Jeofizik Mühendisi Hursit Canli Açiklamasi 'Bingöl, Mus Varto Ve Erzincan'da Ciddi Bir Deprem Bekliyoruz'
Kahramanmaras merkezli 10 ili vuran depremler sonrasi degerlendirmelerde bulunan Jeofizik Mühendisi Hursit Canli, Bingöl, Mus, Erzincan’da ciddi bir deprem bekledigini belirtti. Hursit Canli, Erzurum’da da deprem beklendigini söyledi.
Canli, Erzurum’un Kuzeydogu Anadolu ve Dogu Anadolu Fay Hatti’nda bulunmadigini, Erzurum’un kendisine has fay hatlarinin oldugunu da belirterek, bu sehirde de deprem beklediklerini vurguladi. Bu bölgede depremin kaçinilmaz oldugunu ifade eden Jeofizik Mühendisi Canli, “Erzurum bölgesini degerlendirdigimiz zaman, özellikle Bingöl, Mus Varto, Erzincan’da ciddi deprem olacagini düsünüyorum. Bu anlamda hiç kaygim yok, olacaktir, bundan kaçis yok. Erzurum’da da deprem bekliyoruz. Bunun sebebi ise Dogu Anadolu Fay Hatti’nin alt tarafi, yani güney kismi bölgesinde çok sikisma oldu. Bu sikismalar kuzey istikametinde mutlaka kendisini gösterecektir” dedi.
Canli, depremi en az zararla atlatmak için mutlaka binalarin zemin etütlerinin yapilmasi gerektigini ve uygun zeminlere bina insa edilmesi gerektigine de dikkat çekti. Canli, "Deprem bölgesinde birçok deprem oldu. Bunlarin bazilari artçi, bazilari ise ana depremdir. Birbirinden farkli faylar üzerinde gerçeklestiler” ifadelerini kullandi.
“Erzurum’u da uyardim ve 4 siddeti üzerinde deprem meydana geldi”
Erzurum’da gerçeklesen depremleri de degerlendiren Canli, “Geçen gün Erzurum’da da deprem oldu. Buralari da isaret etmistim. Erzurum’da olan deprem artçi degil. 4 üzerinde bir deprem oldu ve daha sonra 3 civari iki deprem daha oldu. Burada olusan depremleri artçi olarak siniflandirmak dogru degil. Kahramanmaras bölgesinde 7 üzerinde iki deprem oldu. 6 siddetinin üzerinde 4 kez deprem oldu. Bunlar Dogu Anadolu Fay Hatti’nda gerçeklesti. 5 ve 6 üzerinde gerçeklesen depremlerin çogu basli basina bir depremdir. Bunlara artçi demek yanlis olur” açiklamasinda bulundu.
“Bingöl, Mus Varto ve Erzincan’da ciddi bir deprem bekliyoruz”
Dogu Anadolu Fay Hatti’nda olusan sikismalarin kuzey bölgelerinde kendisini gösterecegini söyleyen Canli, “Erzurum bölgesini degerlendirdigimiz zaman özellikle Bingöl, Mus Varto, Erzincan’da ciddi deprem olacagini düsünüyorum. Bu anlamda hiç kaygim yok, olacaktir, bundan kaçis yok. Erzurum’da da deprem bekliyoruz. Bunun sebebi ise Dogu Anadolu Fay Hatti’nin alt tarafi, yani güney kismi bölgesinde çok sikisma oldu. Bu sikismalar kuzey istikametinde mutlaka kendisini gösterecektir” diye konustu.
“Erzurum fay hatlari disinda kendisine özel faylari var”
Erzurum’un kendisine özel faylarinin oldugunu vurgulayan Hursit Canli, “Ancak Erzurum diger illere göre Kuzey Anadolu Fay Hatti (KAF) ve Dogu Anadolu Fay Hatti’ni (DAF) içerisinde barindirmiyor. Yani Erzurum’dan bu iki fay hatti da geçmiyor. Erzurum’un kendisine has, kendisine özel fay hatlari var. Geçmiste de Erzurum’da depremler oldu” dedi.
“Deprem periyotlari degisiklik gösterir”
Bazi depremlerin ne zaman olacaginin kesinlikle bilinemeyecegini de kaydeden Canli, “Suna da isaret etmek lazim bazi depremlerin gerçeklesme periyodu 30-40 yilda bir, bazilari 500 yilda bir, bazilari da 200-300 yilda bir gerçeklesiyor. Örnegin Van depremi, o bölgede Muradiye depremini biliyoruz. Ancak geçmis yillarda olan Van depremini kimse tahmin etmiyordu. O deprem hayalet bir faydan meydana geldi. Bu yönde Erzurum’daki depremin ne zaman olacagiyla ilgili net bir bilgi veremeyiz” seklinde konustu.
“Arap Yarimadasi Türkiye’yi itiyor ve yapilan bina zeminleri çok önemli”
Binalarin yapilmadan önce özellikle zemin etütlerine dikkat edilmesi gerektigini belirten Canli, “Koca Arap Yarimadasi Türkiye’yi itiyor. Dogu Anadolu Fay Hatti’nin dogu tarafini itiyor. Bunu da faylari inceledigimizde görüyoruz. Tren raylarinin yaklasik olarak 3 metre atim göstermesi bunun belirtilerinden bir tanesidir. Bu bölge mutlaka Erzurum’u da etkileyecektir. Bingöl’ü, Mus Varto bölgesini ve Erzincan’i da etkileyecektir. Erzurum’da çok bulundum ve Türkiye’nin deprem konusunda, deprem olmadan önce almasi gereken önlemler var. Mutlaka binalar yapilmadan önce dikkatle zemin etütleri yapilmasi gerekiyor. Bazi müteahhitler bunu hiç önemsemiyor, onlar aldiklari paraya bakiyorlar. Aslinda bu zemin etütlerinin yapilmasi, binalarin bölgeye uygun insa edilmesi zorunlu durumda bulunuyor. Ancak bu konuda kapsami müteahhitler belirliyor. Maliyeti onlar belirliyor. Yapiyi görmeden zemin etüdü raporu verenler de var. Bunlara da mutlaka tedbir alinmasi gerekiyor” dedi.
“Alüvyonal zeminlere insa edilen binalar çok yüksek ihtimal yikilir”
Alüvyonal bölgelere insa edilen binalarin ise genelde yikildigini söyleyen Jeofizik Mühendisi Hursit Canli, “Alüvyonal ortamlarda yapilar kuruluyor. Bu alanlara bina yapmak çok risklidir. Düzlük aksine biraz daha yükselti kesimlere bina yapmak çok daha sagliklidir. Kayaç ortamlara yapilan binalar daha saglam oturuyor ve daha saglam oluyorlar. Düzlük alanlardan örnegin Hatay dümdüz oldu. Amik Ovasi yerle bir oldu. Yikintilarin en çok oldugu zeminlere baktigimiz zaman hep alüvyonal bölgeler oldugunu görüyoruz. Buralar yikilmaya müsait zeminler. Bu zeminlerde yapilacak binalara çok dikkat etmek lazim. Erzurum’da da genel olarak
alüvyonal ortamlara binalar kurulmus. Alüvyonal ortam dedigimiz kum, kil, çakil gibi seylerin üst üste gelmesi, deprem aninda tekrarli yüke neden oluyor. Örnek olarak bir boksörün sürekli yumruk atmasi gibidir. Deprem aniden bina içerisine giriyor. Bina içerisine girince kiris ve kolonlar birbirine balyoz gibi çarpmaya basliyor. Dolayisiyla kiris ve kolon birer yikici eleman olarak davraniyor. Yer altindaki sarsinti ne kadar yüksekse yapiya da o kadar yüksek bir yük biniyor. Bu da ne yazik ki yikilmalara neden oluyor. Zemin sivilasmalari da meydana geliyor ve binalar ne kadar saglam olsa bile zemin çürük oldugu için bina temelle beraber yan yatiyor. Bu bölgelerde önlemler alinmalidir” diye konustu.