YEKDEM Çerçevesinde Yenilebilir Enerji Proje Stoklari Azaliyor
Türkiye’de Haziran ayi sonu itibariyla 104 bin 800 Megavat (MW) seviyesine yükselen elektrik enerjisi kurulu gücü içinde yenilenebilir enerji kaynaklarinin payi yüzde 55 oranla 59 bin 967 MW olurken, bu basarida Yenilenebilir Enerji Kaynaklari Destekleme Mekanizmasi’nin (YEKDEM) çok önemli payi bulunuyor.
“Jeotermalde tesvikten çikan kurulu güç orani yüzde 11,5”
Jeotermal Enerji Dernegi (JED) Yönetim Kurulu Baskani Ali Kindap, 2013 yilinda YEKDEM sistemi dahilinde devreye alinan ve 2023 yilinda tesvik süresi tamamlanan kurulu güç büyüklügünün 2,460 MW oldugunu belirterek, bunun 194 MW’inin jeotermal santrallerden olustugunu belirtti.
YEKDEM çerçevesinde çikacak jeotermal kaynakli elektrik enerjisi kurulu gücünün, toplam jeotermal kurulu gücü içindeki payinin yüzde 11,5 olduguna dikkat çeken Kindap, “Ilk YEKDEM döneminde devreye giren yenilenebilir enerji santrallerinin sayisi 10 yillik tesvik dönemlerini tamamliyor. Bu santrallerin yerine yeni projelerin devreye alinmalari büyük önem tasiyor. 2023 yili sonunda tesvik sisteminden çikacak toplam yenilenebilir enerji kurulu gücümüz 10,181 MW olacak. Enerjide sürdürülebilir basari istiyorsak, tesvik sürelerini tamamlayarak sistemden çikan santrallerin yerine daha fazlasini kurarak devreye almamiz gerekiyor. 1 Mayis 2023 tarihinde yenilenen ve bizlerin ‘3. YEKDEM’ dönemi olarak tanimladigi bugünkü tesvik sisteminin, sürdürülebilir basari yakalamasi için bu sart” dedi.
“2053 net sifir hedeflerimiz için zorlaniriz”
JED Yönetim Kurulu Baskani Ali Kindap, jeotermal enerji santrallerinin gerek birim megavat basina yatirim maliyeti, gerek yatirimin gerçeklesme süresi, gerekse arama ve sondajda karsilasilan risklerin finansal karsiliginin yetersiz olmasi nedeniyle diger yenilenebilir kaynaklardan ayrisan pek çok yönünün bulundugunu hatirlatti. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanligi neznindeki girisimleri sonucunda, 1 Mayis 2023’te yeilenen YEKDEM’de bu özel durumun gözetildigini sözlerine ekleyen Kindap, “Bize özgü olan bu durum, jeotermale özel farkli bir düzenleme yapilmasini gerektiriyordu. 1 Mayis 2023 tarihindeki YEKDEM yenlinmesinde, jeotermal enerjiye dayali devlet destegi kWh basina 9,5 ilâ 11,5 dolar/cent arasinda belirlendi ve uygulama süresi 10 yildan 15 yila çikarildi. Bu dönemde yatirimlarin ivme kazanmasini bekliyoruz. Ancak döviz kurlarindaki asiri hareketlilik, ticari kredi faizlerindeki öngörülemez artislar, bankalarin yenilenebilir enerji projelerini kredilendirmede hevessiz ve son derece temkinli davranmalari sonucunu doguruyor. Oysa ülkemizin cari açigini azaltmada ve dövizimizin yurt içinde kalmasini saglamakta en önemli unsur, enerjide ithal kaynaklara bagimliligimizi azaltmakta yatiyor. En az YEKDEM’den çikan kadar proje büyüklügünü, sisteme dâhil etmezsek, yenilenebilir enerjide sürdürülebilir basari yakalayamaz, ‘2053 Net Sifir’ ulusal hedeflerimize ulasmakta çok zorlaniriz” ifadelerini kullandi.
Kutu tesvik süresi biten santrallerin enerji kaynaklarina göre dagilimi
2023 yilinda YEKDEM sisteminden çikacak 2,460 MW seviyesindeki yenilenebilir enerji kurulu gücünün 1292 MW’i hidroelektrik, 955 MW’i rüzgâr, 194 MW’i jeotermal ve 18 MW’i biyokütle enerjisi santrallerinden olusuyor.