Kazakistan'daki Protestolarin Arkasindaki Gizli Güç Açiklamasi Rusya
Kazakistan’da dogalgaz fiyatlarinin yüzde 50 zamlanmasi sonrasi baslayan protestolarin ardindan Cumhurbaskani Kasim Cömert Tokayev, hükümetin istifasini kabul ederken, ülke çapindaki protestolar devam ediyor.
Protestolarin nedeninin dogalgaz fiyatlarindaki artis olsaydi, hükümetin indirime gitmesi durumunda protestolarin bitmesi gerektigini ancak halkin eylemlerinin devam ettigini ifade eden Rzayev, "Protestolarin nedeni akaryakit fiyatlarindaki artis oldu. Ancak protestolarin tek nedeni bu degil. Kazakistan’daki protestolar sadece ekonomik ve sosyal degil, ayni zamanda Kremlin’deki bir anarsi ve kaos senaryosu gibi. Mesele su ki, son günlerde resmi televizyon kanallarinda konusan birçok Rus milletvekili, Kazakistan’in tarihsel olarak bir devlet olarak var olmadigini ve mevcut Kazak topraklarinin bir zamanlar onlara Kremlin tarafindan verildigini sik sik vurguladi. Bu, Rusya Devlet Baskani Vladimir Putin’in ’Kazakistan hiçbir zaman ülke olmadi’ sözlerinin tekraridir" dedi.
Rusya’da hedef Kazakistan üzerinden Çin’i engellemek
Kazakistan’da yasananlarin Putin’in mesaji olarak görülebilecegini aktaran Rzayev, "Rusya’nin su anda Kazakistan’i istikrarsizlastirmasinin birkaç nedeni var. Birincisi, Kazakistan son yillarda dis politikasinda Kremlin’i memnun etmeyecek adimlar atmaya devam ediyor. Ülkenin Latin alfabesine geçisi, eski Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birligi’nden (SSCB) kalan sehir adlarinin ulusal adlarla degistirilmesi, Kazak dilinin ön plana çikmasi ve Rus dilinin baski altina alinmasi ve benzeri. Kararlar Kremlin’in dikkatinden kaçmadi. Nursultan Nazarbayev’in Kremlin’in dogu Ukrayna ve Kafkasya müdahalesini kullanarak Rusya’nin ülkedeki etkisini azaltmaya çalistigi açik. Kremlin’in Kazakistan’daki etkisinin azalmasindan endise duydugunu ve mevcut protestolarin arka planina karsi Nursultan Nazarbayev’e net bir mesaj gönderdigini düsünüyorum. Ikincisi, Kazakistan dünyanin en büyük dokuzuncu ülkesidir. Ayni zamanda Kazakistan dünyanin en büyük petrol ve gaz ihracatçilarindan biridir. Ancak su anda ülkenin en büyük sorunu küçük nüfusu. 18 milyonluk nüfusun bir kismi Rus. Bagimsizligin ilk yillarinda ülke nüfusunun yüzde 37’si Rus kökenliydi. Artik bu oran degismis olsa da ülkede bu kadar çok Rus vatandasinin bulunmasi Ukrayna senaryosunun Kazakistan’da tekrarlanma ihtimalini artiriyor. Üçüncüsü, Kazakistan su anda Çin’in ’tek kusak, tek yol’ projesinde kilit ülkelerden biri olarak kabul ediliyor. Çin’den gelen ticaret yolu Kazakistan üzerinden Azerbaycan’a, Zengezur Koridoru’ndan Ermenistan’a ve Türkiye üzerinden Avrupa’ya uzanacak. Rusya, Kazakistan’in kendisine bagimli olmasini ve Çin’in ’tek kusak, tek yol’ projesinde kilit rol oynamasini istemiyor. Moskova, hattin Kazakistan üzerinden kendi topraklarindan veya daha dogrusu Orlenburg, Çelyabinsk ve Omsk gibi sehirlerden geçmesini istiyor" diye konustu.