Diyarbakir'dan Avrupa'ya Kuru Domates Ihracati

Baglar ilçesine bagli kirsal Topraktas Mahallesi’nde her yil dünya mutfagina giren domatesler, kurutularak ihraç ediliyor. Kentteki hava sicaklarinin mevsim normallerinin üzerinde seyretmesine ragmen isçiler, domatesleri tarladan getirip kurutmak için biçaklarla tek tek kesiyor. Kesilen domatesler daha sonra tuzlanip, günes altinda 6 gün bekletiliyor.

Izmir’den Diyarbakir’a gelerek Diyarbakir ve Mardin bölgelerinde domates yetistiriciligi yapan Gida Mühendisi Ismail Mürselim, kendi ürettikleri domatesleri kurutup Avrupa ülkelerine ihraç ettiklerini dile getirdi.

Su an yaptiklari isi daha önce Ege bölgesinde yaptiklarini belirten Mürselim, "5 yildir Diyarbakir ve Mardin bölgesinde hem domatesin yetistirilmesinde hem de kurutmasini gerçeklestiriyoruz. Su an bulundugumuz arazide kendi ürettigimiz domatesleri kesip kurutuyoruz. Kuruttugumuz domatesleri Avrupa ülkeleri olmak üzere agirlikli olarak Italya, Ingiltere, Almanya ama genelde Italya’ya ihraç ediyoruz” dedi.



Domatesler 6 gün içinde kuruyor

Günlük 100 ile 150 ton arasinda domatesin kurutuldugunu dile getiren Mürselim, “Kendi tarlamizda günlük 100 ila 150 ton arasinda domates topluyoruz. Topladigimiz ürünleri o gün içerisinde kesip tuzlayip kurutmaya birakiyoruz. 5-6 gün içerisinde kuruyan domatesleri çuvallayip depolara aliyoruz. Ondan sonra islenmek üzere fabrikaya sevk ediyoruz. Domatesleri kesme alaninda 80 kisi çalisiyor, tarlada toplama yapan 180-200 kisi çalisiyor. Ortalama 300-350 kisi ile çalisiyoruz” diye konustu.



Domateslerin üretiminde herhangi bir kimyasal madde kullanmadiklarini aktaran Mürselim, sunlari kaydetti:

“Tarlalari hazirladiktan sonra subat ayinda Diyarbakir’a geldik. Buradaki bütün her seyi biz kendimiz organik olarak hiçbir kimyasal madde kullanmadan ektik. Ondan sonra sertifikalandirilip piyasaya sürülüyor. Domateslerin bozulmamasi için üstlerine tuz atiyoruz organik yaptigimiz için. Kimisi kimyasal madde kullaniyor ama biz kullanmiyoruz.”

Sanliurfa’nin Suruç ilçesinden gelen Fatma Gencer, ailece domates kurutmaligi isi için Diyarbakir’a geldiklerini kaydetti.

Gencer, “Buraya bu sicak havalarda gelip çalisiyoruz. Burada çesitli kronik rahatsizligi olan yaslilarimizda var onlar da çalisiyor sicak havada. Bizim memlekette domates yetistiriciligi olmadigi için mecbur buraya gece saat 03.30’da kalkip kendimize harçlik çikarmaya çalisiyoruz. Aksam da 20.00 gibi buradan çikip evimize gidiyoruz. Isten sonra eve gidip yorgun yorgun evde de ev isleri ile ugrasip gece 00.00’da yatiyoruz. Burada domates kesiyoruz. Yevmiye olarak degil, kendimiz ne kadar çok yaparsak o kadar para kazaniyoruz. Güzel is ama bu sicakta yoruluyoruz" seklinde konustu.



“Sicak havada zor oluyor ama çocuklarimiz okudugu için mecbur çalisiyoruz”

Gencer’in babasi Aziz Gencer ise “Islerimiz çok iyi gidiyor. Bu yil hem yevmiye hem de ne kadar çok kasa yaparsak o kadar para aliyoruz. Kasasi bu yil 5 lira biz daha üstünü aliyoruz. Sabah saat 03.00’da burada oluyoruz. Aksam 20.00’da evde oluyoruz. Öglen de günesten dolayi 2 saat molamiz var. Bu sicak havada zor oluyor ama çocuklarimiz okudugu için mecbur çalisiyoruz” dedi.