Elek Alti Çerezlik Ayçiçegi, Bu Tesiste Yaga Ve Küspeye Dönüsüyor

Elbistan, çerezlik ayçiçegi üretiminde Türkiye’nin merkez üssü olarak ön plana çikiyor. Ovanin bereketli topraklarindan hasat edilen ayçiçegi, sofralara ulasmadan önce bir dizi islemden geçiyor. Elenen ayçiçeklerinin belirli büyüklükte ve dolgunlukta olanlari piyasaya sunuluyor. Standartlara uyan ölçüdeki ayçiçegi, iç piyasanin yani sira 25’ten fazla ülkeye ihraç ediliyor. Standartlari karsilamayan ayçiçekleri ise ‘elek alti’ olarak adlandirilarak neredeyse atil duruma geliyor. Her yil binlerce ton ayçiçegi bu sekilde degerini yitiyor. Elbistan’da uzun yillardir çerezlik ayçiçegi satisi yapan bir firma, atil olan bu elek alti ayçiçegini yeniden ekonomiye kazandirmak için kollari sivadi. Her ne kadar çerezlik de olsa bünyesinde barindirdigi yagi sikmak ve posasini da ayçiçegi küspesi olarak hayvancilikta kullanmak için tesisi kuran firma, bölgede bir ilke imza atti. Elbistan Sanayi Sitesi’ndeki tesis, günlük 25 ton ayçiçegini presleyerek yagini çikariyor. Elde edilen ayçiçegi yagi, tanklarda depolandiktan sonra bölgedeki rafine tesislerine satiliyor. Ayçiçegi küspesi de hayvan yetistiricileri için satisa sunuluyor.

Katma degeri 5 kat artiyor

Tesisteki islemlerin ardindan ürünün 5 kat daha katma degerli bir konuma geldiginin altini çizen firma yetkilisi Sefa Tiras, bu sistemi bölgeye kazandirmanin mutlulugunu yasadiklarini ifade etti.

Çerezlik olarak sattiklari ayçiçeginin elek altinda kalan kisminin ekonomik açidan ciddi bir kayip oldugunu vurgulayan Tiras, “Bölgemiz, çerezlik ayçiçegi üretiminde hatiri sayilir bir noktada. On binlerce dekar arazide üretilen ayçiçegimizi, eleme islemlerinin sonrasinda paketleyerek yurt içi ve yurt disi piyasaya sunuyoruz. Tabi bu noktada isin bir de bilinmeyen kismi var. Tarladan çikan ayçiçeginin hepsi satilmiyor. Belirli standardi saglamayanlar elek alti olarak kalir. Bu da totalde büyük rakamlara tekabül eder. Biz de firma olarak bu atil duruma gelen ve ekonomik degeri düsen elek alti ayçiçegini yeniden degerlendirmek istedik. Normalde ayçiçegi yagi, yaglik çesitten elde edilse de çerezlik de bünyesinde ayni yagi barindirir. Yagin pres makinesinde sikilmasi sonrasinda kalan posasi da ayçiçegi küspesi olarak hayvancilikta aranan bir ürüne dönüsür. Bu dönüsümü saglamak amaciyla sanayi sitemizde bir tesis kurduk. Burada günlük 25 ton elek alti ayçiçegini isleyebiliyoruz. 1 tondan da 150 kilogram kadar yag elde ediyoruz. Elde ettigimiz yagin sofrada kullanilmasi için de tanklarda bekletip bölgemizdeki rafine tesislerine gönderiyoruz. Yagini aldiktan sonra deriye kalan kismi da küspe olarak ayrica depoluyoruz” seklinde konustu.

Ayçiçegi posasinin yüzde 30’un üzerinde ham protein içerdigini anlatan Tiras, “Ayçiçeginden yag üretilmesi esnasinda çikan ayçiçegi küspesini de hayvan yemi olarak satisa sunuyoruz. Ayçiçegi tohumu küspesi, oldukça iyi bir protein, enerji ve selüloz kaynagi olarak kullaniliyor. Tesisimizde bölgemiz hayvanciligi için önem arz eden bu yem maddesini de üretmis oluyoruz” ifadelerini kullandi.