Eminönü Yeni Camii'ndeki Kabe Tasvirli Tarihi Çini Pano Demirlerin Arkasina Gizlendi

Osmanli sultanlari tarafindan yaptirilan Eminönü Yeni Camii’nin içinde yer alan Kabe tasvirli tarihi çini pano demirlerin arkasinda paslanmaya yüz tuttu. Tarihçi Ömer Faruk Yavasçay, çini panonun korunmasi için kirilmaz seffaf bir camla kaplanmasi gerektigini söyledi.

Eminönü Yeni Camii'ndeki Kabe Tasvirli Tarihi Çini Pano Demirlerin Arkasina Gizlendi
Eminönü Yeni Camii bir diger adiyla Valide Sultan Camii’nin insasina 1597 yilinda Safiye Sultan tarafindan baslandi. Ancak Misir Çarsisi’nin hemen yaninda Galata’nin tam karsisinda yer alan son Osmanli klasik dönem caminin insasi Hatice Sultan’in çabalariyla 1665 yilinda tamamlandi. Yapimi 66 yil süren Yeni Camii’nin 66 kubbesi bulunuyor. Osmanli Imparatorlugu’nun insasi en uzun süren camisi olan Yeni Camii’nin içinde birbirinden güzel çiniler yer aliyor. Yüzyillardir milyonlarca kisinin ugrak yeri olan bu güzel eserin içinde bulunan Kabe tasvirli tarihi çini pano demirlerin arkasina gizlendi. 6 bölümlü demir parmakligin ardindan kismen görünen çini pano paslanmaya basladi.

Panonun kenarlarinda kirilmalar oldugu görüldü.

Kabe tasvirli çini panoda çatlaklar meydana geldi. Tarihçi Ömer Faruk Yavasçay, eserin Vakiflar Genel Müdürlügü tarafindan korunmasi gerektigini söyledi.



“Yeni Camii’nin insasi 66 yil sürdü”

Eminönü Yeni Camii’nin insasi hakkinda bilgi veren Tarihçi Ömer Faruk Yavasçay, “Suan da Eminönü Yeni Camii’nin önündeyiz. Safiye Sultan döneminde 1597 yilinda insaatina baslaniyor. Camii maalesef tamamlanamiyor. 1600’lü yillarin baslarinda Sultanahmet Camii’nin insaatina da baslaniyor o yüzden buraya pek önem gösterilmiyor. Sultanahmet Camii’ne tüm yatirimlar yapiliyor. Burasi denize sifir oldugundan dolayi zemin kismi sürekli su aliyordu ve buraya yüzlerce kazik çakildi. Zemin kismini saglamlastirmak için. Bu yüzden de yüzyillardir dayaniyor. Insaat yarim kaldi, yillar geçti. Hatice Sultan kendisi insasina devam etmek istedi. Caminin oldugu yerde Yahudilere ait binalar vardi. Hatice Sultan onlarin hakki ne kadarsa ödeyerek satin aldi. Satin aldigi binalari da yiktirinca burada devasa bir bos alan olustu. Sonrasinda insaat çalismalarina baslandi. Bu çalismalar çok uzun sürdü çünkü hem cami büyüktü hem de bu dükkanlarin alimi uzun sürmüstü. Bu caminin insaati 66 yil sürdü. Osmanli Imparatorlugu’nun insasi en uzun süren camisi burasidir. 1665 yilinda buranin açilisi yapildi. Tabii ki tek basina yapilmadi. Yaninda çesmesi, sultan türbesi, hünkar kasri, hünkar mahfili ve medresesi vardi. Büyük bir kompleksti burasi. Ayrica Misir Çarsisi buraya gelir getirmek için yapilmisti. Bunlarin hepsi birlikte 1665 yilinda tamamlandi” dedi.



“Kabe tasvirli çini pano maalesef bir demirle kapatilmis”

Osmanli Imparatorlugu’nun son klasik dönem camisinde bulunan Kabe tasvirli tarihi çini panonun demirle kapatildigini anlatan Yavasçay, “Yeni Camii’den sonra bu büyüklükte klasik dönem cami yapilmadi. Genellikle Lale Devri’nden sonra daha çok Avrupai tarzda camiler yapildi. Bu cami disaridan bakildiginda piramidal bir görüntüye sahiptir. Yani 4 kösesinden bir çizgi çizdigimiz vakit kubbeye bir piramidi andiriyor. Bu yönden mimari olarak çok güzel bir görüntüsü var. Ayrica içerisinde yüzlerce çini var. Caminin iç kisminda ise çok özel bir eser var. Kabe tasvirli bir çini pano bulunuyor. Bu çini pano maalesef bir demirle kapatilmis durumda. Eserin hem görüntüsü bozulmus hem de o demir yillar geçtikçe paslaniyor ve o çiniyi bozuyor. Burada yapilmasi gereken o demir korumanin kaldirilip yerine seffaf kirilmaz bir camla kaplanmasi gerekiyor. Insanlar bir de dokunuyor ona bununda önüne geçilmesi gerekiyor. Bu eserin kirilmaz bir camla koruma altina alinmasi gerekiyor. Eminönü Yeni Camii Vakiflar Genel Müdürlügü’ne aittir suan mülkiyeti ondadir. Kabe tasvirli çini panonun da onlar tarafin korunmasi gerekiyor” ifadelerini kullandi.
Kaynak: İHA