9 Sülün 53 Yilda 340 Bin 441 Sülün Oldu
Samsun’da faaliyet gösteren Gelemen Sülün Üretme Istasyonu’nda her yil binlerce nesli tehlikede olan sülün üretimi yapiliyor. Istasyonun kuruldugu 1969 yilinda 9 sülünle baslayan süreçte bugüne kadar 340 bin 441 sülün üretilerek dogaya salindi.
Tekkeköy ilçesinde Samsun-Ordu karayolu üzerinde sehir merkezine 20 kilometre mesafede ve 1.1 hektar alani kapsayan alanda bugün itibariyle yillik 14 bin adet sülün üretim kapasitesi bulunuyor.
Samsun Gelemen Sülün Üretme Istasyonu’nda kuruldugu günden bu yana 340 bin 441 adet sülün üretilerek dogaya yerlestirildi. 2003 yilindan itibaren Samsun’da Bafra ilçesi Kizilirmak Yaban Hayati Gelistirme Sahasi(YHGS), Gölardi YHGS, Bafra ilçesi Kayabas mevkii, Çetinkaya YHYS, Akteke YHYS’larina toplamda 64 bin 206 adet sülün yerlestirildi 2022 yilinda ise 14 bin adet sülün üretilerek Giresun, Ordu, Kastamonu, Karabük, Trabzon, Rize, Artvin, Zonguldak, Batman, Diyarbakir, Bingöl, Adiyaman, Sanliurfa, Mardin ve Samsun illerinde temmuz ve agustos aylarinda dogaya yerlestirildi
Sülünlerin dogaya birakildigi sehirler
Çalismalar hakkinda bilgi veren Doga Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlügü Samsun Sube Müdürü Mevlüt Özyanik, "Insanoglu var oldugu günden beri dogaya müdahale ederek onun çehresini degistirmesine neden olmustur. Bilinen sebepler olan nüfus artmasi, sanayilesme, hizli kentlesme, dogal afetler, düzensiz ve asiri avlanma, tabii kaynaklarin tahribini hizlandirmis birçok yabani hayvan türünün yok olmasina ya da yok olma tehlikesiyle karsi karsiya kalmasina sebep olmustur. Bakanligimiz yerli kuslarimizdan olan ve nesli hizla azalan sülünü üreterek dogaya salmak ve dogada desteklenmesini yapmak amaciyla Kara Avciligi Kanunu ve Milli Parklar Kanunu hükümleri çerçevesinde Sülün Üretme Istasyonlari kurmus olup bunlardan birisi de Samsun Gelemen Sülün Üretme Istasyonu’dur. Sülün Üretme Istasyonumuz ’Ikinci Bes Yillik Kalkinma Plani’ çerçevesinde 1969 yilinda Samsun’da yakalanan 9 adet sülün ile kurulmus olup, üretim istasyonumuzda kuruldugu günden bu yana 340 bin 441 adet sülün üretilerek dogaya yerlestirilmistir. 2022 yilinda 14 bin adet sülün üretilerek Giresun, Ordu, Kastamonu, Karabük, Trabzon, Rize, Artvin, Zonguldak, Batman, Diyarbakir, Bingöl, Adiyaman, Sanliurfa, Mardin ve Samsun illerinde dogaya yerlestirilmistir" dedi.
Sülünlerin özellikleri
Erkekleri çok renkli uzun kuyruklu süslü bir kus olan sülünlerin, bas ve boyun bölgesi koyu yesil, madeni lacivert pariltilidir. Disileri kül rengi, açik veya koyu kahverengi gri tonlarda açik ve koyu konsantre renklerle dikkat çeken sülünler kanatlari küçük olmasina ragmen hizli uçuyor fakat uzun mesafe kat edemiyor. Dünyada en yaygin olarak bulunan sülün türleri halkali ve Kafkas sülünüdür. Kafkas sülünleri Türkiye’nin yerli kuslari arasinda bulunuyor. Dogu Karadeniz ve Marmara Bölgelerinde tarlalarin ormanla karistigi yerlerdeki kisa boylu bitkilerin dibi ve buradaki sulak alanlar, açik araziler agaçlik araziler, agaçlik ve fundaliklar ve orman kenarlarinda yasayan sülünler dogadaki baslica yiyecekleri arasinda tahillar, bitki tohumlari, meyveler ve yesil filizler bulunuyor. Bunlarin yani sira sülünler eklem bacakli böcekler ile bunlarin larvalari, karincalar, çekirgeler, örümcekler, sinekler, salyangozlar ve solucanlarla da besleniyor. Sülünlerin üreme dönemi mart ayinda hayvanin günesli gün sayisinin artmasiyla baslar ve haziran ayinin sonuna kadar devam ediyor. Yesilimsi griden yesil zeytin rengine çalan ortalama 35 gram agirliginda yumurta üreten sülünler normal sartlarda kuluçka süreleri 24 günü buluyor. Çikan civcivler, gerekli sicaklik ve isik ve havalandirma ortaminin saglandigi büyütme kafeslerine aliniyor. Uygun büyüklüge ulasan civcivler dogaya salinma döneminde gelene kadar yaslarina uygun yemlerle beslenerek büyütülüyor. Dogaya salinma zamani gelen sülünler, dogaya uyum ve adaptasyonunu ve kanat gelisimini tamamlamasi için dogal yasam ortamlarina benzer voliyerlerde 2 hafta geçirdikten sonra ve 8-10 haftalik yasta dogaya yerlestirmeleri yapiliyor.