sayaç, güvenlik SCADA’larini, SCADA’nin temelini olusturan DMA alanlarini olusturuyoruz. Izole bölgeler olusturuyoruz. Kayip-kaçagin azaltilmasina yönelik bölgesel bazli ölçümleri elde ederek analizliyoruz” ifadelerini kullandi.

Hibe ve kredilerle birlikte hayata geçirecekleri projeleri anlatti

Korkmaz, Fransiz Kalkinma Ajansi (AFD) FRIT (Suriyeli mültecilerin barindigi sehirlere verilen hibe veya kredi) paketindeki 39 milyon Euro’luk paylarindan bahsederek, “Tüm Mezitli ilçemizin içme suyu komple degisecek. Yaklasik 500 bin metrelik bir proje. Bir digeri çok meshur, kangren olan Tömük ve Arpaçbahsis kanalizasyon sorununa yönelik, hem kanalizasyon sebekesi hem aritmasi hem de derin deniz desarji olarak 2. projemiz burasi. Bir de Akdeniz ilçemizin Kazanli, Homurlu ve Toroslar mahallelerini kapsayan bir kanalizasyon projemiz var. Bu paket epey olgunlasti. Hatta Mezitli içme suyu ihalemiz 9 Subat’ta. Süreç yillar aldi aslinda. Hem MESKI ayagi hem Iller Bankasi koordinesinde yürüyen bir proje bu, hem de Fransiz Kalkinma Ajansi’nin. Onaylarla ve sürekli revizyonlarla ilerleyen bir ihale dönemi oldu. Onlarin da ihale tarihinin önümüzdeki ay netlesmesini bekliyoruz” seklinde konustu.

6 Subat depremiyle birlikte 7, 8, 9 Subat’taki su tüketimi verilerine göre yaklasik 300-400 bin civarinda depremzedeyi İçel’de agirladiklarina deginen Korkmaz, uzun vadeli kredi veya hibelere ihtiyaç oldugunu belirterek; “Verilerimize göre 250-300 bin arasinda bir nüfus İçel’e yerlesmis durumda. Baskanimizin çagrilari, kurumsal görüsmeler, Ankara’ya gidip gelinmeler sonucunda yatirimlar konusundaki aciliyetimizi anlattik. Uluslararasi kuruluslar geldi, kendimizi ifade etme imkâni bulduk. Bize destek çikilmasi gerektigini, kangren olan konularin oldugunu, tesislerin kapasitesinin artirilmasina yönelik destege ihtiyacimiz oldugu kanaati ile anlattik. Bu haberi bir müjde niteliginde verebiliriz. 9 projeye 70.7 milyon Euro’luk bir kredi çikti. Batidan baslarsak Yesilovacik, aritmasi olacak paketin içinde. Atakent, Atayurt, Arkum Ortak Aritma Tesisi olacak. Silifke’nin ekonomik ömrü biten atik su aritma tesisinin yenisi olacak. Mevcuttaki Karaduvar Aritma Tesisimizin ikinci kademesi olacak. Kapasitesi genisleyecek. Bunlarin projeleri hazirdi. Tabii bu büyük projeleri öz kaynaginizdan yapmaniz çok zor. Mutlaka bir kredi ve hibe desteginize ihtiyaciniz var. Uzun vadeli kredilere veya hibelere ihtiyaç var. Tarsus, mevcuttaki aritmamizin ikinci kademesi var. Bir de Yenice aritma. Bir de 3 projemiz derin deniz desarjlarina yönelik mevcutta aritmasi olan, bir tanesi Kizkalesi, bir tanesi Bozyazi, bir digeri de Çesmeli-Kargipinari ortak aritma tesislerimizin çikis derin deniz desarjlari için meclis kararlarimiz alinmis durumda. Alt hibe anlasmalari imzalanmis durumda. Süreç ilerliyor” ifadelerini kullandi.

“Toplam tüketimin yüzde 50’ye yakinini temiz enerjiyle saglayacagiz”

En yüksek tüketim kalemlerinden bir tanesinin enerji oldugu bilgisini veren Korkmaz, söyle devam etti; “2022’deki bütçeye koydugumuz enerji giderimizin toplami, yillik projeksiyonumuza göre 130 milyondu. 2021 yilinda yaptigimiz bütçede. 2024’deki bütçemizde bu bedel, 1 milyar 250 milyon su anda. Içme suyu temini ve atik su aritma tesisi sektöründeki harcamalarimizin hepsi yüzde 100’ü enerji tüketimine, enerjiye dayali. Burada da çok ciddi yatirimlar gerekiyor. Yani yenilenebilir enerji kaynaklarini kullanmaniz lazim. Biz onda da hiç bos durmadik. 2020 yilinda yaptigimiz birinci etap ihaleyle, 3 tesisimizdeki çati tipi GES santralimizi bitirdik. Simdi bitmekte olan 4 tesisimize yönelik yapilan 1,5 megawatt, birinci etabimiz 3 megawatti, bu 1,5 megawatt. Yaklasik su anda izin ve baglanti anlasmalarinin sürdügü, projeleri hazir olan 15 megawata yakin bir yatirim bizi bekliyor. Izinler alindigi gibi bütçesi hazir, ihaleye çikilacak.”

Karaduvar Atik Su Aritma Tesisinde biyogazdan, aritma çamurundan elde ettikleri enerji oldugunu animsatan Korkmaz, “Sadece biyogaz enerjisiyle biz yönetimi devraldik. Toplam tüketimin sadece yüzde 2’sini karsilar haldeydi. Simdi biz bunu yüzde 6’ya çikardik. Yani su andaki verilerimiz yüzde 6. Ikinci etap bitmek üzere. Karaduvar ve diger tesislerimizdeki GES yatirimlarimizin çok yakinda zaten açilisi gerçeklesecek. Onlarin devreye alinmasiyla bu oran yaklasik yüzde 8’e ulasacak. Yenilenebilir enerji kaynaklarinin toplam tüketime oranindan bahsediyorum. Toplamda 15 megawattlik GES yatirimlari sonrasinda hedefimiz 2024 sonunda toplam tüketime oraninin yüzde 21’ine ulasmak. Erdemli’de Karaahmetli Mahallemizde 250 dönümlük bir hazine arazisi var. Oranin fizibilitesini yaptirdik. Yaklasik 20 megawattlik bir GES çikabilecek durumda. Onunla ilgili tahsis taleplerimiz yapildi. Eger onay çikip da oradaki yatirima yön verilirse ve onu da bitirirsek, bizim yenilenebilir enerji kaynaklarinin toplam tüketime orani yüzde 46’ya ulasacak. Yüzde 50’ye yakinini temiz enerji ile saglamis olacagiz. Çok büyük bir oran yüzde 46. Bu oran Türkiye genelinde yüzde 7’lerde" dedi.

Sahillerle ilgili yapilacak projelerden bahseden Korkmaz; “Avrupa Imar ve Kalkinma Ajansi’ndan saglanacak 70.7 milyon Euro’luk paketin içindeki projelerle sahilleri de kurtariyoruz. Atakent, Atayurt, Arkum’un aritmasini yapiyoruz. Silifke AAT’yi yeniliyoruz. Tömük ve Arpaçbahsis’i bitiriyoruz. Anamur’a kadar bu hinterlantta bir eksigimiz kalmayacak” diye konustu.



“Türkiye’de ilk olan Güvenlik SCADA’si kurduk”

Su, enerji, sayaç ve güvenlik SCADA’larinin bilgisini aktaran Korkmaz, su ifadeleri kullandi: “Burasi 4 merkez. Aslinda SCADA degil, artik buranin adi Ileri Teknoloji Izleme ve Kontrol Merkezi’ne dönüstü. Su SCADAsi, ilk kurdugumuz merkez, en kompleks merkez burasi. Su SCADA’siyla biz 89 depoyu, 97 tane terfi merkezini, 34 izole bölge dedigimiz alanlari, 466 adet basinç noktalarini ve 12 adet atik su aritma tesisimizi buradan kontrol edebilir durumdayiz. Izliyoruz ve kontrol ediyoruz. Bu il nüfusunun yüzde 83’üne tekabül ediyor. Bunun hemen yaninda enerji SCADA’miz var. Enerji tesislerimizin 430 adedini buradan bütün tüketim degerlerine, jeneratörlerin devreye girip girmedigine kadar birçok konularda takip sansimiz var. Onun yaninda sayaç SCADA’miz var. Yani uzaktan okumali sayaç döneminin 50 binini bitirdik, 70 bin tanesinin ihalesi bitti. Onun sahadaki çalismalari basladi.

Artik bütün İçel’e yayilarak devam edecegiz. Bunlar, uzaktan açma ve kesme vanali ve müdahale durumunda kendini kilitleyebilecek durumda. Uzaktan radyo frekansi ile okunacak. Okumaci göndermenize gerek yok artik. Yani isgücünden de tasarruf edilecek. Türkiye’de ilk olan 150 tane stratejik tesislerimize, 150 lokasyonda güvenlik SCADA’si kurduk. Hem burada uyariyor hem tesiste uyariyor. Tesise yaklastiginizda ’bu tesis izleniyor’ tarzinda sesli bir megafondan uyarimiz var. Bu da Türkiye’de bir ilk oldu."
Kaynak: İHA