Siparis Veren 5 Yil Bekliyor, 6 Metre Karesi 100 Bin TL'ye Alici Buluyor
Sivas Halk Egitim Merkezinde açilan kurslarda dünyaca ünlü Sivas halisi dokumaciligina yeni ustalar katiliyor. Kursiyerler tezgah basinda sabirla ders aliyor, aylarca sonra hali dokuyabilir hale getiriliyor.
Siparis veren 5 yil bekliyor
Günümüze kadar agirlikla Sivas Kadin Cezaevinde kadin mahkûmlar tarafindan dokunan halilardan satin almak isteyenler siparis verdikten sonra 5 yil beklemek zorunda kaliyor. Pandeminin etkisiyle Sivas halisi dokumaciligina son bir yildir ara verildi.
Sivas Halk Egitim Merkezi, üretimin yeniden baslamasi, bekleme süresini kisaltmak, üretimi arttirmak ve ev hanimlarini meslek sahibi yapmak için kollari sivadi. Sivas Halk Egitim Merkezinde açilan kurslarda yeni Sivas halisi ustalari yetistirmek için kursiyerlere egitim veriliyor.
“Normal hali 3 ay, Sivas halisi 1 yilda dokunuyor”
Sivas Halk Egitim Merkezinde açilan kursta egitim gören kursiyer Aysegül Öcal, yöresel bir halinin dokumasinin 3 ay, Sivas halisinin ise en az 1 yil sürdügünü belirterek, “Hobi olarak Sivas Halk Egitim Merkezinde açilan hali ve kilim kursuna katilmaya karar verdim. Amacim hali ve kilim dokumayi ögrenmekti. Buraya geldigimde Sivas’in kendisine özel bir halisinin oldugunu ögrendim. Sivas halisinin yillarca küllenmis bir hatirasi oldugunu, özellikli bir çalisma ile halinin olustugunu ve diger halilara göre çok daha kaliteli bir ürün oldugunu ögrendim. Baslangiçta hobi olarak basladigim kursa, kendi memleketime ait olan Sivas halisini gelistirmeye çalisiyorum. Sivas halisini ve diger halilari zahmet noktasinda bir kiyas yaptigimizda diger halilari 2 kisi dokuyup 3 ayda bitiriyorsa, Sivas halisini ayni sekilde 1 yil sürede bitiriyoruz” seklinde konustu.
“Her sirasi farkli duygu uyandiriyor”
Öcal, dokuduklari halinin her sirasinda farkli bir duygu yasadiklarini söyleyerek, “Sivas halisinin ipi has yündür ve diger halilara göre daha incedir. Ipler daha ince oldugu için daha küçük ilmek atmak gerekir ve 2 kisi ancak 1 yilda bitirebilir. Halimizin bir diger özelligi ise her sirasinda farkli bir duygu uyandiriyor. Ilmekler ve çözgüler çok ince oldugu için dokudugumuz halinin bir ruhu oldugunu hissediyoruz. Haliyi dokumak için tezgahin basina oturdugumuzda bize mutluluk veriyor” dedi.
“Yeniden yasatmaya çalisiyoruz”
33 yildir dokuma ögretmeni olarak görev yapan Hasan Fehmi Dönmez, yapimina uzun bir süre ara verilen Sivas halisini yeniden yasatmaya çalistiklarini ifade ederek, “Sivas Halk Egitim Merkezi bünyesinde açmis oldugumuz kursta Sivas halisi üretimine basladik. Yapimina uzun bir dönem ara verilmisti. Kurum müdürümüzün, milli egitim müdürümüzün ve sayin valimizin tesvik ve destekleriyle canlandirmaya ve yasatmaya çalisiyoruz. Sivas halisinin metre karesinde 360 bin dügüm var. Bu rakam diger geleneksel ve yöresel halilarda ise 50 bin ila 150 bin dügüm arasinda degisiyor. Sivas halisinin çözgüsü, atkisi pamuk, ilmeleri ise yünden olusur ve bitkisel boyadir. Ince kalitedir ve desenlerinde detaylara daha fazla giriliyor” diye konustu.
“100 bin liradan alici buluyor”
Dönmez, 6 metre kare bir Sivas halisinin 100 bin liradan alici buldugunu ifade ederek, “Sivas halisini satis konusunda pazarlamada bir sikintimiz yok fakat üretimi uzun bir zaman aldigindan dolayi üretimde sikinti çekmekteyiz. Bu son dönemlerde sayin valimizin Sivas halisini canlandirilmaya istegi sonucunda atilim içerisine girdik. Yapimi 2 ögrenci 1 ayda ortalama yarim metre kare dokuyor. Normal geleneksel 6 metre kare bir hali 3 ay gibi bir sürede biterken Sivas halisini 2 ögrencimiz 1 yil gibi bir sürede bitiriyor. Isçiligi, deseni ve modeli iyi oldugu sürece metre karesi 15-20 bin lira arasinda degisiyor. 6 metre kare bir Sivas halisi 100 bin liradan alici bulabiliyor. Diger geleneksel halilar ise 6 metre karesi 25 bin lira civarindan alici buluyor. Bu farkin sebebi ise Sivas halisinin geleneksel halilara göre isçiliginin 4 kat daha ince olmasidir” ifadelerini kullandi.