Trakya Birlik Açikladi Açiklamasi Ayçiçeginde Ton Basina 15 Bin Liradan Alim Yapilacak

Türkiye’nin yaglik ayçiçeginin önemli kisminin karsilandigi Trakya’da ülkenin en büyük üretici firmalarindan olan Trakya Birlik, bu yil yüzde 44 yag oranli ayçiçeginde ton basina 15 bin liradan alim yapilacagini açikladi.

Trakya Birlik Açikladi Açiklamasi Ayçiçeginde Ton Basina 15 Bin Liradan Alim Yapilacak
Trakya 2023-2024 üretim sezonu yaglik ayçiçegi ekim alanlarinda bir önceki yila nazaran yaklasik yüzde 15’lik bir daralmanin yasandigini kaydeden Trakya Yagli Tohumlar Tarim Satis Kooperatifleri Birligi (Trakya Birlik), üretimde bu yil küresel isinmaya bagli düsüs oldugunu açikladi.

Trakya Birlik’ten yapilan açiklamada, hasada kadar yasanan yogun kuraklik ve asiri sicaklarin etkisi ile gerek yag oranlarinda gerekse de dekar basina verimlilikte öngörülemez kayiplarin yasandigi ifade edildi.

“Ülke rekoltesinin yüzde 30’luk bir azalisla 1.3 milyon ton seviyesinde”

Açiklamada, “Ayçiçegi yüzde 80 ila 85 civarindaki payi ile üretimi gerçeklestirilen stratejik öneme sahip tarimsal ürünlerin basinda geliyor. Bu itibarla ülkemiz için rekor üretimin gerçeklestirildigi bir önceki sezona göre gerek ekim alanlarindaki azalis, gerekse de kuraklik ve yüksek sicakliklarin etkisiyle toplam ülke rekoltesinin yüzde 30’un üzerinde bir azalisla 1.3 milyon ton seviyesinde gerçeklesecegi beklenmektedir. Ülkemizde yasanan kuraklik ve yüksek sicakliklarin etkisiyle yaglik ayçiçegi üretiminde gerçeklesen ciddi rekolte düsüsüne karsilik yaglik ayçiçegi üretiminde en büyük üreticiler olan Ukrayna ve Rusya’da önceki sezondan devrolan yüksek ürün stoklarina ek olarak müspet iklim sartlari altinda beklentilerin de üzerinde 30 milyon tonu asan rekolteye ulasilacagi uluslararasi kuruluslar tarafindan raporlanmaktadir. Dünya yagli tohumlar rekoltesindeki müspet gelismeler isiginda son bir aylik süreçte yaglik ayçiçegi ve ham yag fiyatlari yüzde 15’e varan oranda düsüs göstermis olup, yeni sezona iliskin yüksek rekoltenin yaninda önceki sezondan devrolan yüksek ürün stoklari da fiyatlar üzerinde negatif baski olusturmaya devam etmektedir. Bu durum, temmuz ayinin ortalarinda baslayan yurt içi yaglik ayçiçegi hasat dönemi ürün fiyatlamasinda dalgali bir seyrin olusmasina neden olmaktadir. Tahil koridorunda yasanacak müspet gelismeler asagi yönlü fiyat haraketliligini daha da derinlestirebilecektir. Ülke yeterliliginin karsilanmasi noktasinda dis tedarikte bulundugumuz ve halihazirda sürmekte olan üretim sezonunda yeterlilik oranimizin yüzde 50’nin altina düsecegi yaglik ayçiçegi üretimimizin sürdürülebilirligi açisindan çiftçilerimizin tarimsal üretimlerinden elde edecegi gelirin de sürdürülebilir refah seviyesinde gerçeklesmesi büyük önem arz etmektedir” denildi.

“Kuraklik ve yüksek sicaklik verimleri düsürdü”

Kuraklik ve yüksek sicaklik sartlarinda ortalama verimlerin ciddi seviyede düstügü belirtilen açiklamada, “Üretim maliyetlerinin çiftçilerimiz için çok daha yüksek seviyelerde olusmasi, yurt içi ürün fiyatlarinin belirlenmesi noktasinda üretici beklenti ve taleplerini hakli olarak yükseltmektedir. Bu çerçevede ürün fiyatlarinin belirlenmesinde en önemli parametre olan gümrük vergilerinin seviyesi ile devletimizce çiftçilerimize dogrudan gelir destegi olarak sunulan ödeneklerin tutari, sonraki üretim sezonlarinda ülke yeterliligi hedefine ulasilmasinda en temel etmenler olarak karsimiza çikmaktadir. Bu çerçevede 1 Ocak-31 Mayis 2023 tarihleri arasinda yüzde 0 olarak uygulanan gümrük vergileri, 01.06.2023 tarihinden itibaren DTÖ anlasmasi çerçevesinde azami hadlerine yükseltilmis ancak yukarida sayilan nedenlerle dünya fiyatlarinda yasanan sert düsüse ek olarak yüksek finansman maliyetinin üretici birlikleri, sanayici ve tüccar üzerinde olusturdugu ekstra maliyet baskisiyla yurt içinde olusan ürün fiyatlari çiftçilerimizin sürdürülebilir gelir elde edebilmesinde yetersiz kalmistir” ifadelerine yer verildi.



"Yüzde 44 yag oranli ayçiçegi ürünü için ton basina 15 bin TL avans"

Açiklamada, “Bu çerçevede devletimizce ilave gümrük vergisi yoluyla ithal ürün maliyetlerinin daha yukarida olusmasini saglayacak gözetim fiyati uygulamasi hayata geçirilerek ürün fiyatlarinin çiftçi maliyetleriyle orantili seviyelere yükseltilmesi hedeflenmistir. Tüm bu gelisme ve düzenlemelerin isiginda ülkemizdeki mevcut gümrük rejimi uygulamalari, dünya rekoltesi ve beklenen fiyat seviyeleri, döviz kurlarinin yasanabilecek seyri, finansman maliyetleri gibi fiyatlamaya tesir eden tüm parametreler Birligimizce degerlendirilerek, olusan piyasa sartlari çerçevesinde 2023/2024 sezonunda üretici ortaklarimiza uluslararasi sözlesme orani olan yüzde 44 yag oranli ayçiçegi ürünü için 15 bin TL/ton avans ödemesinde bulunulmasi karar altina alinmistir. Takip eden süreçte yukarida sayilan fiyatlama parametrelerinde üretici ortaklarimiz lehine olusabilecek müspet gelismeler degerlendirilerek ’ön alim fiyati’ ilan edilecek ve bu suretle nihai alim fiyatimiz olusturulacaktir. Ham yag oranina göre yapilan alimlarda yüzde 44 yag oranli baz fiyata göre yüzde 1,5 oraninda çarpan kullanilarak üretici ortaklarimizin teslim ettigi ürünlerin fiyati hesaplanacaktir. Yillara göre degisiklik göstermekle beraber ülkemizde üretilen yaglik ayçiçegi ürününün yüzde 20-30’u, faaliyet bölgesindeki ürünün ise yüzde 40-50 oranindaki bölümü birligimizce mubayaa edilmektedir" denildi.

"Bugüne kadar toplam 111 bin 290 ton ayçiçegi mubayaasi gerçeklestirilmistir"

Agustos ayinin ilk haftasi ile baslayan hasadin günden güne yogunlastigi belirtilen açiklamanin devaminda su ifadelere yer verildi:

"Ülke hasadinin çok büyük oranda eylül ayinin sonlarinda tamamlanmasi beklenmektedir. Birligimize bagli 48 kooperatifimize ait 103 alim merkezi ve iki fabrikamizda bugüne kadar toplam 111 bin 290 ton ayçiçegi mubayaasi gerçeklestirilmistir. Son iki üretim sezonunda gerek yaglik ayçiçegi üretim havzalari arasinda olusan fiyatlama farkliliklari gerekse de sezon içerisinde yasanan gelismelerle olusan keskin fiyat hareketlilikleri çiftçilerimizin yaglik ayçiçegi üretiminde motivasyonunu ve sürdürülebilirligini olumsuz etkilemektedir. Ekim alanlarinda yasanan önemli orandaki gerilemeye ek olarak iklim krizinin tarimsal üretim üzerindeki olumsuz etkilerinin devam edecegi yönündeki projeksiyonlar ile birlikte degerlendirildiginde, içinde bulundugumuz sezona göre yüzde yüzün üzerinde üretim maliyet artisi yasanacak 2024/2025 üretim sezonunun ekilisten hasada büyük bir titizlikle planlanarak bu istikamette çalisilmalarda bulunulmasi ülkemiz için stratejik öneme sahip yaglik ayçiçegi üretiminin sürdürülebilirligi açisindan kritik bir öneme sahip olacaktir. Iklim krizi sartlari altinda bin bir emekle üretim yapmak için mücadele eden çiftçilerimizin hak ettigi gelirin olusmasi noktasinda gümrük vergilerinin yerli üretim lehine yeniden belirlenmesinde desteklerini esirgemeyen Ticaret Bakanimiz Prof. Dr. Ömer Bolat ve Tarim Bakanimiz Ibrahim Yumakli’ya, Ticaret Bakan Yardimcimiz Mustafa Tuzcu ve Dr. Ahmet Bagci’ya, süreç boyunca çaba ve desteklerini yakindan hissettigimiz bölge milletvekillerimize, Ticaret Bakanligimiz Ithalat Genel Müdürlügü ile Tarim Bakanligimizin Üretim Genel Müdürlügü’nün kiymetli bürokratlarina, yine 15.09.2023 tarihli Resmi Gazete’de yayinlanarak yürürlüge giren tarimsal destekler çerçevesinde açiklanan yaglik ayçiçegi fark ödemesi destegi ile iklim krizi altinda yüksek üretim maliyetiyle üretimlerini gerçeklestiren çiftçilerimiz için daha da anlamli hale gelerek ilk defa alinan yaglik ayçiçegi sertifikali tohum kullanim destegi için Tarim Bakanimiz Ibrahim Yumakli ile Bakanligimizin kiymetli bürokratlarina tesekkür ve sükranlarimizi sunar, 2023/2024 tarimsal üretim sezonunun ülkemiz, milletimiz, üretici ortaklarimiz ve tüm çiftçilerimiz için hayirli ve bereketli olmasini dileriz.”
Kaynak: İHA