Tarihi Bin 100'Lü Yillara Dayanan Akçakale Kalesi'nde Kazi Çalismalarinda Sona Gelindi

Trabzon’un Akçaabat ilçesine bagli Akçakale Mahallesi’nde 900 yilin üzerinde tarihi geçmise sahip olan Akçakale Kalesi’ndeki kazi çalismalarinda sona yaklasildi. 1100-1200 yillari arasinda Bizanslilar tarafindan yogun olarak kullanilmaya baslanilan kalede 2017 yilinda Akçaabat Belediyesi tarafindan yapilan kazi çalismalarinda kalenin 1468 yilinda Osmanli yönetimine geçtigi ve 1900’lü yillarin baslarina kadar kullanildigi tespit edildi. Yürütülen kazi çalismalarinda Bizans dönemine ait 8 mezar ve bu mezarlara ait iskeletler, Bizans ve Osmanli dönemine ait sikkeler ve seramik parçalari ile 19. yüzyila ait bir top bulunurken, kalede bir de kilise bulunmustu. Akçakale Kalesi’nde 2017 yilinda gerçeklesen kazi çalismalarinin en önemli buluntusu tek nefli kilise olurken, kazi çalismalari ile çok sayida pismis toprak seramik parçasinin yaninda Helenistik dönem, Geç Antik, Bizans, Kommenos ve Osmanli dönemlerine 100’ün üzerinde sikke, 30 sapan güllesi, 4 top güllesi, 15 bronz obje, 1 tas oluk, 6 mermi kovani, 5 asker üniforma dügmesi, 10 pipo, 2 ok ucu, 2 tilsim kolye ile 1 gümüs yüzük ortaya çikarilarak, Trabzon Müzesi envanterine alindi. Kazilar sirasinda ortaya çikarilan bir erkek bireyine ait iskelet. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Antropoloji Bölümünün ögretim üyeleri tarafindan incelenerek raporlanirken,

Kalede 2021 yili sonunda baslayan 3. dönem kazilari, Kültür ve Turizm Bakanligi, Kültür Varliklari ve Müzeler Genel Müdürlügünce tahsis edilen kazi ödenegi ile baslarken, Akçaabat Belediye Baskanligi’nin sagladigi maddi ve ayni destek ile sürdürülen kazi çalismalari Trabzon Müze Müdürlügü baskanliginda, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sanat Tarihi bölümü ögretim üyesi Dr. Ögr. Üyesi Ilker Mete Mimiroglu’nun bilimsel danismanliginda yürütülmektedir.

"Kilisenin 3 nefli bazilikal plana sahip oldugu ortaya çikarildi"

2022 yili içerisinde tamamlanmasi planlanan kazilarda burçlar ve kale içinde yer alan mekanlarin temizlenmesi ile kale iç alaninin orijinal kot seviyesine indirilmesine yönelik çalismalar ise devam

ediyor. Devam eden kazilarda kalenin kuzey bölümü, güneyde yer alan kilise ve güney-bati kösede yer alan sarniç dogu, bati ve güney köselerde yer alan burçlar orijinal kot seviyesine indirilirken, 2021

yili içerisinde kilisenin güneyinde yapilan kazi çalismalarinda kilisenin güneyinde yan nefinin bulunmasinin ardindan kale içerisinde yer alan kilisenin 3 nefli bazilikal plana sahip oldugu ortaya çikarildi.

Konya Necmettin Erbakan Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü Dr. Ögretim üyesi Ilker Mete Mimiroglu ve Asistani Sanat Tarihçi Adem Kundakçi koordinatörlügünde yürütülen kazi çalismalarinda pipo ve paçalari, Osmanli ve Bizans dönemine ait sirli seramik parçalari, cam parçalari, gülle, tilsimli yüzük ve objeler, figürlü objeler, askeri üniforma malzemeleri ve ok uçlari bulunurken, is makinesi kullanilmayan ve elle yapilan kazida elde edilen buluntular koruma altina aliniyor. Arkeolojik kazinin ardindan Akçakale Kalesi’nin turizme kazandirilmasi için restorasyon projesi de hazirlaniyor. Çalismalarinin tamamlanmasinin ardindan elde edilen buluntularin kalede sergilenecek.

"Kazi esnasinda birçok objeye, birçok tarihi kalintiya ulastik"

Sona gelinen kazi çalismalariyla ilgili bilgiler veren Akçaabat Belediye Baskani Osman Nuri Ekim, "Akçakale’de geçen yil Kasim ayinda baslamis oldugumuz kazi sürecimiz devam ediyor. Önümüzdeki günlerde kazi süreçlerini nihayetlendirecegiz. Restorasyon için hazirliklara baslayacagiz. Kazi esnasinda birçok objeye, birçok tarihi kalintiya ulastik. Geçmis dönemde burada yasanmis savaslara ilgili kalintilara rastladik. Ortaya güzel bir çalisma çikti. Bu süre içerisinde özellikle son dönemlerde kale içerisinde ortaya çikan tarihi unsurlarin aydinlatilmasi ile ilgili belediye olarak bir faaliyet gerçeklestirdik. Artik kalenin dis cephesinde surlara aydinlattigimiz güzel bir görüntü ortaya çikti. Kalenin turizme kazandirilmasi adina bir çalismamiz olacak. Restorasyon sonrasinda Akçakale’nin özellikle yaz aylarinda buraya gelen turistlerin görebilecegi güzel bir tarihi bir nokta ortaya çikmis olacak. Kalenin batisinda ve dogusunda plajlarimiz var. Restorasyon sürecinde bu plajlarla birlikte bu kaleyi bir bütün olarak islemek istiyoruz. Günübirlik tesisleriyle bölgeye, ülkemize hizmet edecek bir turizm destinasyon noktasi ortaya koymus olacagiz" ifadelerini kullandi.

Sualti çalismalarinda gemi kalintisi aranacak

Arkeolojik kazinin ardindan Akçakale Kalesi’nin turizme kazandirilmasi için restorasyon projesi de hazirlanirken, tarihi kalenin kalintilari için denizde de çalisma yapilacak. Dalgiçlarla beraber yapilacak ilk etapta yapilan çalismada buluntular ortaya çikarken, Akçaabat Belediyesi ve Müze Müdürlügü tarafindan kapsamli bir çalisma hazirlanacak. Sualti çalismalarinin tekrar baslamasi hedeflenirken, yöre halki tarafindan söylentilere yol açan 80 metre derinlikteki bir gemi kalintisi ve dehliz içinde çalisma yapilacak.

Akçakale Kalesi

Trabzon’un Akçaabat ilçesine bagli Akçakale Mahallesi’nde 900 yilin üzerinde tarihi geçmise sahip olan Akçakale Kalesi, Trabzon’un fethi sonrasi 1468 yilinda Osmanli yönetimine geçti. Kale, Cumhuriyet döneminde hazine mali olarak devlete devredildi. 2005 yilinda 475 bin TL bedelle kamulastirilan Akçakale Kalesi’nde 2007 yilinda kurtarma kazilari yapildi. O dönemde yapilan kazi çalismalarinda 4 iskelet, kemik parçalari, toprak kaplar, bronz çiviler ve Bizans seramigi parçalari bulundu. Moloz ve kesme tastan yapilmis olan kalenin büyük bölümü yikilmasina ragmen ana gövdesi günümüze kadar ulasirken, son yillarda kale tarim arazisi ve çocuklarin oyun sahasi olarak kullaniliyordu.